Εισαγωγή στο νέο βιβλίο του Πάπα «Η δύναμη του Ευαγγελίου. Η χριστιανική πίστη σε 10 λέξεις» (Libreria Editrice Vaticana)
Χθες, 20 Νοεμβρίου, από τη Libreria Editrice Vaticana κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Πάπα με τίτλο: «Η δύναμη του Ευαγγελίου. Η χριστιανική πίστη σε 10 λέξεις». Ο τόμος, σε επιμέλεια του Λορέντσο Φατσίνι, είναι μια συλλογή παρεμβάσεων και λόγων του Ποντίφηκα, με ένα ανέκδοτο κείμενο –την εισαγωγή– την οποία δημοσιεύουμε στη συνέχεια ολόκληρη.
Λέων ΙΔ΄
Δέκα λέξεις. Δεν είναι πολλές οι δέκα λέξεις, όμως μπορούν να αποτελέσουν την αρχή ενός λόγου για τον πλούτο της χριστιανικής ζωής. Για να αρχίσω, θα ήθελα να διαλέξω τρεις από αυτές, ως εναρκτήριο σημείο ενός φανταστικού διαλόγου με όσους θα διαβάσουν αυτές τις σελίδες: Χριστός, κοινωνία, ειρήνη.
Με μια πρώτη ματιά, ίσως φαίνονται ασύνδετοι, ασυνεχείς μεταξύ τους όροι. Δεν είναι όμως έτσι. Μπορούν να υφανθούν σε μια σχέση που θα ήθελα εδώ να εμβαθύνω μαζί σας, αγαπητοί αναγνώστες, ώστε να συλλάβουμε μαζί τη σημασία και την πρωτοτυπία τους.
Πρώτα απ’ όλα, η κεντρικότητα του Χριστού. Κάθε βαπτισμένος έχει λάβει το δώρο της συνάντησης με Εκείνον. Έχει αγγιχτεί από το φως και τη χάρη Του. Η πίστη είναι ακριβώς αυτό: όχι ο τιτάνιος μόχθος να φτάσουμε έναν υπερβατικό Θεό, αλλά η αποδοχή του Ιησού στη ζωή μας, η ανακάλυψη ότι το πρόσωπο του Θεού δεν είναι μακριά από την καρδιά μας.
Ο Κύριος δεν είναι ούτε μαγικό ον ούτε άγνωστο μυστήριο· έγινε κοντινός μας στον Ιησού, σε εκείνον τον Άνθρωπο που γεννήθηκε στη Βηθλεέμ, πέθανε στα Ιεροσόλυμα, αναστήθηκε και είναι ζωντανός σήμερα.
Σήμερα!
Το μυστήριο του χριστιανισμού είναι ότι αυτός ο Θεός θέλει να ενωθεί μαζί μας, να γίνει πλησίον μας, να γίνει φίλος μας. Ώστε εμείς να γίνουμε Εκείνος.
Ο Άγιος Αυγουστίνος γράφει: «Το καταλαβαίνετε, αδελφοί; Συνειδητοποιείτε τη χάρη που ο Θεός έχει χύσει πάνω μας; Θαυμάστε, χαρείτε: γίναμε Χριστός! Εάν ο Χριστός είναι η κεφαλή και εμείς τα μέλη, ο όλος άνθρωπος είναι Εκείνος και εμείς» (1).
Η χριστιανική πίστη είναι συμμετοχή στη θεία ζωή μέσω της εμπειρίας της ανθρωπότητας του Ιησού. Σ’ Εκείνον, ο Θεός δεν είναι πια μια ιδέα ή ένα αίνιγμα, αλλά ένα Πρόσωπο κοντινό μας.
Ο Αυγουστίνος βίωσε αυτή την αλήθεια μέσα από τη μεταστροφή του, αγγίζοντας με το χέρι τη δύναμη της φιλίας με τον Χριστό, που άλλαξε ριζικά τη ζωή του:
«Πού ήμουν όταν σε αναζητούσα; Εσύ ήσουν μπροστά μου, αλλά εγώ είχα απομακρυνθεί από τον εαυτό μου και δεν με έβρισκα. Πόσο λιγότερο Εσένα» (2).
Ο Χριστός, επιπλέον, είναι αρχή κοινωνίας. Ολόκληρη η ύπαρξή Του χαρακτηρίζεται από τη θέληση να είναι γέφυρα: γέφυρα ανάμεσα στην ανθρωπότητα και τον Πατέρα, γέφυρα μεταξύ των ανθρώπων που συναντούσε, γέφυρα ανάμεσα σε Εκείνον και όσους βρίσκονταν στο περιθώριο.
Η Εκκλησία είναι αυτή η κοινωνία του Χριστού που συνεχίζεται στην ιστορία. Και είναι μια κοινότητα που μέσα στην ενότητα ζει τη διαφορετικότητα.
Ο Αυγουστίνος χρησιμοποιεί την εικόνα ενός κήπου για να δείξει την ομορφιά μιας κοινότητας πιστών που μετατρέπει τις διαφορές της σε μια πολυφωνία που τείνει προς την ενότητα, χωρίς να εκπίπτει στο χάος της σύγχυσης: «Ο κήπος του Κυρίου, αδελφοί, δεν έχει μόνο τα τριαντάφυλλα των μαρτύρων, αλλά και τα κρίνα των παρθένων, τον κισσό των συζύγων και τις βιολέτες των χηρών. Με δυο λόγια, αγαπητοί, σε καμία κατάσταση ζωής ας μην αμφιβάλλει ο άνθρωπος για την κλήση του: ο Χριστός πέθανε για όλους. Με απόλυτη αλήθεια γράφτηκε γι’ Αυτόν: “Θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και να φτάσουν στη γνώση της αλήθειας” (1 Τμ 2,4)» (3).
