Στις 10 Απριλίου 2011, τελέστηκε η ακολουθία του υπαίθριου Δρόμου του Σταυρού, που γίνεται κάθε χρόνο στο Λόφο της Άνω Σύρου. Διατρέξαμε νοερά την πορεία του Ιησού προς το Γολγοθά, σε κοινωνία με τους σεισμόπληκτους της Ιαπωνίας, όπου ο φοβερός σεισμός και το τσουνάμι πριν από ένα μήνα, σκόρπισαν το θάνατο και την καταστροφή, και που δυστυχώς θα σκορπίζουν για καιρό ακόμη φόβο, αγωνία και αβεβαιότητα για την αυριανή ημέρα. (Πριν από έναν ακριβώς χρόνο, κατά την ίδια ακολουθία του Δρόμου του Σταυρού, βρισκόμαστε σε κοινωνία με τους σεισμόπληκτους της Αϊτής και της Χιλής). Δεν ξεχάσαμε και τους Λίβυους που δοκιμάζονται από έναν σκληρό πόλεμο μέσα στην ίδια τους την Πατρίδα.
Είναι αυτός ο δρόμος του πόνου που γνωρίζουμε στη ζωή μας με διάφορες μορφές, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, ανηφορίζοντας ο καθένας μας το δικό του Γολγοθά. Πόνος που προκαλείται από αρρώστιες, από πένθος, από φτώχεια και στερήσεις, από διαλυμένες οικογένειες, από ανθρώπινες συμφορές και κάθε λογής παθήματα. Πόνος που προκαλεί το σκοτάδι της ψυχής σε αυτούς που έχουν χάσει τη φωτεινή ελπίδα που δίνει ΕΚΕΙΝΟΣ τον οποίο ακολουθήσαμε στην πορεία του προς το Γολγοθά, σηκώνοντας ο Ίδιος το Σταυρό Του, πάνω από τον οποίο, σταυρωμένος και μέσα στο φρικτό μαρτύριό Του, αγκαλιάζει από αγάπη αιώνια ολόκληρη την ανθρωπότητα. Πάνω στο Σταυρό ο Χριστός μάς δείχνει ότι η μόνη πύλη για την καινούρια αιωνιότητα και μακαριότητα είναι η πύλη του Γολγοθά προς την Ανάσταση.
Ξεκινήσαμε στις 5 μ. μ. από το καθορισμένο σημείο κάτω από το δημοτικό σχολείο της Άνω Σύρου, με τον Τίμιο Σταυρό να βρίσκεται στο κέντρο της πομπής και που τον συνόδευαν δυο νέοι κρατώντας φανάρια. Ακολουθούσε ο Επίσκοπός μας Σεβασμιότατος π. Φραγκίσκος Παπαμανώλης, δίπλα στον οποίο βρισκόταν ο Γενικός Βικάριος της Επισκοπής Παν/τατος π. Αντώνιος Βουτσίνος και πίσω ιερείς, η χορωδία και εκπρόσωποι των Αρχών. Μπροστά από το Σταυρό πήγαιναν έφηβοι και νέοι έχοντας γύρω από το λαιμό τους μοβ φουλάρι με τα αρχικά Ε.Κ.Ν.Ε. (Ένωση Καθολικής Νεολαίας Ελλάδας). Με τους πολυάριθμους πιστούς να έχουν μοιραστεί μπροστά και πίσω από το Σταυρό, τον οποίο εναλλάξ κρατούσαν ορισμένοι από αυτούς, ακολουθήσαμε το γνωστό δρόμο της ασφάλτου που οδηγεί στο σημείο «Κιουρά – Βορνάς» και από εκεί τον πεζόδρομο έως τον Καθεδρικό μας Ναό του Αγίου Γεωργίου. Κατά τη διαδρομή τελέστηκαν οι 14 “στάσεις” του Δρόμου του Σταυρού, στην