Τα Χριστούγεννα συνεχές Ιωβηλαίο της Ευσπλαχνίας

Στις 20 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε το Ιωβηλαίο Έτος της Ευσπλαχνίας του Θεού. Μπορεί να ολοκληρώθηκε το Ιωβηλαίο, αλλά η σχέση μας με τον «πολυέλεο και πολυεύσπλαχνο» Θεό δεν παύει ποτέ να μας εκπλήσσει, να μας συγκινεί και να μας ανοίγει την καρδιά και το νου. Εξ’ άλλου αυτός είναι ο Θεός μας, δεν μπορεί να είναι διαφορετικός, αυτή είναι η φύση του, διότι ο Θεός ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΑΠΗ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Θεός μας αγάπησε από όλη την αιωνιότητα και μας χορήγησε τη Χάρη του. Αυτή, «φανερώθηκε τώρα, με τον ερχομό του σωτήρα μας Ιησού Χριστού» (Β’ Τιμ. 1,10), τώρα με τη γέννηση του Υιού του: «Διότι έτσι αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε έδωσε το μονογενή του Υιό, για να μη χαθεί κανείς που να πιστεύει σ’ Αυτόν, αλλά να έχει την αιώνια ζωή» (Ιω. 3,16). Ο Θεός δεν μας έδωσε την Αγάπη του χθες, αλλά κάθε Χριστούγεννα, κάθε μέρα, κάθε στιγμή της ζωής μας. Ο Θεός είναι έτοιμος να μπει στην ζωή μας, να γεμίσει τις καρδιές μας, να θρονιαστεί στη διάνοιά μας.

Η γέννησή Του είναι η απαρχή της φανέρωσης της πραγματικής αγάπης, την οποία ο αρχαίος κόσμος δε γνώριζε και ο σύγχρονος τόσο πολύ φοβάται: Μια αγάπη που δέχτηκε να γίνει τρωτή, αβοήθητη, δοτική, θυσιαστική· μια αγάπη που δίνει χωρίς να μετρά, μια αγάπη που δίνει όχι μόνον ό,τι κατέχει, αλλά και τον ίδιο τον εαυτόν της. Αυτό έφεραν τα Χριστούγεννα στον κόσμο. Και αυτό έμεινε.  

Την ημέρα που κάνουμε ανάμνηση της Γέννησης του Χριστού, με την πίστη μας μπορούμε να αντιληφτούμε ότι το Ιωβηλαίο της Ευσπλαχνίας εισήχθη για πάντα στην ιστορία μας. Ζούμε ένα διαρκές Ιωβηλαίο της ευσπλαχνίας διότι η ευσπλαχνία του Θεού πήρε το πρόσωπο ενός μωρού. Θα ισχυριστεί αργότερα ο Ιησούς: «Αυτός που έχει δει εμένα, έχει δει τον Πατέρα» (Ιω. 14, 9). Ο Πολυεύσπλαχνος Θεός είναι ο «Εμμανουήλ», δηλαδή ο «Ο Θεός μαζί μας», αλλά τώρα πια φανερά μαζί μας. Από τα πρώτα Χριστούγεννα ο κόσμος δεν είναι πια ο ίδιος. Ζούμε πια σ’ έναν κόσμο στον οποίο ο Θεός έχει έλθει φανερά ως άνθρωπος και έτσι έχει γίνει η ζωντανή δύναμη, η έμπνευση για κάθε άνθρωπο. Η ίδια η Ζωή, η ίδια η Αιωνιότητα, έχει έλθει, είναι ανάμεσα μας.

Ο Θεός είναι «μικρός»

Το πιο συγκλονιστικό δεν είναι το γεγονός ότι ο Θεός ήλθε ανάμεσά μας, αλλά πώς ήλθε: μικρός, ως βρέφος. Οι τζιχαντιστές όταν σκοτώνουν φωνάζουν: «Αλλάχ Ακμπάρ!», Ο Αλλάχ είναι μεγάλος! Ο Θεός μας αντίθετα έγινε μικρός, έγινε βρέφος, έγινε άνθρωπος από αγάπη για τον άνθρωπο. Τώρα πια μπορούμε να απευθυνθούμε στο Θεό χωρίς φόβο, όπως σε ένα μωρό, με απέραντη τρυφερότητα.

Ο Θεός ανέλαβε τη σάρκα μας, και όλα τα ορατά πράγματα, αυτά που θεωρούμε νεκρή ύλη, αδρανή και τα μεταμορφώνει. Τώρα πια η ταπεινωμένη σάρκα του ανθρώπου, η άψυχη ύλη του κόσμου, μπορούν στο δικό Του Σώμα να αναγνωρίσουν τον ένδοξο εαυτό τους. Ο άνθρωπος όσο πολύ κι αν παρέκκλινε από την κλήση του, όσο ανάξιος κι αν έγινε, ξαναβρίσκει στο Χριστό όλη την αξιοπρέπειά του. Ο Χριστός μπαίνοντας στην ανθρώπινη ιστορία, πήρε όλο το βάρος της επάνω Του, όλη τη θλίψη, όλη τη φρίκη, και κατέλυσε την παραζάλη των ανθρώπων και τη θλίψη και τη φρίκη.

