Οι μικρές καθολικές κοινότητες της διασποράς αποτελούν ζωντανά κύτταρα της τοπικής μας Εκκλησίας. Έτσι και οι καθολικές κοινότητες που υπάρχουν στην πόλη της Πρέβεζας και σ’ αυτήν των Ιωαννίνων αποτελούν τμήμα της Αρχιεπισκοπής μας στην Κέρκυρα και μάλιστα διοικητικά από τις 18 Μαρτίου 1926, όταν η Ήπειρος προσαρτήθηκε στην Αρχιεπισκοπή Κερκύρας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας.
Οι κοινότητες αυτές είχαν τη χαρά την Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2010, επομένη των Χριστουγέννων, να δεχθούν την επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου μας, ο οποίος συνοδεύονταν από τον εφημέριο της Ενορίας της Ιεράς Καρδίας του Ιησού στην Κέρκυρα και Λειτουργό της Ηπείρου π. Τζούλιο Γκραμένια. Η ευκαιρία αυτής της επίσκεψης δόθηκε με αφορμή την εορτή του Καθολικού παρεκκλησίου στα Ιωάννινα το οποίο είναι αφιερωμένο στην Αγία Οικογένεια. Η εορτή της Αγίας Οικογένειας, μία από τις σημαντικότερες στην Καθολική Εκκλησία τιμάται την επομένη των Χριστουγέννων και συνδυάστηκε όμορφα με την προγραμματισμένη μηνιαία επίσκεψη του π. Τζούλιου στις καθολικές κοινότητες της Ηπείρου.
Η παρουσία καθολικών στην Ήπειρο χάνεται στα χρόνια της βενετικής κατάκτησης του Ιόνιου χώρου, όταν στις περιοχές αυτές λειτουργούσαν κινητές συνήθως αποστολές διαφόρων μοναχικών Ταγμάτων. Από τα τέλη του 19ου αι. και με την ανάπτυξη της Ιταλικής παρουσίας κατά την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, δραστηριοποιήθηκε τόσο στην Πρέβεζα όσο και στα Ιωάννινα το Τάγμα των Κοινοβιακών Μοναχών του Αγίου Φραγκίσκου, το οποίο είχε ιδρύσει κι ένα σχολείο για τα παιδιά των καθολικών και όχι μόνον οικογενειών της περιοχής.
Η εκκλησία των Ιωαννίνων διατηρήθηκε σε πολλή κακή κατάσταση μέχρι τη δεκαετία του 1960, όταν ο Αρχιεπίσκοπος Αντώνιος Βαρθαλίτης μη μπορώντας να αντιμετωπίσει το κόστος της ανακατασκευής της, αποφάσισε την κατεδάφισή της και το χτίσιμο στην ίδια περιοχή μία οικοδομής, στον πρώτον όροφο της οποίας φιλοξενείται έως σήμερα το μικρό παρεκκλήσιο της Αγίας Οικογένειας Ιωαννίνων. Από την άλλη, στην Πρέβεζα, διατηρείται ένας πολύ πιο καλαίσθητος ναός, πλήρως ανακαινισμένος το 1902 από τον Αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ της Αυστρίας. Δυστυχώς ο ναός στο διάβα των χρόνων υπέστη σημαντικές καταστροφές έως και μία αναίτια πυρκαγιά το 2004 και αποκατεστάθη στην σημερινή του μορφή από τον Σεβασμιότατο Αρχιεπίσκοπο π. Ιωάννη Σπιτέρη.
