Εφέτος τον Μάιο συμπληρώθηκαν δεκαπέντε χρόνια (15) παρουσίας και ποιμαντικής δράσης στην Αθήνα της Κοινότητας των Ελληνορρύθμων Καθολικών Ουκρανών πιστών, της Κοινότητας των Ουκρανών Βασιλειανών Μοναχών και του Ουκρανικού Σχολείου. Η Ελληνική Καθολική Εξαρχία εόρτασε αυτήν την επέτειο στις 11 και 12 Μαΐου 2013 μέσα σε πνεύμα απλότητας και προσευχής. Την Κυριακή 12 Μαΐου 2013 στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος τελέσθηκε επίσημη Ευχαριστήρια Αρχιερατική Λειτουργία προεξάρχοντος του Μακαριοτάτου Αρχιεπισκόπου Κιέβου και Γάλιτς και πάσης Ουκρανίας των Ελληνορρύθμων Καθολικών Ουκρανών κ. Sviatoslav SΗΕVCHUK Συλλειτούργησαν ο Αποστολικός Νούντσιος, Σεβασμιότατος κ. Joseph-Edward Adams, ο Γρατιανουπόλεως Δημήτριος, Αποστολικός Έξαρχος, και o Επίσκοπος της ουκρανικής επισκοπής Sambir-Drohobych Jaroslav PRYRIZ. Παρέστησαν ο Σεβασμιότατος Νικόλαος, Αρχιεπίσκοπος των εν Αθήναις Καθολικών και ο πρέσβης της Ουκρανικής Δημοκρατίας κ. Volodymyr Shkurov. Στις τελετές συμμετείχαν η γενική ηγουμένη και η επαρχιακή ηγουμένη των Ουκρανών Βασιλειανών Μοναχών συνοδευόμενες από ομάδα μοναχών του ιδίου Μοναχικού Τάγματος, όπως και ορισμένοι ουκρανοί ιερείς. Η συρροή των Καθολικών πιστών στις τελετές αυτές, Ουκρανών και Ελλήνων, ήταν εντυπωσιακή.
Το απόγευμα της Κυριακής η χορωδία της Κοινότητας έδωσε ένα μουσικό καλλιτεχνικό Κοντσέρτο και τα παιδιά του Σχολείου έδωσαν τη δική τους μαθητική εορταστική εκδήλωση.
Κατά τη Θεία Λειτουργία ο Μακαριότατος μίλησε στο πολυπληθές εκκλησίασμα τονίζοντας ιδιαίτερα την ανάγκη όπως οι Καθολικοί Ουκρανοί Μετανάστες παραμείνουν πιστοί στις παραδόσεις των πατέρων τους και εξέφρασε τις αδελφικές ευχαριστίες της Καθολικής Ουκρανικής Εκκλησίας προς τον Σεβασμιότατο Δημήτριο, στους ιερείς της Κοινότητας της Εξαρχίας και στις Αδελφές της Ιεράς Μονής της «Παμμακαρίστου Θεοτόκου» για την αγάπη και στήριξη της Κοινότητας των Ουκρανών Καθολικών στην Ελλάδα.
Στη σύντομη ομιλία του ο Αποστολικός Νούντσιος διαβίβασε τις πατρικές ευχές και την αποστολική ευλογία του Αγίου Πατέρα Φραγκίσκου.
Ευχητήρια επιστολή προς τον Σεβασμιότατο Δημήτριο απέστειλε ο Καρδινάλιος Leonardo Sandri, πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Αγίας Έδρας για τις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες. Στο μήνυμά του ο Καρδινάλιος επεσήμανε μεταξύ άλλων τα εξής: «Μαζί με όλη την κοινότητα των Ελληνορρύθμων Ουκρανών πιστών και την κοινότητα των Μοναχών του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου χαίρω για τα δεκαπέντε αυτά χρόνια παρουσίας τους στην Ελλάδα. Έρχομαι να μοιραστώ μαζί σας και με τον Αρχιμανδρίτη Lubomyr Datsiv, υπεύθυνο αυτής της κοινότητας, όπως και με την αδελφή Monica Syrotyuk, ηγουμένη της κοινότητας των Βασιλειανών μοναχών, αυτήν την επέτειο που εορτάζετε στις 11 και 12 Μαΐου. Είναι μια ευκαιρία για να εκφράσουμε από κοινού ευχαριστίες γι’ αυτά τα έτη αποστολής στην υπηρεσία των Ουκρανών που ήρθαν στην Ελλάδα, πρώτα απ’ όλα για να βρουν μια εργασία, και οι οποίοι στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν μακριά από την πατρίδα τους παρά τις προσωπικές τους επιθυμίες. Βρήκαν κοντά σας την πνευματική ανακούφιση και τα μέσα για να συνεχίσουν την πορεία της πίστεως. Ο Θεός να ευλογεί τους μετέχοντες σε αυτή την εορτάσιμη συνάντηση και να τους στηρίζει στην καθημερινή τους ζωή για να δοξάζουν πάντα τον Θεό παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα μαζί με όλον τον Ελληνικό λαό !».
