Ομιλία του σεβ. Σεβαστιανού κατά την Θ. Λειτουργία
της Πρώτης Κυριακής της Τεσσαρακοστής
Αυτή την Τεσσαρακοστή, δηλαδή την περίοδο προετοιμασίας για να ζήσουμε το Πάσχα του Κυρίου, σας προτείνουμε να ακολουθήσουμε αυτή την πορεία μαζί με τον Σεβασμιότατο Σεβαστιανό μέσα από τις κατηχητικές ομιλίες των Κυριακών της Τεσσαρακοστής.
Όπως θα δείτε παρακάτω, η δομή που επιλέξαμε είναι μετά από ένα σύντομο τίτλο, να προηγούνται τα αναγνώσματα της κάθε Κυριακής και να ακολουθεί η ομιλία, η οποία και διευκολύνει την κατανόηση των γραφών και την προσευχή μας.
Μόνο στον Θεό θα υπακούω!
ΠΡΩΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
Κύκλος Α΄
Εικόνα: από την Cappella Sistina
ΠΡΩΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Η δημιουργία και η αμαρτία των προπατόρων.
Ανάγνωσμα από το βιβλίο της Γένεσης (2,7-9 / 3,1-7)
Ο Κύριος, ο Θεός, έπλασε τον άνθρωπο από το χώμα της γης και φύσηξε στα ρουθούνια του πνοή ζωής και ο άνθρωπος έγινε ζωντανή ψυχή.
Και ο Κύριος, ο Θεός, φύτεψε παράδεισο στην Εδέμ, προς την ανατολή, κι εκεί έβαλε τον άνθρωπο που είχε πλάσει. Ο Κύριος, ο Θεός, έκαμε να φυτρώσουν από τη γη όλα τα δένδρα, που είναι όμορφα να τα βλέπεις και καλά για την τροφή. Φύτεψε και το δένδρο της ζωής στο μέσο του παραδείσου και το δένδρο της γνώσης του καλού και του κακού.
Το φίδι ήταν το πιο πονηρό από όλα τα ζώα του αγρού που έπλασε ο Κύριος, ο Θεός. Αυτό είπε στη γυναίκα: «Είναι αλήθεια ότι ο Θεός είπε: “Δεν πρέπει να φάτε από κανένα δένδρο του παραδείσου”;». Απάντησε η γυναίκα στο φίδι: «Από τους καρπούς των δένδρων του παραδείσου μπορούμε να φάμε. Αλλά από τον καρπό του δένδρου που είναι στη μέση του παραδείσου ο Θεός μάς διέταξε να μη φάμε και να μην το αγγίξουμε για να μην πεθάνουμε». Αλλά το φίδι είπε στη γυναίκα: «Εξάπαντος δε θα πεθάνετε! Αντίθετα, ο Θεός γνωρίζει ότι, όταν φάτε απ’αυτό, θα ανοιχτούν τα μάτια σας και θα γίνετε σαν το Θεό, γνωρίζοντας το καλό και το κακό».
Τότε η γυναίκα είδε ότι το δένδρο ήταν καλό για τροφή, ευχάριστο στην όψη και επιθυμητό για την απόκτηση γνώσης και πήρε απ’τον καρπό του και έφαγε. Έδωσε και στον άνδρα της που ήταν μαζί της κι έφαγε κι εκείνος. Τότε άνοιξαν τα μάτια και των δυο τους και αντιλήφθηκαν ότι ήταν γυμνοί κι έραψαν φύλλα συκιάς και έκαμαν για τους εαυτούς των περιζώματα.
Λόγος του Κυρίου
ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Όπου το παράπτωμα αφθόνησε, υπεραφθόνησε η χάρη.
Ανάγνωσμα από την επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τους Ρωμαίους (5,12-19)
Αδελφοί, μέσω ενός ανθρώπου η αμαρτία μπήκε στον κόσμο, και με την αμαρτία ο θάνατος, και έτσι ο θάνατος έφθασε σε όλους τους ανθρώπους, γιατί όλοι αμάρτησαν. Πράγματι, μέχρι την εποχή του νόμου η αμαρτία υπήρχε στον κόσμο, έστω κι αν δεν καταλογίζεται αμαρτία χωρίς να υπάρχει νόμος, αλλά ο θάνατος κυριάρχησε από την εποχή του Αδάμ μέχρι την εποχή του Μωυσή κι επάνω σε κείνους που δεν είχαν αμαρτήσει με παράβαση όμοια με εκείνη του Αδάμ, που είναι ο τύπος εκείνου που έμελλε να έλθει.
Αλλά το παράπτωμα δε βλάπτει τόσο, όσο ωφελεί το χάρισμα. Διότι, εάν με το παράπτωμα του ενός πέθαναν οι πολλοί, ακόμη περισσότερο η χάρη του Θεού και η δωρεά που δόθηκε ως χάρη μέσω του ενός ανθρώπου, του Ιησού Χριστού, αφθόνησαν στους πολλούς. Και το δώρο δεν είναι έτσι όπως και με τον ένα που αμάρτησε. Η κρίση, πράγματι, ξεκίνησε από μια πράξη και οδήγησε στην καταδίκη, ενώ η χάρη ξεκίνησε από πολλά παραπτώματα και οδήγησε στη δικαίωση. Πράγματι, αν με το παράπτωμα ενός ανθρώπου κυριάρχησε ο θάνατος εξαιτίας αυτού του ενός, πολύ περισσότερο, όσοι έλαβαν την αφθονία της χάρης και της δωρεάς της δικαιοσύνης, θα βασιλέψουν μέσα στη ζωή μέσω του ενός Ιησού Χριστού.
Άρα λοιπόν, όπως μέσω ενός παραπτώματος έφθασε η καταδίκη σε όλους τους ανθρώπους, έτσι και με μια δίκαιη πράξη έφθασε σε όλους τους ανθρώπους η δικαίωση της ζωής. Διότι, όπως με την ανυπακοή του ενός ανθρώπου οι πολλοί έγιναν αμαρτωλοί, έτσι και με την υπακοή ενός, θα καταστούν δίκαιοι οι πολλοί.
Λόγος του Κυρίου
ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ (Mτ.4,4β)
Δε ζει ο άνθρωπος με μόνο το ψωμί,
αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού.
εικόνα: «Ο πειρασμός του Ιησού από τον Διάβολο» του Jacques Joseph Tissot (μεταξύ 1886 -1894)
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
Ο Ιησούς επί σαράντα ημέρες νηστεύει και πειράζεται από το διάβολο.
+ Ανάγνωσμα από το κατά Ματθαίο Άγιο Ευαγγέλιο (4,1-11)
Τον καιρό εκείνο, ο Ιησούς οδηγήθηκε από το Πνεύμα στην έρημο, για να πειραχτεί από το διάβολο. Και, αφού νήστεψε για σαράντα ημέρες και για σαράντα νύχτες, ύστερα πείνασε.
Και πλησιάζοντας ο πειρασμός του είπε: «Αν είσαι Υιός του Θεού, πες να γίνουν ψωμιά αυτές οι πέτρες».
Αλλά εκείνος απαντώντας είπε: «Λέει η Γραφή: “Δε θα ζήσει ο άνθρωπος μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού”».
Τότε ο διάβολος τον πήρε μαζί του στην αγία πόλη και τον έστησε στην κορυφή του ναού και του λέει: «Αν είσαι Υιός του Θεού, ρίξε τον εαυτό σου κάτω. Λέει, πράγματι, η Γραφή: “Για σένα θα διατάξει τους αγγέλους του, και στα χέρια θα σε σηκώσουν, μη τυχόν και σκοντάψεις το πόδι σου σε πέτρα”».
Ο Ιησούς του λέει: «Η Γραφή, πάλι, λέει: “Δε θα πειράξεις τον Κύριο, το Θεό σου”».
Πάλι ο διάβολος τον πήρε μαζί του σε ένα πολύ ψηλό βουνό και του δείχνει όλα τα βασίλεια του κόσμου και τη δόξα τους και του λέει: «Όλα αυτά θα σου δώσω, εάν, πέφτοντας στη γη, με προσκυνήσεις».
Τότε ο Ιησούς του λέει: «Φύγε, σατανά! Γιατί λέει η Γραφή: “Θα προσκυνήσεις τον Κύριο, το Θεό σου, και αυτόν μόνο θα λατρεύσεις”».
Τότε ο διάβολος τον άφησε και, ιδού, προσήλθαν άγγελοι και τον υπηρετούσαν.
Λόγος του Κυρίου
Α’ Κυρ. Τεσσαρακοστής 2020, α’ κύκλος
Μόνο στον Θεό θα υπακούω!
Αδελφοί μου,
την Τετάρτη αρχίσαμε την περίοδο της Τεσσαρακοστής με την επίθεση της στάχτης, ως ένδειξη μετάνοιας.
Σήμερα, πρώτη Κυριακή της Τεσσαρακοστής, η Εκκλησία αρχίζει, μέσα από 6 Κυριακές, να μας κατηχεί, για να συνειδητοποιήσομε τον λόγο για τον οποίο τελούμε μια περίοδο προετοιμασίας ώστε να ζήσομε το Πάσχα του Κυρίου. Για να μας κατηχήσει, η Εκκλησία χρησιμοποιεί κυρίως τον Λόγο του Θεού.
Σήμερα, πρώτη Κυριακή, είναι ανάγκη να μας εξηγήσει για ποιον λόγο ο Υιός του Θεού γεννήθηκε ως άνθρωπος, πέθανε και αναστήθηκε, και για ποιον λόγο εμείς εορτάζομε τον θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού, το Πάσχα του.
֍ ֍ ֍
Με βάση το πρώτο ανάγνωσμα, παρμένο από το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, τη ΓΕΝΕΣΗ, η Εκκλησία μας λέει ότι όλα αυτά τα έζησε ο Χριστός, επειδή στην αρχή της ανθρωπότητας συνέβη ένα καταστροφικό γεγονός. Αυτό, μας το λέει με συμβολισμούς, που πρέπει να τους καταλάβομε σωστά.
Ακούσαμε ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο και τον τοποθέτησε μέσα σε έναν ωραίο και πλούσιο κήπο. Τον έπλασε λοιπόν για να ζει ευτυχισμένος.
Μέσα σ’ αυτό τον κήπο, τον παράδεισο, φύτεψε και το δέντρο της ζωής. Ήθελε λοιπόν να ζει ο άνθρωπος για πάντα.
Όμως αυτά τα δώρα του Θεού, δεν μπορούσε να τα απολαύσει ο άνθρωπος με το ζόρι, αναγκαστικά. Έπρεπε να το θέλει, να το επιλέξει, έπρεπε ελεύθερα να διαλέξει εάν θέλει να τρέφεται από το δέντρο της ζωής που του προσφέρει ο Θεός: αν δηλαδή θέλει να ζει από τη ζωή που του προσφέρει ο Θεός, αν θέλει να εξαρτάται η ζωή και η ευτυχία του από τον Θεό, ή εάν θέλει να διαλέξει μια άλλη πηγή της ζωής και της ευτυχίας του. Αυτό εννοεί όταν λέει ότι ο Θεός τοποθέτησε στον κήπο και το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού.
Και όταν η Αγία Γραφή λέει τη «γνώση του καλού και του κακού», δεν εννοεί τη γνώση του εγκεφάλου, αλλά την εμπειρία, τη δυνατότητα να επιλέξει και να διαπράξει το κακό: να αναζητήσει την ευτυχία από κάποιον άλλον, που δεν είναι ο Θεός.
֍ ֍ ֍
Και εμφανίζεται το φίδι. Είναι κι αυτό συμβολικό. Υποδηλώνει ένα πρόσωπο, ένα πλάσμα του Θεού, ικανό να παραπλανήσει τον άνθρωπο. Και αυτό το φίδι, το πονηρό πνεύμα, ο σατανάς, διαστρεβλώνει την αλήθεια, παρουσιάζει το άσπρο μαύρο και το μαύρο άσπρο, και ερμηνεύει με πονηριά την πραγματικότητα.
Λέει στον άνθρωπο: τώρα δεν είσαι αληθινά ευτυχισμένος, δεν είσαι ολοκληρωμένος, διότι γνωρίζεις μόνο το καλό, ενώ ο Θεός γνωρίζει και το κακό. Εάν λοιπόν φας και από το δέντρο του κακού, θα αποκτήσεις και την εμπειρία του κακού, και τότε θα είσαι σαν Θεός. Εξωθεί τον άνθρωπο στην υπερηφάνεια, στο να διεκδικήσει το πλάσμα ίσα δικαιώματα με τον πλάστη Θεό.
