Στο Συνεδριακό Μέγαρο, έδρα του Πατριαρχείου της Ορθόδοξης Βουλγαρικής Εκκλησίας, έλαβε χώρα η συνάντηση μεταξύ του Πάπα Φραγκίσκου και της Αυτού Αγιότητας Νεοφύτου, Πατριάρχη όλης της Βουλγαρίας. Κατά την ομιλία του ο Ποντίφικας υπενθυμίζει τον οικουμενισμό του αίματος, των φτωχών και της αποστολής, προσκαλώντας να ακολουθήσουμε την πορεία που μας υπέδειξαν οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, προστάτες της Ευρώπης.
«Χριστός Ανέστη». Ο Φραγκίσκος προφέρει τον πασχαλινό χαιρετισμό, έναν χαιρετισμό που είναι χαρά, η ίδια χαρά που εκφράζει και για την συνάντησή του με τον Πατριάρχη Νεόφυτο, στην έδρα της Συνόδου. Πριν από την ομιλία του, ο Ποντίφικας και ο Μητροπολίτης της Σόφιας είχαν μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τα μέλη της Ιεράς Συνόδου και με την αντιπροσωπεία του Βατικανού.
Τα πρώτα λόγια του Φραγκίσκου δεν έκρυψαν παρόλα αυτά τις πληγές που βιώνει η Εκκλησία και που μόνο το βάλσαμο της συγχώρεσης, που τροφοδοτείται από την αναγνώριση των αδυναμιών της, θα μπορέσει να απαλύνει.
Οι πληγές που έχουν ανοίξει κατά τη διάρκεια της ιστορίας μεταξύ των χριστιανών είναι οι οδυνηρές ρήξεις που πληγώνουν το Σώμα του Χριστού που είναι η Εκκλησία. Ακόμη και σήμερα μπορούμε να αγγίξουμε με το χέρι μας τις συνέπειες. Αλλά ίσως, αν θέσουμε μαζί το χέρι μας σε αυτές τις πληγές και ομολογήσουμε ότι ο Ιησούς αναστήθηκε, και τον ανακηρύξουμε Κύριό μας και Θεό μας, αν αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες μας βυθιστούμε στις πληγές της αγάπης του, θα μπορέσουμε να ανακαλύψουμε εκ νέου τη χαρά της συγχώρεσης και να πάρουμε μια πρόγευση της ημέρας κατά την οποία, με τη βοήθεια του Θεού, θα μπορέσουμε να τελέσουμε στον ίδιο βωμό το μυστήριο του Πάσχα.
Οικουμενισμός του αίματος
Ωστόσο, σε αυτή την πορεία συναντώνται «οι μάρτυρες του Πάσχα», εκείνοι που δεν έχουν αποποιηθεί το να ζουν βαθιά την πίστη ακόμη και σε περιόδους διωγμών, αφήνοντας τον εαυτό τους να μεθύσει από το άρωμα του Θεού, μέσα από το άρωμα των τριαντάφυλλων που αποτελούν το σύμβολο της Βουλγαρίας. Μάρτυρες διαφορετικών ομολογιών που φροντίζουν ακόμη και σήμερα όσους υποφέρουν στο όνομα του Χριστού και που έχουν σπαρθεί σε ένα γόνιμο έδαφος με βαθιές ρίζες στο μοναχισμό.
Πόσοι χριστιανοί σε αυτή τη χώρα έχουν υποφέρει για το όνομα του Ιησού, ειδικά κατά τη διάρκεια των διωγμών του περασμένου αιώνα! Ο οικουμενισμός του αίματος! Αυτοί έχουν διαχύσει ένα γλυκό άρωμα στη «Γη των ρόδων». Πέρασαν μέσα από τα αγκάθια της δοκιμασίας για να διαδώσουν το άρωμα του Ευαγγελίου. Πιστεύω ότι αυτοί οι μάρτυρες του Πάσχα, αδελφοί και αδελφές διάφορων ομολογιών ενωμένοι στον Ουρανό μέσω της θεϊκής φιλανθρωπίας, τώρα μας κοιτάζουν σαν σπόρους που σπάρθηκαν στη γη για να δώσουν καρπούς. Και ενώ τόσοι άλλοι αδελφοί και αδελφές στον κόσμο συνεχίζουν να υποφέρουν εξαιτίας της πίστης τους, μας ζητούν να μην παραμένουμε κλειστοί, αλλά να ανοιχτούμε, γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο οι σπόροι αποδίδουν καρπούς.
Οικουμενισμός των φτωχών
Ο Φραγκίσκος λέει ότι αισθάνεται «τη νοσταλγία για τον αδελφό», την «υγιή νοσταλγία για την ενότητα μεταξύ των παιδιών του ίδιου Πατέρα» που ο Ιωάννης 23ος αισθάνθηκε κατά τη δεκαετία που πέρασε στη Σόφια ως Αποστολικός Αντιπρόσωπος. Μέσα στην καρδιά του Πάπα βρίσκεται επίσης και η συνάντηση του 2002 του Ιωάννη Παύλου Β΄ με τον Πατριάρχη Μάξιμο, που σηματοδότησε η πρώτη επίσκεψη ενός Πάπα στη Βουλγαρία. Ο Φραγκίσκος δεν παραλείπει να αναφέρει τις πολλές επαφές μεταξύ του Βατικανού και των βουλγαρικών αντιπροσωπειών.
Είμαι πεπεισμένος ότι, με τη βοήθεια του Θεού και κατά τις εποχές που η Πρόνοια θα μας επιτρέψει, τέτοιου είδους επαφές θα μπορούν να επηρεάσουν θετικά πολλές άλλες πτυχές του διαλόγου μας. Εν τω μεταξύ καλούμαστε να πορευτούμε και να συνεργαστούμε για να δώσουμε μαρτυρία στον Κύριο, κυρίως υπηρετώντας τους πλέον φτωχούς και ξεχασμένους αδελφούς μας, όπου Εκείνος είναι παρών. Ο οικουμενισμός των φτωχών.
Οικουμενισμός της αποστολής
Πιστοί στην πρώτη είδηση, σύμβολα κοινωνίας, τολμηροί Βυζαντινοί επειδή μετέφρασαν την Βίβλο στη σλαβική γλώσσα ήταν ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, «οι άγιοι που μας συνέδεσαν από την πρώτη χιλιετία – λέει ο Πάπας Φραγκίσκος – και των οποίων η ζωντανή μνήμη παραμένει ως πηγή έμπνευσης στις Εκκλησίες μας». Ένα φως που και σήμερα μεταδίδει την πίστη στις νέες γενεές «σύμφωνα με τις γλώσσες και τις μορφές που επιτρέπουν στους νέους να βιώσουν τη χαρά ενός Θεού που τους αγαπά και τους καλεί». Διαφορετικοί τρόποι για να μην μπουν στον πειρασμό των «παραπλανητικών σειρήνων της καταναλωτικής κοινωνίας».
Αγίων οι οποίοι μπορούν να φωτίσουν την πορεία μας για να γίνει η αδελφοσύνη μας ακόμη μεγαλύτερη. Ο οικουμενισμός της αποστολής. Η θαρραλέα αποστολή τους παραμένει για όλους παράδειγμα ευαγγελισμού.
Καλούμαστε να οικοδομήσουμε την κοινωνία
Ο Φραγκίσκος υπενθυμίζει επίσης ότι ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος μπορούν ακόμη να μας πουν πολλά για το μέλλον της Ευρώπης, επειδή υπήρξαν προωθητές ενότητας και – όπως είπε ο Άγιος Ιωάννης Παύλος Β΄- «μιας βαθιάς ειρήνης, σεβόμενοι τις διαφορές που δεν αποτελούν κανένα εμπόδιο για την ενότητα». Ο Πάπας, ευχαριστώντας τον Πατριάρχη Νεόφυτο, υπογραμμίζει πως η Βουλγαρία υπήρξε ανέκαθεν τόπος συνάντησης, σε αυτήν βρήκαν αποδοχή διάφορες ομολογίες και όπου κάποιος συναντά «το σεβασμό προς την Καθολική Εκκλησία, τόσο για τη Λατινική όσο και για τη Βυζαντινο – Σλαβική παράδοση».
