ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Τετάρτη 3 Απριλίου 2013
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
Καλημέρα,
Σήμερα επανερχόμαστε στις κατηχήσεις του Έτους της πίστεως. Στο πιστεύω, επαναλαμβάνουμε τη φράση: «Την τρίτη ημέρα αναστήθηκε από τους νεκρούς σύμφωνα με τις Γραφές». Αυτό ακριβώς είναι το γεγονός που εορτάζουμε: την Ανάσταση του Ιησού, κέντρο του χριστιανικού μηνύματος, που αντήχησε από τις αρχές του χριστιανισμού και μεταδόθηκε ώστε να φθάσει μέχρις εμάς. Ο Άγιος Παύλος, στους χριστιανούς της Κορίνθου, γράφει: «Σας παρέδωσα πριν απόλα τη διδασκαλία που είχα κι εγώ παραλάβει: ότι δηλαδή ο Χριστός πέθανε, σύμφωνα με τις Γραφές, για τις αμαρτίες μας, ότι ενταφιάστηκε και ό,τι, σύμφωνα με τις Γραφές, αναστήθηκε την τρίτη ημέρα και ότι εμφανίστηκε στον Κηφά, έπειτα στους Δώδεκα» (Α΄ Κορ. 15, 3-5). Αυτή ακριβώς η σύντομη ομολογία πίστεως αναγγέλλει το Πασχαλινό Μυστήριο, με τις πρώτες εμφανίσεις του Αναστημένου στον Πέτρο και στους Δώδεκα: Ο Θάνατος και η Ανάσταση του Ιησού είναι ακριβώς η καρδιά της ελπίδας μας. Χωρίς αυτήν την πίστη στο θάνατο και στην ανάσταση του Ιησού, η ελπίδα μας θα είναι αδύναμη, και ούτε καν ελπίδα. Ο θάνατος και η ανάσταση του Ιησού είναι πράγματι η καρδιά της ελπίδας μας. Ο Απόστολος βεβαιώνει: «Κι αν ο Χριστός δεν έχει αναστηθεί, η πίστη μας είναι χωρίς περιεχόμενο, ζείτε ακόμα μέσα στις αμαρτίες σας» (Α΄Κορ.15,17). Δυστυχώς, έχει γίνει συχνά προσπάθεια να συσκοτιστεί η πίστη στην Ανάσταση του Ιησού, και έχουν παρεισφρήσει αμφιβολίες ακόμη και ανάμεσα στους ίδιους τους χριστιανούς: Η «απαλή» αυτή πίστη, όπως συνήθως την αποκαλούμε, δεν είναι δυνατή πίστη. Και αυτό συμβαίνει από επιφανειακότητα, από αδιαφορία, – είμαστε απασχολημένοι με χίλια πράγματα που θεωρούμε πιο σημαντικά από την πίστη – είτε από μια θεώρηση, αποκλειστικά οριζόντια, της ζωής. Αλλά η Ανάσταση είναι ακριβώς εκείνη που μας ανοίγει στη μεγαλύτερη ελπίδα, διότι ανοίγει τη ζωή μας, και τη ζωή του κόσμου, στο αιώνιο μέλλον του Θεού, στην απόλυτη ευτυχία, στη βεβαιότητα ότι το κακό, η αμαρτία, ο θάνατος, μπορούν να νικηθούν. Και αυτό μας κάνει να ζούμε, με περισσότερη εμπιστοσύνη, την πραγματικότητα της καθημερινής ζωής, να την αντιμετωπίζουμε με θάρρος και με ζήλο. Η Ανάσταση του Χριστού φωτίζει με ένα νέο φως αυτήν την καθημερινή πραγματικότητα. Η Ανάσταση του Χριστού είναι η δύναμή μας.
Άλλα με ποιο τρόπο μας μεταδόθηκε η αλήθεια της πίστεως στην Ανάσταση του Χριστού; Στην Καινή Διαθήκη υπάρχουν δύο ειδών μαρτυρίες: αυτές που έχουν τη μορφή ομολογίας πίστεως, δηλαδή είναι συνοπτικές διατυπώσεις που αναδεικνύουν το κέντρο της πίστεως, και αυτές που έχουν τη μορφή εξιστόρησης της Ανάστασης και των συνδεδεμένων με αυτήν γεγονότων. Η πρώτη, η μορφή ομολογίας πίστεως, π.χ. είναι αυτή που μόλις προ ολίγου ακούσαμε ή αυτή της Επιστολής στους Ρωμαίους, όπου ο Άγιος Παύλος γράφει: «Αν ομολογήσεις με το στόμα σου πως ο Ιησούς είναι ο Κύριος και πιστέψεις με την καρδιά σου πως ο Θεός τον ανέστησε από τους νεκρούς, θα βρεις τη σωτηρία» (Ρωμ. 10,9).
