Με απογυμνωμένη την Αγία Τράπεζα και το Ιερό Βήμα, με σιωπηλή προσευχή και την συναπτή δέηση, ξεκίνησε η Ακολουθία των Αγίων Παθών στον Ιερό Ναό Παναγίας του Καρμήλου στην Άνω Σύρο, στην οποία προΐστατο ο Σεβ/τατος Επίσκοπός μας π. Πέτρος Στεφάνου την Μεγάλη Παρασκευή.
Με ιδιαίτερη προσοχή οι πιστοί άκουσαν το Λόγο του Θεού με τα αναγνώσματα της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε το Πάθος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη.
Στη σύντομη ομιλία του ο Επίσκοπός μας απευθυνόμενος στους πιστούς είπε:
«Απογυμνωμένος είναι σήμερα ο ναός μας, το ιερό, η αγία τράπεζα. Παντού επικρατεί σιωπή. Η ίδια η λειτουργική μας σύναξη ξεκίνησε στη σιωπή και εγώ στην αρχή, στο πρόσωπο όλων εσάς, έπεσα κατά γης, μπρούμυτα. Ακούγονται μόνο τα λόγια του ψαλμού που εκφράζουν την αγωνία και τον πόνο του Ιησού επάνω στο σταυρό: « Ω Λαέ μου, τι σου έκανα; Σε τι σε λύπησα; Απάντησέ μου!» Και συνεχίζει, χωρίς να βρίσκει ειρήνη στην καρδιά του: « Εγώ μπροστά σου άνοιξα τη θάλασσα, κι εσύ με τη λόγχη άνοιξες την πλευρά μου. Εγώ σε έθρεψα με το μάννα στην έρημο, και εσύ με ράπισες και με μαστίγωσες. Εγώ σε πότισα με νερό σωτήριο από την πέτρα και συ με πότισες με χολή και ξύδι. Εγώ σου έδωσα βασιλικό σκήπτρο, και εσύ μου έδωσες αγκάθινο στεφάνι». Αυτά τα ερωτήματα συχνά μένουν αναπάντητα. Παρμένοι από τις υποθέσεις μας και από τα δικά μας προβλήματα, ούτε καν τα ακούμε. Να γιατί η ζωή μας είναι συχνά τόσο στεγνή και ανούσια, να γιατί η κοινωνία μας είναι τόσο απάνθρωπη και άκαρδη, ιδιαίτερα για τους πιο αδύναμους. Ο καθένας είναι κλεισμένος στον εαυτό του και ρίχνει δάκρυα για τα δικά του μικρά ή μεγάλα προβλήματα. Αλλά αυτά τα δάκρυα είναι στείρα, γιατί δεν πέφτουν σε μια γη που δίνει καλό καρπό, αλλά πέφτουν σε γη ξερή, γεμάτη εγωισμό, που δίνει μόνο πίκρα και βία. Εκείνη τη μέρα, όπως και σήμερα, ο Ιησούς «αφού έγειρε το κεφάλι του παρέδωσε το πνεύμα»… Ίσως αυτό να έγινε η πρώτη είδηση της ημέρας, αλλά γύρω από το σταυρό ποιοι ήταν; Σχεδόν κανείς! Οι περισσότεροι έλεγαν «καλά να πάθει», «ήθελε και τά ‘παθε», άλλοι αδιαφορούσαν, δεν είχαν πια τίποτα να περιμένουν απ’ αυτόν! Οι μαθητές του ένας-ένας τον εγκατέλειπαν. Ο Ιησούς μόνος, εγκαταλειμμένος, πάνω στο σταυρό. Πού είναι οι 5.000 άνθρωποι που χόρτασε, πού είναι οι άρρωστοι που θεράπευσε, πού είναι οι νεκροί που ανάστησε, πού είναι οι 10 λεπροί, οι μαθητές του, οι απόστολοι που χτες τους έπλυνε τα πόδια; Εμείς είμαστε σήμερα εδώ, είναι αλήθεια, αλλά με τι αισθήματα στην καρδιά μας; Με τι αγάπη; Δύσκολα συνειδητοποιεί ο άνθρωπος ότι ο Θεός τον αγάπησε τόσο, ώστε έδωσε τη ζωή του γι’ αυτόν. Αυτό είναι το δράμα. Εκείνος έδωσε τη ζωή του για μας και εμείς αδιάφοροι, συνεχίζουμε τη ζωή μας, σαν να μη συνέβη τίποτα. «Ω λαέ μου, τι σου έκανα». Αυτός ο θρήνος ακούγεται σήμερα από το σταυρό για τον καθένα μας. Ποιος από εμάς μπορεί να πει «βοήθησα τον Ιησού να φέρει το σταυρό του». Ανάγκασαν το φτωχό Σίμωνα τον Κυρηναίο. Είναι πάντα ο φτωχός που φέρει το σταυρό του Ιησού, τότε, όπως και σήμερα. Και δεν χρησιμοποιώ τη λέξη φτωχός με οικονομικά κριτήρια. Ο Σταυρός, αρνούμενος να τον σηκώσει εκείνος που θα έπρεπε, πέφτει πάντα στους ώμους του πιο αδύναμου. Κανένας από το πλήθος, ούτε από τους μαθητές του, δεν προσφέρθηκε εκείνες τις στιγμές, αν και είχαν τόσο ευεργετηθεί.
