Ο Ιησούς, χθες όπως και σήμερα, μάς δείχνει τη μόνη αληθινή λύση
Ζούμε σε έναν κόσμο που μοιάζει βυθισμένος στο μίσος. Μια γρήγορη ματιά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αρκεί για να νιώσει κανείς θλίψη: η προσβολή έχει αντικαταστήσει τον διάλογο, η μνησικακία τον σεβασμό, και το δηλητήριο του θυμού ποτίζει σχεδόν κάθε δημόσια έκφραση. Η εντύπωση που επικρατεί είναι πως όλα γύρω μας —από την πολιτική έως τις ανθρώπινες σχέσεις— είναι σάπια, ψεύτικα, διαβρωμένα.
Το δημόσιο κλίμα είναι τοξικό. Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις ξεχειλίζουν από απαξίωση και επιθετικότητα. Η πατρίδα μας αντανακλά μια παγκόσμια πραγματικότητα: πολεμικές συγκρούσεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη, αμέτρητοι νεκροί και τραυματίες, και μια Ευρώπη που εξοπλίζεται ξανά με ανησυχητικούς ρυθμούς.
Παρόλο που λέμε πως «η ιστορία είναι δασκάλα της ζωής», η ανθρωπότητα φαίνεται να μην έχει μάθει τίποτα. Από τα τελευταία 3.400 χρόνια καταγεγραμμένης ιστορίας, μόνο 268 χρόνια —λιγότερο από το 8%— ήταν απαλλαγμένα από πολέμους. Οι συγκρούσεις επανέρχονται με άλλα ονόματα αλλά ίδια τραγικά αποτελέσματα. Πίσω από τις συρράξεις κρύβονται ιδεολογίες, συμφέροντα, θρησκείες, εθνικισμοί. Και, κυρίως, το μίσος.
Το μίσος δεν καταστρέφει τον άλλον, καταστρέφει εμάς
Σε προσωπικό επίπεδο, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το μίσος δεν πληγώνει τον εχθρό μας· πληγώνει εμάς τους ίδιους. Είναι ένας καρκίνος που διαβρώνει το μυαλό, το σώμα και την ψυχή.
Σε ψυχολογικό επίπεδο, το μίσος γεννά άγχος, κατάθλιψη, ψυχικές διαταραχές. Και σε πνευματικό επίπεδο, μάς στερεί τη χάρη του Θεού και την εσωτερική ειρήνη. Όταν μισώ, παραχωρώ στον άλλον εξουσία πάνω στην καρδιά και τη ζωή μου. Του δίνω το κλειδί να με αλλοιώσει, να με εξουθενώσει, να με απομακρύνει από τη σωτηρία μου. Διότι, ας μην ξεχνάμε, στη Βασιλεία του Θεού δεν εισέρχεται καρδιά γεμάτη μίσος.
Ίσως υπάρχουν ανθρώπινα επιχειρήματα για το μίσος: αδικίες, προσβολές, απειλές. Πνευματικά, όμως, δεν έχουμε καμία απολύτως άδεια. Ο Ψαλμός 97:10 λέει: «Μισήστε το κακό, εσείς που αγαπάτε τον Κύριο», όχι τους ανθρώπους. Μάς καλεί να αποστρεφόμαστε το κακό, όχι να στρεφόμαστε εναντίον του πλησίον.
Ο Θεός στρώνει τραπέζι μπροστά στους εχθρούς μας
Στον Ψαλμό 22 (23), διαβάζουμε: «Ετοίμασες μπροστά μου τραπέζι απέναντι στους εχθρούς μου». Το τραπέζι αυτό δεν είναι τραπέζι εκδίκησης, αλλά συμφιλίωσης. Εκεί υπογράφονται πνευματικές συνθήκες ειρήνης, εκεί ξεκινά η μεταμόρφωση. Μόνο αν περπατήσουμε σε ειρήνη, μπορούμε να οδηγηθούμε στους «πράσινους βοσκότοπους» και τα «ήρεμα νερά» της παρουσίας του Θεού.
Ο Χριστός μάς δείχνει τον ανώτερο δρόμο
Στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (5, 38-48), ο Ιησούς μάς καλεί σε επαναστατική αλλαγή: «Αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευλογείτε εκείνους που σας καταριούνται,
κάνετε το καλό σ’ αυτούς που σας μισούν και προσεύχεστε για εκείνους που σας καταδιώκουν… Να είστε τέλειοι, όπως τέλειος είναι ο Πατέρας σας ο ουράνιος.»
Η αγάπη δεν είναι αδυναμία — είναι δύναμη
Ο Χριστός δεν μάς καλεί σε παθητικότητα, αλλά σε έναν δρόμο εσωτερικής μεταμόρφωσης. Η συγχώρεση δεν είναι ήττα, είναι απελευθέρωση. Η αγάπη για τον εχθρό δεν είναι συναισθηματική πολυτέλεια, είναι πνευματικό οξυγόνο. Ο Άγιος Ιωάννης Παύλος Β΄ έλεγε: «Δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη, δεν υπάρχει δικαιοσύνη χωρίς συγχώρεση».
Και η συγχώρεση ξεκινά από την καρδιά μας. Αν κάθε άνθρωπος έσβηνε έστω και μία σπίθα μίσους από μέσα του, ο κόσμος μας θα ήταν ήδη αγνώριστος.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ μάς υπενθύμιζε: «Το σκοτάδι δεν μπορεί να διώξει το σκοτάδι — μόνο το φως μπορεί να το κάνει. Το μίσος δεν μπορεί να διώξει το μίσος — μόνο η αγάπη μπορεί να το κάνει».
Τι επιλέγουμε σήμερα;
Ο κόσμος δεν βιώνει απλώς πολιτική ή κοινωνική κρίση. Ζει μια πνευματική κρίση. Καθένας από εμάς καλείται καθημερινά να επιλέξει: Το μίσος ή τη συγχώρεση; Τη μνησικακία ή το έλεος; Την εκδίκηση ή την αγάπη που θεραπεύει;
Ο Χριστός στέκεται μπροστά μας και μάς δείχνει την οδό της ζωής. Η επιλογή βρίσκεται στα χέρια μας.
Η Etty Hillesum, η νεαρή Εβραία που δολοφονήθηκε στο Άουσβιτς το 1943, έγραψε: «Πρέπει να συμβάλλουμε στην αύξηση του αποθέματος αγάπης πάνω στη γη. Κάθε ψίχουλο μίσους που προστίθεται στο ήδη υπερβολικό μίσος που υπάρχει, κάνει αυτόν τον κόσμο πιο αφιλόξενο και αβίωτο».
Μπορούμε, λοιπόν, να επιλέξουμε. Μπορούμε να αγαπήσουμε. Και αυτό αλλάζει τα πάντα.
