Σε μια νέα μεγάλη συνέντευξη, ο Πάπας Φραγκίσκος επιβεβαίωσε την πρόθεση του να επισκεφθεί το Ντουμπάι για τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στις αρχές Δεκεμβρίου, αναφέρθηκε στις συγκρούσεις και τους πολέμους που ξεσπούν σε όλο τον κόσμο και μίλησε για διάφορα θέματα που απασχόλησαν τη Σύνοδο για τη συνοδικότητα που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο.
Μιλώντας στον Ιταλό δημοσιογράφο Gian Marco Chiocci, διευθυντή του ιταλικού τηλεοπτικού δικτύου TG1, ο Φραγκίσκος, όταν ρωτήθηκε αν θα ταξιδέψει στο Ντουμπάι για την επερχόμενη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών COP28 για το κλίμα, είπε: «Ναι, θα πάω». Οι προσωρινές ημερομηνίες, οι οποίες δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί από το Βατικανό, είναι 1-3 Δεκεμβρίου, είπε ο Πάπας.
Ο Πάπας Φραγκίσκος ήθελε και το 2021 να συμμετάσχει σε σύνοδο κορυφής για το κλίμα την COP26 στη Γλασκόβη τον Νοέμβριο του 2021 και είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να την επισκεφθεί σε συνέντευξή του πριν από τη συνάντηση, αλλά το ταξίδι τότε είχε αναβληθεί, λόγω έλλειψης χρόνου προετοιμασίας.
Στη συνέντευξή του, ο Πάπας υπενθύμισε πώς δημοσίευσε την Αποστολική Παραίνεση για την προστασία της δημιουργίας «Δοξασμένος Να ’Σαι» («Laudato Si») λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής COP21 για το κλίμα στο Παρίσι το 2015, λέγοντας ότι κατά την γνώμη του, «η συνάντηση στο Παρίσι ήταν η καλύτερη όλων. Μετά το Παρίσι όλοι πήγαν προς τα πίσω, και χρειάζεται θάρρος για να προχωρήσουμε μπροστά σε αυτό».
Θέλοντας να καταδείξει το επείγον της κατάστασης έφερε ως παράδειγμα ορισμένα νησιά του Ειρηνικού που σε 20 χρόνια μπορεί να εξαφανιστούν λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, είπε: «Το μέλλον μας διακυβεύεται. Το μέλλον των παιδιών και των εγγονών μας. Χρειάζεται υπευθυνότητα».
Ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε επίσης για τη Σύνοδο των Επισκόπων στις 4-29 Οκτωβρίου για τη Συνοδικότητα, την πρώτη από τις δύο συναντήσεις στη Ρώμη που θα κορυφώσουν μια διαδικασία που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2021 με την τελική Σύνοδο των Επισκόπων στη Ρώμη να είναι προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο του επόμενου έτους.
Για τον Πάπα Φραγκίσκο, το αποτέλεσμα της Συνόδου για τη συνοδικότητα ήταν «θετικό». «Μιλήσαμε για τα πάντα με πλήρη ελευθερία», είπε, «και αυτό είναι κάτι όμορφο. Και ήταν δυνατόν να δημιουργηθεί ένα τελικό έγγραφο, το οποίο πρέπει να μελετηθεί σε αυτό το δεύτερο μέρος για την επόμενη σύνοδο τον Οκτώβριο: όπως και εκείνη για την οικογένεια, έτσι και αυτή είναι μια Σύνοδος σε δύο στάδια. Πιστεύω ότι φτάσαμε ακριβώς σε αυτή την άσκηση συνοδικότητας που ο Άγιος Παύλος ΣΤ’ ήθελε στο τέλος της Συνόδου (Β Σύνοδο του Βατικανού), επειδή είχε συνειδητοποιήσει ότι η Δυτική Εκκλησία είχε χάσει τη συνοδική διάσταση που η Ανατολική Εκκλησία, από την άλλη πλευρά, διατήρησε».
Όσον αφορά το θέμα των ομοφυλόφιλων ζευγαριών, ο Πάπας Φραγκίσκος είπε: «Όταν λέω “όλοι, όλοι, όλοι”, είναι οι άνθρωποι. Η Εκκλησία δέχεται τους ανθρώπους, όλους, και δεν ρωτάει τι είναι. Τότε, μέσα της, ο καθένας αναπτύσσεται και ωριμάζει στο χριστιανικό του ανήκειν», είπε, σημειώνοντας ότι «είναι λίγο της μόδας» να μιλάμε για θέματα ΛΟΑΤΚΙ+, αλλά η Εκκλησία πάντα «δέχεται τους πάντες».
Οι οργανώσεις είναι κάτι διαφορετικό, είπε, λέγοντας: «Η αρχή είναι η εξής: η Εκκλησία δέχεται όλους όσους μπορούν να βαπτιστούν. Οι οργανώσεις δεν μπορούν να βαπτιστούν. Οι άνθρωποι ναι».
Όσον αφορά το θέμα της θέσης των γυναικών στην Εκκλησία, ο Φραγκίσκος σημείωσε ότι υπάρχουν πλέον περισσότερες γυναίκες που εργάζονται μέσα στο Βατικανό και αναφέρθηκε σε αρκετούς διορισμούς υψηλού προφίλ που έχει κάνει, ορίζοντας γυναίκες ως γραμματείς σε Ποντιφικές Συνόδους και επιτρέποντας σε γυναίκες να αποτελούν σε ειδικές επιτροπές όπως για παράδειγμα αυτή που μελετά τους διορισμούς επισκόπων.
«Οι γυναίκες καταλαβαίνουν πράγματα που εμείς δεν καταλαβαίνουμε, οι γυναίκες έχουν ένα ιδιαίτερο ένστικτο για την κατάσταση και αυτό είναι απαραίτητο. Πιστεύω ότι πρέπει να ενταχθούν στην καθημερινή εργασία της Εκκλησίας», είπε. Η χειροτονία των γυναικών είναι ένα άλλο θέμα, είπε, εξηγώντας λίγο την φύση του θέματος· είναι ένα θεολογικό πρόβλημα, όχι ένα διοικητικό πρόβλημα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε επίσης για την κρίση κακοποίησης. Επισημαίνοντας τις προσπάθειες που κατέβαλε ο προκάτοχός του Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’, ο Φραγκίσκος είπε ότι έγιναν πολλά στο κομμάτι της κάθαρσης επί Βενεδίκτου. «Ο Πάπας Βενέδικτος ήταν θαρραλέος σε αυτό. Πήρε αυτό το πρόβλημα στα χέρια του και έκανε πολλά βήματα και στη συνέχεια το παρέδωσε για να τελειώσει[αυτό το πρόβλημα]».
Το έργο συνεχίζεται, είπε, λέγοντας ότι οποιαδήποτε κακοποίηση, είτε πρόκειται για σεξουαλική κακοποίηση είτε για κατάχρηση εξουσίας και συνείδησης, «δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή».
«Είναι αντίθετο προς το Ευαγγέλιο, το Ευαγγέλιο είναι υπηρεσία και όχι κακοποίηση και βλέπουμε πολλούς επισκόπους που έχουν κάνει καλή δουλειά στη μελέτη της σεξουαλικής κακοποίησης αλλά και άλλων».
Μίλησε επίσης για τις τρέχουσες συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στη Γάζα και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας την φράση του ότι «κάθε πόλεμος είναι μια ήττα. Τίποτα δεν λύνεται με τον πόλεμο. Τίποτα. Τα πάντα κερδίζονται με την ειρήνη, με τον διάλογο».