κάθε μια από τις οποίες, ένας ιερέας, μοναχός ή μοναχή και ένας λαϊκός, διάβαζαν ένα βιβλικό ανάγνωσμα από το πάθος του Κυρίου και ένα κείμενο στοχασμού στον πόνο των σεισμόπληκτων της Ιαπωνίας και των θυμάτων του πολέμου της Λιβύης, αλλά και στοχασμού στον πόνο του κάθε έναν από εμάς, που μας διδάσκει ότι ο Δρόμος του Σταυρού είναι το σχολείο του πόνου, της υπομονής και της νίκης. Ο Σεβασμιότατος Ποιμενάρχης μας στο τέλος της κάθε στάσης απηύθυνε προσευχή στο Θεό για να μας βοηθά να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας και τις δυσκολίες μας, ώστε, κάθε φορά που βρισκόμαστε κάτω από το βάρος του δικού μας σταυρού, να αντλούμε δύναμη για να σηκωνόμαστε και να συνεχίζουμε την πορεία της ζωής. Με τη βοήθεια φορητής μεγαφωνικής συσκευής που συνέβαλε και στην καλή ηχητική κατά την ανάγνωση των κειμένων, η χορωδία έψαλε, μαζί με τους πιστούς, τους παραδοσιακούς ύμνους της Ακολουθίας του Δρόμου του Σταυρού. Φθάνοντας στον Καθεδρικό Ναό, που γέμισε ασφυκτικά από τους πιστούς και με τους έφηβους και τους νέους μας να έχουν καταλάβει θέση δίπλα στην Αγία Τράπεζα, ο Επίσκοπός μας π. Φραγκίσκος χοροστάτησε στο συλλείτουργο με τους ιερείς, κηρύσσοντας και το Θείο Λόγο στο εκκλησίασμα.
Το κήρυγμα του Επισκόπου
Διατρέξαμε νοερά την πορεία του δρόμου του Σταυρού του Ιησού, σχετίζοντάς τον με τον δρόμο του Σταυρού, κυρίως, δύο λαών αλλά και όλων εκείνων των λαών της Αφρικής και της Ασίας που, αυτή την περίοδο, σηκώνουν το δικό τους Σταυρό. Οι μεν Ιάπωνες εξ αιτίας ενός φυσικού φαινομένου (σεισμού και τσουνάμι), ενώ ο λαός της Λιβύης και οι άλλοι λαοί εξ αιτίας ενός, για μεν τη Λιβύη άδικου, για δε τους άλλους λαούς της Αφρικής και της Ασίας, αδελφοκτόνου πολέμου.
Φαντάζομαι ότι θα είσαστε αρκετά κουρασμένοι εξ αιτίας της ανηφόρας. Ας σταματήσουμε λίγο γύρω από την πάντοτε φιλόξενη Αγία Τράπεζα για να ξεκουραστούμε σωματικά και ψυχικά, για να ξεκαθαρίσουμε τις ιδέες μας γύρω από αυτά τα θέματα, με βάση τις αρχές του Ευαγγελίου.
Πέρασε ένας μήνας περίπου από εκείνο το τρομερό βράδυ της 11ης Μαρτίου όταν ένας τρομερός σεισμός συντάραξε την Ιαπωνία. Πέρασαν τρεις εβδομάδες, 18 Μαρτίου, που άρχισαν οι βομβαρδισμοί στη Λιβύη. Ενώ συνεχίζονται οι εμφύλιες ταραχές σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Τα μάτια μας συνεχίζουν να βλέπουν πολλά που θα επιθυμούσαν να μην τα βλέπουν, αλλά περισσότερο θα επιθυμούσαν να μην συμβαίνουν.
