Η Επιτροπή των Συνόδων των Καθολικών Ιεραρχιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COMECE) σχολίασε την Πέμπτη, 23 Μαΐου 2024, την πρόσφατη εφαρμογή της απόφασης των τουρκικών αρχών να μετατρέψουν την εκκλησία του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα σε τέμενος. “Το βήμα αυτό αποδυναμώνει περαιτέρω τις ιστορικές ρίζες της χριστιανικής παρουσίας στη χώρα. Κάθε πρωτοβουλία διαθρησκειακού διαλόγου που προωθείται από τις τουρκικές αρχές χάνει την αξιοπιστία της”.
Τέσσερα χρόνια μετά τη μετατροπή της βασιλικής της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, η άκρως συμβολική εκκλησία του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα της Κωνσταντινούπολης ακολουθεί τον ίδιο δρόμο. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν άνοιξε επίσημα τη βυζαντινή χριστιανική ορθόδοξη εκκλησία για ισλαμική λατρεία στις αρχές Μαΐου 2024.
“Αυτό είναι ένα βήμα ακόμα προς την αποδυνάμωση των ιστορικών ριζών της χριστιανικής παρουσίας στη χώρα, και είναι μια λυπηρή απόφαση που θα κάνει τη θρησκευτική συνύπαρξη πιο δύσκολη. Με αυτή την ενέργεια, κάθε πρωτοβουλία σχετικά με τον διαθρησκευτικό διάλογο που προωθείται από τις αρχές της χώρας θα χάσει αναπόφευκτα την αξιοπιστία της”, δηλώνει ο π. Manuel Barrios Prieto, Γενικός Γραμματέας της COMECE.
Η εκκλησία του 4ου αιώνα αποτελεί σύμβολο του ανατολικού χριστιανισμού και ζωντανή ανάμνηση της ιστορικής παρουσίας των χριστιανών στη χώρα. Ο ναός αποτελεί μέρος της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και λειτούργησε ως μουσείο για δεκαετίες. Τον Ιούλιο του 2020, η COMECE είχε τοποθετηθεί για την αλλαγή του καθεστώτος του μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε μουσουλμανικό τέμενος, χαρακτηρίζοντάς την κίνηση αυτή ως “πλήγμα για τον διαθρησκευτικό διάλογο”. Με εκείνη την ευκαιρία, η COMECE είχε υπογραμμίσει επίσης το “σοβαρό πρόβλημα” της Τουρκίας με τη ρητορική μίσους και τις απειλές κατά των εθνικών, εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων
