Στις τελευταίες Κυριακές του Λειτουργικού Έτους του Ρωμαϊκού Τυπικού, τα λειτουργικά αναγνώσματα αναφέρονται στην έσχατη έλευση του Κυρίου και στην οριστική κρίση κάθε ανθρώπου και της ανθρωπότητας στο σύνολό της. Νομίζω πως θα ήταν χρήσιμο να σας ξαναπαρουσιάσω ένα μέρος από μία προηγούμενη μελέτη μας που αφορά σε αυτό το θέμα.
Το αρχαίο ερώτημα «πώς και πού θα καταλήξουμε;», δε χάνει ποτέ την επικαιρότητά του, αλλά παραμένει αενάως το κομβικό ερωτηματικό τόσο σε σχέση με το ατομικό και προσωπικό πεπρωμένο, όσο και σε σχέση με το νόημα, το σκοπό και το πλήρωμα της ιστορίας.
Είναι κεφαλαιώδους σημασίας να αναρωτηθούμε: ποιο έσχατο μέλλον υπάρχει, από τη μια, για την Εκκλησία, την κοινότητα των ανθρώπων, τον κόσμο και τη δημιουργία (συλλογική τελική κρίση) και από την άλλη, για κάθε άνθρωπο (τελική κρίση του μεμονωμένου προσώπου). Πώς να μη θέσουμε το ερώτημα για το έσχατο νόημα του κόσμου, θεάτρου άπειρων ιστοριών θρησκευτικών, ιστοριών αγάπης, κουλτούρας, πολέμων, ειρήνης; Πώς να αρνηθούμε να βρούμε μια έσχατη κατάληξη πλήρους πραγμάτωσης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στους τομείς της επιστήμης, της τέχνης, της εργασίας, που οι γενεές των ανθρώπων ανέπτυξαν στη πορεία των χιλιετιών;
Η σαφής χριστιανική πεποίθηση και του μεγαλύτερου μέρους του κόσμου των θρησκειών είναι ότι, χωρίς ένα έσχατο μέλλον, ο κόσμος και η ιστορία θα έμεναν πραγματικότητες παράλογες και χωρίς νόημα. Θα ζούσαμε σε μια απέραντη τρέλα, σε ένα συνεχές «ματαιότης ματαιοτήτων…». Πώς να ζήσεις σε έναν κόσμο στον οποίο η τελευταία λέξη θα την είχαν οι βίαιοι, οι εκμεταλλευτές των φτωχών και των αδυνάτων, οι τύραννοι των λαών και των συνειδήσεων, οι μικροί και μεγάλοι κάθε είδους εγκληματίες, αυτοί που κομπάζουν για την ανηθικότητά τους …;
Ο ΚΡΙΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟ ΤΩΝ ΘΥΡΩΝ
«Ο Κριτής είναι προ των θυρών» μας αναγγέλλει η Επιστολή του Ιακώβου: (Ιακ. 5,9). Ναι, θα υπάρξει μια κρίση. Η κρίση του Θεού δεν είναι κάτι που θα συμβεί μονάχα στο «τέλος του κόσμου». Η Βασιλεία του Θεού, εφ’ όσον είναι η νίκη πάνω στο κακό, σημαίνει και μία διαρκή κρίση ενάντια σε κάθε μορφή του κακού. Αυτή η κρίση αποκαλύπτει στους ανθρώπους τη σοβαρότητα του κακού και τις καταστρεπτικές του δυνάμεις που ενεργούν στην κοινωνία. Έτσι, αυτή η κρίση προδιαθέτει τον άνθρωπο για τη μετάνοια. Δεν αφορά μονάχα στα άτομα, αλλά και στις διάφορες κοινωνίες σαν κοινωνίες, αλλά και σε όλους του θεσμούς, μη εξαιρουμένης και της ίδιας της Εκκλησίας.
Τι σημασία έχει λοιπόν αυτό που απαγγέλλουμε στο Πιστεύω; Το «και πάλιν ερχόμενον (Το Χριστό) κρίναι ζώντας και νεκρούς», σημαίνει ότι η αδικία του κόσμου δεν θα έχει την τελευταία λέξη, ότι θα υπάρξει ένα τελευταίο και οριστικό «εφετείο» ώστε η δικαιοσύνη του Θεού να πάρει τη θέση που της ανήκει. Τότε δηλαδή η Βασιλεία θα φθάσει στην πληρότητά της.
Αλλά ακόμα πιο κρίσιμο είναι το ερώτημα: Ποιος είναι ο Κριτής που θα συναντήσουμε ως άτομα και ως κοινωνία;». Θα μπορούσε ακριβώς αυτός ο Κριτής να είναι η καταστροφή της κάθε ελπίδας μας;
Και όμως, «Η εικόνα της τελικής Κρίσης είναι, καταρχάς, όχι μια εικόνα τρομακτική, αλλά μια εικόνα ελπίδας. Και μάλιστα ίσως να είναι για μας η αποφασιστική εικόνα της ελπίδας μας» (Πάπας Βενέδικτος 16ος).
Ορισμένοι νεότεροι θεολόγοι είναι της άποψης ότι η φωτιά που καίει και ταυτόχρονα σώζει, είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο Κριτής μας και συνάμα ο Σωτήρας μας. Η συνάντηση μαζί Του, είναι η αποφασιστική πράξη της Κρίσης. Ενώπιον του βλέμματός του διαλύεται κάθε δολιότητα. Η συνάντηση μαζί Του είναι εκείνη που, «καίγοντάς» μας, μας μεταμορφώνει και μας ελευθερώνει για να μας κάνει να γίνουμε αληθινά ο εαυτός μας, πέρα από τις κακίες μας και τον εγωισμό μας.
+ Ιωάννης Σπιτέρης