Αυτή η πολλαπλότητα γίνεται κοινωνία στον έναν Χριστό. Ο Ιησούς μάς ενώνει πέρα από τις προσωπικότητές μας, τις πολιτισμικές και γεωγραφικές καταβολές μας, τη γλώσσα και τις ιστορίες μας.
Η ενότητα που δημιουργεί ανάμεσα στους φίλους Του είναι μυστηριωδώς καρποφόρα και μιλά σε όλους: «Η Εκκλησία αποτελείται από όσους βρίσκονται σε συμφωνία με τους αδελφούς και αγαπούν τον πλησίον» (4).
Αυτής της ομοφωνίας, αυτής της αδελφοσύνης, αυτής της εγγύτητας, οι χριστιανοί μπορούν και πρέπει να είναι μάρτυρες στον σημερινό κόσμο, σημαδεμένο από τόσους πολέμους. Αυτό δεν εξαρτάται μόνο από τις δικές μας δυνάμεις, αλλά είναι δώρο από Ψηλά, δώρο του Θεού που με το Πνεύμα Του μας έχει υποσχεθεί πως θα είναι πάντα στο πλευρό μας, ζωντανός κοντά μας:
«Τόσο έχει το Άγιο Πνεύμα κάποιος, όσο αγαπά την Εκκλησία» (5).
Η Εκκλησία, σπίτι λαών διαφορετικών, μπορεί να γίνει σημάδι ότι δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε σε μόνιμη σύγκρουση, και μπορεί να ενσαρκώσει το όνειρο μιας συμφιλιωμένης, ειρηνευμένης, ομόθυμης ανθρωπότητας. Είναι ένα όνειρο με θεμέλιο: τον Ιησού, την προσευχή Του προς τον Πατέρα για την ενότητα των δικών Του.
Και αφού ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Πατέρα, τόσο περισσότερο οφείλουμε και εμείς να Τον παρακαλούμε να μας χαρίσει το δώρο ενός ειρηνικού κόσμου.
Και, τέλος: από τον Χριστό και από την κοινωνία, προέρχεται η ειρήνη. Δεν είναι καρπός καταπίεσης ούτε βίας. Δεν συγγενεύει με το μίσος ούτε με την εκδίκηση.
Είναι ο Χριστός που, με τις πληγές του Πάθους Του, συναντά τους δικούς Του λέγοντας: «Ειρήνη σ΄εσάς».
Οι άγιοι μαρτύρησαν ότι η αγάπη νικά τον πόλεμο, ότι μόνο η καλοσύνη αφοπλίζει την κακία και ότι η μη βία δύναται να καταργήσει την καταπίεση.
Πρέπει να αντικρίσουμε τον κόσμο μας: δεν μπορούμε πια να ανεχτούμε δομικές αδικίες, όπου αυτός που έχει πολλά, αποκτά όλο και περισσότερα, ενώ αυτός που έχει λίγα, φτωχαίνει ακόμη περισσότερο.
Το μίσος και η βία κινδυνεύουν, σαν κατηφορική πλαγιά, να ξεχειλίσουν μέχρι που η δυστυχία να εξαπλωθεί ανάμεσα στους λαούς· ακριβώς η επιθυμία της κοινωνίας, το να αναγνωριζόμαστε ως αδελφοί, είναι το αντίδοτο σε κάθε εξτρεμισμό.
Ο πατέρας Κριστιάν ντε Σερζέ, ηγούμενος του μοναστηριού του Τιμπιρίν, που μαρτύρησε μαζί με άλλους δεκαοκτώ μοναχούς στην Αλγερία, αφού έζησε την εμπειρία τής πρόσωπο με πρόσωπο συνάντησης με τρομοκράτες, έλαβε από τον Χριστό, μέσα στην κοινωνία με Εκείνον και με όλα τα παιδιά του Θεού, το δώρο να γράψει λόγια που μας μιλούν ακόμη σήμερα, γιατί έρχονται από τον Θεό.
Αναρωτώμενος ποια προσευχή θα μπορούσε να απευθύνει στον Κύριο μετά από μια τόσο σκληρή δοκιμασία, μιλώντας για εκείνους που είχαν εισβάλει βίαια στο μοναστήρι, έγραψε:
«Έχω το δικαίωμα να ζητήσω “αφόπλισέ τον”, αν δεν αρχίσω να ζητώ “αφόπλισέ με” και “αφόπλισέ μας”, ως κοινότητα; Αυτή είναι η καθημερινή μου προσευχή».
Στην ίδια αυτή γη της Βόρειας Αφρικής, περίπου 1.600 χρόνια νωρίτερα, ο Αυγουστίνος τόνιζε:
«Ας ζούμε καλά και οι καιροί θα είναι καλοί. Εμείς είμαστε οι καιροί» (6).
Τον δικό μας καιρό μπορούμε να τον διαμορφώσουμε εμείς, με τη μαρτυρία, με την προσευχή στο Άγιο Πνεύμα να μας κάνει άνδρες και γυναίκες φορείς ειρήνης, υποδεχόμενοι τη χάρη του Χριστού και σκορπίζοντας στον κόσμο το άρωμα της αγάπης και του ελέους Του.
«Εμείς είμαστε οι καιροί»: ας μην αφήσουμε τον εαυτό μας να κυριευθεί από την αποθάρρυνση μπροστά στη βία που βλέπουμε· ας ζητάμε από τον Θεό Πατέρα, κάθε μέρα, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος ώστε να λάμψει μέσα στα σκοτάδια της ιστορίας η ζωντανή φλόγα της ειρήνης.
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος,
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ.