Από τα πρώτα βήματα ης Εκκλησίας, η πίστη στο Μυστήριο του θανάτου και της Ανάστασης του Ιησού είναι πολύ σταθερή και σαφής. Όμως σήμερα, θα ήθελα να επικεντρώσω την ομιλία μου στις μαρτυρίες του δεύτερου είδους. Σ΄αυτές που έχουν τη μορφή της διήγησης, και βρίσκονται στα Ευαγγέλια. Πριν απόλα παρατηρούμε ότι οι πρώτοι μάρτυρες αυτού του γεγονότος ήταν οι γυναίκες. Πολύ πρωί, αυτές πηγαίνουν στο μνήμα για να αλείψουν το σώμα του Ιησού και βρίσκουν το πρώτο σημάδι: άδειο τον τάφο (βλ. Μκ. 16,1). Ακολουθεί, κατόπιν, η συνάντηση με έναν αγγελιαφόρο του Θεού που αναγγέλλει: Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, ο σταυρωμένος, δεν είναι εδώ, αναστήθηκε (βλ. στιχ. 5-6). Οι γυναίκες, ωθούμενες από αγάπη, δέχονται με πίστη αυτήν την αναγγελία: πιστεύουν και αμέσως τη μεταδίδουν, δεν την κρατάνε για τον εαυτό τους, τη μεταδίδουν.
Η χαρά να γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς είναι ζωντανός, η ελπίδα που πλημμυρίζει την καρδιά, δεν είναι δυνατό να συγκρατηθούν. Αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει και στη δική μας ζωή. Αισθανόμαστε τη χαρά που είμαστε χριστιανοί! Πιστεύουμε σε έναν Αναστημένο που νίκησε το κακό και τον θάνατο: Ας έχουμε το θάρρος να «βγούμε έξω» για να φέρουμε αυτή τη χαρά και αυτό το φως σε όλα τα περιβάλλοντα μέσα στα οποία ζούμε και κινούμαστε! Η Ανάσταση του Χριστού είναι η πιο μεγάλη μας βεβαιότητα, ο πιο πολύτιμος θησαυρός μας! Πώς είναι δυνατόν να μην μοιραστούμε με τους άλλους αυτόν το θησαυρό; Δεν δόθηκε μόνο για μας, μας δόθηκε για να τον μεταδώσουμε, για να τον δώσουμε στους άλλους, να τον μοιραστούμε μαζί τους. Αυτή ακριβώς είναι η μαρτυρία μας.
Στις ομολογίες πίστης της Καινής Διαθήκης, ως μάρτυρες της Ανάστασης αναφέρονται μόνο άνδρες, ο Απόστολοι, όχι οι γυναίκες. Τούτο συμβαίνει, διότι, σύμφωνα με τον Εβραϊκό Νόμο της εποχής εκείνης, οι γυναίκες και τα παιδιά δεν μπορούν να δώσουν μιαν αξιόπιστη και πειστική μαρτυρία. Εντούτοις, στα Ευαγγέλια, οι γυναίκες έχουν ένα ρόλο πρωταρχικό, θεμελιώδη. Εδώ μπορούμε να εντοπίσουμε ένα στοιχείο υπέρ της ιστορικότητας της Ανάστασης: αν αυτή ήταν ένα πλαστό γεγονός, στο πλαίσιο της τότε εποχής, δεν θα είχε συνδεθεί με τη μαρτυρία των γυναικών. Παρόλα αυτά, οι Ευαγγελιστές διηγούνται απλά αυτό που συνέβη: οι γυναίκες είναι οι πρώτοι μάρτυρες. Τούτο φανερώνει ότι ο Θεός δεν επιλέγει σύμφωνα με ανθρώπινα κριτήρια: οι πρώτοι μάρτυρες της γέννησης του Ιησού είναι οι βοσκοί, άνθρωποι απλοί και ταπεινοί. Οι πρώτοι μάρτυρες της Ανάστασης είναι οι γυναίκες. Και αυτό είναι ωραίο. Είναι, κατά