Όπως είναι γνωστό, η περίοδος της Τεσσαρακοστής σε συνδυασμό με την νηστεία και την αγαθοεργία, αποτελεί την κατεξοχήν περίοδο προσευχής. Από το βήμα αυτό, έχουμε ασχοληθεί αρκετές φορές με το θέμα της προσευχής, αλλά υπάρχει ένας ιδιαίτερος λόγος, έστω και με λίγη καθυστέρηση, να γίνει μνεία ξανά γι’ αυτήν την απαραίτητη πραγματικότητα για κάθε χριστιανό. Γνωρίζουμε πως το 2024, έχει ανακηρυχθεί επίσημα από τον Πάπα Φραγκίσκο, για τους Καθολικούς όλου του κόσμου, ως «Έτος Προσευχής» στην προετοιμασία για το Ιωβηλαίο του 2025.
Η Καθολική Εκκλησία, ήδη από το μακρινό 1300, αρχικά κάθε 100 χρόνια, και σήμερα κάθε 25, αφιερώνει έναν ολόκληρο χρόνο σε ανάμνηση της σωτηρίας που μας χορήγησε ο Κύριος Ιησούς με το θάνατο και την ανάστασή του. Αυτό το έτος ονομάζεται «Ιωβηλαίο». Ο εορτασμός του χαρακτηρίζεται από διάφορες πρωτοβουλίες πνευματικής φύσης, που έχουν ως στόχο να ευαισθητοποιήσουν τους πιστούς για τη σωτηρία που μας χορήγησε ο Ιησούς Χριστός. To φετινό Έτος Προσευχής αποτελεί μια πρόγευση αυτών των εκδηλώσεων. Το τελευταίο Ιωβηλαίο πραγματοποιήθηκε το 2000 από τον Άγιο Πάπα Ιωάννη Παύλο τον Β’.
Το Ιωβηλαίο του 2025 θα το εγκαινιάσει ο Πάπας Φραγκίσκος στις 24 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, με το άνοιγμα της Αγίας Πύλης στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου και το επίσημο λογότυπο του Ιωβηλαίου είναι «Προσκυνητές της ελπίδας». Όπως τόνισε ο Πάπας «Ο Χριστιανός, όπως και η Θεοτόκος, είναι ένας προσκυνητής της ελπίδας».
Ο Πάπας Φραγκίσκος στις ομιλίες του, αναφέρεται επανειλημμένα στο Έτος Προσευχής. Ήδη στην Επιστολή του, της 11ης Φεβρουαρίου 2022, που απηύθυνε στον υπεύθυνο οργάνωσης του Ιωβηλαίου, έγραψε: «Από τώρα είμαι ευτυχής να σκέφτομαι ότι το έτος που προηγείται του γεγονότος του Ιωβηλαίου, το 2024, θα αφιερωθεί σε μια μεγάλη “συμφωνία” προσευχής… Προσευχή που επιτρέπει σε κάθε άνδρα και γυναίκα σε αυτόν τον κόσμο να στραφεί στον ένα Θεό, να εκφράσει σ’ Αυτόν ό,τι είναι κρυμμένο στο μυστικό της καρδιάς… Εν ολίγοις, ένα έντονο έτος προσευχής, κατά το οποίο οι καρδιές ανοίγονται για να λάβουν την αφθονία της χάρης, καθιστώντας το “Πάτερ ημών”, την προσευχή που μας δίδαξε ο Ιησούς, πρόγραμμα ζωής κάθε μαθητή του».
Σε μία άλλη ευκαιρία ο Πάπας Φραγκίσκος τόνισε: «Η προσευχή είναι η πνοή της πίστης, είναι η πιο κατάλληλη έκφρασή της. Σαν μια σιωπηλή κραυγή που βγαίνει από την καρδιά εκείνων που πιστεύουν και εμπιστεύονται τον εαυτό τους στον Θεό».
Προκειμένου το Ιωβηλαίο να είναι ένα γεγονός που εμπλουτίζει πνευματικά τη ζωή της Εκκλησίας και ολόκληρου του Λαού του Θεού, αποτελώντας ένα συγκεκριμένο σημείο ελπίδας, πρέπει να προετοιμάζεται και να βιώνεται στις δικές μας κοινότητες, με εκείνο το πνεύμα προσδοκίας που χαρακτηρίζει τη χριστιανική ελπίδα. Το Έτος Προσευχής ανταποκρίνεται πλήρως σε αυτή την ανάγκη.
