Ο καιρός περνά γρήγορα και οι ασχολίες είναι πολλές στην καθημερινότητά μας, όμως η εμπειρία, που είχαμε τη χάρη να ζήσουμε, παραμένει στην καρδιά και το μυαλό μας και μας κάνει να αισθανόμαστε ευγνωμοσύνη προς το Θεό που μας αξίωσε να βιώσουμε αυτή τη χάρη. Αναφέρομαι στο προσκύνημα – ταξίδι, το οποίο οργανώσαμε, η Καθολική Αρχιεπισκοπή Κερκύρας σε συνεργασία με το Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του έτους της Πίστης. Θα ήταν αδύνατο μέσα σε λίγες γραμμές να περιγράψω τις πνευματικές και ανθρώπινες εμπειρίες αυτού του ταξιδιού μας, αλλά πιστεύω πως αξίζει να μοιραστώ με όλους όσοι θα διαβάσουν αυτό το άρθρο κάποια σημαντικά σημεία αυτής της όμορφης και πλούσιας σε πνευματικές εμπειρίες περιπέτειας.
Πρώτα απ’ όλα η συντροφιά όλων των προσκυνητών, απετέλεσε σημαντικό παράγοντα επιτυχίας αυτού του προσκυνήματος. Όλοι ξεκινήσαμε με τη δίψα να εμβαθύνουμε την πίστη μας, να επωφεληθούμε πνευματικά από όσα θα συνέβαιναν στο δρόμο μας την εβδομάδα αυτή και να μοιραστούμε μεταξύ μας ανθρώπινη αγάπη και προσευχή. Όλο το ταξίδι μας ήταν δρόμος πνευματικός στον οποίο μας οδήγησε πρώτα απ’ όλα ο Λόγος του Θεού, που έγινε η καθημερινή μας τροφή. Τόσο ο Αρχιεπίσκοπός μας Ιωάννης, όσο και οι Ιερείς που συνοδέψαμε αυτή τη συντροφιά των προσκυνητών, προσπαθήσαμε να προσφέρουμε καθημερινή πνευματική τροφή σε όλους, τόσο με την τακτική προσευχή, την καθημερινή τέλεση της Θείας Ευχαριστίας, την προσωπική συνάντηση με όλους, αλλά και την ανθρώπινη ζεστασιά προς όλους. Η ανταπόκριση όλων ήταν θερμή και δημιουργική. Στο πούλμαν που μας μετέφερε καθημερινά στους τόπους του προσκυνήματός μας η προσευχή και η πνευματική μελέτη ήταν τακτική. Οι ύμνοι και οι ψαλμωδίες μας γέμιζαν την ατμόσφαιρα με μια αύρα ζωντανής πίστης που σε όλους έδινε δύναμη και πνευματική γαλήνη. Δεν ξεχνιούνται τέτοιες στιγμές και είναι αλήθεια πως συνεχώς, ακόμη και τώρα, τις αναπολούμε, τόσο στις συναντήσεις μας στην ενοριακή ζωή, όσο και διαδικτυακά με όλους όσοι μπορούν να έχουν αυτού του είδους την επικοινωνία. Οι φωτογραφίες ρέουν συνεχώς στις ιστοσελίδες και την ηλεκτρονική μας αλληλογραφία και οι θετικές σκέψεις μας συνοδεύουν τις εικόνες των «ιερών» τόπων που ως προσκυνητές επισκεφθήκαμε.
Η συντροφιά μας ξεκίνησε την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου με το πλοίο, από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, όπου η ομάδα της Θεσσαλονίκης κατέφθασε με το πούλμαν και εμείς από την Κέρκυρα με το τακτικό πλοίο της γραμμής. Αποπλεύσαμε για το λιμάνι του Μπάρι, όπου και πρόσδεσε το πλοίο την επόμενη μέρα το πρωί. Πρώτος σταθμός μας δεν μπορούσε παρά να είναι ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος των Θαλασσινών και τόσο αγαπητός στους Έλληνες αλλά και σε όλο το χριστιανικό κόσμο. Στην πανέμορφη Βασιλική που οι πιστοί του Μπάρι έχτισαν για να φιλοξενήσουν το ιερό σκήνωμα του Αγίου, συναντήσαμε με χαρά τον «αγαπημένο» σε πολλούς από εμάς, π. Ροζάριο Σκονιαμίλιο, ο οποίος μας περίμενε «με ανοιχτή την γεμάτη από Ελλάδα αγκαλιά του», για να μας ξεναγήσει στις ομορφιές του υπέροχου Ναού με τη χιλιόχρονη ιστορία. Αφού κατεβήκαμε στην κρύπτη, μπροστά στον Ιερό Βωμό, όπου αναπαύεται το ιερό Λείψανο του Αγίου Νικολάου, προσευχηθήκαμε, συμμετέχοντας νοερά στην ευχαριστιακή προσευχή που εκείνη την ώρα τελούσαν πολυπληθείς αδελφοί ορθόδοξοι προσκυνητές προερχόμενοι από τη μακρινή Ρωσία.