Είναι άραγε αλήθεια ότι αν φάει θα γίνει σαν Θεός; Η αλήθεια είναι αυτή που είχε πει ο Θεός στον άνθρωπο: «Μη φας από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού, διότι μόλις φας θα πεθάνεις». Μόλις αναζητήσεις μια άλλη πηγή της ζωής και της ευτυχίας σου, θα κόψεις τη σχέση σου μαζί μου, μ’ εμένα που σου δίνω τη ζωή, και τότε θα πεθάνεις πνευματικά και θα γίνεις θνητός και σωματικά.
Βλέπομε ότι ο πονηρός ερμηνεύει την πραγματικότητα της ζωής με τρόπο διαστρεβλωμένο. Εμείς νομίζομε ότι μας προσφέρει ένα δώρο, αλλά το δώρο του περιέχει δηλητήριο: τον θάνατο. Ο άνθρωπος αμάρτησε και έγινε θνητός. Έχασε την κοινωνία του με τον Θεό, γι’ αυτό έχασε την ενότητα που συνέδεε τον άνδρα με τη γυναίκα, αλλά και την ενότητα που συνέδεε τον άνθρωπο με τη δημιουργία.
֍ ֍ ֍
Έρχεται έπειτα ο απόστολος ΠΑΥΛΟΣ και μας αναγγέλλει ότι αυτή την καταστροφική ενέργεια του γενάρχη των ανθρώπων, του Αδάμ, ήρθε να τη διορθώσει ένας νέος Αδάμ, ο Χριστός, ο γενάρχης μια νέας ανθρωπότητας: «Με το παράπτωμα ενός ανθρώπου – του Αδάμ – κυριάρχησε ο θάνατος, ενώ με τη σωστή ενέργεια ενός άλλου ανθρώπου – του Χριστού – ήρθε η δικαίωση που ξαναδίνει τη ζωή. Με την ανυπακοή ενός ανθρώπου οι πολλοί έγιναν αμαρτωλοί, με την υπακοή ενός άλλου ανθρώπου οι πολλοί θα καταστούν δίκαιοι».
Να, λοιπόν για ποιον λόγο έπρεπε να έρθει κάποιος – ο Χριστός – που να ανατρέψει την κακή επιλογή του πρώτου ανθρώπου, και να δώσει τη δυνατότητα σε όλους τους ανθρώπους – εάν θέλουν, όσοι θέλουν – να επιστρέψουν στον Θεό και στην αληθινή ζωή: «να βασιλέψουν μέσα στη ζωή διαμέσου του Ιησού Χριστού».
֍ ֍ ֍
Τι μας λέει τώρα το ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ, που μας παρουσιάζει τους πειρασμούς τους οποίους αντιμετώπισε ο Ιησούς Χριστός;
Μας λέει ότι ο πρώτος άνθρωπος έπρεπε στη ζωή του να επιλέξει τι δρόμο θα ακολουθήσει: εάν θα στήριζε τη ζωή και την ευτυχία του στο να υπακούει στον Θεό, ή εάν θα ακολουθούσε δικές του επιλογές.
Κατά τον ίδιο τρόπο και ο Ιησούς, που ήρθε για να γίνει ο γενάρχης μιας νέας ανθρωπότητας, έπρεπε και εκείνος να επιλέξει: Αυτό το νόημα έχουν οι πειρασμοί. Θα ακολουθούσε τις πονηρές υποδείξεις του σατανά, που χρησιμοποιεί τη νοοτροπία της γύρω κοινωνίας και μας παρουσιάσει το κακό ως καλό; Ή θα αντιστεκόταν και θα ακολουθούσε τον δρόμο της εμπιστοσύνης και της υπακοής στον Θεό;
Οι απαντήσεις του Χριστού ήταν:
– Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με υλικές τροφές, αλλά κυρίως με το Λόγο του Θεού.
– Δεν θα εξαναγκάζω τον Θεό να κάνει το δικό μου θέλημα.
– Μόνο στον Θεό θα υπακούω.
Και λέει το Ευαγγέλιο: «Τότε ο διάβολος τον άφησε». Αυτό κάνει και ο διάβολος κάθε φορά που εμείς του λέμε: Θα υπακούω στον Θεό! Μας αφήνει και φεύγει!
Ας είναι, η σημερινή Κυριακή, ένα ξεκίνημα για πλήρη υπακοή μας στον Θεό! ●●●
Πρόταση για προσωπικό στοχασμό
Υπακούω μόνο στον Θεό, ή μήπως βάζω στο επίκεντρο της ζωής μου την προσωπική μου ικανοποίηση ή τις υποδείξεις της γύρω κοινωνίας;
