Από τις 18 έως τις 21 Σεπτεμβρίου 2023 τελέστηκε στην Αθήνα, στη Νέα Μάκρη η Συνάντηση των Ανατολικών Καθολικών Επισκόπων της Ευρώπης. Πρόκειται για μία ετήσια Συνάντηση, η οποία συναθροίζει όλους τους Καθολικούς Ανατολικούς Επισκόπους της Ευρώπης. Εφέτος η Συνάντηση τελέστηκε στην Ελλάδα, με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων τόσο της Αποστολικής μας Εκκλησίας, όσο και της Εξαρχίας των Αρμενίων Καθολικών στη χώρα μας. Το θέμα στοχασμού της Συνάντησης ήταν: «Η οικογένεια στο περιβάλλον των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών της Ευρώπης».
Για την Αποστολική μας Εξαρχία, όπως και για την Εξαρχία των Αρμενίων Καθολικών ήταν μέρες χάρης και ευλογίας από τον Κύριο. Μπορώ να σας πω ότι από τότε που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Έξαρχος, αναλογιζόμουν τη δυνατότητα αυτού του εορτασμού, η οποία μου φαινόταν ως ουτοπικό όνειρο, ακατόρθωτο, τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και στο οικονομικό, εφόσον η εκκλησιαστική μας πραγματικότητα δεν μπορούσε να αναλάβει τέτοιο έργο. Και όταν στις 21 Σεπτεμβρίου τελειώνοντας η Συνάντηση έκανα τον τελικό απολογισμό μπροστά στους περίπου εξήντα ιεράρχες, που συμμετείχαν, σας εξομολογούμαι ότι η προσωπική μου χαρά, και η ευγνωμοσύνη μου προς τον Κύριο και προς τους τόσους παρόντες ιεράρχες και ανώνυμους ευεργέτες ενέπνεαν τα λόγια μου.
Ήταν χαρά προσωπική, ως Επισκόπου μίας αληθινής αυθεντικής Εκκλησίας, και χαρά εκκλησιαστική. Πραγματικά, στο τέλος των διαφόρων ιεροτελεστιών, τόσο στον Καθεδρικό μας Ναό της Παναγίας Τριάδος στην Αθήνα, όσο και στο παρεκκλήσιο του Ιδρύματος της Παμμακαρίστου στην Νέα Μάκρη, τόσοι και τόσοι πιστοί ήρθαν να μου ομολογήσουν ότι οι ιεροτελεστίες αυτές αποτελούσαν ένα θαύμα, διαμέσου του οποίου ο Κύριος μας έλεγε να πάμε μπροστά, μας βεβαίωνε ότι η Εξαρχία υπάρχει, ζει, και οφείλει να ζήσει!
Ήταν μέρες ευλογημένες από τον Κύριο, κατά τις οποίες βρεθήκαμε μαζί ως Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες. Ημέρες κατά τις οποίες ιερουργήσαμε τα Ιερά Μυστήρια, τα οποία μας δυνάμωσαν και μας αγίασαν. Ημέρες κατά τις οποίες προσευχηθήκαμε, στοχαστήκαμε, ακουσθήκαμε μεταξύ μας, μοιραστήκαμε τις σκέψεις μας, ως πνευματικοί ποιμένες των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών και αυτό έκανε τις ημέρες αυτές αληθινά συνοδικές, γιατί βαδίσαμε μαζί με τον Χριστό, έχοντάς Τον ως μοναδικό θεμέλιο της ζωής μας, ως Επίσκοποι, ως Ιερείς, ως Διάκονοι.
Ήταν ημέρες κατά τις οποίες μελετήσαμε το θέμα της οικογένειας μέσα στο σημερινό περιβάλλον των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών, ένα θέμα θεμελιακό για τη ζωή των Εκκλησιών μας.
‘Ήταν ημέρες κατά τις οποίες μοιραστήκαμε και προσευχηθήκαμε ολόθερμα όλα τα προβλήματά μας, τους πόνους μας και τα δράματά μας. Σταθήκαμε ιδιαίτερα κοντά στον πόνο της Ελληνοκαθολικής Ουκρανικής Εκκλησίας, κατά τη στιγμή αυτή του φρικτού πολέμου στην πατρίδα της. Δεν λησμονήσαμε, αλλά φέραμε στο φως, τις τόσες και τόσες δυσκολίες, τις οποίες αντιμετωπίζουν οι Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες σε μία μεταβαλλόμενη Ευρώπη, η οποία πολλές φορές δεν είναι πια κορυφή της χριστιανικής πίστης και του χριστιανικού πολιτισμού.
