«Μάρτυρες της Λυτρώσεως»
Το χάρισμα χειροτονημένων και λαϊκών
Κατά τη σημερινή θεία Λειτουργία, ο Επίσκοπος κάθε τοπικής Εκκλησίας ευλογεί τα Έλαια που θα χρησιμεύσουν στη χορήγηση των ιερών Μυστηρίων. Η Εκκλησία χορηγεί τα ιερά Μυστήρια στους ανθρώπους που έχουν πιστέψει στον Σωτήρα Ιησού Χριστό, και θέλουν στη ζωή τους να ακολουθούν τον Χριστό, για να τους σώσει.
Τα ιερά Μυστήρια τα χορηγούν οι Επίσκοποι, διάδοχοι των Αποστόλων, και οι συνεργάτες τους ιερείς και διάκονοι, που έλαβαν από τον Χριστό την αποστολή αυτή, με τη χειροτονία.
Ο Ιησούς Χριστός, πράγματι, τη Μεγάλη Πέμπτη κατά το Μυστικό Δείπνο, παρέδωσε στους Αποστόλους το Δείπνο της Νέας Διαθήκης, την οποία παραχώρησε ο Θεός στους ανθρώπους, όταν ο Χριστός έδωσε τη ζωή του πάνω στο σταυρό, χύνοντας το αίμα του για τη σωτηρία μας.
Επάνω στον σταυρό ο Χριστός θυσίασε, όχι ένα ζώο, όπως έκανε ο εβραϊκός λαός αλλά και όλοι οι τότε λαοί, ζητώντας από τον Θεό συγχώρεση και συμφιλίωση. «Το αίμα ταύρων και τράγων δεν μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες», λέει η επιστολή προς τους Εβραίους.
Γι’ αυτό, ο Χριστός θυσίασε τον εαυτό του, θυσίασε την υπακοή του στο θέλημα του Πατέρα. Και αυτή η υπακοή του μέχρι και τον θάνατο, υπακοή μέχρι να θυσιάσει ακόμη και τη ζωή του, είναι εκείνη που συμφιλιώνει τον άνθρωπο με τον Θεό.
Γι’ αυτό η Αγία Γραφή, μόνο τον Ιησού Χριστό ονομάζει Ιερέα, και κανέναν άλλο. Εκείνοι που εμείς ονομάζομε ιερείς και επισκόπους, η Αγία Γραφή τους ονομάζει πρεσβυτέρους. Είναι δηλαδή οι μεγαλύτεροι αδελφοί, που φροντίζουν και καθοδηγούν, που ποιμαίνουν τον Λαό των Λυτρωμένων.
Όπως θα πω σε λίγο στους ιερείς, οι ιερείς έγιναν με τη χειροτονία «κοινωνοί στην Ιεροσύνη του Χριστού». Επίσκοποι και Ιερείς, δεν είμαστε κανονικά εμείς ιερείς, αλλά ο Χριστός είναι ο μόνος ιερέας. Εμείς, μαζί με τη συμμετοχή του Λαού, προσφέρομε τη μία και ανεπανάληπτη Θυσία του Ιησού Χριστού, που είναι ο αιώνιος Ιερέας.
Ακούσαμε πράγματι να λέει ο Χριστός: «Το Πνεύμα του Κυρίου είναι επάνω μου. Με έχρισε να φέρω το χαρμόσυνο μήνυμα» της σωτηρίας. «Σήμερα εκπληρώνω την Γραφή αυτή». Και τη συνέχιση της αποστολής του, ο Χριστός την ανέθεσε στους Αποστόλους και τους διαδόχους των τους Επισκόπους, με συνεργάτες: τους ιερείς και τους διακόνους.
Γι’ αυτό, θα καλέσω σε λίγο τους ιερείς να ανανεώσουν τις υποσχέσεις, που έδωσαν κατά την ημέρα της χειροτονίας τους.
* * *
Σας καλώ όμως να μελετήσομε τα λόγια που είπε ο προφήτης προς τον λαό, 500 χρόνια πριν τον Χριστό: «Εσείς θα ονομάζεστε ιερείς του Κυρίου· θα σας λένε λειτουργούς του Θεού μας».
Πότε θα συμβεί αυτό; Όταν θα έρθει Εκείνος τον οποίο θα χρίσει ο Θεός, Εκείνος που θα έχει επάνω του το Πνεύμα του Κυρίου. Και αυτό, όπως μας είπε ο Ιησούς, συνέβη με τον δικό του ερχομό: «Σήμερα εκπληρώνεται αυτή η Γραφή, που ακούσατε με τ’ αυτιά σας», είπε ο Χριστός. Όλος ο λαός, όσοι πίστεψαν στον Χριστό και βαφτίστηκαν, είναι «ιερείς του Κυρίου, λειτουργοί του Θεού μας».