Στη συνέχεια, με την έμπειρη γλώσσα και το ζεστό χαμόγελο του π. Ροζάριο ξεναγηθήκαμε σε όλο το Ναό και θαυμάσαμε τα έργα τέχνης και τα υπέροχα θρησκευτικά κειμήλια, σημεία της μεγάλης αγάπης των χριστιανών του Μπάρι, και όχι μόνο, για τον Άγιό τους. Ο π. Ροζάριο ως «φιλόξενος Γέροντας», μας φίλεψε για το ταξίδι με αρκετά κομμάτια νόστιμης μοναστηριακής ιταλικής πίτσας και άφθονο δροσερό νερό, υπενθυμίζοντάς μας πως ο Άγιος Νικόλαος ποτέ δεν άφησε κανένα επισκέπτη του πεινασμένο και διψασμένο. Μας αποχαιρέτησε με την έκφραση της επιθυμίας του να είναι πάλι γρήγορα κοντά μας στην Ελλάδα για να συνεχίσει το έργο του. Του ευχηθήκαμε όλοι να τον δούμε ξανά το γρηγορότερο στο μετερίζι του στην Ελλάδα και ξεκινήσαμε ανανεωμένοι πνευματικά και «σωματικά». Αναχωρήσαμε για τον επόμενο σταθμό του προσκυνήματός μας που ήταν η πόλη Σαν Τζιοβάνι Ροτόντο, η πόλη του Αγίου Πάντρε Πίου από την Πιετρελτσίνα, του αγίου που έφερε τα στίγματα του εσταυρωμένου Ιησού, που με την ταπεινοσύνη του, την φραγκισκανική του απλότητα και τη βαθειά του πίστη, πλήθη πιστών προσέλκυσε και προσελκύει στο Χριστό. Θαυματουργός ο Άγιος Πίος και το μεγαλύτερο θαύμα του τα έργα αγάπης και φιλανθρωπίας που ο ίδιος οραματίστηκε, ίδρυσε και συνεχίζει δια μέσω των αναρίθμητων ακολούθων του ανά τον κόσμο να δημιουργεί, για να απαλύνει τον πόνο των ανθρώπων και να τους δείξει τη μόνη οδό της σωτηρίας, τον Ιησού Χριστό. Στη μοντέρνα και γιγάντια εκκλησία, η οποία οικοδομήθηκε για να δέχεται τους χιλιάδες πιστούς που συρρέουν από όλο τον κόσμο για να βρουν παρηγοριά και πνευματικό στήριγμα, συμμετείχαμε στη Θεία Ευχαριστία, μαζί με αρκετές εκατοντάδες πιστών που είχαν αρχίσει να προσέρχονται στον τόπο αυτό του προσκυνήματος για την εορτή του Αγίου Πίου στις 23 Σεπτεμβρίου, γύρω από τον Αρχιεπίσκοπό μας π. Ιωάννη, ο οποίος προήδρευσε και κήρυξε το Θείο Λόγο. Με το πέρας της Θείας Ευχαριστίας, οι προσκυνητές, ακολουθώντας τους δεκάδες συλλειτουργούντες ιερείς και τον προεδρεύσαντα Αρχιεπίσκοπο, κατευθυνθήκαμε στην υπόγεια κρύπτη μπροστά στο ιερό σκήνωμα του Αγίου Πίου, όπου προσευχηθήκαμε, ψάλλαμε άσματα στη γλώσσα μας και προσκυνήσαμε τον Άγιο.