Ευχητήρια επιστολή προς τον Σεβασμιότατο Δημήτριο απέστειλε και ο Σεβασμιότατος επίσκοπος Φραγκίσκος Παπαμανώλης, Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας της Ελλάδος. Στο μήνυμά του επεσήμανε ιδιαίτερα: «Θερμά σας ευχαριστώ για την πρόσκλησή σας να παραστώ στις εκδηλώσεις που έχει προγραμματίσει η Ελληνική Καθολική Εξαρχία με την ευκαιρία της ευτυχούς επετείου των δεκαπέντε χρόνων παρουσίας και συνεργασίας με την Ελληνοκαθολική Ουκρανική Κοινότητα, των Ουκρανών Βασιλειανών Μοναχών και του Ουκρανικού Σχολείου. Σας ευχαριστώ επίσης και για την αδελφική πρόσκλησή σας να συλλειτουργήσω κατά την επίσημη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία την Κυριακή 12 Μαΐου 2013. Δεχθείτε σας παρακαλώ, για την ευτυχή αυτή επέτειο, τα θερμά συγχαρητήρια και τις θερμές ευχές και των άλλων μελών της Ιεράς Συνόδου και σας βεβαιώνω για την πνευματική μας κοινωνία μαζί σας κατά τον εορτασμό. Εύχομαι και προσεύχομαι η ευλογημένη παρουσία των ως άνω θεσμών στην Ελληνική Καθολική Εξαρχία, αλλά και στην Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα, να αποδειχθεί μία αληθινή άνοιξη για την Ελληνική Εξαρχία. Να είναι η συνέχιση του λαμπρού παρελθόντος και παρόντος και να αποδειχθεί το νέο σχέδιο του Θεού για ένα λαμπρό μέλλον της. Η συνεργασία σας και η πατρική σας φροντίδα και για τους νέους αυτούς συνεργάτες σας, ας είναι ευλογημένη από το Θεό».
Στο μήνυμά του ο πρέσβης της Ουκρανικής Δημοκρατίας κ. Volodymyr Shkurov σημείωσε ότι «η Ελληνική Καθολική Εξαρχία αποτελεί τον τόπο της πνευματικής κατοικίας και ποιμαντικής βοήθειας για πολλούς πιστούς Ουκρανούς, το πατρικό σπίτι για μερικές γενιές παιδιών από την Ουκρανία, τα οποία σπουδάζουν στο Ουκρανικό Σχολείο, που λειτουργεί με την ευγενική παραχώρηση της Εξαρχίας… Αξίζει να σημειώσουμε και τις σημαντικές φιλανθρωπικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες της Εξαρχίας. Για την Ουκρανική κοινότητα ο Ναός της Αγίας Τριάδας αποτελεί τον σταθερό χώρο της λατρευτικής ζωής, των συγκεντρώσεων και εορταστικών εκδηλώσεων για τους Ουκρανούς της Ελλάδος, για τους οποίους η χριστιανική πίστη και η αγάπη για την Ουκρανία αποτελούν τη βάση της διατήρησης της εθνικο-πολιτιστικής τους ταυτότητας».
Κατά την εδώ παραμονή του ο Μακαριότατος SVIATOSLAV μετά της συνοδείας του επισκέφθηκαν τον Αποστολικό Νούντσιο Σεβασμιότατο Adams Joseph Edward, ο οποίος και έδωσε προς τιμή τους δεξίωση. Επισκέφθηκαν επίσης την Ουκρανική Πρεσβεία, τον Σεβασμιότατο Νικόλαο, Αρχιεπίσκοπο των εν Αθήναις Καθολικών, και την Ιερά Μονή της «Παμμακαρίστου Θεοτόκου». Ευλαβικό προσκύνημα έκαναν στον Άρειο Πάγο, όπου ο Απόστολος Παύλος κήρυξε την Ανάσταση του Χριστού στους Αθηναίους.
