Το πρώτο αποστολικό ταξίδι του Πάπα Λέοντα ΙΔ΄, από 27 έως 30 Νοεμβρίου στην Τουρκία και στη συνέχεια στον Λίβανο, ακολουθεί τις πορείες των προκατόχων του: Παύλου ΣΤ΄, Ιωάννη Παύλου Β΄, Βενεδίκτου ΙΣΤ΄ και Φραγκίσκου.
Στην Τουρκία, στα λίκνα της πίστης
Η επίσκεψη του Πάπα Λέοντα ΙΔ΄ στην Τουρκία αποτελεί ταξίδι στις πηγές της χριστιανικής πίστης. Είναι ο πέμπτος Ποντίφικας που μεταβαίνει στη χώρα αυτή. Η πρώτη αποστολική του έξοδος –που περιλαμβάνει και τον Λίβανο– ξεκινά στην Τουρκία (27–30 Νοεμβρίου), με αφορμή την 1700ή επέτειο της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας, η οποία παραμένει διαχρονική. Στόχος είναι η ενίσχυση της αδελφοσύνης και του διαλόγου μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Ο Πάπας εκπληρώνει την επιθυμία του Πάπα Φραγκίσκου να τιμήσει το ιστορικό αυτό εκκλησιαστικό γεγονός, που συγκλήθηκε το 325 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο. Στη Bούλα προκήρυξης του Ιωβηλαίου Spes non confundit ο Φραγκίσκος υπογράμμιζε ότι η Σύνοδος της Νικαίας αποτελεί «ορόσημο στην ιστορία της Εκκλησίας» και πρόσκληση «προς όλες τις Εκκλησίες και εκκλησιαστικές κοινότητες να προχωρήσουν προς την ορατή ενότητα». Εκεί διαμορφώθηκε το Σύμβολο της Πίστεως, το χριστιανικό ΠΙΣΤΕΥΩ. Αυτή η προσευχή θα φωτίσει και την καρδιά του ταξιδιού του Λέοντα ΙΔ΄, την οικουμενική συνάντηση κοντά στα αρχαιολογικά ευρήματα της Βασιλικής του Αγίου Νεοφύτου στο Ιζνίκ, την αρχαία Νίκαια, περίπου 100 χλμ. από την Κωνσταντινούπολη.
Το αποστολικό ταξίδι του Παύλου ΣΤ΄ το 1967
Ο πρώτος Πάπας που επισκέφθηκε την Τουρκία ήταν ο Παύλος ΣΤ΄, στις 25–26 Ιουλίου 1967. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε σε μια χώρα-γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Παρά τον σεισμό που έπληξε την Τουρκία λίγες ημέρες πριν, οι Ναοί ήταν γεμάτοι· οι πιστοί επέστρεψαν από παραθεριστικά μέρη στην Κωνσταντινούπολη, την Έφεσο και τη Σμύρνη για να υποδεχθούν τον Ποντίφικα.
Η αγκαλιά με τον Πατριάρχη Αθηναγόρα
Μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές ήταν η θερμή αγκαλιά μεταξύ του Πάπα και του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, με τον οποίο είχε ήδη συναντηθεί στα Ιεροσόλυμα το 1964. Ο Παύλος ΣΤ΄, σε επιστολή προς «τον αγαπητό αδελφό» Αθηναγόρα, εξέφραζε τον «πύρινο πόθο» για την εκπλήρωση της προσευχής του Χριστού: «ἵνα πάντες ἓν ὦσιν». Τόνιζε επίσης την απόφαση «να γίνει ό,τι είναι δυνατόν» για την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας Δύσης και Ανατολής.
Στη δεξίωση καλωσορίσματος, ο Πάπας μίλησε για τη φιλία και την εκτίμηση της Καθολικής Εκκλησίας προς τον τουρκικό λαό.
Η ενίσχυση της ενότητας της πίστης
Στον Ορθόδοξο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, ο Παύλος ΣΤ΄ κάλεσε σε ανακάλυψη της βαθιάς ενότητας της πίστης, μολονότι υφίστανται ακόμη διαφορές.
Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας μίλησε για την προσπάθεια «να ενωθεί ό,τι είναι διηρημένο», με κοινές εκκλησιαστικές ενέργειες όπου είναι εφικτό.
