Οι Σύνοδοι Ιεραρχιών και τα συμβούλια των Επισκόπων της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής (SECAM, CELAM και FABC) και η Ποντιφική Σύνοδος για τη Λατινική Αμερική εξέδωσαν ένα έγγραφο στο οποίο ζητούν κλιματική δικαιοσύνη και οικολογική μεταστροφή ενόψει της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, COP30, που θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο στη Βραζιλία.
Οι περιφερειακές Σύνοδοι Ιεραρχιών και τα συμβούλια της Ασίας, της Αφρικής και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, σε συνεργασία με την Ποντιφική Σύνοδο για τη Λατινική Αμερική, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ζητήσουν κλιματική δικαιοσύνη και οικολογική μεταστροφή σε όλο τον κόσμο.
Με αφορμή τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή COP30, που θα πραγματοποιηθεί στο Μπελέμ της Βραζιλίας από τις 10 έως τις 21 Νοεμβρίου 2025, οι φορείς αυτοί δημοσίευσαν ένα κοινό έγγραφο με τίτλο «Έκκληση για κλιματική δικαιοσύνη και το κοινό σπίτι: οικολογική μεταστροφή, μετασχηματισμός και αντίσταση στις ψευδείς λύσεις», το οποίο παρουσιάστηκε χθες, 1 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Γραφείο Τύπου της Αγίας Έδρας. Επίσης, το έγγραφο παρουσιάστηκε στον Πάπα Λέοντα ΙΔ΄ νωρίτερα την ίδια μέρα. Το έγγραφο επαναλαμβάνει τη δέσμευση της Εκκλησίας για κλιματική δικαιοσύνη και καλεί τα έθνη και τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση, εμπνευσμένα από την έκκληση του Ποντίφικα για την προώθηση μιας ολοκληρωμένης οικολογίας, και σύμφωνα με την εγκύκλιο του Φραγκίσκου Laudato Si’, η οποία φέτος γιορτάζει τη 10η επέτειό της.
Έκκληση στη συνείδηση
«Το μήνυμά μας σήμερα δεν είναι διπλωματικό, είναι κατά κύριο λόγο ποιμαντικό. Είναι μια έκκληση στη συνείδηση απέναντι σε ένα σύστημα που απειλεί να καταστρέψει τη δημιουργία, σαν ο πλανήτης να ήταν απλώς ένα ακόμη εμπόρευμα», δήλωσε ο καρδινάλιος Φιλίπε Νέρι Φεράο, αρχιεπίσκοπος της Γκόα και του Νταμάο της Ινδίας και πρόεδρος του Συμβουλίου Ασιατικών Επισκοπικών Συνόδων (FABC). Μαζί του στην συνέντευξη Τύπου ήταν ο καρδινάλιος Jaime Spengler, αρχιεπίσκοπος του Πόρτο Αλέγκρε (Βραζιλία), πρόεδρος της Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας της Βραζιλίας (CNBB) και της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAM), ο καρδινάλιος Fridolin Ambongo Besungu, αρχιεπίσκοπος Κινσάσα (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό) και πρόεδρος του Συμποσίου των Επισκοπικών Συνόδων της Αφρικής και της Μαδαγασκάρης (SECAM) και ο Emlice Cuda, γραμματέας της Ποντιφικής Συνόδου για τη Λατινική Αμερική.
«Ως ιεραπόστολοι μιας εκκλησίας που βρίσκεται σε συνοδική πορεία, θα πάμε στη COP30 για να οικοδομήσουμε την ειρήνη εν μέσω αυτού του πολέμου κατά της δημιουργίας, όπου πολλοί πεθαίνουν και θα πεθάνουν ακόμη περισσότεροι αν δεν δράσουμε τώρα», δήλωσε ο Cuda. «Το κάνουμε αυτό επειδή, όπως λέει ο Πάπας Λέων ΙΔ΄, η Εκκλησία «επιδιώκει πάντα να είναι κοντά, ειδικά σε όσους υποφέρουν».