Γι’ αυτό ακούσαμε και από το βιβλίο της Αποκάλυψης: «Αυτός που μας ελευθέρωσε από τις αμαρτίες μας με το αίμα του, μας κατέστησε βασίλειο, ιερείς για τον Θεό μας».
* * *
Και η Εκκλησία, κατά τη Β’ Σύνοδο του Βατικανού το έτος 1964, στο Διάταγμα περί Εκκλησίας, μιλάει για τη συμμετοχή των Λαϊκών στη γενική ιεροσύνη, και λέει: «Ο μεγάλος και αιώνιος ιερέας Ιησούς Χριστός, θέλοντας να συνεχίσει τη μαρτυρία του και το λειτούργημά του και διαμέσου των λαϊκών (…), τους χορηγεί να έχουν μέρος στο ιερατικό του αξίωμα για να ασκήσουν πνευματική λατρεία, ενόψει της δοξολόγησης του Θεού και της σωτηρίας των ανθρώπων» (αρ.34).
Και συνεχίζει η Σύνοδος του Βατικανού: «Όλες οι δραστηριότητες των Λαϊκών, οι προσευχές και οι αποστολικές πρωτοβουλίες, η συζυγική και οικογενειακή ζωή, η καθημερινή εργασία, η πνευματική και σωματική ανακούφιση εάν γίνονται εν Πνεύματι, ακόμη και οι κακουχίες της ζωής αν υπομένονται καρτερικά γίνονται πνευματικές προσφορές ευάρεστες στον Θεό διαμέσου του Ιησού Χριστού. (…) Έτσι, και οι λαϊκοί ως λάτρεις, οπουδήποτε κι αν ενεργούν άγια, καθαγιάζουν στον Θεό τον κόσμο όλο». Γιατί; Διότι συμμετέχουν στη γενική ιεροσύνη του Χριστού.
Λέει πράγματι ο απόστολος Πέτρος στους πιστούς: «κι εσείς σαν να ήσασταν ζωντανές πέτρες, να οικοδομείστε σε ένα πνευματικό οικοδόμημα, για ένα άγιο ιερατείο που να προσφέρει πνευματικές θυσίες, ευπρόσδεκτες στο Θεό μέσω του Ιησού Χριστού» (Α’ Πε 2,5).
* * *
Από αυτή την γενική ιεροσύνη των Λαϊκών προέρχεται το άλλο Διάταγμα της Β’ Συνόδου του Βατικανού, με θέμα την Αποστολή των Λαϊκών. Εκεί διαβάζομε (αρ.2):
«Όπως στον οργανισμό ενός ζωντανού σώματος δεν υπάρχει μέλος που να είναι παθητικό, αλλά συμμετέχει στη ζωή και στη δραστηριότητά του, έτσι και στο σώμα του Χριστού που είναι η Εκκλησία. (…) Οι Λαϊκοί καλούνται από τον Θεό, πλήρεις από πνεύμα χριστιανικό, να ασκούν την αποστολική τους δράση μέσα στον κόσμο ως προζύμι».
Όταν λοιπόν οι λαϊκοί συμμετέχουν στη δράση της Εκκλησίας σε διάφορα έργα και συμβούλια, στο κατηχητικό, το φιλανθρωπικό, το διαχειριστικό, δεν είναι μια χάρη που τους κάνει η Εκκλησία ή ο Επίσκοπος ή ο εφημέριος, αλλά δικαίωμά τους και αποστολή τους, βασισμένη στη γενική ιεροσύνη των λαϊκών.
* * *
Ακριβώς την εποχή που η Σύνοδος του Βατικανού έλεγε αυτά θεωρητικά, για την ιεροσύνη των λαϊκών και την αποστολή τους μέσα στην Εκκλησία και τον κόσμο, το Άγιο Πνεύμα προετοίμαζε έμπρακτα τον δρόμο αρχίζοντας να γεννά μέσα στην Εκκλησία διάφορα χαρίσματα. Και αυτό το έκανε εμπνέοντας τους λαϊκούς.
Και δόξα τω Θεώ, ορισμένα από αυτά τα νέα Χαρίσματα, έχουν δραστηριοποιηθεί και στην Αρχιεπισκοπή μας: είναι το εκκλησιαστικό Κίνημα «Έργο της Παναγίας» το γνωστό ως Φοκολάρε, είναι οι κοινότητες «Πίστη και Φως», οι κοινότητες της «Νεοκατηχουμενικής Πορείας», καθώς και η κοινότητα «Πάπας Ιωάννης 23ος». Αυτά ονομάζονται είτε εκκλησιαστικά κινήματα είτε νέες κοινότητες. Και σκοπός τους είναι να καλλιεργούν την πίστη των βαπτισμένων, έτσι ώστε οι λαϊκοί να συνειδητοποιούν τη γενική ιεροσύνη που κατέχουν και να αναλαμβάνουν την αποστολή που τους αναθέτει ο Χριστός μέσα στην Εκκλησία και μέσα στον κόσμο. Ποια αποστολή; Εκείνη που μας λέει η Σύνοδος του Βατικανού: με τη δράση τους «να δοξολογείται ο Θεός και να σωθεί ο κόσμος».
