“ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ: μεθόριος Ειρήνης”
Με θέμα «Μεσόγειος: μεθόριος Ειρήνης», πραγματοποιήθηκε στο Μπάρι της Ιταλίας από 19 ως 23 Φεβρουαρίου 2020, συνάντηση 60 Καθολικών επισκόπων από τις 20 χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Την πρωτοβουλία και διοργάνωση ανέλαβε η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων της Ιταλίας (C.E.I.). Aπό την Ιερά Σύνοδο της Καθολικής Εκκλησίας Ελλάδος συμμετείχαμε ο υπογράφων και ο επίσκοπος Σύρου π. Πέτρος Στεφάνου.
Η βασική σκέψη της Συνάντησης ήταν ότι η Μεσόγειος, ο χώρος συνάντησης πολλών λαών, υπήρξε ανά τους αιώνες χώρος δημιουργίας από τη συνάντηση της διαφορετικότητας, αλλά και βιαιότητας και πολέμων, κάθε φορά που οι ηγέτες έδιναν προτεραιότητα στην επιδίωξη της εξουσίας και των συμφερόντων.
Στις όχθες της Μεσογείου γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες: ιουδαϊσμός, χριστιανισμός και μουσουλμανισμός, που έχουν ως πατέρα της πίστεως τον Αβραάμ, οι οποίες όμως πολλές φορές παρασύρθηκαν σε συγκρούσεις.
Σήμερα η Μεσόγειος γίνεται θέατρο νέων δραματικών καταστάσεων που καταστρέφουν το παρόν των λαών και διακυβεύουν τη δημιουργία ενός μέλλοντος ελπιδοφόρου. Οι μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονται, και προσπαθούν να λύσουν τις διαφορές τους με τη δύναμη των όπλων εις βάρος των φτωχών και αδυνάτων. Καταστρέφονται οι ζωές των ανθρώπων, οι υποδομές, η οικονομία, το μέλλον των νέων γενεών, και οι πληθυσμοί μετακινούνται με αβέβαιο μέλλον. Ταυτόχρονα τα άδικα αποικιοκρατικά συστήματα του περασμένου αιώνα εγκατέλειψαν τους αυτόχθονες λαούς στη φτώχεια. Τα πραγματικά τείχη μεταξύ των λαών δεν είναι λοιπόν τα σύνορα, αλλά τα οικονομικά και συμφεροντολογικά συμφέροντα. Δεν θα σταματήσουν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, εάν δεν εξασφαλιστεί ένα καλύτερο μέλλον στην πατρίδα του καθενός.
Στη διάρκεια των αιώνων, οι διαιρέσεις μεταξύ των χριστιανών ενίσχυσαν τις πολιτιστικές, πολιτικές και στρατιωτικές διαιρέσεις. Η Οικουμενική κίνηση, που προώθησε η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού (1962-65), πρέπει επομένως να ενταχθεί μεταξύ των χριστιανών, αλλά και με τις άλλες θρησκείες.
Κατά τη συνάντηση των Επισκόπων της Μεσογείου στο Μπάρι ασχοληθήκαμε με δύο βασικά θέματα:
1) στο εσωτερικό της Εκκλησίας: η μαρτυρία και μετάδοση της πίστεως στις νέες γενεές,
2) η σχέση μεταξύ Εκκλησίας και κοινωνίας (πόλεμος, μετακινήσεις πληθυσμών, θρησκευτική ελευθερία, ανισότητες, διαφθορά, εμπορία ανθρώπων).
Ως προς το πρώτο: η ανανέωση που υπέδειξε η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού, η ανάγκη να περάσουμε από μία ποιμαντική διατήρησης της πίστεως σε μία ποιμαντική ιεραποστολική με ένα νέο ευαγγελισμό, δυστυχώς βαδίζει με αργούς ρυθμούς. Η πίστη μεταδίδεται στις νέες γενεές μόνο σε λίγους. Πώς να αλληλοβοηθηθούμε; πώς να κάνουμε ώστε η πίστη στον αναστημένο Χριστό να δημιουργήσει κοινωνία μεταξύ των ανθρώπων και των λαών; πώς να είμαστε ενωμένοι μέσα στη διαφορετικότητά μας; εμπρός στη μετακίνηση πολλών νέων που αναζητούν εργασία, πώς να στηρίξομε την οικογενειακή, εκκλησιαστική και κοινωνική ζωή; πώς να κάνουμε ώστε η διαφορετικότητα να γίνει ενότητα και συνεργασία;
Για το δεύτερο διαπιστώσαμε ότι στη Μεσόγειο βρίσκονται λαοί με πολλές διαφορές σε επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης αλλά και θρησκείας. Αλλού υπερτερούν οι Χριστιανοί, αλλού οι Μουσουλμάνοι ή οι Ιουδαίοι. Σε ορισμένες χώρες είναι περισσότεροι οι Καθολικοί, σε άλλες οι Ορθόδοξοι. Τα προβλήματα και οι προκλήσεις είναι μεγάλες. Πρέπει όμως, εμείς οι μαθητές του Χριστού, να πρωτοστατήσομε σε πρωτοβουλίες που θα αναπτύξουν περισσότερες σχέσεις και συνεργασίες μεταξύ των θρησκειών και των λαών, ώστε και οι πολιτικοί Ηγέτες να υιοθετήσουν πολιτικές συνεργασίας, ισότητας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που θα δημιουργήσουν μια Μεσόγειο Ειρήνης.
Αποφασίσαμε τέλος ότι αυτή η συνάντησή μας δεν θα είναι η τελευταία. Θα αναζητήσουμε τον τρόπο για να διατηρήσουμε την επικοινωνία μας για περισσότερη αλληλογνωριμία και συνεργασία.
Την τελευταία ημέρα, Κυριακή, παρουσιάσαμε στον πάπα Φραγκίσκο τις σκέψεις και τις προτάσεις μας και τελέσαμε μαζί του τη Θεία Λειτουργία με τη συμμετοχή πολλών χιλιάδων πιστών που ήρθαν και από άλλες πόλεις της Ιταλίας.
+ π. Σεβαστιανός
Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Αθηνών