Το μεγαλείο του ανθρώπου

Αυτή ακριβώς είναι η σωτηρία μας. Όπως παρατηρούσε ο Τερτυλλιανός (βορειοαφρικανός χριστιανός συγγραφέας του Β’ αιώνα μ.Χ.): «η σάρκα (η σάρκα του Χριστού) είναι άξονας της σωτηρίας»(caro salutis cardo), διότι «ο Λόγος σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν…»(Ιω.1,14). Τώρα που ο Θεός έγινε άνθρωπος το ανθρώπινο έγινε θεϊκό. Τα Χριστούγεννα αποκαλύπτουν το μεγαλείο του ανθρώπου. Το γεγονός ότι ο Χριστός έγινε άνθρωπος ήταν, είναι και θα παραμείνει για πάντα η ένδειξη ότι ο άνθρωπος είναι τόσο μεγάλος, τόσο μυστηριωδώς βαθύς, ώστε όχι μόνο μπορεί να περιέχει – ως ναός – τη θεία παρουσία, αλλά μπορεί, εν Χριστώ, να ενωθεί με τον Θεό, να γίνει πραγματικά παιδί του Θεού. Από τη στιγμή που ο Χριστός έγινε Υιός του ανθρώπου, εμείς γίναμε υιοί του Θεού.

Και η άβυσσος του κακού που κυριαρχεί στον κόσμο;

Μπορεί να πει κανείς, όλα ωραία και θαυμάσια αυτά που ακούμε κάθε χρόνο για τα Χριστούγεννα, αλλά τι έχει αλλάξει σήμερα μετά από τόσους αιώνες που ο Χριστός ήλθε στον κόσμο. Μεταξύ των χριστιανών υπάρχει ακόμη η βία, ο πόλεμος, η αδικία, η εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο, το ψεύδος, η υποκρισία. Βέβαια όταν ο Χριστός γεννήθηκε, βρήκε τον κόσμο σε μια κατάσταση τραγικής σύγχυσης. Τα βάσανα των ανθρώπων έμοιαζαν με τα σημερινά. Οι άνθρωποι είχαν εντελώς χάσει τον προσανατολισμό τους και λανθασμένες επιλογές σε θεούς και ιδεολογίες τους είχαν παρασύρει σε αδιέξοδο. Σήμερα ο Χριστός έχει γεννηθεί στον κόσμο και εμείς είμαστε το ίδιο αμήχανοι όσο και οι άνθρωποι της προ Χριστού εποχής. Εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο φωνάζουν: «Δεν υπάρχει ελπίδα για μένα στη γη».

Ωστόσο από τη φάτνη της Βηθλεέμ εξακολουθεί να λάμπει το φως της ελπίδας, και ακούγεται παρηγορητικά η φωνή των αγγέλων: «Δόξα στο Θεό, στα ύψη του ουρανού και επάνω στη γη ειρήνη, στους ανθρώπους που ο Κύριος αγαπά» (Λκ. 2, 14).

Μόνο ο Θεός, ο ζωντανός Θεός που έγινε άνθρωπος, που είναι ένας από εμάς, κοντινός μας και αγαπητός μας, μόνο Αυτός μπορεί να διαλύσει την ταραχή και την απόγνωση του καθενός από εμάς ξεχωριστά και της σύγχρονης κοινωνίας γενικά. Ας τον πλησιάσουμε λοιπόν με εμπιστοσύνη, ας πάμε κοντά Του γνωρίζοντας ότι δεν θα μείνει μακριά μας την ώρα που εμείς πονάμε και θλιβόμαστε. Είναι ανάμεσα μας! Έχει παρηγορήσει και εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπους ανά τους αιώνας. Μπορεί το Βρέφος της Βηθλεέμ να μην έχει μετατρέψει ακόμη τον κόσμο μας, αλλά έχουν πέσει τα γερά θεμέλια για να αρχίσει ένας νέος κόσμος, ή μάλλον στο Πρόσωπο του Ιησού που δεν θα παραμείνει Βρέφος, αλλά που θα πεθάνει και θα αναστηθεί, έχει αρχίσει ήδη αυτός ο νέος κόσμος. Το θέλουμε ή όχι η ιστορία βαδίζει προς την πληρότητά της. Όπως γράφει ο πάπας Φραγκίσκος στην Εγκύκλιο Δοξασμένος να’ σαι αρ. 83: «Το τέρμα της πορείας του κόσμου είναι στην πληρότητα του Θεού, που έχει ήδη επιτευχθεί από τον αναστημένο Χριστό, τη βάση της παγκόσμιας ωρίμανσης… Όλα βαδίζουν, μαζί με εμάς και διαμέσου ημών, προς έναν κοινό σκοπό, που είναι ο Θεός, σε μια υπερβατική πληρότητα όπου ο αναστημένος Χριστός περικλείει και φωτίζει τα πάντα. Ο άνθρωπος, πράγματι, προικισμένος με νοημοσύνη και αγάπη, και ελκυόμενος από την πληρότητα του Χριστού, καλείται να οδηγήσει ξανά όλα τα πλάσματα στον Δημιουργό τους».

Αυτή είναι η ελπίδα που μας έφεραν τα Χριστούγεννα και είναι αληθινή ελπίδα όσο αληθινός είναι ο Θεός.

+ Ιωάννης

Αρχιεπίσκοπος