Η μνήμη του Βενεδίκτου ΙΕ΄ και του Ιωάννη ΚΓ΄
Ο Πάπας τίμησε και τη μνήμη του Βενεδίκτου ΙΕ΄, ειρηνοποιού στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και του Ιωάννη ΚΓ΄, που υπηρέτησε ως αποστολικός αντιπρόσωπος στην Τουρκία και την Ελλάδα, επιδιώκοντας διάλογο με Ορθοδόξους και Μουσουλμάνους. Η επίσκεψη γινόταν στα προλεγόμενα του «Έτους της Πίστεως», όπως υπογράμμισε ο Παύλος ΣΤ΄.
Το ταξίδι του Ιωάννη Παύλου Β΄ το 1979
Ο Ιωάννης Παύλος Β΄ επισκέφθηκε την Τουρκία το 1979, έναν χρόνο μετά την εκλογή του. Δήλωσε πως ταξιδεύει για να ενισχύσει την πορεία προς την ενότητα των χριστιανών, στο πνεύμα της B΄ Συνόδου του Βατικανού.
Στην Άγκυρα, απευθυνόμενος στην μικρή Καθολική κοινότητα, ανέφερε ότι συνομιλεί μαζί τους με τα λόγια του Αγίου Πέτρου πριν από δεκαεννέα αιώνες. Συνάντησε τον Πατριάρχη Δημήτριο και τον Πατριάρχη των Αρμενίων Σνορκ Καλουστιάν, ενώ κάλεσε τους Αρμενοκαθολικούς της Κωνσταντινούπολης να είναι «τεχνίτες της ενότητας».
Στη γη των Συνόδων
Στην Κωνσταντινούπολη, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Πνεύματος, ο Πάπας αναφέρθηκε στη θεολογική κληρονομιά των Οικουμενικών Συνόδων που φιλοξενήθηκαν σε αυτές τις πόλεις: Νίκαια, Έφεσος, Χαλκηδόνα. Στις 30 Νοεμβρίου συναντήθηκε με την πολωνική κοινότητα της Πόλης και ολοκλήρωσε την επίσκεψη με Θεία Λειτουργία στην Έφεσο, αφιερώνοντας την ενότητα των χριστιανών στη Θεοτόκο.
Το ταξίδι του Βενεδίκτου ΙΣΤ΄ το 2006
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ΄ ταξίδεψε στην Τουρκία το 2006, μνημονεύοντας στις πρώτες του δηλώσεις τις «αξέχαστες επισκέψεις» των Παύλου ΣΤ΄ και Ιωάννη Παύλου Β΄, αλλά και τον Βενέδικτο ΙΕ΄ και τον Ιωάννη ΚΓ΄.
Προσευχή για την ειρήνη από την Έφεσο
Στις 29 Νοεμβρίου προήδρευσε της Θείας Λειτουργίας στο Εθνικό Προσκύνημα της Παναγίας στην Έφεσο, προσευχόμενος για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η συνάντηση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄
Στις 30 Νοεμβρίου, στη γιορτή του Αγίου Ανδρέου, Πάπας και Πατριάρχης εξέδωσαν κοινή δήλωση: «Ευχαριστούμε τον Θεό που μας επιτρέπει να εκφράζουμε τη χαρά μας ως αδελφοί». Ο Βενέδικτος τόνισε ότι οι διαιρέσεις μεταξύ των χριστιανών αποτελούν «σκάνδαλο» και εμπόδιο στην Ευαγγελική μαρτυρία.
Το ταξίδι του Πάπα Φραγκίσκου το 2014
Ο Φραγκίσκος περιέγραψε την Τουρκία ως σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών. Εξήρε τη φιλοξενία της χώρας προς τους πρόσφυγες και τόνισε ότι η θρησκευτική και η εκφραστική ελευθερία είναι ζωτικές για την ειρήνη.
Στην Κωνσταντινούπολη, επισκέφθηκε το Μπλε Τζαμί και την Αγία Σοφία, στάθηκε σε σιωπηλή προσευχή δίπλα στον Μεγάλο Μουφτή, και τέλεσε Θεία Λειτουργία στο Ναό του Αγίου Πνεύματος. Μίλησε για το Άγιο Πνεύμα που «δημιουργεί την ενότητα» μέσα στην Εκκλησία, σύμφωνα με τον Άγιο Βασίλειο τον Μέγα: «Αυτός είναι η αρμονία».
Ολοκλήρωσε το ταξίδι με κοινή δήλωση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση ενίσχυσης της πορείας προς την πλήρη ενότητα των χριστιανών.
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος,
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ.