Την επομένη αναχωρήσαμε για τον επόμενο σταθμό του προσκυνήματός μας. Στο δρόμο προς τη Ρώμη, η ευφορία όλων μας έκανε το ταξίδι ευχάριστο και την προσευχή μας χαρούμενη και πηγαία. Νωρίς το απόγευμα φτάσαμε στην αιώνια Πόλη, ψάλλοντας στα τελευταία χιλιόμετρα της διαδρομής μας τον εσπερινό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Η Ρώμη, στο δειλινό του Σεπτέμβρη, που η Θεία Πρόνοια μας το χάριζε γλυκό και ζεστό σαν τα καλοκαιρινά απογεύματα, απλώθηκε μπροστά μας με τις αξεπέραστες ομορφιές της, καλώντας μας σε μια ακόμη πνευματική ανάταση. Αφού τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο στο οποίο θα μέναμε για τις επόμενες τρεις ημέρες, βγήκαμε για μια νυκτερινή βόλτα στο κέντρο της πόλης, όπου με την καθοδήγηση του εκ Τήνου, Ρωμαίου πλέον, αγαπητού μας φίλου, του Στέφανου Αρμακόλλα, καθηγητή της ιστορίας της τέχνης, βαδίσαμε στα ιστορικά δρομάκια της πόλης και θαυμάσαμε τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα που κρύβει σε κάθε βήμα η Αιώνια πράγματι Πόλις. Κουρασμένοι αλλά με την ψυχή μας γεμάτη αγαλλίαση αναπαυθήκαμε μετά από τη βραδινή μας προσευχή για να εγερθούμε νωρίς την επόμενη συνεχίζοντας τους σταθμούς της πνευματικής μας πορείας.
Ο Άγιος Ιωάννης στο λόφο του Λατερανού ήταν η πρωινή μας στάση, όπου στο «παρεκκλήσιο των Κανονικών» της Πατριαρχικής Βασιλικής, επισκοπικής Έδρας του Ρωμαίου Ποντίφικα, τελέσαμε τη Θεία Λειτουργία. Ακολούθως, πάλι με τη βοήθεια του αγαπητού μας Στέφανου, απολαύσαμε τα θαυμάσια αριστουργήματα θρησκευτικής τέχνης του Ναού. Ο χώρος όπου υψώνεται σήμερα η Βασιλική του Αγίου Ιωάννη αγοράστηκε από τη Φαύστα, σύζυγο του Μεγάλου Κωνσταντίνου τον 4ο αι. μ.Χ., η οποία τον προσέφερε στον τότε πάπα της Ρώμης. Το 324 μ.Χ. οικοδομήθηκε κοντά στο ανάκτορο η πεντάκλιτη με νάρθηκα βασιλική του Αγίου Ιωάννη, στην οποία γινόταν η επίσημη ενθρόνιση των Επισκόπων της Ρώμης, των Παπών. Έκτοτε χρησιμοποιήθηκε ως έδρα των παπών μέχρι το 1305. Σήμερα σώζονται μόνο τμήματα του βαπτιστηρίου της παλαιοχριστιανικής περιόδου, καθώς ο ναός ανακατασκευάστηκε τον 18ο αι. Στη Βασιλική αυτή έγιναν δεκατρείς σύνοδοι της Καθολικής Εκκλησίας, οι πέντε από τις οποίες ήταν οικουμενικές (1123, 1139, 1179, 1215 και 1512).
Στη γειτονική Αγία Σκάλα, όσοι από τους προσκυνητές μπόρεσαν, ανέβηκαν με τα γόνατα, όπως γίνεται σύμφωνα με την παράδοση. Η σκάλα την οποία ανέβηκε ο Ιησούς στο Πραιτόριο για να δικαστεί από τον Πόντιο Πιλάτο, μεταφέρθηκε στη Ρώμη από την Αγία Ελένη τον 4ο αιώνα. Η σκάλα οδηγεί στο Sancta Sanctorum, την προσωπική εκκλησία των πρώτων Παπών στο Παλάτι του Λατερανού, που είναι γεμάτη ιερά λείψανα και σπάνιες ιερές λειψανοθήκες. Για αιώνες, η Αγία Σκάλα έχει προσελκύσει χιλιάδες χριστιανούς προσκυνητές που έρχονται για να τιμήσουν το Πάθος του Ιησού.