Εμείς σήμερα διατρέχοντας νοερά το Δρόμο του Σταυρού του Ιησού, προσευχηθήκαμε για όλα αυτά τα αδέλφια μας, και για όλους εκείνους που πονούν και υποφέρουν. Ζητήσαμε από τον Άγιο Θεό μας να τους στηρίζει και να τους βοηθά. Να εμπνεύσει στους άλλους λαούς αισθήματα αλληλεγγύης που να μετατραπούν σε προσφορά βοήθειας. Ζητήσαμε, ο Κύριος να φωτίσει τους υπευθύνους να σταματήσουν τους πολέμους. Η θέση που κατέχουν δεν δικαιολογεί τις ενέργειές τους διότι είναι εγκληματικές. Δεν έχουν καμιά εξουσία επάνω στη ζωή των άλλων. Μόνο ο Ιησούς είναι ο Κύριος, εκείνος που εξουσιάζει τη ζωή. Τα θλιβερά γεγονότα όμως γίνονται αφορμή να αντλήσουμε διδάγματα για την περαιτέρω πορεία της ζωής μας.
Για το σεισμό και το τσουνάμι της Ιαπωνίας, πολλοί προβληματίστηκαν ακόμη και αναφορικά με την πίστη τους στο Θεό. Διερωτήθηκαν: Γιατί ο Θεός να το επιτρέψει; Γιατί να μην επέμβει ο Θεός ώστε όλοι αυτοί οι άνθρωποι να μην πάθουν ό,τι έπαθαν, να μην υποφέρουν, γιατί, γιατί;;;; Ικανοποιητική απάντηση σε όλα αυτά τα «γιατί» δεν μπορούμε να δώσουμε εμείς, μόνο ο Θεός ξέρει, και εμείς, με πίστη στην αγάπη του, δεχόμαστε το άγιο Θέλημά του.
Συζητώντας με τους νέους μας γι’ αυτό το θέμα, ένα παιδί της 3ης Γυμνασίου, μου ενέπνευσε ένα άλλο δίδαγμα, μου είπε: Σεβασμιότατε, ό,τι συνέβη στην Ιαπωνία, μου θυμίζει τον Πύργο της Βαβέλ, όταν οι άνθρωποι ήθελαν να δείξουν ότι δεν έχουν ανάγκη από το Θεό. Και, το παιδί αυτό, αναφέρθηκε στην καταστροφή του πυρηνικού εργοστασίου, που από σημείο της εξυπνάδας, του πλούτου, της δύναμης ενός λαού, μέσα σε δύο λεπτά, μετατράπηκε σε σημείο καταστροφής και πηγή θανάτου για την ραδιενέργεια που σκόρπισε και συνεχίζει να σκορπά θέτοντας σε επαγρύπνηση όλη την ανθρωπότητα. Ο άνθρωπος έγινε θύμα των κατορθωμάτων του.
Προσευχηθήκαμε ακόμη και για όλους τους λαούς που βρίσκονται σε κατάσταση πολέμου. Αν βάλουμε δίπλαδίπλα τον Λόγο του Θεού με το τρομερό γεγονός του πολέμου, που εμείς ναι μεν το ζούμε από μακριά μέσω της Τηλεόρασης, αλλά που, δυστυχώς, εκατομμύρια αδελφών μας το ζουν στο πετσί τους, βλέπουμε πόσο δίκιο έχει το Ευαγγέλιο ακόμη και όταν φαίνεται παράλογο, ή παράδοξο, ή παράξενο. Όπως φαίνεται παράλογη η προτροπή του Ιησού π.χ. το «Αγαπάτε τους εχθρούς σας», ή «Μην ανταποδίδεις με το κακό, το κακό που σου έκαναν». Θα έφθανε μόνο αυτή η αρχή για να εξαφανιστούν όλοι οι πόλεμοι.
Ο πόλεμος, από οποιαδήποτε πλευρά τον κοιτάξεις, είναι ό,τι το πιο αποκρουστικό μπορεί να υπάρξει για την ανθρωπότητα. Δεν υπάρχει πόλεμος που να είναι δίκαιος ή νόμιμος. Κάθε πόλεμος είναι ένα μαζικό έγκλημα. Και όσοι διατάσουν βομβαρδισμούς και πολέμους είναι εγκληματίες, ας είναι και Πρόεδροι κυβερνήσεων. Ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ ονόμασε τον πόλεμο, κάθε πόλεμο, «εργοστάσιο που παράγει μίσος».
