Στην ομιλία του προς το ίδρυμα Βοήθεια στην Εκκλησία που Υποφέρει, ο Λέων ΙΔ΄ υπενθυμίζει τη δέσμευση υπέρ των χριστιανικών μειονοτήτων σε χώρες όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Μπουρκίνα Φάσο, η Μοζαμβίκη και το Περού – τη γη της ιεραποστολής του. Η ελεύθερη ομολογία της πίστης χωρίς φόβο διωγμού, τονίζει, αποτελεί θεμέλιο κάθε «δίκαιης κοινωνίας», γιατί προστατεύει τον χώρο όπου διαμορφώνονται οι συνειδήσεις.
Η αληθινή συμφιλίωση προϋποθέτει την ελευθερία πίστης
Μια ουσιαστική συμφιλίωση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη διασφάλιση της πλήρους ελευθερίας στην έκφραση της πίστης. Το δικαίωμα αυτό δεν είναι «προνόμιο» που παραχωρούν οι θεσμοί, αλλά αναγκαία συνθήκη για τη διαμόρφωση δίκαιων κοινωνιών, όπου η ανθρώπινη συνείδηση μπορεί να αναπνέει ελεύθερα, να διαμορφώνεται και να εκφράζεται έμπρακτα.
Σε αυτήν την αρχή στηρίζει ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ τη σκέψη του, απευθυνόμενος στη σημερινή ακρόαση (10 Οκτωβρίου) προς την αντιπροσωπεία του παπικού ιδρύματος Βοήθεια στην Εκκλησία που Υποφέρει, στην Αίθουσα των Παπών του Αποστολικού Παλατιού στο Βατικανό.
Μην εγκαταλείπετε τους διωκόμενους χριστιανούς
Ο Ποντίφικας αρχίζει την ομιλία του υπενθυμίζοντας τις αυξανόμενες εχθρότητες και πράξεις βίας εναντίον διαφόρων θρησκευτικών κοινοτήτων, μεταξύ των οποίων και των χριστιανών. Σύμφωνα με την αποστολή του ιδρύματος – που γεννήθηκε το 1947 για να απαλύνει τα δεινά του μεταπολέμου – ο Πάπας επαναλαμβάνει:
«Ας μην εγκαταλείπουμε τους αδελφούς και τις αδελφές μας που διώκονται».
Αντηχούν έτσι τα λόγια του Αποστόλου Παύλου στην Πρώτη προς Κορινθίους:«Εάν πάσχει ένα μέλος, συμπάσχουν όλα τα μέλη».
Ανάγκη για αλήθεια και νόημα
Το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία θεμελιώνεται σε μια βασική αλήθεια: «Κάθε άνθρωπος φέρει στην καρδιά του μια βαθιά ανάγκη για αλήθεια, για νόημα, για κοινωνία με τους άλλους και με τον Θεό».
Αυτή η ανάγκη πηγάζει από τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής και καθιστά την ελεύθερη ομολογία της πίστης όχι «προαιρετική επιλογή», αλλά ουσιώδες στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ριζωμένη στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου, που είναι πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού και προικισμένος με λογική και ελεύθερη βούληση, η θρησκευτική ελευθερία επιτρέπει στα άτομα και στις κοινότητες να αναζητούν την αλήθεια, να τη ζουν ελεύθερα και να τη μαρτυρούν δημόσια. Γι’ αυτό αποτελεί θεμέλιο κάθε δίκαιης κοινωνίας, καθώς προστατεύει τον ηθικό χώρο όπου η συνείδηση μπορεί να διαμορφώνεται και να δρα.
Δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς θρησκευτική ελευθερία
Η θρησκευτική ελευθερία, συνεχίζει ο Λέων ΙΔ΄, «δεν είναι απλώς ένα νομικό δικαίωμα ή προνόμιο που παραχωρούν οι κυβερνήσεις». Είναι ο πυλώνας της αυθεντικής συμφιλίωσης.
Η άρνησή της στερεί από τον άνθρωπο τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στην «κλήση της αλήθειας» και οδηγεί στη σταδιακή διάλυση των ηθικών και πνευματικών δεσμών που στηρίζουν τις κοινότητες:
«Η εμπιστοσύνη δίνει τη θέση της στον φόβο, η καχυποψία αντικαθιστά τον διάλογο και η καταπίεση γεννά βία».
Ο Πάπας παραπέμπει στον προκάτοχό του, Φραγκίσκο: «Καμία ειρήνη δεν είναι δυνατή εκεί όπου δεν υπάρχει θρησκευτική ελευθερία ή όπου απουσιάζει η ελευθερία σκέψης και λόγου και ο σεβασμός προς τη γνώμη του άλλου».
Η προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας στην καθημερινότητα
Ο Ποντίφικας υπενθυμίζει τη διαχρονική υπεράσπιση της θρησκευτικής ελευθερίας από την Εκκλησία. Η σύνοδος Dignitatis Humanae της Β΄ Συνόδου του Βατικανού επιβεβαίωσε την ανάγκη αναγνώρισης αυτού του δικαιώματος στο νομικό και θεσμικό πλαίσιο κάθε κράτους.
«Η υπεράσπιση της θρησκευτικής ελευθερίας δεν μπορεί να μείνει θεωρητική· πρέπει να βιώνεται, να προστατεύεται και να προάγεται στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων και των κοινοτήτων».
Το έργο του ιδρύματος «Βοήθεια στην Εκκλησία που υποφέρει»
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η αποστολή του ιδρύματος: να προάγει τη συγχώρηση και τη συμφιλίωση, να συνοδεύει και να «δίνει φωνή» στην Εκκλησία όπου υπάρχει ανάγκη, όπου εκείνη απειλείται ή υποφέρει.
Για περισσότερα από είκοσι πέντε χρόνια, η Έκθεση για τη Θρησκευτική Ελευθερία του ιδρύματος φέρνει στο φως τις συχνά κρυμμένες δοκιμασίες πολλών ανθρώπων και κοινοτήτων. Η δράση του επεκτείνεται σε τόπους απομονωμένους, περιθωριοποιημένους ή υπό πίεση.
«Εργάτες της ειρήνης»
Η ανοικοδόμηση ενός παρεκκλησίου, η στήριξη μιας μοναχής, η παροχή ενός ραδιοφωνικού σταθμού ή ενός οχήματος – όλες αυτές οι πράξεις, σημειώνει ο Πάπας, ενισχύουν τη ζωή της Εκκλησίας και το «πνευματικό και ηθικό» υπόστρωμα της κοινωνίας.
Η βοήθεια που προσφέρεται, ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες μειονότητες, καθιστά τα μέλη του ιδρύματος αληθινούς «εργάτες της ειρήνης».
Η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Μπουρκίνα Φάσο, η Μοζαμβίκη –αλλά και η Επισκοπή του Τσικλάγιο στο Περού, όπου ο Πάπας είχε το «προνόμιο» να διακονήσει– είναι μόνο μερικά παραδείγματα τόπων όπου η τοπική Εκκλησία, μέσω του παπικού ιδρύματος, γίνεται «ζωντανό σημείο» κοινωνικής αρμονίας και αδελφοσύνης, αποδεικνύοντας ότι «ένα διαφορετικό μέλλον είναι δυνατό».
«Μη κουράζεστε να κάνετε το καλό»
Ο Πάπας ολοκληρώνει την ομιλία του καλώντας τους παρευρισκόμενους «να μη κουράζονται να κάνουν το καλό», διότι οι καρποί του έργου τους «φανερώνονται σε αναρίθμητες ζωές και δοξάζουν τον Πατέρα μας στους ουρανούς».
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ
