Tην Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013 η Εκκλησιαστική Επαρχία της Αθήνας πραγματοποίησε την ετήσια προσκυνηματική της πορεία προς τιμήν της Παναγίας στο Παρεκκλήσιο της Παναγίας του Καρμήλου στην Πλάκα Κερατέας. Νωρίς το απόγευμα ξεκίνησε η λιτανεία και η απαγγελία του Αγίου Ροδαρίου από τον κεντρικό δρόμο της Παλαιάς Οδού Αθηνών – Λαυρίου. Στα χαροποιά και στα φωτεινά μυστήρια μελετήθηκε το θέμα «Η Παναγία στήριγμα και ελπίδα του λαού του Θεού». Σ’ αυτήν την προσκυνηματική πορεία μετείχαν όλες οι ενορίες, οι ξενόγλωσσες κοινότητες, οι θεσμοί και τα μοναχικά τάγματα της Αρχιεπισκοπής μας. Στο Αρχιερατικό συλλείτουργο προέστη ο Αρχιεπίσκοπος των εν Αθήναις Καθολικών κ. Νικόλαος. Στην ομιλία του ο Σεβασμιότατος είπε:
Θ. Λειτουργία στην Παναγία του Καρμήλου
(Πλάκα Κερατέας)
Για δεύτερη φορά, μέσα στο «Έτος της πίστεως» ανεβήκαμε, ως ταπεινοί προσκυνητές σ’ αυτή τη βουνοπλαγιά, στο Ναό της Παναγίας Μητέρας μας, η οποία είναι και παραμένει το στήριγμα και η ελπίδα όλων μας, που αποτελούμε το λαό του Θεού.
Πέρυσι, σαν τέτοια μέρα, βρισκόμασταν στην αρχή αυτού του «Έτους της πίστεως». Εφέτος είμαστε σχεδόν στο τέλος του, διότι, όπως γνωρίζετε, θα λήξει επίσημα στις 24 Νοεμβρίου, με την Εορτή του Χριστού Βασιλέα.
Η Παναγία, όπως ακούσαμε στο ιερό Ευαγγέλιο, μας δέχθηκε σαν παιδιά της στο πρόσωπο του ευαγγελιστή Ιωάννη, πάνω στο λόφο του Γολγοθά, όταν ο Κύριος, πριν παραδώσει το πνεύμα του, της είπε: «Αυτός είναι ο υιός σου» και στον Ιωάννη: «Αυτή είναι η μητέρα σου». Κι από τη στιγμή εκείνη αγκάλιασε με τη μητρική της στοργή πρώτα τους Αποστόλους και στη συνέχεια όλα τα μέλη της Εκκλησίας.
Βλέπουμε, πράγματι, μετά την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς, να συγκεντρώνονται οι Απόστολοι γύρω από την Παναγία και μαζί της να προσεύχονται, ενώ περίμεναν την έλευση του Αγίου Πνεύματος.
Και την ημέρα της Πεντηκοστής, όταν κατήλθε το Πνεύμα το Άγιο και συγκροτήθηκε η πρώτη Εκκλησία, η Παναγία ήταν παρούσα ως Μητέρα του νέου Λαού του Θεού.
Η μία, αγία, καθολική και αποστολική Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού. Ο Χριστός είναι η κεφαλή και όλοι εμείς είμαστε τα μέλη του Σώματος. Και η Παναγία, όπως φρόντιζε για το Χριστό, κατά την επίγεια ζωή του, έτσι συνεχίζει να φροντίζει για μας, δοξασμένη τώρα, με το σώμα και την ψυχή της, κοντά στον Υιό της.
Από τους πρώτους αιώνες της ζωής της Εκκλησίας οι χριστιανοί, σε Ανατολή και Δύση, είδαν την Παναγία ως ελπίδα και στήριγμά τους. Σ’ αυτήν κατέφευγαν σε κάθε δύσκολη στιγμή. Αυτό επαναλαμβάνουμε εμείς τώρα. Είναι χαρακτηριστικές οι προσευχές που αποτείνονται στην Παναγία από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι σήμερα. Μια από τις αρχαιότερες προσευχές, κοινή σε Ανατολή και Δύση, είναι αυτή που αρχίζει με τις λέξεις «Υπό την σην ευσπλαγχνίαν καταφεύγομεν, Θεοτόκε» (στα λατινικά «Sub tuum praesidium confugimus, Sancta Dei Genetrix») και στην οποία φαίνεται καθαρά με πόση εμπιστοσύνη αποτείνεται ο Λαός του Θεού στην Παναγία, στηριζόμενος σ’ αυτήν και εναποθέτοντας σ’ αυτήν την ελπίδα του.
Αλλά και η τόσο γνωστή προσευχή, που αρχίζει με τις λέξεις «Χαίρε, Δέσποινα» («Salve Regina») μήπως δεν φανερώνει τα ίδια αισθήματα, όταν, μεταξύ άλλων, ονομάζει την Παναγία «ελπίδα» των πιστών, προς την οποία προστρέχουμε όλοι ενώ βαδίζουμε μέσα «στην κοιλάδα των δακρύων»;
Τι να πω για τη σύντομη, αλλά πολύ περιεκτική προσευχή, που κάθε καθολική ελληνίδα μητέρα μαθαίνει στα παιδιά της από τη νηπιακή τους ηλικία: «Ενθυμήσου, Παναγία, πως ποτέ ψυχή καμμία, εις εσένα θαρρεμένη δεν ευρέθηκε χαμένη»;
Η Παναγία, ως ουράνια Μητέρα όλων μας, είναι το στήριγμα και η ελπίδα μας σε όλη τη διάρκεια της επίγειας ζωής μας.
Αυτήν, την ουράνια Μητέρα μας ήλθαμε να τιμήσουμε σήμερα. Όπως ακούσαμε στο πρώτο Ανάγνωσμα, είμαστε μια οικογένεια από έθνη πολλά, που καταφεύγουμε στον Κύριο, διότι είμαστε λαός δικός του (Ζαχ 2, 15).
Μας ενώνει η ίδια πίστη, άσχετα από την προέλευση, τη γλώσσα, τη φυλή ή το έθνος, διότι η καθολική Εκκλησία δεν περιορίζεται από σύνορα κρατών, δεν είναι μια εθνική ούτε μια κρατική εκκλησία. Σε κάθε τόπο, όπου υπάρχει επίσκοπος σε κοινωνία με τον Πρώτο Επίσκοπο της Εκκλησίας, τον Πάπα της Ρώμης, συνάζεται γύρω του η τοπική εκκλησία, η οποία δεν είναι τμήμα της καθολικής, αλλά είναι η καθολική Εκκλησία στον συγκεκριμένο τόπο, η οποία ζει την ενότητα και την αγιότητά της μέσα στην ποικιλία των χαρισμάτων που έχουν τα μέλη της, που προέρχονται από κάθε τόπο και ομολογούν την πίστη των Αποστόλων.
Η πολυμορφία των εθίμων και η ποικιλία των γλωσσών δεν είναι κάτι το αντίθετο στην ενότητα, εφόσον υπάρχει η ίδια πίστη. Το γεγονός αυτό το διαπιστώνουμε και τώρα. Υμνήσαμε την ουράνια Μητέρα μας με ύμνους που προέρχονται από διάφορα σημεία της γης, της απευθύναμε το «Χαίρε, Μαρία» σε διάφορες γλώσσες, αλλά συγχρόνως όλοι αισθανθήκαμε αδέλφια, παιδιά της ίδιας ουράνιας Μητέρας, διότι μας ενώνει η πίστη της καθολικής Εκκλησίας.
Γι’ αυτή την ιδιαίτερη χάρη ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο. Κι ας προσπαθήσουμε, κατά το ποιμαντικό έτος που αρχίσαμε, να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε αυτή την ενότητα μέσα στην ποικιλομορφία γλωσσών και φυλών, εφαρμόζοντας αυτά που μας έλεγε ο απόστολος στο δεύτερο Ανάγνωσμα:
«Η αγάπη σας να είναι ανυπόκριτη. Μισώντας το κακό να προσκολλάσθε στο καλό. (…) Να χαίρεσθε στην ελπίδα, να προσκαρτερείτε στην προσευχή, να συμμετέχετε στις ανάγκες των αγίων (δηλαδή των χριστιανών), να επιδιώκετε τη φιλοξενία. Ευλογείτε όσους σας καταδιώκουν, να ευλογείτε και να μην καταράστε. (…) Να έχτε μεταξύ σας τα ίδια φρονήματα». (βλ. Ρωμ 12, 9-16)
Αυτά που έγραφε ο απόστολος στους πρώτους χριστιανούς και μας επαναλαμβάνει σήμερα, τα εφάρμοσε στη ζωή της πρώτη η Παναγία, διότι ζούσε καθημερινά την πίστη της και τη φανέρωνε με τα έργα της. Ήδη η αγία Ελισάβετ, όταν η Παναγία την επεσκέφθηκε στο σπίτι της, την ονόμασε «μακαρία» (δηλαδή ευτυχισμένη) διότι επίστευσε σ’ αυτά που της είπε ο Κύριος.
Αν θέλουμε να είμαστε αληθινά παιδιά της Παναγίας, ας μιμηθούμε το παράδειγμά της.
Ας μη φοβόμαστε να ομολογήσουμε την πίστη μας όπου κι αν βρεθούμε. Είναι βέβαιο ότι η ομολογία αυτή συχνά θα μας κοστίσει, διότι στην καθημερινή μας ζωή θα συναντήσουμε πολλούς που αντιτίθενται στην πίστη μας. Όμως ο Χριστός είναι μαζί μας. Ο ίδιος μας επαναλαμβάνει τα λόγια που είχε πει στους Αποστόλους το βράδυ της μεγάλης Πέμπτης: «Έχετε θάρρος, εγώ έχω νικήσει την κόσμο!» (Ιω 16,33).
Κι ο ευαγγελιστής της αγάπης, ο απόστολος άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, μας λέγει: «Αυτή είναι η νίκη που νίκησε τον κόσμο: η πίστη μας» (Α΄Ιω 5,4).
Έχοντας, λοιπόν, ως πρότυπο την Παναγία μας, μέσα σ’ αυτή την πολυμορφία των φυλών, των γλωσσών και των λαών και ομολογώντας την ίδια πίστη, ας συνεχίσουμε την επίγεια πορεία μας βρίσκοντας πάντα ελπίδα και στήριγμα την ουράνια Μητέρα μας.