Ο Πάπας καλεί σε ανανέωση της πίστης και σε κοινό βηματισμό των χριστιανών, με αφορμή την 1700ή επέτειο της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας
Στην επιστολή του με τίτλο “In unitate fidei”, που δημοσιεύτηκε χθες 23 Νοεμβρίου, εορτή του Ιησού Χριστού Βασιλέως του Σύμπαντος, ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ ενθαρρύνει «ένα ανανεωμένο δυναμισμό στην ομολογία της πίστης, της αλήθειας, της οποίας το περιεχόμενο αποτελεί επί αιώνες κοινή κληρονομιά των χριστιανών». Ανατρέχει στην ιστορία της Συνόδου της Νικαίας και υπογραμμίζει την «οικουμενική της αξία». Παράλληλα, προσκαλεί τους πιστούς «να πορευθούν μαζί για να φθάσουν στην ενότητα και τη συμφιλίωση», αφήνοντας πίσω «θεολογικές διαμάχες» και καλλιεργώντας «έναν οικουμενισμό στραμμένο προς το μέλλον».
Κάλεσμα σε πνευματική ενδοσκόπηση
Ο Ποντίφικας παραπέμπει στο κείμενο της Διεθνούς Θεολογικής Επιτροπής «Ιησούς Χριστός, Υιός του Θεού, Σωτήρας», που δημοσιεύθηκε για την επέτειο της Συνόδου της Νικαίας, και καλεί σε «εξέταση συνείδησης» με αφορμή το Σύμβολο της Πίστεως:
Τι σημαίνει ο Θεός για μένα; Πώς μαρτυρώ την πίστη μου; Είναι ο Θεός ο μόνος Κύριος της ζωής μου ή υπάρχουν “είδωλα” που θεωρώ σημαντικότερα από Εκείνον και τις εντολές Του;
Ο Πάπας θέτει ερωτήματα σχετικά με τη σχέση του ανθρώπου προς τον Δημιουργό και τον σεβασμό απέναντι στη δημιουργία:
Μοιράζομαι δίκαια τα αγαθά της γης; Τα προστατεύω ή τα καταστρέφω αντί να τα καλλιεργώ ως κοινό σπίτι της ανθρωπότητας;
Η ομολογία πίστεως ως πηγή ελπίδας
Ο Λέων ΙΔ΄ υπενθυμίζει ότι «η καρδιά της χριστιανικής πίστης» είναι η ομολογία ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, όπως διακήρυξαν οι Πατέρες της Νικαίας το 325. Αυτή η ίδια ομολογία επαναλαμβάνεται σήμερα σε κάθε Θεία Λειτουργία με το Σύμβολο Νικαίας –Κωνσταντινουπόλεως.
Η κοινή αυτή πίστη «ενώνει όλους τους χριστιανούς» και προσφέρει ελπίδα «στις δύσκολες εποχές που ζούμε», μέσα σε φόβους, πολέμους, βία, φυσικές καταστροφές και βαθιές κοινωνικές αδικίες.
Η οικουμενική κοινότητα ως σημείο ειρήνης
Ο Πάπας εξετάζει την ιστορία της Συνόδου της Νικαίας και τονίζει το «υψηλό οικουμενικό της κύρος». Το οικουμενικό κίνημα των τελευταίων 60 χρόνων, σημειώνει, έχει επιτύχει σημαντικά βήματα.
Παρότι η πλήρης ορατή ενότητα με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, τις Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες και τις εκκλησιαστικές κοινότητες που γεννήθηκαν από τη Μεταρρύθμιση δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, ο διάλογος έχει επιτρέψει να αναγνωρίσουμε ως «αδελφούς και αδελφές» όλους τους βαπτισμένους στον Χριστό.
Σε έναν κόσμο διχασμένο και πληγωμένο από συγκρούσεις, η παγκόσμια χριστιανική κοινότητα «μπορεί να γίνει σημείο ειρήνης και όργανο συμφιλίωσης».
«Να περπατήσουμε μαζί»
Ο Ποντίφικας υπογραμμίζει:
«Για να ασκήσουμε με αξιοπιστία το διακονικό αυτό έργο, πρέπει να περπατήσουμε μαζί, ώστε να πετύχουμε ενότητα και συμφιλίωση μεταξύ όλων των χριστιανών».