Συνεχίσαμε την προσκυνηματική μας περιοδεία κατευθυνόμενοι προς την Παναγία τη Μεγίστη (Santa Maria Maggiore) και σε πολλούς ακόμη θρησκευτικούς σταθμούς της Ρώμης. Το απόγευμα η συνοδεία μας είχε σταθμό της τον ιερό χώρο των κατακομβών του Αγίου Σεβαστιανού. Στο υποβλητικό σκηνικό της κατακόμβης περιηγηθήκαμε με τη βοήθεια ενός ιταλού ξεναγού και τη μετάφραση στα ελληνικά του Στέφανου. Χώρος ιερός οι κατακόμβες, όπου ετάφησαν αναρίθμητοι χριστιανοί και μεταξύ αυτών πολλοί άγιοι αναμένοντας την εκ νεκρών ανάσταση. Στην κατακόμβη αυτή είχαν ταφεί προσωρινά και οι δύο μεγάλοι απόστολοι, πριν μετακομισθούν τα ιερά τους λείψανα στον τόπο όπου μαρτύρησαν, οι Πέτρος και Παύλος. Στον τάφο του Αγίου μάρτυρα Σεβαστιανού, ζητήσαμε στον ξεναγό να σταθμεύσουμε για λίγο και να προσευχηθούμε. Η προσευχή συγκινητική και βαθειά, γεμάτη από την ζέση της πίστης που ανάδυαν οι αιώνες της χριστιανικής παράδοσης και μαρτυρίας των αγίων μας.
Την επομένη η έγερσή μας ήταν τα χαράματα. Αν και μας έλειπε ο ύπνος, κανένας δεν βαρυγκωμούσε γιατί το πνεύμα όλων ήταν αφοσιωμένο στον προσκυνηματικό χαρακτήρα του ταξιδιού μας αυτού και στα όσα θέλαμε και αδημονούσαμε να γευτούμε πνευματικά αυτές τις ευλογημένες μέρες. Η λειτουργία στον τάφο του Αποστόλου Πέτρου, στις κατακόμβες της Πατριαρχικής Βασιλικής του λόφου του Βατικανού, όπου μαρτύρησε ο Πρώτος των Αποστόλων, κατανυκτική! Μπροστά ακριβώς στον τάφο του Αποστόλου, την «πέτρα» της πίστης, γευτήκαμε την πνευματική χάρη, του να προσευχόμαστε τελώντας το αποκορύφωμα της λατρείας, τη Θεία Ευχαριστία. Σαν καλλίφωνη χορωδία όλοι οι πιστοί, γεμίσαμε με τους ήχους των ύμνων μας την κατακόμβη του Βατικανού. Ο λόγος του Αρχιεπισκόπου μας πάνω στην πίστη, λόγος που εξήρε τη βιωτή των Αγίων, ως παραδείγματα και οδηγών μας στην πίστη, δυνάμωσε ακόμη περισσότερο τη χαρά μας και την ανάγκη να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Κύριο για το δώρο αυτού του προσκυνήματος που μας αξίωνε να ζήσουμε. Ακολούθησε μια ακόμη περιήγηση στην όμορφη φθινοπωρινή Ρώμη, στα μνημεία και τα αξιοθέατά της, στο Κολοσσαίο, την αυτοκρατορική αγορά, τους περικαλλείς ναούς της, στο καλύτερα διατηρημένο και ακόμη ζωντανό μνημείο της αρχαιότητας, το Πάνθεον. Ο μνημειώδης τρούλος του Πανθέου, ο πρώτος αυτού του είδους στην ιστορία της τεχνικής, έχει διάμετρο λίγο μεγαλύτερη των 43 μέτρων και δεν έχει ξεπεραστεί από νεότερα όμοια κτήρια, ακόμα και στην Αναγέννηση ή στο Μπαρόκ. έχει μεγάλο βάρος, είναι τοποθετημένος πάνω σε ένα κυκλικό κτίσμα και δεν έχει ανοίγματα, εκτός από ένα στην κορυφή, το οπαίον, ένα «φωταγωγό» για την είσοδο του ημερήσιου φωτισμού και την απαγωγή καπνών από τις τελετουργίες. Το Πάνθεον ως ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου, συνεχίζει ακόμη και σήμερα να αποτελεί χώρο λατρείας και πίστης. Περίπατοι στις λαμπερές και γεμάτες ζωή πλατείες της Ρώμης, Πιάτσα Ναβόνα, Πιάτσα Ντι Σπάνια. Μια μέρα γεμάτη και χορταστική για τα μάτια, το πνεύμα, την καρδιά και την ψυχή μας. Μια ακόμη συγκινητική μέρα μας περίμενε. Προδιαγράφηκε η επόμενη μέρα από την ώρα που επέστρεψα στο Βατικανό για να πάρω τις άδειες εισόδου για την καθιερωμένη ακρόαση της Τετάρτης του Πάπα Φραγκίσκου. Μια ατελείωτη ουρά που αριθμούσε πάνω από 2000 κόσμου εν αναμονή των αδειών εισόδου για τα γκρουπ που θα έρχονταν την επόμενη μέρα. Ευτυχώς η Θεία Πρόνοια μας βοήθησε και πάλι και κάποιος φίλος μου από τα γραφεία της Αγίας Έδρας μου προμήθευσε τη δική μας άδεια που ο Αρχιεπίσκοπός μας είχε αιτηθεί, γλυτώνοντάς με από μια ατέρμονη αναμονή ίσως και τριών ωρών.
Η Τετάρτη μας βρήκε νωρίς το πρωί στο δρόμο για την Πλατεία του Αγίου Πέτρου. Ο ήρεμος και απόλυτα συνεργάσιμος Γιάννης, ο οδηγός μας, με μαεστρία και εξυπνάδα, έχοντας τη βοήθεια και του φίλου μας Ιωσήφ Βερνάρδη, ο οποίος αποδείχθηκε πάντα δυναμικός και προνοητικός, μας έφερε στην κατάλληλη στιγμή στον προορισμό μας. Χωρίς προβλήματα μπήκαμε στην ασφυκτικά γεμάτη από πιστούς πλατεία, όπου και πήραμε τις θέσεις που μας είχαν καθορίσει για να παρακολουθήσουμε την ακρόαση του Αγίου Πατέρα. Οι στιγμές συγκινητικές και απερίγραπτες. Όπως το συνηθίζει ο Πάπας Φραγκίσκος έφτασε πολύ πριν από την επίσημη ώρα στην πλατεία και άρχισε να περιδιαβαίνει τις διαχωριστικές λωρίδες χαιρετώντας εγκάρδια και με το χαρακτηριστικό αυθορμητισμό του τους πολυεθνείς, πολύχρωμους, πολυπολιτισμικούς και πολύγλωσσους πιστούς. Ήμασταν κι εμείς εκεί! Η χαρά και ο ενθουσιασμός όλων διαγράφονταν στα πρόσωπά μας. Ο Αρχιεπίσκοπός μας ανέβηκε μαζί με τους άλλους επισκόπους που συνόδευαν τους πιστούς από τα διάφορα μέρη του κόσμου, στο επάνω μέρος της Πλατείας. Στο τέλος της περιήγησής του ο Πάπας Φραγκίσκος, ανέβηκε στην εξέδρα μπροστά στην είσοδο της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και άρχισε να καλωσορίζει όλους σε πολλές γλώσσες. Η ομιλία του που ακολούθησε ήταν συναρπαστική. Μίλησε για την ενότητα ανάμεσα στους χριστιανούς, για την αγάπη που πρέπει να είναι άδολη και έμπρακτη. Μίλησε για τον τρόπο με τον οποίο οι χριστιανοί καλούμαστε να φέρουμε το Χριστό ζωντανό μέσα σε έναν κόσμο που μαστίζεται από προβλήματα και διχόνοιες. Το πλήθος των πιστών ακούγαμε με μεγάλη προσοχή την ομιλία του Ποιμένα της Εκκλησίας και επικροτούσαμε συνεχώς τον εμπνευσμένο λόγο του.
Στο τέλος οι επίσκοποι πέρασαν να χαιρετίσουν με μια χειραψία τον Ποντίφικα και μαζί κι ο Επίσκοπός μας π. Ιωάννης, ο οποίος και του πρόσφερε δύο απλά αλλά όμορφα δώρα. Ένα βιβλίο με ζωγραφιές και σκίτσα των παιδιών που είχαν ως θέμα τους τον ίδιο τον Πάπα μέσα από τα παιδικά τους μάτια και την απλότητα της διαίσθησής τους. Ζωγραφιές που έφτιαξαν τα παιδιά στην κατασκήνωση της Μεσογγής το καλοκαίρι που μας πέρασε και που είχε ως θέμα τον άγιο Φραγκίσκο, του οποίου το όνομα φέρει ο νέος Πάπας, και επίσης ζωγραφιές των παιδιών από το κατηχητικό της Θεσσαλονίκης. Το δεύτερο δώρο ήταν μια εικόνα του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Και τα δύο δώρα, κατ’ ομολογίαν του Αρχιεπισκόπου μας, ενθουσίασαν τον Άγιο Πατέρα.
