«Αυτός σταυρώθηκε εξαιτίας της αδυναμίας του,
αλλά ζει με τη δύναμη του Θεού» (Β΄ Κορ. 13,4)
Τα αγαπημένα μας τηλεοπτικά προγράμματα και ταινίες λατρεύουν τη δύναμη, τη βία. Ενάντια στην κοινή μας λογική, εμείς οι τηλεθεατές υποστηρίζουμε, με τη φαντασία μας, τους ληστές τραπεζών, τους εμπόρους ναρκωτικών, τους δολοφόνους.
Αλλά, και εμείς, επιθυμούμε να είμαστε δυνατοί να εξασκούμε εξουσία πάνω στους άλλους, έστω και με την φαντασία μας.
Και τον Θεό, τον προτιμούμε Ισχυρό, Παντοδύναμο. Σίγουρα είναι Παντοδύναμος, γι’ αυτό και στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα». Ακόμη και στις λειτουργικές δεήσεις συνήθως τον επικαλούμαστε: «Παντοδύναμε και Αιώνιε Θεέ». Πολύ σπάνια, τουλάχιστον στο λατινικό λειτουργικό τυπικό, επικαλούμαστε τον Θεό Πατέρα όπως μας δίδαξε ο Ιησούς: «Όταν προσεύχεσθε, να λέτε: Πατέρα» (Λουκάς 11,2).
Στη ζωή μας, κυρίως στις δύσκολες στιγμές, θέλουμε έναν Θεό δυνατό, παντοδύναμο, για να μας λύσει τα προβλήματά μας. Συχνά, όμως, συμβαίνει να βιώνουμε την αδυναμία του Θεού και όχι την παντοδυναμία Του.
Χωρίς καμία αμφιβολία ο Θεός είναι παντοδύναμος αλλά, ελεύθερα, από αγάπη, διάλεξε να είναι επίσης αδύναμος. Στη βασιλεία του Θεού, πράγματι, υπάρχει ένα πλήθος παράδοξων αρχών. Η λογική του Θεού είναι ακριβώς στον αντίποδα από τη δική μας. Η Αγία Γραφή μας λέει ότι το κλειδί της δύναμης του Θεού είναι η αδυναμία. Για τον Θεό η αδυναμία και η δύναμη είναι οι αντίθετες όψεις του ίδιου νομίσματος.
Ο απόστολος Παύλος έγραψε στους Κορινθίους, ότι το μήνυμα του ευαγγελίου, τα «καλά νέα», ταυτίζεται με το γεγονός ότι ο Ιησούς Χριστός σταυρώθηκε για τις αμαρτίες μας, που είναι «μωρία» (τρέλα) για τους Έλληνες (εθνικούς), αλλά είναι «δύναμη» για αυτούς που σώζονται (Βλ. Α΄ Κορινθίους 1, 22-25). Οι Ιουδαίοι σκόνταψαν στον σταυρό του Χριστού επειδή αναζητούσαν έναν πανίσχυρο στρατιωτικό ηγέτη ως Σωτήρα τους. Όταν ο Ιησούς ήρθε ως ταπεινός υπηρέτης και πέθανε έναν ατιμωτικό θάνατο στον σταυρό, Τον αγνόησαν. Δεν μπορούσαν να δουν ότι το πιο ισχυρό από όλα τα όντα, περπατούσε ανάμεσά τους ως αδύναμος άνθρωπος.
Η αδυναμία του Θεού είναι η αντίστροφη δύναμη του Θεού. Είναι ο Αμνός του Θεού που σφαγιάστηκε για τις αμαρτίες μας και συνάμα ο αναστημένος Βασιλιάς της Δόξας που βασιλεύει για πάντα στον θρόνο στα «δεξιά του Πατέρα».
Μια από τις αρχαιότερες ομολογίες πίστεως της Εκκλησίας και μια από τις πιο πειστικές, που παραθέτει ο Απόστολος Παύλος στη Β’ επιστολή του προς τους Κορινθίους, εκφράζει με σαφήνεια αυτή τη σωτήρια ένταση μεταξύ πειρασμού και νίκης, μεταξύ αδυναμίας και δύναμης, σε σημείο που να την ταυτίζει με το Πάσχα του Ιησού: «Αυτός σταυρώθηκε εξαιτίας της αδυναμίας του, αλλά ζει με τη δύναμη του Θεού» (Β΄ Κορ. 13,4). Ο Ιησούς σταυρώθηκε και πέθανε εξαιτίας της ανθρώπινης αδυναμίας, μιας αδυναμίας που ανέλαβε ο ίδιος ο Χριστός μέχρις εσχάτων, αλλά από αυτή την αδυναμία αναστήθηκε και τώρα ζει με τη δύναμη του Θεού.