Όλοι, στην κρίσιμη στιγμή, μάζεψαν τα χέρια τους, άλλοι τα έπλυναν (πόσοι και πόσοι Πιλάτοι υπήρξαν και υπάρχουν), άλλοι τα έκρυψαν στις τσέπες τους, (και εμείς, αν και θέλουμε να μην το θυμόμαστε, συχνά κρύβουμε τα χέρια μας όταν πρόκειται να σηκώσουμε το σταυρό Του, και το θλιβερό είναι ότι το ξεχνάμε εύκολα, παρμένοι από τους ρυθμούς της μοντέρνας ζωής μας). Άλλοι πάλι από καθήκον χρησιμοποίησαν τα χέρια τους, αλλά αρνητικά, γιατί τους διέταξαν να τον απογυμνώσουν, να τον καρφώσουν πάνω στο σταυρό.
Για να ξεχάσουμε τα κρύα προδοτικά χέρια μας, έχουμε ανάγκη να κοιτάξουμε άλλα χέρια γεμάτα ανθρωπιά, όπως αυτά της Μαγδαληνής που έπλυνε τα πόδια του Ιησού, ή της Παναγίας που δέχεται στην αγκαλιά της τον νεκρό της γιο, του Ιωσήφ από την Αριμαθαία που τον κατεβάζει από το σταυρό.
Και αν ούτε αυτό μπορούμε να κάνουμε, τουλάχιστον σήμερα, ας μιμηθούμε τα χέρια του εκατόνταρχου που κτυπά το στήθος του όταν ανακάλυψε ότι σταύρωσε το Θεό του ή του πλήθους που απομακρύνεται κτυπώντας τα στήθη του για την απιστία του, για τη συμμετοχή του στο θάνατο ενός αθώου, του μοναδικού δίκαιου.
Η σωτηρία σου αρχίζει εδώ, με τη μετάνοιά σου, που γεννιέται κοιτάζοντας τον εγκαταλειμμένο Ιησού πάνω στο σταυρό. Αμήν».
Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε, και προκαλεί σε κάθε πιστό, η είσοδος στο Ναό του Τιμίου Ξύλου του Σταυρού με το Σώμα του Κυρίου καλυμμένο με μωβ ύφασμα και αποκαλυπτόμενο σε τρεις φάσεις, αναφωνώντας ο ιερέας «Ιδού το ξύλο του Σταυρού, επί του οποίου ο Σωτήρας του κόσμου κρεμάται» με τους πιστούς να απαντούν «Δεύτε προσκυνήσωμεν».
Ακολούθως ξεκίνησε η Σταυροπροσκύνηση μετά το πέρας της οποίας ακολούθησε η μεταφορά του Αγιοτάτου Μυστηρίου από το βήμα που είχε τοποθετηθεί την προηγούμενη ημέρα και η Θεία Κοινωνία.
Η Ακολουθία των Παθών ολοκληρώθηκε με την περιφορά του Επιταφίου στα στενά της Άνω Σύρου.
Σπεράντζα Δουράτσου