Παραθέτουμε την προσφώνηση του Σεβασμιοτάτου Δημητρίου προς τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Κιέβου SVIATOSLAV SHEVCHUK, κατά την αρχιερατική Λειτουργία στο Ναό της Αγίας Τριάδος, Κυριακή, 12 Μαΐου 2013.
Μακαριότατε Αρχιεπίσκοπε Κιέβου και Γάλιτς και πάσης Ουκρανίας.
Kristos Voskres, Χριστός ανέστη !.
Μέσα στη λαμπρή και χαρμόσυνη αυτή περίοδο των Εορτών του Πάσχα, η Ελληνοκαθολική Ουκρανική Κοινότητα στην Ελλάδα, μαζί με την μοναστική Κοινότητα των Βασιλειανών Μοναζουσών και το Ουκρανικό Σχολείο συμπληρώνουν εφέτος δεκαπέντε χρόνια από την εδώ εγκατάσταση και ποιμαντική δραστηριότητά τους. Η παρουσία και συμμετοχή σας σ’ αυτή τη χαρμόσυνη επέτειο είναι τιμή και ευλογία και έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Η Ουκρανική αυτή Κοινότητα είναι μεν από κανονική άποψη ενταγμένη στην τοπική Εκκλησία, την Αποστολική Ελληνική Εξαρχία, ανήκει όμως στην Μητέρα Ελληνοκαθολική Εκκλησία Κιέβου και Γάλιτς, της οποίας Σεις είστε ο Αρχηγός και Πατέρας (Pater et caput), όπως και των ανά τον κόσμο Ελληνοκαθολικών Ουκρανών.
Μακαριότατε,
Για εσάς προσευχόμαστε, και στη Θεία Λειτουργία και στις ιερές Ακολουθίες μνημονεύουμε το όνομά σας, σαν λειτουργική έκφραση του δεσμού της μικρής αυτής Κοινότητας με την Μητέρα Εκκλησία Κιέβου και Γάλιτς. Η παρουσία σας έχει και την πρόσθετη για Εσάς προσωπικά σημασία, γιατί είστε ο πρώτος που ως ιερέας συγκροτήσατε αυτήν την Κοινότητα, απεσταλμένος τότε του Μακαριοτάτου προκατόχου σας Lubomyr HUSAR. Άρα δεν είστε άγνωστος σε όλους εμάς. Πολλοί πιστοί Έλληνες και Ουκρανοί σας θυμούνται πάντα ευγνώμονες. Ευλογημένη λοιπόν η σημερινή Ημέρα και ευλογημένος ο ερχομός σας ανάμεσά μας ως Πατέρας και Αρχιεπίσκοπος Κιέβου και Γάλιτς και πάσης Ουκρανίας.
Τα δεκαπέντε αυτά χρόνια πέρασαν με χαρούμενες μνήμες, αλλά και με ελπίδες για το τώρα και το μέλλον. Είναι αλήθεια ότι από τότε μέχρι σήμερα πολλά άλλαξαν. Όπως γνωρίζετε, η Ελληνοκαθολική Ουκρανική Κοινότητα στην Ελλάδα αποτελείται από Μετανάστες, κυρίως γυναίκες. Ήρθαν εδώ αναζητώντας εργασία προκειμένου να στηρίξουν τις οικογένειές τους στην Ουκρανία. Ο αείμνηστος προκάτοχός μου, επίσκοπος Ανάργυρος, και οι Πατέρες της Εξαρχίας τους υποδέχθηκαν και τους αγκάλιασαν. Τους διέθεσαν τους λίγους χώρους που υπήρχαν. Στην κρύπτη αυτού του Ναού λειτουργεί ένα ωραιότατο παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο. Οι ίδιοι οι πιστοί με την εργασία και τα έξοδά τους ανέδειξαν την κρύπτη αυτή σε έναν άξιο και ευπρεπή τόπο λατρείας. Κοντά στην Επισκοπή έχουν εγκατασταθεί οι τρεις Βασιλιειανές Αδελφές, και μέσα στο οίκημα της Επισκοπής λειτουργεί το Ουκρανικό Σχολείο. Η Ιερά Μονή της «Παμμακαρίστου» στάθηκε πάντα δίπλα στις Αδελφές από τα πρώτα χρόνια της παρουσίας τους εδώ, και συμπαρίσταται τις Αδελφές, αν χρειαστεί και για νοσοκομειακή περίθαλψη στο Νοσοκομείο «Παμμακάριστος», του οποίου τυχαίνει να είμαι και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου.