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που προσεύχονται καθημερινά, ίσως, θα τολμούσα να πω, όλοι προσεύχονται. Καμία στατιστική δεν θα ήταν σε θέση να απαντήσει με ακριβούς αριθμούς και ποσοστά σε αυτή την τόσο προσωπική στιγμή των ανθρώπων που βιώνουν την πολυμορφία της προσευχής. Από εκείνους που κάνουν ένα γρήγορο σημείο του σταυρού μέχρι εκείνους που συμμετέχουν στην καθημερινή Θεία Λειτουργία, υπάρχει ένα τόσο ευρύ φάσμα τρόπων προσευχής, που κανείς δεν μπορεί να τους περιγράψει πλήρως. Η προσευχή δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο σε φόρμουλες, επειδή είναι η προσωπική σχέση του πιστού με τον ίδιο τον Θεό. Πηγάζει από την καρδιά, από την βασική ανάγκη του ανθρώπου, από την επιθυμία του να αγαπήσει.
Το Έτος Προσευχής, επομένως, εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο για να προωθήσει τη σχέση με τον Κύριο και να προσφέρει στιγμές γνήσιας πνευματικής ανάπαυσης. Μια όαση μακριά από το καθημερινό άγχος, όπου η προσευχή γίνεται τροφή για τη χριστιανική ζωή της πίστης, της ελπίδας και της αγάπης.
Αυτές τις ημέρες της Τεσσαρακοστής, στην Ακολουθία των Ωρών της Ρωμαϊκής Θείας Λατρείας, εκεί όπου γίνεται και η ανάγνωση των πατερικών κειμένων, διαβάσαμε την «Ομιλία περί Προσευχής» του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Ως έμπνευση για το Έτος Προσευχής, παραθέτω λίγες σκέψεις από αυτήν την καταπληκτική Ομιλία
«Η προσευχή ή ο διάλογος με το Θεό, είναι ύψιστο αγαθό. Πρόκειται πράγματι για μια στενή κοινωνία με τον Θεό. Όπως τα μάτια του σώματος βλέποντας το φως φωτίζονται από αυτό, έτσι και η ψυχή που εκτείνεται προς τον Θεό φωτίζεται από το απερίγραπτο φως της προσευχής. Πρέπει, ωστόσο, να είναι μια προσευχή που δε γίνεται από συνήθεια, αλλά που πηγάζει από την καρδιά. Δεν πρέπει να περιορίζεται σε ορισμένες στιγμές ή ώρες, αλλά να ανθίζει συνεχώς, νύχτα και μέρα».
«Διότι δεν είναι μόνο όταν ασχολούμαστε με την προσευχή με όλο μας το πνεύμα, που η ψυχή μας πρέπει να υψώνεται προς τον Θεό. Είναι απαραίτητο, ακόμη και όταν είμαστε απασχολημένοι με άλλα θέματα, είτε με τη φροντίδα των φτωχών, είτε με άλλες δραστηριότητες…».
«Η προσευχή είναι το φως της ψυχής, η αληθινή γνώση του Θεού, ο μεσολαβητής μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Η ψυχή, ανυψωμένη μέσω αυτής μέχρι τον ουρανό, αγκαλιάζει τον Κύριο με απερίγραπτες αγκαλιές. Όπως το παιδί, που αναφωνεί προς τη μητέρα του, η ψυχή αναζητά διακαώς το θείο γάλα, λαχταρά την εκπλήρωση των επιθυμιών της και λαμβάνει δώρα μεγαλύτερα από κάθε ορατό ον».
«Η προσευχή ενεργεί ως μεγαλειώδης αγγελιοφόρος ενώπιον του Θεού και ταυτόχρονα κάνει την ψυχή ευτυχισμένη, επειδή εκπληρώνει τις προσδοκίες της. Μιλώ, ωστόσο, για γνήσια προσευχή και όχι μόνο για λόγια».
+ Ιωάννης Σπιτέρης