Για την Αποστολική μας Εξαρχία, όπως και για την Αρμένικη Καθολική Εξαρχία, ήταν ημέρες κατά τις οποίες η πίστη μας, η ελπίδα μας, η ζωή μας ως Καθολικές Εκκλησίες στην Ελλάδα, σταθεροποιήθηκαν και μπορώ να πω δυναμώθηκαν.
Πάντα στο μικρό μας ποίμνιο, στη φτώχεια μας, στις δυσκολίες μας τόσων μορφών: ανθρώπινων, οικονομικών, ενίοτε και εκκλησιαστικών, αλλά πάντοτε με εμπιστοσύνη στη δύναμη και στη χάρη, που μας έρχεται από τον Κύριο, τον Αναστάντα εκ νεκρών και παρόντα στη ζωή μας.
Ήταν ημέρες κατά τις οποίες, ως Ανατολικοί Καθολικοί Επίσκοποι της Ευρώπης, ατενίζαμε με ελπίδα και προσοχή και στην προσεχή Σύνοδο των Επισκόπων στη Ρώμη κατά τον μήνα Οκτώβριο. Οι παρόντες Επίσκοποι σ’ αυτή μας τη συνάντηση επέμεναν και θα έλεγα ότι ζητούσαν από τους πέντε Επισκόπους παρόντες στην Αθήνα που θα συμμετέχουν στη Σύνοδο των Επισκόπων στην Ρώμη, να απηχήσουν και να παρουσιάσουν τη φωνή των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών στη Σύνοδο της Ρώμης, έτσι ώστε η πραγματικότητά μας, όχι ως διεσπαρμένες εκκλησιαστικές επαρχίες, αλλά ως αληθινές και πραγματικές Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, να μπορέσουμε να προσφέρουμε τη συμβολή μας, βοηθώντας όλη την Εκκλησία να αναπνέει με τους δύο πνεύμονές της, τον Δυτικό και τον Ανατολικό, ο οποίος Ανατολικός είναι τόσο πλούσιος και διαφορετικός στις θεολογικές, εκκλησιολογικές, λατρευτικές και πνευματικές παραδόσεις του.
Ήταν ημέρες οι οποίες μας επέτρεψαν επίσης να αποκτήσουμε την εμπειρία της κλασσικής και της χριστιανικής Ελλάδας. Η ανάβασή μας και η επίσκεψή μας στην Ακρόπολη μας επέτρεψαν να διακρίνουμε την ωραιότητα της τέχνης, την ωραιότητα που ανέβασε την χώρα μας πριν από αιώνες στην κορυφή του πολιτισμού και της ανθρώπινης σκέψης. Επιπλέον, η ανάβασή μας στον Άρειο Πάγο μας επέτρεψε να διαβάσουμε τον λόγο του Αποστόλου Παύλου σ’ αυτόν τον τόπο, να ακούσουμε τον λόγο του, ο οποίος μας βεβαιώνει ότι «στον Θεό ζούμε, κινούμαστε και βρισκόμαστε….» και να προσευχηθούμε στον Απόστολο των Εθνών να είναι πάντοτε μεσίτης των Εκκλησιών μας στην εποχή που ζούμε.
Ήταν ημέρες χάρης για όλους εμάς, Επισκόπους, Ιερείς και Διακόνους, προερχόμενους από τόσες και τόσες Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες της Ευρώπης, όχι μόνο της βυζαντινής παράδοσης, αλλά και της αρμένικης, της συριακής, της χαλδαϊκής της συρο-μαλαμπαρέζικης, της μαρωνιτικής ακόμα και της λατινικής.
Ήταν ημέρες χάρης για όλους. Με ιδιαίτερο τρόπο σας εξομολογούμαι ότι έζησα αυτές τις ημέρες πραγματικά ως ευλογία του Κυρίου προς την Αποστολική μας Εξαρχία. Οι ιεροτελεστίες μας στον Καθεδρικό μας Ναό της Παναγίας Τριάδος στην Αθήνα και στο Παρεκκλήσιο του Γενεθλίου της Θεοτόκου στην Νέα Μάκρη· έπειτα η ίδια έδρα των συνεδριάσεων και του στοχασμού στο Ίδρυμα για το Παιδί Παμμακάριστος, τόπος πόνου και αγάπης και γενναιοδωρίας, αλλά εδραιωμένος στην σπουδαιότητα, στην αυθεντικότητα, θα έλεγα και στην μοναδικότητα της Αποστολικής μας Εξαρχίας: «ασφαλώς φτωχής, μικρής, εύθραυστης, αλλά καλά και πάντα εδραιωμένης στην πίστη, στην ελπίδα και στην αγάπη έχοντας ως ακρογωνιαίο λίθο τον ίδιο τον Ιησού Χριστό…».