Σήμερα, Μακαριότατε, τα πράγματα άλλαξαν στην Ελλάδα. Η Καθολική Εκκλησία γενικά και τα ιδρύματά της υπό το βάρος των συνεχώς αυξανομένων φόρων κινδυνεύουν να διακόψουν τη λειτουργία τους. Η οικονομική κρίση προκαλεί μεγάλα προβλήματα επιβίωσης τόσον για τους Έλληνες όσον και για τους Μετανάστες. Βιώνουμε μια βαθειά κρίση, όχι μόνον οικονομική, αλλά κυρίως ηθικών αξιών. Η χώρα μας εδώ δεν μπορεί ακόμα να ανταποκριθεί στις νέες οικονομικο-κοινωνικές καταστάσεις. Δεν έχει μια σαφή πολιτική για τους Μετανάστες. Χάος στις υπηρεσίες για τους Αλλοδαπούς. Ανεξέλεγκτος ο αριθμός των λαθρομεταναστών. Η Ελλάδα αδυνατεί να τους στεγάσει και να τους εγγυηθεί μια στοιχειώδη επιβίωση, με τις γνωστές κοινωνικές συνέπειες.
Οι νόμιμοι Μετανάστες αναγκάζονται να αναζητήσουν σε άλλες χώρες την τύχη τους. Τα δυο τελευταία χρόνια παρατηρούμε την επιστροφή στην πατρίδα τους πολλών Ουκρανών. Παρ’ όλη όμως τη μείωση των Καθολικών Ουκρανών, ένας σημαντικός αριθμός παραμένει, πολλά από τα παιδιά τους φοιτούν στα Ελληνικά Σχολεία και διαπρέπουν. Η Ουκρανική Κοινότητα υπάρχει και επιβιώνει με πολλές δυσκολίες, με την τίμια εργασία των πιστών και την πίστη στον Χριστό.
Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω, Μακαριότατε, ότι η Ελληνική Καθολική Εξαρχία θα σταθεί πάντα κοντά στους Ουκρανούς αδελφούς μας. Προς το παρόν έχουμε εξασφαλισμένη τη ιερατική διακονία του πατρός Lubomyr Datsiv. Επιθυμώ να ευχαριστήσω τον Σεβασμιότατο YAROSLAV PRYRIZ, επίσκοπο της επαρχίας Sambir-Drohobych, o οποίος διέθεσε προς το παρόν για πέντε χρόνια τον ιερέα του στην υπηρεσία της Ουκρανικής Κοινότητας. Ιερή όμως και η ανάμνηση και η προσευχή μας για τον αείμνηστο προκάτοχο σας επίσκοπο Julian Voronovsky. Ευχαριστίες επίσης προς την επαρχιακή Ηγουμένη των Βασιλειανών Μοναχών στην Ουκρανία, Mykolaya Romakh, η οποία ανανέωσε την παρουσία των τριών αδελφών μοναχών στην υπηρεσία της Κοινότητας. Η παρουσία εδώ σήμερα της Γενικής Ηγουμένης Μiriam Claire Kowal είναι απόδειξη του ποιμαντικού ενδιαφέροντος των Βασιλειανών Μοναχών για την Ουκρανική Κοινότητα στην Ελλάδα. Για το προσεχές έτος θα στείλω στη Ρώμη ένα νέο ιεροσπουδαστή, Ουκρανό, για τις θεολογικές σπουδές του, με την ελπίδα να συνεχίσει το έργο του π. Lubomyr.
Θα ήθελα επίσης να εξάρω και την συμπαράσταση της Πρεσβείας της Ουκρανικής Δημοκρατίας στην Ελλάδα και ιδιαίτερα του κυρίου Πρέσβη, Volodymyr Shkurov, o οποίος με την παρουσία του τιμά τις θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις της Κοινότητας και του Σχολείου, αλλά κυρίως συνδράμει στην επίλυση τυχόν προβλημάτων που αναφύονται με τις πολιτειακές αρχές.
Η παρουσία της Ουκρανικής Καθολικής Κοινότητας ανάμεσά μας είναι δώρο της Θείας Πρόνοιας. Πρέπει να ομολογήσω ότι η ευλάβεια και η συμμετοχή στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας των Ουκρανών πιστών αποτελεί για εμάς τους Έλληνες, Καθολικούς και Ορθοδόξους, ζωντανό παράδειγμα πίστης και χριστιανικής ζωής. Είναι καλά οργανωμένη και με το συμβούλιό της, που προεδρεύει ο κ. Volodymyr Korban, οργανώνει διάφορες εκδηλώσεις, θρησκευτικές και πολιτιστικές. Πρέπει να προσθέσω ότι οι Ουκρανοί και Ουκρανές είναι γενναιόδωροι και συντηρούν οικονομικά την Κοινότητά τους.