Οι δύο αυτές κοινότητες εξυπηρετούνται από τον Ηγούμενο των π.π. Καπουκίνων της Κέρκυρας π. Τζούλιο Γκραμένια, ο οποίος τις επισκέπτεται την τελευταία Κυριακή κάθε μήνα για να λειτουργήσει και να ασχοληθεί με τις θρησκευτικές αναζητήσεις και ανάγκες των εκεί πιστών. Οι δύο αυτές κοινότητες είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους: η κοινότητα της Πρέβεζας, πιο πολυπληθής και συμπαγής δείχνει μία εικόνα μεγαλύτερης ζωντάνιας κι αυτό οφείλεται στην παρουσία πολλών μικρών παιδιών, καρπό αλβανών που ζουν και εργάζονται στην ευρύτερη περιοχή. Είναι πράγματι συγκινητική η εικόνα των μικρών αυτών παιδιών όταν πλαισιώνουν τον ιερέα κατά τη διάρκεια της Θ. Λειτουργίας. Αυτό βέβαια δημιουργεί και μεγάλες υποχρεώσεις στην Καθολική Αρχιεπισκοπή η οποία οφείλει να φροντίσει την κατηχητική επιμόρφωση αυτής της κοινότητας και των τακτικότερο εκκλησιασμό της, πράγμα το οποίο, λόγω των αποστάσεων, δεν είναι πάντα εφικτό. Ο Λειτουργός φθάνει πάντοτε στην Πρέβεζα το πρωί της τελευταίας Κυριακής του μήνα και φροντίζει εκτός από τη Θ. Λειτουργία και τη χορήγηση των όποιων Μυστηρίων της χριστιανικής μύησης, καθώς και για την κατήχηση των μικρών παιδιών, κυρίως εκείνων που θα έχουν να λάβουν τα Μυστήρια της πρώτης Κοινωνίας και του Χρίσματος. Μολονότι ο χώρος είναι περιορισμένος, αποτελεί προσπάθεια του Λειτουργού να συνομιλήσει με όλους τους πιστούς, πολλοί εκ των οποίων χρειάζεται να οδηγήσουν έως 40 χλμ. για να είναι τακτικοί στην μηνιαία αυτή σύναξη. Την Κυριακή 26 Δεκεμβρίου μάλιστα δόθηκε η ευκαιρία στον Σεβασμιώτατο να χορηγήσει το Μυστήριο του Βαπτίσματος σ’ ένα μικρό κοριτσάκι πολωνικής καταγωγής.
Μέλη της Κοινότητα Πρεβέζης
Μετά τη Θεία Λειτουργία προσφέρθηκε στον ίδιο χώρο του ναού ένα μικρό κέρασμα στο οποίο έλαβαν μέρος όλοι οι παριστάμενοι πιστοί. Πολλά από τα μέλη της κοινότητας της Πρέβεζας απουσίαζαν καθώς είχαν επιστρέψει στις ιδιαίτερες πατρίδες τους για να εορτάσουν τα Χριστούγεννα με τις οικογένειές τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Υπάρχει από καιρό ένα σχέδιο που προβλέπει την κατασκευή μίας μικρής αίθουσας εκδηλώσεων κι ενός πρεσβυτερίου, αλλά ελλείψει χρημάτων το σχέδιο αυτό δεν έχει γίνει ακόμα εφικτό.
Η κοινότητα των Ιωαννίνων από την άλλη αποτελείται κυρίως από γυναίκες γερμανικής, αυστριακής και ιταλικής καταγωγής παντρεμένες με ηπειρώτες που γνώρισαν συνήθως κατά τη διάρκεια των φοιτητικών τους χρόνων.
Η «γυναικεία» Κοινότητα των Ιωαννίνων
Παραδόξως, καθολικοί αλβανοί δεν υπάρχουν στα Ιωάννινα κι έτσι η κοινότητα στερείται μικρών παιδιών. Παρ’ όλ’ αυτά όμως οι κυρίες οργάνωσαν μία μικρή χορωδία ψάλλοντας χριστουγεννιάτικους ύμνους από τις χώρες τους και κάλαντα, προσφέροντας μία όμορφη και γιορτινή νότα.
Η χορωδία της Κοινότητας των Ιωαννίνων
Η Αρχιεπισκοπή αναγνωρίζει τις ποιμαντικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει για τους καθολικούς της διασποράς και την αναγκαιότητα, αλλά και την απαίτηση που υπάρχει για συχνότερη επικοινωνία με το Λειτουργό και την Εκκλησία. Υπάρχει σοβαρή ανάγκη να βρεθούν και να προετοιμαστούν κατάλληλοι λαϊκοί που θα μπορούσαν να ενισχύσουν το έργο του ιερέα με το να κατηχούν την κοινότητα και να τελούν τη Λειτουργία του Λόγου τις Κυριακές που ο ιερέας θα απουσιάζει. Όσο αυξάνονται οι κοινότητες αυτές, τόσο μεγαλώνουν και οι ανάγκες. Σε κάθε περίπτωση ο π. Τζούλιο με συνέπεια και υπό συνθήκες που δεν είναι πάντα εύκολες επισκέπτεται τουλάχιστον μία φορά το μήνα τους πιστούς της Ηπείρου, αποδεικνύοντας πως η Εκκλησία είναι πάντοτε δίπλα τους και το παρήγορο είναι πως κι εκείνοι το αναγνωρίζουν και το ανταποδίδουν με αγάπη και σεβασμό.