Τονίζω ότι η Εκκλησία έχει αναγνωρίσει: ότι αυτά τα νέα Χαρίσματα εκφράζουν τη δική της πίστη και διδασκαλία, και έχει εγκρίνει τη δράση τους μέσα στην Εκκλησία, ώστε ο κάθε χριστιανός που συμμετέχει σ’ αυτά, να είναι σίγουρος ότι βρίσκεται μέσα στα πλαίσια της Εκκλησίας.
Προτρέπει μάλιστα η Εκκλησία τους Επισκόπους να αξιοποιούμε αυτά τα νέα Χαρίσματα, προς όφελος των πιστών και όλης της Εκκλησίας.
Και ως Επίσκοπος, προτρέπω και εγώ εσάς τους εφημερίους και ιερείς να στηρίζετε αυτά τα Χαρίσματα και να προσφέρετε στους ενορίτες τη δυνατότητα να ωφελούνται από την καλλιέργεια της πίστεως που προσφέρουν αυτά τα Χαρίσματα, τα οποία αποτελούν έναν πλούτο της Εκκλησίας.
Και επειδή είναι πλούτος της Εκκλησίας, ο άγιος Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ και ο Πάπας Βενέδικτος 16ος, είχαν καλέσει αυτά τα νέα Χαρίσματα να συγκεντρωθούν την παραμονή της Πεντηκοστής στη Ρώμη, όπου έδωσαν μαρτυρία πίστεως και ενότητας μεταξύ τους.
Γιατί την ημέρα της Πεντηκοστής; Μα ακριβώς διότι οι Πάπες αναγνωρίζουν ότι αυτά, είναι έργο του Αγίου Πνεύματος. Και γράφει ο Πάπας Φραγκίσκος στην Παραίνεση «Η χαρά του Ευαγγελίου», όταν μιλά για την ενορία: «Οι άλλοι εκκλησιαστικοί θεσμοί, κοινότητες βάσης, και μικρές κοινότητες, κινήσεις και άλλες μορφές οργανώσεων, είναι ένας πλούτος της Εκκλησίας, που το Άγιο Πνεύμα διεγείρει για να ευαγγελιστεί όλα τα περιβάλλοντα και τους τομείς» (αρ.29).
* * *
Αδελφοί μου, όπως αντιλαμβάνεστε, σήμερα εορτάζομε την Ιεροσύνη που ο Χριστός δώρισε στην Εκκλησία του, ως συμμετοχή στη δική του Ιεροσύνη. Και δώρισε στην Εκκλησία:
– Τόσο την ειδική ή διακονική ιεροσύνη, που χορηγείται με το Μυστήριο της Χειροτονίας,
– όσο και τη γενική ιεροσύνη, που χορηγείται με τα Μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος.
Αυτές οι δύο μορφές ιεροσύνης είναι διακριτές (δεν συγχέονται) και σεβαστές (δεν καταργούνται).
– Ούτε οι χειροτονημένοι πρέπει να παρασυρόμαστε στην κληρικοκρατία, κρατώντας τους λαϊκούς παθητικούς και απλά εκτελεστικά όργανα,
– Ούτε οι λαϊκοί να επιδιώκουν τη λαϊκοκρατία, ακυρώνοντας το χάρισμα των χειροτονημένων.
Έχομε ανάγκη να διαπνεόμαστε όλοι από το πνεύμα της Εκκλησίας, και σε πλήρη αρμονία να εργαζόμαστε και να συνεργαζόμαστε για την εξάπλωση της Βασιλείας του Θεού: μέσα στον κόσμο, μέσα στην Εκκλησία, μέσα στην οικογένεια.
Θυμίζω την προσευχή που κάναμε σήμερα στην αρχή της Λειτουργίας: «αξίωσέ μας να βρεθούμε μάρτυρες της Λυτρώσεως μέσα στον κόσμο».
Ο Θεός να δώσει! ●●●
Ομιλία σεβ. Σεβαστιανού, Αρχιεπισκόπου Καθολικών Αθηνών. Μεγάλη Τετάρτη 2018, Λειτουργία ΑΓ.ΜΥΡΟΥ στον Ι. Καθεδρικό και Ενοριακό Ναό Αγ. Διονυσίου Αρεοπαγίτου των Καθολικών