Τα αποτελέσματα κάθε πολέμου, δεν σταματούν στην καταμέτρηση των καταστροφών των κτιρίων, της απώλειας πολεμικού υλικού, ή των θανάτων του άμαχου πληθυσμού.
Οι καταστροφές των πνευματικών αξιών που προξενεί ο πόλεμος είναι πολύ πιο σπουδαίες και πιο μεγάλες, όπως η αξία της ανθρώπινης ζωής, η αξιοπρέπεια του ανθρώπου, ο οποίος είναι προικισμένος με πνεύμα λογικό για να συνδιαλέγεται με τον συνάνθρωπό του με το διάλογο και όχι με τη δύναμη της βίας και των τυφλών πυραύλων. Τη δύναμη της βίας την μεταχειρίζονται τα ζώα στη ζούγκλα, όπου το πιο δυνατό θηρίο τρώει το πιο αδύνατο, και όχι οι άνθρωποι, και μάλλον άνθρωποι που θεωρούνται αφρόκρεμα πολιτισμού. Πράγματι, ο πόλεμος, οποιοσδήποτε πόλεμος, είναι ένα εργοστάσιο που παράγει μίσος, και το μίσος παράγει καταστροφή και δυστυχία.
Αδέλφια μου, ποιος θα μας απαλλάξει από αυτές τις καταστάσεις δυστυχίας που εμείς οι ίδιοι άνθρωποι δημιουργούμε και αναπαράγουμε; Ακούγοντας σήμερα το Λόγο του Θεού έχουμε την απάντηση: Στο Πρώτο ανάγνωσμα από το βιβλίο του Προφήτη Ιεζεκιήλ, ο ίδιος ο Θεός μάς λέει:«Λαέ μου, εγώ θα ανοίξω τα μνήματά σας και θα σας βγάλω από τους τάφους σας». Τα μνήματά μας και οι τάφοι μας είναι αυτές οι καταστάσεις δυστυχίας που παράγει η αμαρτία μας. Ο Κύριος μας υπόσχεται «να μας δώσει το Πνεύμα του για να μπορούμε να ζούμε».
Ο άνθρωπος, ακολουθώντας το πνεύμα του κόσμου, προτίμησε πάντοτε τη χρήση της δύναμης, ακόμη και την επίδειξη της δύναμης της βίας, κάθε είδους βίας, για να επιβληθεί στον συνάνθρωπό του. Συχνά το έκανε και αρχή συμπεριφοράς: «Μην πηγαίνεις με το Σταυρό στο χέρι, δείξε τη γροθιά, τρίξε τα δόντια», σου λέει. Αντίθετα ο Ιησούς διάλεξε πάντοτε την επίδειξη της αδυναμίας. Παρουσιάστηκε στον άνθρωπο με τη μορφή του αδύναμου βρέφους στη γέννησή του, τελείωσε τη ζωή του στην αδυναμία επάνω στο Σταυρό. Ο Ιησούς διάλεξε το Σταυρό και απέρριψε το σπαθί. Διάλεξε την αδυναμία της αγάπης και της προσφοράς, καταδίκασε τη δύναμη της βίας και του εγωισμού. Εξαρτάται από εμάς να δεχθούμε το Πνεύμα του Θεού.