Βέβαια, η Ελληνική Καθολική Εξαρχία έχει σήμερα τη διαποίμανση, όχι μόνον των Ελληνορρύθμων Καθολικών, αλλά και των Καθολικών Μεταναστών και Προσφύγων από την Ουκρανία, Ρουμανία, των Ιρακινών Χαλδαίων και από άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής. Λαοί διαφορετικοί σε γλώσσα, λειτουργική παράδοση, ήθη και έθιμα. Η εικόνα αυτή εκφράζει και μαρτυρεί την Καθολικότητα της Εκκλησίας του Χριστού, η οποία δεν είναι ούτε Ελληνική, ούτε Ουκρανική, ούτε Ρουμανική, ούτε Λατινική, ούτε Ιρακινή, αλλά Μια, Αγία, Καθολική και Αποστολική.
Ως προς το θέμα της ενσωμάτωσης των Μεταναστών μέσα στην Ελληνική πραγματικότητα, οι πιστοί μας Ουκρανοί συμβιώνουν άριστα με τις Ελληνικές οικογένειες. Ως προς τα παιδιά τους, τα περισσότερα φοιτούν στα Ελληνικά Σχολεία, σχετίζονται με την Ελληνική Νεολαία, εντάσσονται στα Ελληνικά δεδομένα, και, όπως είπα, διαπρέπουν σε επίδοση και μάθηση.
Το μικρό Ουκρανικό Σχολείο, που αναγνωρίζεται από την Ουκρανική Δημοκρατία και που διευθύνει άξια και με μεγάλη αφοσίωση η κυρία Μάρθα Attikos μαζί με τις άξιες δασκάλες και δασκάλους, και συντηρείται με τη συνδρομή των γονέων, αποτελεί την καρδιά της Κοινότητας. Φιλοξενείται δωρεάν στις εγκαταστάσεις της Επισκοπής. Αποσκοπεί να δώσει στα παιδιά μια καλή ουκρανική παιδεία, και για τα παιδιά που φοιτούν στα Ελληνικά Σχολεία, την εκμάθηση της Ουκρανικής παιδείας και γλώσσας.
Πρόσφατα, Μακαριότατε, σε ομιλία σας προς τον κλήρο της επαρχίας Sambir-Drohobych, χαράξατε μια προοπτική για τα επόμενα δέκα χρόνια, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «στο 2020 θα θέλατε να δείτε την Κοινότητά σας ως ένα Οργανισμό υπάρχοντα σε όλο τον κόσμο, που μιλάει διάφορες γλώσσες, που αναγγέλλει το Ευαγγέλιο στις διάφορες χώρες, αλλά ως μια ενωμένη Εκκλησία ανατολικής παράδοσης». Γι’ αυτό και καλέσατε τους ιεροσπουδαστές και τους ιερείς να μελετήσουν σοβαρά πάνω στην ιεραποστολική διακονία. «Οι πιστοί μας –είπατε- έχουν ανάγκη ποιμένων, έχουν ανάγκη πνευματικής συμπαράστασης». Αν φρονείτε ότι και εμείς εδώ στην Ελλάδα μπορούμε κάπως να συμβάλουμε σε μια τέτοια προοπτική, είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε.
Μακαριότατε, σε ανάμνηση της ιστορικής επίσκεψής σας στην Ελλάδα, ζήτησα από γνωστό αγιογράφο να αγιογραφήσει την εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, προστάτη του Κιέβου. Δεν βρήκαμε στο Βυζαντινό Μαρτυρολόγιο κάποιον άγιο SVIATOSLAV.
Εις πολλά έτη Πάτερ και Δέσποτα.
Στην Εικόνα αναγράφεται:
Τῷ Μακαριωτάτω SVIATOSLAV, Ἀρχιεπισκόπω Κιέβου καί Γάλιτς, Προκαθημένω τῆς Ἑλληνοκαθολικῆς τῶν Οὐκρανῶν Ἁγίας του Χριστοῦ Ἐκκλησίας, εἰς ἀνάμνησιν τῆς ἐν Ἑλλάδι ἐπισκέψεώς του.
Kristos Voskres.
Ἀθήναι, 12 Μαΐου 2013
Ὁ Γρατιανουπόλεως Δημήτριος
Ἀποστολικός Ἔξαρχος τῶν Ἑλληνορρύθμων Καθολικῶν
Ἑλλάδος
