ΑΡΘΡΟ έβδομο
Η Συνθετική Έκθεση των εργασιών της Συνόδου των Επισκόπων (Οκτώβριος 2023)
Μεταστραμμένοι – Μεταμορφωμένοι
Στο προηγούμενο άρθρο μας είπε η Σύνοδος των Επισκόπων ότι στην εποχή μας, κατά την οποία ακόμη και όσοι εκκλησιάζονται έχει επηρεαστεί το πνεύμα τους από το κοσμικό πνεύμα της κοινωνίας και όχι από το Ευαγγέλιο, δεν αρκεί η κυριακάτικη Λειτουργία και ομιλία για να τους αλλάξει το πνεύμα και τη συμπεριφορά. Έχουν ανάγκη να συμμετέχουν, μαζί με άλλους, σε κατηχητικές διαδρομές που διαρκούν καθ’ όλο το έτος. Λέει επίσης:
- «Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην κατηχητική διαπαιδαγώγηση των παιδιών και των νέων, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει την ενεργό συμμετοχή της κοινότητας». «Είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί η νοοτροπία της ανάθεσης που συναντάται σε πολλούς τομείς του ποιμαντικού έργου».
Η νοοτροπία της ανάθεσης, που πρέπει να αποβάλλουμε είναι: «Εμείς πάμε στις τελετές· για τη χριστιανική διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας και των νέων μας ασχολούνται οι ειδικοί: ο παπάς και οι κατηχήτριες· εμείς οι υπόλοιποι δεν ξέρουμε και πλένουμε τα χέρια μας».
Όχι! Το κατηχητικό δεν είναι ένα σχολείο που το αναθέτουμε στους «ειδικούς» και οι υπόλοιποι είμαστε ανεύθυνοι. Εκείνη που δίνει μαρτυρία για την πίστη της και την μεταδίδει στις επόμενες γενεές είναι η χριστιανική κοινότητα, η ενορία ως σώμα. Η πίστη δεν είναι υπόθεση γνώσεων, μάθησης, αλλά μαρτυρίας, ζωντανής καθημερινής ζωής. Το παιδί και ο νέος και ο ενήλικος, επηρεασμένοι από μια ολόκληρη κοινωνία εκκοσμικευμένη, δεν πείθονται εύκολα βλέποντας μόνο τους γονείς τους να είναι πιστοί χριστιανοί. Έχουν ανάγκη να λαβαίνουν και τη μαρτυρία της ενοριακή κοινότητα και τότε πιστεύουν πιο εύκολα. Γι’ αυτό η κοινότητα πρέπει να ενδιαφέρεται για το κατηχητικό έργο, και τα παιδιά-νέοι πρέπει να κατηχούνται συμμετέχοντας και στη ζωή της ενορίας. Όχι μια ώρα κατηχητικό και μετά: δρόμο για το σπίτι, με γονείς που δεν πατάνε στην εκκλησία.
- «Όσοι συναντούν τον Ιησού βγαίνουν μεταμορφωμένοι. Αυτό συμβαίνει επειδή η αλήθεια της οποίας ο Ιησούς είναι φορέας δεν είναι μια ιδέα, αλλά η ίδια η παρουσία του Θεού ανάμεσά μας· και η αγάπη με την οποία ενεργεί δεν είναι απλώς ένα συναίσθημα, αλλά η δικαιοσύνη της Βασιλείας που αλλάζει την ιστορία».
«Η δυσκολία που συναντάμε στο να μεταφράσουμε αυτό το διαυγές ευαγγελικό όραμα σε ποιμαντικές επιλογές αποτελεί ένδειξη της αδυναμίας μας να ανταποκριθούμε στο Ευαγγέλιο, και μας υπενθυμίζει ότι δεν μπορούμε να στηρίξουμε όσους έχουν ανάγκη παρά μόνο μέσω της δικής μας μεταστροφής».