κάποιο τρόπο, και η αποστολή των γυναικών: των μητέρων, των γυναικών: Να δίνουν μαρτυρία στα παιδιά τους, στα εγγόνια τους, ότι ο Ιησούς ζει, είναι ζωντανός, είναι αναστημένος. Μητέρες και γυναίκες προχωρήστε σε αυτή τη μαρτυρία! Για το Θεό μετρά η καρδιά, πόσο ανοικτοί είμαστε σ΄Εκείνον, αν είμαστε όπως τα παιδιά που εμπιστεύονται τον άλλο. Αλλά αυτό μας κάνει να σκεφτούμε επίσης με πιο τρόπο οι γυναίκες, μέσα στην Εκκλησία και στην πορεία πίστης, είχαν και έχουν ακόμη σήμερα έναν ιδιαίτερο ρόλο στο να ανοίγουν τις πόρτες στον Κύριο, στο να τον ακολουθούν και στο να επικοινωνούν το Πρόσωπό του, διότι το βλέμμα της πίστης έχει πάντοτε ανάγκη από το απλό και βαθύ βλέμμα της αγάπης. Οι Απόστολοι και οι μαθητές δυσκολεύονται περισσότερο να πιστέψουν. Οι γυναίκες όχι. Ο Πέτρος σπεύδει στο μνήμα, αλλά στέκεται μπροστά στον άδειο τάφο. Και στη δική μας πορεία πίστης είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και να αισθανόμαστε ότι ο Θεός μας αγαπά, να μην φοβόμαστε να τον αγαπούμε: η πίστη ομολογείται με το στόμα και με την καρδιά, με το λόγο κι με την αγάπη.
Μετά τις εμφανίσεις στις γυναίκες, ακολουθούν άλλες. Ο Ιησούς παρουσιάζεται με ένα νέο τρόπο: είναι ο σταυρωμένος, αλλά το σώμα του είναι ένδοξο. Δεν έχει επιστρέψει στη επίγεια ζωή, αλλά σε μια νέα κατάσταση. Στην αρχή δεν τον αναγνωρίζουν και μόνο μέσα από τα λόγια και τις πράξεις του ανοίγονται τα μάτια: Η συνάντηση με τον Αναστημένο μεταμορφώνει, δίνει νέα δύναμη στην πίστη, δίνει ένα ακλόνητο θεμέλιο.
Και για μας υπάρχουν πολλά σημεία με τα οποία ο Αναστημένος αναγνωρίζεται: Η Αγία Γραφή, η Ευχαριστία, τα άλλα Μυστήρια, η αγάπη, οι πράξεις αγάπης, που ακτινοβολούν τον Αναστημένο.
Ας αφήσουμε την Ανάσταση του Χριστού να μας φωτίσει, ας την αφήσουμε να μας μεταμορφώσει με τη δύναμή της, ώστε και μέσα από εμάς, τα σημάδι θανάτου στον κόσμο να δώσουν τη θέση τους σε σημάδια ζωής.
Είδα να υπάρχουν πολλοί νέοι στην πλατεία. Σε σας τους νέους λέω: Προχωρήστε με αυτήν τη βεβαιότητα: Ο Κύριος είναι ζωντανός και βαδίζει δίπλα μας στη ζωή. Αυτή είναι η αποστολή σας! Προχωρήστε με αυτήν την ελπίδα. Μείνετε αγκυροβολημένοι σ΄αυτήν την ελπίδα: με την άγκυρα που είναι στους ουρανούς. Κρατάτε γερά το σχοινί, μείνετε αγκυροβολημένοι και προχωρείτε μ΄αυτήν την ελπίδα. Σεις είστε μάρτυρες του Ιησού, δώστε τη μαρτυρία ότι ο Ιησούς είναι ζωντανός και αυτό θα μας δώσει ελπίδα, θα δώσει ελπίδα σ΄αυτόν τον κόσμο, τον λίγο γερασμένο από τους πολέμους, το κακό, την αμαρτία. Αγαπητοί νέοι, ας πάμε προς τα εμπρός.
Μετάφραση από τα Ιταλικά
Πέτρος Ανδριώτης