Σημειώνοντας ότι ο πόλεμος στη Γάζα ξεκίνησε με μια επίθεση μαχητών της Χαμάς που πήραν ομήρους και σκότωσαν αμάχους και συνεχίστηκε με τα αντίποινα του Ισραήλ, ο Πάπας είπε ότι «Στον πόλεμο, το ένα χαστούκι προκαλεί το άλλο. Το ένα ισχυρό και το άλλο ακόμη ισχυρότερο, και έτσι προχωράμε».
Τάχθηκε υπέρ μιας λύσης δύο κρατών στο πρόβλημα Ισραήλ-Παλαιστίνης, λέγοντας ότι είναι «δύο λαοί που πρέπει να ζήσουν μαζί. Με αυτή τη σοφή λύση: δύο λαοί, δύο κράτη. Η συμφωνία του Όσλο: δύο σαφώς οριοθετημένα κράτη και η Ιερουσαλήμ με ειδικό καθεστώς».
Μιλώντας για την προσευχή της προηγούμενης εβδομάδας για την ειρήνη, ο Πάπας Φραγκίσκος επανέλαβε ότι ο κόσμος περνάει μια «πολύ σκοτεινή ώρα». Και πρόσθεσε: «Μια ακόμη ήττα. Έτσι συμβαίνει από τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο, από το 1945 μέχρι σήμερα, η μία ήττα μετά την άλλη, επειδή οι πόλεμοι δεν έχουν σταματήσει. Αλλά το πιο σοβαρό πρόβλημα εξακολουθεί να είναι η βιομηχανία όπλων. Ένας άνθρωπος που γνωρίζει από επενδύσεις, με τον οποίο μίλησα σε μια συνάντηση, μου είπε ότι σήμερα οι επενδύσεις που αποφέρουν τα περισσότερα έσοδα είναι τα εργοστάσια όπλων».
Ο Πάπας είπε ότι μιλάει καθημερινά τηλεφωνικά με τους ιερείς που βρίσκονται στη Γάζα. «Τηλεφωνώ καθημερινά στον Αιγύπτιο βοηθό ιερέα της ενορίας, τον πατέρα Γιουσούφ, και μου λέει: “Στην ενορία έχουμε 563 άτομα, όλοι χριστιανοί και μερικοί μουσουλμάνοι. Τα άρρωστα παιδιά τα φροντίζουν οι μοναχές της Μητέρας Τερέζας”. Σε αυτή τη μικρή ενορία υπάρχουν 563 άνθρωποι! Κάθε μέρα προσπαθώ να τους συνοδεύω. Προς το παρόν, δόξα τω Θεώ, οι ισραηλινές δυνάμεις σέβονται αυτή την ενορία».
Ο Πάπας Φραγκίσκος είπε ότι η πιο δύσκολη στιγμή του ως Πάπας ήταν με το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία και την απόφασή του να καλέσει σε ολονυχτία προσευχής, επειδή δεν ήξερε τι να κάνει και δεν ήθελε να χειροτερέψει την κατάσταση. Παραδέχτηκε ότι φοβάται επίσης τον σημερινό πόλεμο στους Αγίους Τόπους και το πώς θα τελειώσει η κατάσταση, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα λυθεί ενώπιον του Κυρίου».
Πόλεμος και αντισημιτισμός
Όσον αφορά μια πιθανή παγκόσμια κλιμάκωση, ο Πάπας είπε: «Θα ήταν το τέλος πολλών πραγμάτων και πολλών ζωών. Νομίζω ότι η ανθρώπινη σοφία θα σταματήσει αυτά τα πράγματα. Ναι, υπάρχει η πιθανότητα, αλλά… Και αυτός ο πόλεμος μας επηρεάζει λόγω του τι σημαίνει Ισραήλ, Παλαιστίνη, Άγιοι Τόποι, Ιερουσαλήμ. Αλλά [ο πόλεμος στην] Ουκρανία μας επηρεάζει επίσης επειδή είναι κοντά. Αλλά υπάρχουν πολλοί άλλοι πόλεμοι που δεν μας επηρεάζουν: Η Μιανμάρ με τους Ροχίνγκια, οι οποίοι είναι μάρτυρες. Ο κόσμος βρίσκεται σε πόλεμο, αλλά η βιομηχανία όπλων βρίσκεται πίσω από αυτόν».
Ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε επίσης για τον αντισημιτισμό, ο οποίος «δυστυχώς παραμένει κρυμμένος». Είπε: «Μπορείτε να τον δείτε, για παράδειγμα, σε νέους ανθρώπους εδώ και εκεί που κάνουν κάτι. Είναι αλήθεια ότι σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σοβαρό, αλλά πάντα υπάρχει κάτι αντισημιτικό- και δεν αρκεί πάντα να βλέπουμε το Ολοκαύτωμα που έγινε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτά τα έξι εκατομμύρια που σκοτώθηκαν, που υποδουλώθηκαν, και δεν έχει περάσει. Δυστυχώς, δεν έχει περάσει. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω και δεν έχω καμία εξήγηση, είναι γεγονός ότι το βλέπω και δεν μου αρέσει».
Η σύγκρουση στην Ουκρανία
Όταν ρωτήθηκε για την αντίδραση της Ουκρανίας στις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες της Αγίας Έδρας, ο Πάπας Φραγκίσκος απάντησε: «Σκέφτομαι τον ουκρανικό λαό, δεν πρέπει να τον κρίνουμε σήμερα. Ο ουκρανικός λαός είναι ένας μαρτυρικός λαός, υπήρξαν πολύ σκληροί διωγμοί κατά την εποχή του Στάλιν. Είναι ένας μαρτυρικός λαός. Διάβασα ένα βιβλίο αναμνήσεων γι’ αυτό και για το τρομερό μαρτύριο, ήταν τρομερό … ήταν ένας λαός που υπέφερε πολύ και τώρα ότι συμβαίνει τον κάνει να το ξαναζήσει αυτό. Τους καταλαβαίνω και δέχθηκα τον Πρόεδρο Ζελένσκι, τους καταλαβαίνω, αλλά χρειάζεται ειρήνη. Σταματήστε! Σταματήστε για λίγο και αναζητήστε μια ειρηνευτική συμφωνία, οι συμφωνίες είναι η πραγματική λύση σε αυτό. Και για τους δύο».
Ο Πάπας υπενθύμισε ότι: «Τη δεύτερη ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία πήγα στη ρωσική πρεσβεία, ένιωσα ότι έπρεπε να πάω εκεί και είπα ότι ήμουν πρόθυμος να πάω στον Πούτιν αν αυτό ήταν χρήσιμο… Και από εκείνη τη στιγμή και μετά είχα μια καλή συζήτηση με τη ρωσική πρεσβεία. Όταν παρουσίασα κάποιους κρατούμενους, πήγα εκεί και τους απελευθέρωσαν, απελευθέρωσαν επίσης κάποιους από την Αζόφ. Εν ολίγοις, η πρεσβεία συμπεριφέρθηκε πολύ καλά στην απελευθέρωση των ανθρώπων που μπορούσαν να απελευθερωθούν. Αλλά ο διάλογος σταμάτησε εκεί. Εκείνη τη στιγμή ο Λαβρόφ μου έγραψε: “Σας ευχαριστώ αν θέλετε να έρθετε, αλλά δεν είναι απαραίτητο”. Ήθελα να πάω και στα δύο μέρη».
Ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε επίσης για το μεταναστευτικό ζήτημα και όταν ρωτήθηκε ποιος από τους δυο σπουδαίους αργεντινούς ποδοσφαιριστές. Μαραντόνα ή Μέσι είναι ο αγαπημένος του, απάντησε διπλωματικά ο Πελέ, ο βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής που θεωρείται ευρέως ως ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες όλων των εποχών και ο οποίος πέθανε τον περασμένο Δεκέμβριο σε ηλικία 82 ετών.