Στο Ευαγγέλιο ακούσαμε τον Ιησού να διατάζει τον Λάζαρο να βγει από τον τάφο όπου ήταν ενταφιασμένος: «Λάζαρε, έλα έξω». Ποιος είναι αυτός ο Λάζαρος που ο Ιησούς αγαπούσε; Ποιος άλλος παρά κάθε άνθρωπος που ο Ιησούς αγαπά; Ο τάφος συμβολίζει την μόνιμη κατάσταση αμαρτίας. Από αυτόν το τάφο καλεί ο Ιησούς τον καθένα να βγει. Λάζαρε, (Αντώνη, Νίκο, Γιώργο, Μαρία, Ελπίδα), έλα έξω από τον τάφο, δέξου το Πνεύμα μου που δίνει ζωή, αναστήσου και ζήσε. Ζήσε ελεύθερος, άφησε την αδια φορία σου για την Εκκλησία σου, άφησε την οκνηρία σου, την αδράνειά σου, τον εγωισμό σου. Έλα έξω, λύσε τα δεσμά της αμαρτίας, έλα να ζήσεις μια νέα ζωή. Και ο Λάζαρος βγαίνει έξω, αλλά σημειώνει ο Ευαγγελιστής, βγαίνει έχοντας δεμένα τα πόδια και τα χέρια με τα σάβανα. Και ο Ιησούς, ο οποίος δεν θέλει απλώς να ζούμε, αλλά να στεκόμαστε στα πόδια μας, να εργαζόμαστε και να είμαστε ελεύθεροι, διατάζει ακόμη: «Λύστε τον και αφήστε τον να φύγει».
Εσύ, αδελφή μου και αδελφέ μου, θα υπακούσεις στο διάταγμα του Ιησού, να βγεις από τον τάφο της αμαρτίας, να κάνεις το πέρασμα σε μια νέα ζωή, δηλαδή να κάνεις Πάσχα; Αυτές τις μέρες θα πλησιάσεις στο Μυστήριο της Μετάνοιας με μία καλή εξομολόγηση; Πρόσεξε, μην πλησιάσεις να λάβεις το σώμα και το αίμα του Κυρίου αν βρίσκεσαι σε κατάσταση αμαρτίας.
Άφησε πρώτα το Χριστό να σε πλύνει ακόμη μια φορά όπως σε έπλυνε με το νερό του Βαπτίσματος.
Άφησε το Χριστό να σε φωτίσει με το φως της πίστης που σου δώρισε στο Βάπτισμα.
Άφησε το Χριστό να σε συγχωρέσει για την αμαρτία σου.
Άφησε το Χριστό να σε αναστήσει όπως σε ανάστησε στο Βάπτισμα χαρίζοντάς σου νέα ζωή, την εν Χριστώ ζωή. Αμήν.
Στο τέλος της ιεροτελεστίας ο επίσκοπος υπενθύμισε ότι η επόμενη πανσυριανή συνάντηση είναι αυτή της ευλογίας των ελαίων τη Μεγάλη Τετάρτη, 20 Απριλίου, στον ενοριακό ναό του Αγίου Ιωσήφ, στο Βήσσα. Αναφέρθηκε και στην Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας (Π.Η.Ν.) που θα γίνει εφέτος τον Αύγουστο στη Μαδρίτη της Ισπανίας και που θα βρίσκεται εκεί και ο Άγιος Πατέρας, ο πάπας Βενέδικτος ο 16ος. Από τη Σύρο και από όλη την Ελλάδα θα μεταβούν στη Μαδρίτη αρκετοί νέοι μας που θα ενωθούν με τα δυο εκατομμύρια των νέων που θα συρρεύσουν εκεί από όλα τα μέρη του κόσμου, για να ζήσουν και να γιορτάσουν μεγάλες στιγμές της παγκόσμιας νεολαίας. Κάλεσε τέλος τους εφήβους και τους νέους να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις ενορίες τους κατά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα, ιδίως γύρω από το Ιερό Βήμα. Ευχόμενος ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΑΓΙΟ ΠΑΣΧΑ, μας έδωσε την πατρική του ευλογία και πορευτήκαμε στην Ειρήνη του Κυρίου .
Σύρος 12 Απριλίου 2011
Ισίδωρος Γ. Σαλάχας