Ο Γερμανός θεολόγος Ντίτριχ Μπονχόφερ, μάρτυρας εξαιτίας της ναζιστικής θηριωδίας, έγραψε: «Ο Θεός αφήνει τον εαυτό του να συρθεί από τον κόσμο στον σταυρό. Είναι αδύναμος και ανίσχυρος μέσα στον κόσμο, και αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος, ο μόνος τρόπος, με τον οποίο είναι μαζί μας και μας βοηθάει… όχι χάρη στην παντοδυναμία του, αλλά χάρη στην αδυναμία και τον πόνο του».
Ο Θεός χρησιμοποιεί ακόμη και εύθραυστους, συνηθισμένους ανθρώπους, που μπορεί και να μας σκανδαλίζουν, για να πραγματοποιήσει το θέλημά Του στη γη, «για να δείξει ότι αυτή η παντοδύναμη δύναμη είναι από τον Θεό και όχι από εμάς» (Β΄ Κορινθίους 4,7).
Η αδυναμία του ανθρώπου μέσα στη δύναμη του Θεού
«Η χάρη μου είναι αρκετή για σένα, επειδή η δύναμή μου
φανερώνεται πλήρως στην αδυναμία» (Β΄ Κορ 12,9)
Κάποτε ένας πολύ καλός και εξαιρετικά θρήσκος φίλος μου, με δάκρια στα μάτια, μου είπε: «Δεν το περίμενα εγώ να πέσω τόσο χαμηλά!». Η απάντηση μου ήταν: «Ακριβώς για αυτό έπεσες τόσο χαμηλά, διότι δεν το περίμενες!».
Όλοι έχουμε συναντήσει τύπους, που νομίζουν ότι είναι υπεράνθρωποι, περπατούν με το κεφάλι ψηλά, νομίζουν ότι είναι αλάνθαστοι. Είναι τόσο σίγουροι για τον εαυτό τους, ώστε δεν παραδέχονται ότι και αυτοί μπορούν να πέσουν στα λάθη των άλλων. Συνήθως είναι αυστηροί και σκληροί κριτές των άλλων. Η ζωή αυτών των ανθρώπων εξωτερικά μπορεί να φαίνεται πολύ γενναιόδωρη, επειδή καταβάλλουν γνήσιες προσπάθειες, αλλά ταυτόχρονα είναι κάπως άκαμπτη, έχουν υπόψη τους μόνο το «πρέπει». Συχνά πρόκειται για μια ζωή στην οποία δεν μπορεί να ρέει η γνήσια αγάπη, είναι άνθρωποι στο κατώφλι της σκλήρυνσης, κοντά στην πνευματική τύφλωση.
Αλλά και οι περισσότεροι από εμάς είμαστε ανήσυχοι, ακόμη και χαμένοι, όταν η αδυναμία εμφανίζεται και σ’ εμάς, με έναν περισσότερο ή λιγότερο βάναυσο τρόπο. Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να τρέπονται σε φυγή: πρέπει κανείς να έχει ήδη κάποια εμπειρία της αγάπης του Θεού για να τολμήσει να παραμείνει στην αδυναμία και να αναγνωρίσει, πως βασικά ο άνθρωπος και ο χριστιανός, είναι αδύναμος για να παραδοθεί άνευ όρων στον Θεό.
Οφείλουμε να δεχόμαστε ότι είμαστε εκτεθειμένοι στην αδυναμία μας και ταυτόχρονα παραδομένοι στο έλεος του Θεού. Μόνο μέσα στην αδυναμία μας είμαστε ανοικτοί στην αγάπη και τη δύναμη του Θεού.
Η χάρη δεν μπολιάζεται πάνω στη δύναμη ή την αρετή μας, αλλά αποκλειστικά πάνω στην αδυναμία μας. Τότε είμαστε δυνατοί, μόνο όταν η αδυναμία μας γίνεται φανερή σε εμάς: είναι ο ευλογημένος χώρος όπου η χάρη του Ιησού μπορεί να μας εκπλήξει και να εισβάλει σ’ εμάς.
+ Ιωάννης Σπιτέρης