Διαμέσου αυτών των λόγων μου επιθυμώ να ευχαριστήσω πριν από όλους τον Κύριο, ο οποίος μας παραχώρησε το δώρο να φέρουμε εις πέρας αυτό το γεγονός. Αυτή η Συνάντηση ήταν για μένα ένα όνειρο, μία επιθυμία, μία ελπίδα, μία πεποίθηση, των οποίων η πραγματοποίηση θα ήταν ένα δώρο του Κυρίου στην Εκκλησία μας. Ευγνωμονώ τους θεσμούς και τα πρόσωπα, τα οποία με την γενναιοδωρία τους έκαναν το όνειρο αυτό να γίνει πραγματικότητα, ιδιαίτερα την κοινότητα των Αδελφών της Παμμακαρίστου, και το Ίδρυμα για το Παιδί της Παμμακαρίστου στην Νέα Μάκρη. Ευχαριστώ όλους τους πιστούς μας, Έλληνες, Ουκρανούς και Χαλδαίους οι οποίοι ήταν παρόντες, ιδιαίτερα κατά τη Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας Τριάδος στην Αθήνα, και μερικοί στη Θεία Λειτουργία στην Νέα Μάκρη, κάθε πρωί. Ευχαριστώ όλους τους ιερείς της Εξαρχίας, ιδιαίτερα τον Πρωτοσύγκελο πατέρα Πέτρο Φούτσο, ο οποίος κατά τους προηγούμενους μήνες συντόνιζε τα πάντα, λογιστικά, οικονομικά, οργανωτικά θέματα της Συνάντησης. Ευχαριστώ τους δύο ιεροσπουδαστές των εκκλησιαστικών επαρχιών Κόσιτσε και Πρέσοφ της Σλοβακίας, οι οποίοι επί τρεις μήνες παρέμεναν στην έδρα της Εξαρχίας εξασφαλίζοντας μία παρουσία αληθινά υπέροχη, από όλες τις απόψεις, φροντίζοντας για την προετοιμασία της Συνάντησης και στην συνέχεια με τον δικό μας ιεροσπουδαστή Ιβάν, εργάστηκαν έντονα για τη διοργάνωση της Συνάντησης αυτής.
Ευχαριστώ όλους τους εργαζόμενους της Εξαρχίας μας, οι οποίοι προσέφεραν γενναιόδωρα τον χρόνο τους για την προετοιμασία, προπάντων κατά το τελευταίο έντονο τριήμερο της Συνάντησης, στη γραμματεία, στις μεταφορές από και προς το αεροδρόμιο, στην κουζίνα, στον Καθεδρικό Ναό και οποιαδήποτε συνεργασία ζητήθηκε από αυτούς. Ευχαριστίες ακόμα προς την χορωδία η οποία έψαλλε στην Θεία Λειτουργία, στον Καθεδρικό Ναό, όπως και στην ομάδα ελληνικών παραδοσιακών χορών οι οποίοι πραγματοποίησαν μία πολύ ωραία παρουσίαση μετά από την Ιεροτελεστία στον περίβολο του ναού μας.
Όπως προανέφερα, η Συνάντηση αυτή ήταν για μένα ένα όνειρο, μια επιθυμία, μια ελπίδα που, αφού έγινε πραγματικότητα, έδωσε στην Εκκλησία μας χάρη και ευλογία από τον Κύριο.
Κατά τον μήνα Οκτώβριο θα είμαι στην Ρώμη, για να συμμετέχω στη Σύνοδο των Επισκόπων. Ζητώ από τον καθένα από εσάς τους πιστούς της Αποστολικής μας Εξαρχίας, Έλληνες, Ουκρανούς και Χαλδαίους, την προσευχή σας, ώστε με την βοήθεια του Αγίου Πνεύματος, και ως Αποστολικός Καθολικός Επίσκοπος, να μπορέσω ταπεινά να πω και να δώσω ένα λόγο χρήσιμο για την σημερινή κατάσταση της Καθολικής Εκκλησίας μέσα στον κόσμο μας.
π. Εμμανουήλ Νιν
Αποστολικός Έξαρχος