Αλλά και εμείς, κληρονόμοι της πίστεως των Αγίων, καλούμαστε να γίνουμε οικοδόμοι κοινωνίας, εργαλεία ειρήνης στο όνομα του Χριστού… Ακόμη και στις σχέσεις μας, οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος μας υπενθυμίζουν ότι «μια ορισμένη διαφορετικότητα χρήσης και εθίμων δεν είναι καθόλου αντίθετη στην ενότητα της Εκκλησίας» και ότι μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης «πολλές θεολογικές φόρμουλες πολύ συχνά αλληλοσυμπληρώνονται παρά αντιτίθενται».
Βουλγαρία, η γέφυρα χώρα
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Πάπας υπογραμμίζει πως η Βουλγαρία αποτελεί μια γέφυρα χώρα υπενθυμίζοντας τις διάφορες παραδόσεις όπως τη ρωσική, την ελληνική και τη σλαβική που συναντώνται στις ρίζες της. Στη συνέχεια διαβεβαιώνει για την προσευχή του, «την πόρτα που ξεκλειδώνει κάθε οδό καλοσύνης», «για τους πιστούς αυτού του αγαπημένου λαού, για την υψηλή κλήση αυτής της χώρας, για την πορεία μας σε έναν οικουμενισμό αίματος, των φτωχών και της αποστολής».
Πατριάρχης Νεόφυτος: από κοινού καταγγελία για την χριστιανική δίωξη
Κατά την ομιλία του, ο Πατριάρχης Νεόφυτος υπενθύμισε την προσοχή της Καθολικής Εκκλησίας προς την Βουλγαρία, «μια ιδιαίτερη στάση» και «μια έκφραση σεβασμού» για την Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ένας σεβασμός – τόνισε – που «είναι αμοιβαίος». Ο Μητροπολίτης Σόφιας τόνισε δύο πράγματα: την ενότητα στην υπεράσπιση των χριστιανικών ριζών της Ευρώπης και την καταδίκη του κινδύνου διώξεων των χριστιανών. «Εμείς – δήλωσε ο Νεόφυτος – πάντα προσευχόμαστε για την ενότητα του κόσμου εν Χριστώ, επειδή ενωμένοι, οι χριστιανοί θα είναι πιο ισχυροί». Στη συνέχεια, επαναλαμβάνοντας ότι η ιστορία της Εκκλησίας έχει χαρακτηριστεί και από «θλιβερές αντιπαραθέσεις και σχίσματα», ο Πατριάρχης υπενθύμισε ότι διαβάζοντας και πάλι αυτό που συνέβη, θα μπορούσαμε να βρούμε «απαντήσεις στα ερωτήματα που ακόμη και σήμερα μας απασχολούν».
Το δώρο του Πάπα στον Πατριάρχη Νεόφυτο
Ο Φραγκίσκος δώρισε στον Πατριάρχη τον «Codex Pauli», που εκδόθηκε με την ευκαιρία των δύο χιλιάδων χρόνων από τη γέννηση του Αγίου Παύλου. Πρόκειται για έναν μοναδικό τόμο 424 σελίδων, εμπλουτισμένο με μια σειρά από ζωοφόρους, πλαίσια, μινιατούρες και εικονογραφήσεις, προερχόμενα από χειρόγραφα διαφορετικών χρονολογιών της Μονής του San Paolo fuori le Mura, ιδιαίτερα από την Καρολίγγεια Αγία Γραφή, που φυλάχθηκε για πάνω από χίλια χρόνια από τους Βενεδικτίνους μοναχούς. Στο εξώφυλλο υπάρχουν οκτώ χάλκινα πλαίσια εμπνευσμένα από την Βυζαντινή Πόρτα της Βασιλικής του San Paolo fuori le Mura, με σκηνές στο μπροστινό εξώφυλλο από τα μυστήρια της ζωής του Χριστού και στο πίσω εξώφυλλο από τη ζωή της εκκολαπτόμενης Εκκλησίας.
Μετάφραση: ρφ/kantam.gr
