Στην Αίθουσα Παύλος ΣΤ’, η Παγκόσμια Ημέρα των Φτωχών τελείται μέσα σε κλίμα οικειότητας, χαράς και ενότητας. Συνολικά 1.300 άνθρωποι από κάθε γωνιά του κόσμου απόλαυσαν το γεύμα που προσέφερε η οικογένεια των Βικεντιανών, ελαφρύνοντας –έστω για λίγο– το βάρος ανησυχιών και πληγών που προκύπτουν από εγκατάλειψη, ασθένεια ή ανεργία. Ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες, αμέτρητες ιστορίες κόπου και προσπάθειας να ξανασταθούν στα πόδια τους.
Μητρική τρυφερότητα ανάμεσα στους πιο φτωχούς
Μια νεαρή μοναχή θηλάζει με μπιμπερό ένα νεογέννητο μωρό αφρικανικής καταγωγής. Η ίδια, Ιεραπόστολος της Αγάπης –φτωχή ανάμεσα στους φτωχότερους– αφήνει στην άκρη το πιάτο με τα λαζάνια για να ταΐσει πρώτα το παιδί. Η αίθουσα έχει γεμίσει με τις μελωδίες της ναπολιτάνικης παράδοσης, που αποδίδει ζωντανά η μικρή ορχήστρα της Φορτσέλα, προσφέροντας χαρά στον κοινόχρηστο αυτόν εορτασμό της 9ης Παγκόσμιας Ημέρας των Φτωχών.
Ο Πάπας, αφού ολοκλήρωσε την Μαριανή προσευχή πήρε τη θέση του στο μεγάλο τραπέζι κοντά στη σκηνή και απεύθυνε λόγια καλωσορίσματος:
«Με μεγάλη χαρά συγκεντρωνόμαστε αυτό το απόγευμα για αυτό το γεύμα, σε αυτή την Ημέρα που τόσο επιθυμούσε ο αγαπημένος μου προκάτοχος, ο Πάπας Φραγκίσκος. Ένα δυνατό χειροκρότημα για τον Πάπα Φραγκίσκο».
«Η αδελφότητα είναι ζωή»
Πριν φτάσει, είχε σταθεί στη Σπηλιά της Λούρδης, όπου γευμάτιζε μια ομάδα φτωχών στα Βατικανά Πάρκα. Ευχαριστεί τον Θεό για τα δώρα της ζωής, της πίστης και της αδελφοσύνης. Επιμένει στη σημασία της αδελφότητας: «είναι ζωή», υπογραμμίζει. Ευχαριστεί οργανωτές και ευεργέτες και προσεύχεται η αληθινή αγάπη να πλημμυρίσει τις καρδιές όλων, θυμίζοντας πως η πηγή κάθε δώρου είναι ο Κύριος.
Τραπέζι για το σώμα, παρηγοριά για την ψυχή
Ευλογώντας το γεύμα, ο Πάπας έστρεψε τη σκέψη του και στα «πολλά πρόσωπα που υποφέρουν από βία, πόλεμο και πείνα». Το πνεύμα της αδελφοσύνης φαίνεται να ζωογονεί σώματα κουρασμένα, αμήχανα, διστακτικά, στα όρια. Άλλοι είναι ενθουσιώδεις, άλλοι καχύποπτοι. Η περιήγηση ανάμεσα στα στρογγυλά τραπέζια, στολισμένα από τους Βικεντιανούς –που προσφέρουν το γεύμα και έχουν ετοιμάσει ένα κιτ προσωπικής φροντίδας με μικρό πανετόνε για όλους– έχει έντονη συναισθηματική φόρτιση. Οι προσκεκλημένοι προέρχονται από τη ρωμαϊκή συνοικία Πριμαβάλε έως τη Νιγηρία, από την Ουκρανία έως την Λατινική Αμερική.
Μια μοναχή της Μητέρας Τερέζας επιτρέπει τις φωτογραφίες και μιλά για το σπίτι τους στην περιφέρεια της Ρώμης, όπου βρίσκουν προσωρινή φιλοξενία μητέρες με παιδιά, συχνά σε δύσκολες καταστάσεις. Η βιολογική μητρότητα συναντά την πνευματική, η θηλυκότητα εκφράζεται ως φροντίδα και προσφορά, μέσα σε τρυφερότητα και κόπωση.
Η απώλεια της εργασίας και η παγίδα της παραίτησης
Οι Βικεντιανοί γιορτάζουν φέτος τα 400 χρόνια από τη γέννηση του ιδρυτή τους. Πολλές δεκάδες εθελοντών σερβίρουν το πρώτο πιάτο, ακολουθεί κρέας πανέ και για επιδόρπιο μπαμπάς. Ο Πάπας, στο τέλος, προτρέπει όλους να πάρουν «την πολύ καλή» φρουτοσαλάτα, δώρο από τη Νάπολη.
Καλεσμένοι από Καμπανία και Μπαζιλικάτα μοιράζονται τις δυσκολίες τους: «Έχασα τη δουλειά γιατί μου διαγνώστηκε αναπηρία. Δούλευα σε μια καντίνα, δεν ήμουν καλά προστατευμένη και με απέλυσαν χωρίς πολλή σκέψη. Είμαι 60 χρονών, τα βγάζω πέρα όπως μπορώ. Δεν είναι εύκολο, αλλά κρατώ την αξιοπρέπειά μου· πάντα με χαμόγελο».