Το Σύμβολο της Νικαίας μπορεί να αποτελέσει «βάση και κριτήριο» για αυτό το κοινό περπάτημα, επειδή προσφέρει «πρότυπο αληθινής ενότητας μέσα στη νόμιμη ποικιλία».
Η ενότητα χωρίς πολλαπλότητα γίνεται τυραννία· η πολλαπλότητα χωρίς ενότητα οδηγεί στη διάλυση.
Ο Πάπας καλεί επίσης να αφήσουμε πίσω «θεολογικές διαμάχες που έχουν χάσει πλέον την ουσιαστική τους σημασία» και να αναζητήσουμε «κοινή προσευχή» στο Άγιο Πνεύμα.
Ακρόαση και αμοιβαία αποδοχή
Ο Ποντίφικας ξεκαθαρίζει ότι δεν αναφέρεται σε «οικουμενισμό επιστροφής» στο παρελθόν ούτε σε αποδοχή του σημερινού κατακερματισμού, αλλά σε οικουμενισμό του μέλλοντος: οικουμενισμό συμφιλίωσης, διαλόγου, ανταλλαγής χαρισμάτων και πνευματικών παραδόσεων.
Η αποκατάσταση της ενότητας «δεν φτωχαίνει την Εκκλησία, αλλά την εμπλουτίζει». Όπως στη Νίκαια, έτσι και σήμερα απαιτείται «μακρύς, υπομονετικός και συχνά δύσκολος δρόμος ακρόασης και αμοιβαίας υποδοχής», μια πνευματική πρόκληση που ζητά «μετάνοια και μεταστροφή».
Το Σύμβολο της Νικαίας και η θεολογική του δύναμη
Ο Λέων ΙΔ΄ θυμίζει ότι η Σύνοδος της Νικαίας συγκλήθηκε μέσα σε σοβαρή εκκλησιαστική κρίση, εξαιτίας της Αρειανικής έριδας. Οι Επίσκοποι, υπό την πρόσκληση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, διακήρυξαν την πίστη τους στον «ένα και μοναδικό Θεό» και ομολογούν ότι ο Υιός «είναι από την ουσία του Πατρός, γεννηθείς, ου ποιηθείς, ομοούσιος τω Πατρί», απορρίπτοντας τη διδασκαλία του Αρείου.
Η σημερινή πρόσληψη του Συμβόλου της Πίστεως
Ο Πάπας διερωτάται σήμερα: ποια είναι η «εσωτερική πρόσληψη» του Συμβόλου;
Για πολλούς, ο Θεός φαίνεται να μην έχει πλέον θέση στη ζωή τους. Συχνά οι χριστιανοί φέρουν ευθύνη, επειδή «δεν δίνουν μαρτυρία της αληθινής πίστης» ή παρουσιάζουν τον Θεό με τρόπους ασύμβατους με το Ευαγγέλιο.
Στο όνομα του Θεού έγιναν πόλεμοι, διώξεις, διακρίσεις· μίλησαν για έναν Θεό εκδικητικό αντί για τον Θεό της ελεημοσύνης που κηρύττει ο Χριστός.
Εφόσον το κέντρο του Συμβόλου είναι η ομολογία ότι ο Ιησούς Χριστός είναι «ο Κύριος και Θεός μας», ο Πάπας καλεί:
να Τον ακολουθήσουμε ως Δάσκαλο, ως αδελφό και φίλο· να βαδίσουμε τον δύσκολο, συχνά επίπονο δρόμο της αγάπης και της θυσίας· να υπηρετήσουμε τους φτωχούς, τους αποκλεισμένους, τους εγκαταλελειμμένους.
Μπροστά σε καταστροφές, πολέμους και ανθρώπινη δυστυχία, η μαρτυρία της ελεημοσύνης μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους που αμφιβάλλουν να ανακαλύψουν ξανά το πρόσωπο του Θεού μέσα από την αγάπη που λαμβάνουν από εμάς.
Η επιστολή ολοκληρώνεται με προσευχή προς το Άγιο Πνεύμα.
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος,
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ.