Εδώ καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι το «είμαι χριστιανός» δεν μπορεί να περιορίζεται στη συμμετοχή μας μόνο σε τελετές. Γνήσιος χριστιανός είναι αυτός που έχει αποκτήσει άλλη νοοτροπία, και έχει άλλη συμπεριφορά, άλλη αίσθηση του κόσμου. Με τη συμπεριφορά του, ΑΝ αυτή είναι χριστιανική, αλλάζει τον κόσμο γύρω του. Κύρια προϋπόθεση: να μεταστρεφόμαστε χάρη στη θρησκευτική ζωή μας. Αλλιώς (λέει ο απόστολος Ιάκωβος) «η πίστη εάν δεν έχει έργα, είναι από μόνη της νεκρή. Απόδειξέ μου πως έχεις πίστη χωρίς να έχεις έργα, κι εγώ θα σου αποδείξω πως έχω πίστη από τα έργα μου» (2,17-18). Και ο Παύλος μας λέει: «Αν μιλώ τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, έχω καταντήσει χαλκός που παράγει ήχους ή κύμβαλο που αλαλάζει» (Α’ Κορ 13,1).
- Η Σύνοδος των Επισκόπων μίλησε και για κάποια ανοιχτά θέματα: «Ορισμένα θέματα, όπως αυτά που αφορούν την ταυτότητα φύλου και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, το τέλος της ζωής, τις δύσκολες συζυγικές καταστάσεις και τα ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη, είναι αμφιλεγόμενα όχι μόνο στην κοινωνία, αλλά και στην Εκκλησία, επειδή εγείρουν νέα ερωτήματα. Μερικές φορές οι ανθρωπολογικές κατηγορίες που έχουμε αναπτύξει δεν επαρκούν για να συλλάβουμε την πολυπλοκότητα των στοιχείων που προκύπτουν από την εμπειρία ή τη γνώση στις επιστήμες, και απαιτούν βελτίωση και περαιτέρω μελέτη».
Η Εκκλησία έχει ήδη μιλήσει γι’ αυτά, αλλά καινούργιες καταστάσεις εγείρουν νέα ερωτήματα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί: χωρίς να συμφωνούμε με το κακό, θα πρέπει να μην είμαστε καταδικαστικοί προς εκείνους που βρίσκονται σε κατάσταση που δεν συμφωνεί με το Ευαγγέλιο του Χριστού.
Λαϊκές ενώσεις, εκκλησιακά κινήματα και νέες κοινότητες
- «Η έννοια της ακρόασης είναι διπλή: να ακούω τον άλλο και να ακούγομαι από τον άλλο.. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν μια κατάσταση μοναξιάς που συχνά είναι κοντά στην εγκατάλειψη. Οι ηλικιωμένοι και οι άρρωστοι είναι συχνά αόρατοι στην κοινωνία. Διαδεδομένες σε πολλά μέρη του κόσμου, οι κοινότητες βάσης ή οι μικρές χριστιανικές κοινότητες προωθούν πρακτικές ακρόασης από και μεταξύ των βαπτισμένων. Καλούμαστε να ενισχύσουμε τις δυνατότητές τους. Η ακρόαση και η συνοδεία πρέπει να βρουν θέση στο πλαίσιο του συνήθους ποιμαντικού σχεδιασμού».
Είναι γεγονός ότι η ανωνυμία των πολλών που εκκλησιάζονται εμποδίζει να ακούσει ο ένας τον άλλο. Στις ενορίες όπου δημιουργούνται μικρές κοινότητες που κάνουν μια πνευματική πορεία διαβάζοντας και μελετώντας την Αγία Γραφή, κοινότητες με λίγα πρόσωπα, εκεί ο καθένας μαθαίνει να ακούει και αισθάνεται ότι τον ακούνε. Γιατί οι ενορίες είναι ακόμη κολλημένες στο πλήθος, γιατί θέλουν μόνο συνάξεις που συγκεντρώνουν ΟΛΟΥΣ τους ενορίτες, και μένουν ΚΛΕΙΣΤΕΣ στις μικρές κοινότητες πνευματικής πορείας;;;
+ Σεβαστιανός, αρχιεπίσκοπος,
πρώην Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Αθηνών