Ιστορίες ανεργίας υπάρχουν παντού: εργοστάσια κλείνουν, εισοδήματα χάνονται με τον θάνατο ηλικιωμένων στους οποίους κάποιοι εργάζονταν ως φροντιστές. Όταν χάνεται η πηγή του ψωμιού, σπανίως βρίσκεται άλλη άγκυρα.
«Το νόημα της ζωής είναι να βοηθάς τους άλλους»
Κι όμως, πολλοί βρίσκουν νέες ευκαιρίες, κέντρα ακρόασης, δομές υποστήριξης, ένα σημείο εκκίνησης για να ξαναμπούν στους σωστούς δρόμους. Παράδειγμα, το σπίτι «Casa di Papa Francesco» στη Σάντα Μαρία degli Αngeli στην Ασίζη, που διευθύνουν οι Φραγκισκανοί. Μια συνοδός μιλά για ανθρώπους με εμπλοκές σε εξαρτήσεις, ασθένειες, εγκατάλειψη.
Συχνά ένας συνδυασμός δυσκολιών οδηγεί κάποιον στον δρόμο, αφήνοντάς τον χωρίς λόγια.
«Το νόημα της ζωής είναι να βοηθάμε τους άλλους», λέει μια κοινωνική λειτουργός. «Οι φτωχοί είναι Ευαγγέλιο ενσαρκωμένο». Είναι τα λόγια που ο Πάπας τόνισε στη Θεία Λειτουργία: οι φτωχοί δεν είναι μια «κοινωνιολογική κατηγορία».
Μια γυναίκα από τη Σομαλία, με χιούμορ και δυνατό ρωμαϊκό ιδίωμα, θυμάται τη μακρόχρονη υπηρεσία της στο «Δώρο της Μαρίας», κοντά στο Βατικανό. Ήρθε στην Ιταλία 12 χρονών, το 1977· η επαφή της με τις μοναχές την έφερε στην πίστη και βαπτίστηκε το 2010, από τον Βενέδικτο ΙΣΤ΄. Παλεύει με σοβαρή ασθένεια, αλλά δεν χάνει τη διάθεση να αστειεύεται και να συνεχίζει.
Ένας λαός «ξεχασμένων» που ξαναζεί μέσα από την κοινότητα
Μια πρώην οικιακή βοηθός από τη Λβιβ έχει συγγενείς στο ουκρανικό μέτωπο. Η νοσταλγία χαράζει το πρόσωπό της. «Προχωράμε… τι άλλο να κάνουμε; Δεν ξέρω αν θα προχωρήσει ο πόλεμος, αν θα μπορέσω να γυρίσω ποτέ».
Ένας καλλιτέχνης από τη Γκαέτα, ο Φραντσέσκο Καρντίλλο (Vardel), δείχνει το άλμπουμ του: περίπλοκα σχέδια με μαύρο στυλό, μπλεγμένα όπως οι περιπέτειες της ζωής του «στα όρια». «Το σπίτι μου είναι κατειλημμένο, με εξαπάτησαν… Σήμερα θέλω να κάνω ένα σχέδιο για τον Πάπα. Με τον Φραγκίσκο είχαμε ήδη συναντηθεί· τώρα έχουμε νέο Πάπα…».
Ένα τραπέζι που ενώνει πέρα από κάθε διαφορά
Προσκοπάκια, εθελοντές της Caritas, μοναχές και λαϊκοί γεμίζουν την αίθουσα: ένας λαός εγγύτητας προς όσους είναι ευάλωτοι. Στο τραπέζι του Πάπα, μια γυναίκα κρατά ένα εικονογραφημένο βιβλίο για τον Πινόκιο, για να το προσφέρει στον νέο Ποντίφικα, Λέοντα. Ένας νεαρός από την Ακτή Ελεφαντοστού λέει λίγα λόγια: «Δεν είμαι καθολικός. Αλλά δεν έχει σημασία. Εδώ νιώθεις σαν στο σπίτι. Ζούσα στην Καλαβρία…».
Λίγο πιο πέρα, γυναίκες από το Τσικλάγιο του Περού, πάνω από είκοσι χρόνια στην Ιταλία. «Είμαι χήρα, έχω τη μητέρα μου και μια κόρη που κάνει θεραπείες. Ζητήσαμε κοινωνική κατοικία χρόνια τώρα· επιτέλους ανεβήκαμε στη λίστα. Ελπίζουμε… Η πίστη μάς στηρίζει. Ζούμε χάρη στον Ιησού. Και ευτυχώς υπάρχουν καλοί άνθρωποι».
Στο τέλος, η ευλογία του Πάπα και οι θερμές ευχαριστίες προς όλους, ειδικά προς τον γενικό ηγούμενο των Βικεντιανών και τον Καρδινάλιο Κράγιεφσκι, Υπεύθυνο για την φιλανθρωπία του Βατικανού.
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος,
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ.