Από τον Αμαζόνιο έως την Αφρική, η Εκκλησία υψώνει τη φωνή της
«Υψώνω μια φωνή που δεν είναι μόνο δική μου, αλλά και των λαών του Αμαζονίου, των μαρτύρων της γης – θα μπορούσαμε να πούμε του κλίματος – και των παραποτάμιων, αυτόχθονων, αφροαμερικανικών, αγροτικών και αστικών κοινοτήτων», δήλωσε ο καρδινάλιος Σπένγκλερ στην ομιλία του, μιλώντας από τη οπτική γωνία της Λατινικής Αμερικής. «Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη για αλλαγές στον τρόπο ζωής, την παραγωγή και την κατανάλωση». Για παράδειγμα, κατήγγειλε τους παραπλανητικούς «όρους» των οικονομικών συμφερόντων με ονόματα όπως «πράσινος καπιταλισμός» ή «οικονομία της μετάβασης» ή το άνοιγμα νέων πετρελαιοπηγών στον Αμαζόνιο και τόνισε ότι η Εκκλησία απορρίπτει μηχανισμούς όπως η «χρηματοοικονομικοποίηση της φύσης».
Ομοίως, ο καρδινάλιος Αμπογκό μίλησε «εκ μέρους των Εκκλησιών της αφρικανικής ηπείρου», η οποία έχει «φτωχύνει από αιώνες εκμετάλλευσης, δουλείας και εκμετάλλευσης». Τόνισε ότι ο αγώνας για την εκμετάλλευση των ορυκτών είναι η «αιτία της πληθώρας των ένοπλων ομάδων» και ζήτησε «μια οικονομία που δεν βασίζεται στη θυσία των πληθυσμών της Αφρικής για τον πλουτισμό άλλων». «Η Αφρική θέλει να συμβάλει σε ένα μέλλον δικαιοσύνης και ειρήνης για όλη την ανθρωπότητα», τόνισε. «Λέμε ότι αρκετά πια, φτάνουν οι ψευδείς λύσεις, φτάνουν οι αποφάσεις που λαμβάνονται χωρίς να ακούγονται οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κατάρρευσης».
Υπό την οπτική της ασιατικής ηπείρου, ο καρδινάλιος Ferrao εξήγησε ότι «εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν ήδη τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής: τυφώνες, αναγκαστική μετανάστευση, απώλεια νησιών, ρύπανση ποταμών», ενώ «προωθούνται ψευδείς λύσεις: μεγα-υποδομές, εκτοπισμοί για «καθαρή» ενέργεια που δεν σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και χωρίς αισθήματα για τους ανθρώπους εξόρυξη στο όνομα των πράσινων μπαταριών». «Οι πλούσιες χώρες πρέπει να αναγνωρίσουν και να πληρώσουν το οικολογικό τους χρέος, χωρίς να συνεχίσουν να χρεώνουν το Νότιο ημισφαίριο», είπε, προσθέτοντας ότι η Εκκλησία θέλει να προωθήσει εναλλακτικές λύσεις όπως «εκπαιδευτικά προγράμματα», «νέες οικονομικές οδούς» ή τη «συνοδεία των γυναικών και των κοριτσιών» που συχνά πλήττονται περισσότερο.
Η κληρονομιά του Πάπα Φραγκίσκου
Παίρνοντας το λόγο αυθόρμητα, ο καρδινάλιος Michael Czerny τόνισε τη σύνδεση του εγγράφου με την κληρονομιά του Πάπα Φραγκίσκου: «Δέκα χρόνια πριν, αναρωτιέμαι αν υπήρχε κάποιος που θα μπορούσε να φανταστεί αυτή τη συνέντευξη τύπου ως εκπλήρωση και εφαρμογή της Laudato si’. Αυτή είναι μια εξαιρετική έκφραση αυτού που ζήτησε ο Πάπας Φραγκίσκος και αυτό που ο Πάπας Λέων συνεχίζει να υπογραμμίζει και να ζητά. Είμαι ευγνώμων», είπε.