Η αναχώρηση από την Αιώνια Πόλη, το ίδιο απόγευμα, μας βρήκε γεμάτους εμπειρίες και ενθουσιασμό. Θέλαμε όλοι να μοιραστούμε μεταξύ μας τα όσα είδαμε, ακούσαμε και ζήσαμε αυτές τις μέρες. Η προσευχή μέσα στο πούλμαν που μας έφερνε στον τρίτο σταθμό του προσκυνήματός μας ήταν η διαβεβαίωση πως η καρδιά μας ήταν εμπλουτισμένη από την αγάπη του Θεού και το βίωμα μια εκκλησίας παγκόσμιας και ζωντανής στην οποία αισθανθήκαμε κι εμείς ζωντανά της μέλη. Το σούρουπο φτάσαμε στους πρόποδες της πόλης του φτωχούλη του Θεού, στην Πορτσιούνκολα. Σταθήκαμε για λίγο στην πανέμορφη εκκλησία της Παναγίας των Αγγέλλων, εκεί όπου ο Φραγκίσκος είχε παραδώσει την αγγελική ψυχή του στα χέρια του Αιώνιου Πατέρα και δημιουργού του. Μια σύντομη προσευχή, κι έπειτα η τακτοποίησή μας στο όμορφο μικρό ξενοδοχείο. Επιστρέψαμε ξανά μπροστά στη μεγάλη πλατεία της Πορτσιούνκολα, όπου, κατά τη συνήθεια των προσκυνητών, απαγγείλαμε το άγιο Ροδάριο βαδίζοντας περιμετρικά της πλατείας. Ακόμη μια όμορφη μέρα γεμάτη από τη χάρη του Θεού έφτανε στο τέλος της. Τα σοκάκια και οι δρόμοι, οι εκκλησίες και οι πλατείες όπου ο ταπεινός και φτωχούλης Φραγκίσκος είχε ζήσει και βιώσει το κάλεσμα του Θεού σε μια ζωή αφιερωμένη στην αγάπη και τη φτώχεια, δίπλα στους τελευταίους της γης, φέρνοντας το μήνυμα της απέραντης αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο και συνάμα το θαυμασμό για το μεγαλείο της δημιουργίας, μας περίμεναν να τα πατήσουμε, να τα διαβάσουμε και να τα γευτούμε πνευματικά. Αρχίσαμε με τη Θεία Λειτουργία μπροστά στον τάφο του Αγίου Φραγκίσκου, στην κρύπτη της μεγάλης βασιλικής. Λειτουργία γεμάτη γαλήνη και πνευματική ανάταση. Στην ομιλία του ο Επίσκοπός μας αναλύοντας τις πιο σημαντικές στιγμές της συναρπαστικής ζωής του Φραγκίσκου της Ασσίζης μάς «μύησε» στην φραγκισκανική πνευματικότητα. Η αδελφή Μαρία Κολοκοτσά, Φραγκισκανή που εδώ και 40 χρόνια μένει και εργάζεται στην Ασίζη, με ενθουσιασμό και αγάπη για τους συμπατριώτες της, που είχε τη χαρά να συναντήσει στα πρόσωπά μας, μας ξενάγησε πολιτιστικά και πνευματικά στη Βασιλική με τα υπέροχα έργα τέχνης, αλλά και σε όλη την Ασσίζη.
Οι μέρες κύλησαν και η επιστροφή την επόμενη μέρα άφηνε σε όλους μια ανθρώπινα κατανοητή λύπη, που τη ζεις όταν είναι τόσο όμορφα όλα όσα βιώνεις και κάποτε αναπόφευκτα φτάνουν στο τέλος, αλλά και μια αγαλλίαση ψυχική και πνευματική, απαύγασμα των όσων υπέροχων στιγμών είχαμε την ευκαιρία και την ευλογία να ζήσουμε. Τα ποιητικότατα και βαθυστόχαστα λόγια πίστης του Αγίου Φραγκίσκου, μέσα από τον Ύμνο των πλασμάτων, που έγραψε στο τέλος της επίγειας πορείας του, μας συνόδεψαν στο δρόμο της επιστροφής προς την Αγκόνα. Αγαπημένοι περισσότερο από τη μέρα της αναχώρησής μας και δεμένοι μεταξύ μας με το δεσμό της πίστης και της φιλίας, στο πλοίο της επιστροφής από το ιταλικό λιμάνι προς την Ηγουμενίτσα, μοιραζόμενοι τις εμπειρίες μας, υποσχεθήκαμε ενότητα στην προσευχή μας και θέληση να επαναλάβουμε τέτοιες εμπειρίες. Η ευχαριστία μας ανήκει στο Θεό που μας αξίωσε να ζήσουμε αμέτρητες δωρεές της αγάπης Του.
Π. Μάριος Ρήγος
