Αν ο χριστιανισμός θέλει να παρουσιαστεί στην ολότητα της πληρότητάς του στον σύγχρονο κόσμο, οφείλει να προτείνει τον ζωντανό Θεό, όχι τον Θεό των νεκρών ή της ανθρώπινης επινόησης. Τον ζωντανό Θεό: Αυτόν που έχει πλήρη εξουσία πάνω στο χρόνο και την ιστορία, στο νου και την καρδιά του ανθρώπου, και που μόνο Αυτός μπορεί να απαντήσει στη βαθιά εκείνη νοσταλγία του ανθρώπου που εκφράζεται τόσο βαθιά και σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θεωρείται ως ένα κοινωνικό δεδομένο.
Ο χριστιανισμός είναι η αναγγελία ενός Γεγονότος, ενός καλού για τον άνθρωπο Γεγονότος, του Ευαγγελίου: του Χριστού, που γεννήθηκε, πέθανε, και αναστήθηκε. Δεν είναι ένας αφηρημένος ορισμός, ένας ερμηνευτικός λογισμός. Ο Λόγος του Θεού είναι ένα γεγονός που συνέβη στα σπλάχνα μιας γυναίκας, έγινε βρέφος, έγινε άνθρωπος και μίλησε στις πλατείες, έφαγε και ήπιε με τους άλλους, καταδικάστηκε σε θάνατο και δολοφονήθηκε με το μαρτύριο του σταυρού. Ο Λόγος του Θεού είναι ένα γεγονός ανθρώπινο, απόλυτα ανθρώπινο.
Ένα απόσπασμα των «Τεσσάρων Κουαρτέτων» του Eliot λέει:
«Η περιέργεια των ανθρώπων ερευνά το παρελθόν και το μέλλον.
Και στέκεται σ’ αυτήν τη διάσταση, αλλά το να κατανοήσεις
το σημείο εισόδου του μη χρόνου στον χρόνο,
είναι μια απασχόληση για άγιους».
Όταν σε ένα σπίτι γεννιέται ένα μωρό, είναι σαφές ότι για τους γονείς, τους παππούδες, την οικογένεια, και τους φίλους αποτελεί ένα γεγονός. Και δεν αμφισβητείται ότι: χρειάζεται ένα κρεβατάκι, ένα νέο δωμάτιο, χρειάζεται να σκεφτούμε τον τρόπο που θα φροντίζουμε τον νέο αφιχθέντα, να του δίνουμε την κατάλληλη τροφή, να τον ντύνουμε, να τον προστατεύουμε, ακόμη και να σηκωνόμαστε τη νύκτα για να βλέπουμε αν έχει κάποια ανάγκη. Και η καθημερινή μας ζωής μεταβάλλεται και αλλάζει χάρη σ’ αυτό.
Ο χριστιανισμός είναι «Γεγονός» παρόμοιο με αυτό: εισήλθε στην ιστορία όπως ένα βρέφος στο σπίτι δύο συζύγων. Είναι ένα συμβάν αναλλοίωτο, μια παρουσία αντικειμενική που θέλει να φθάσει στον άνθρωπο προκαλώντας τον και κρίνοντάς τον μέχρι τέλους. Ο Ιησούς είπε στους Αποστόλους: «Εγώ θα είμαι μαζί σας πάντα ως τη συντέλεια του κόσμου» (Μτ. 28,20).
Ο χριστιανισμός είναι ένας δραματικά αποφασιστικός παράγοντας για τον άνθρωπο μόνο αν κατανοηθεί εκ νέου με αυτή την καινοτομία (πρωτοτυπία), με αυτή τη συμπαγή από γεγονότα ιδιότητα, του οποίου η φυσιογνωμία, προ δύο χιλιάδων χρόνων, ήταν ένας μοναδικός άνθρωπος, αλλά ήδη ενώ ζούσε ακόμη, είχε και το πρόσωπο ανθρώπων που πήγαιναν, δύο δύο, να κάνουν αυτό που Εκείνος έκανε και τους είχε πει να κάνουν. Κατόπιν συγκεντρώνονταν επιστρέφοντας σ’ Αυτόν. Και πήγαν σε όλον τον γνωστό τότε κόσμο διαπνεόμενοι από το ίδιο πνεύμα, για να μεταδώσουν αυτό το Γεγονός.
Το πρόσωπο Αυτού του ανθρώπου είναι σήμερα το σύνολο των πιστών που αποτελούν το σημείο μέσα στον κόσμο ή – καθώς λέει ο άγιος Παύλος – είναι το Σώμα Του, Σώμα μυστηριώδες, που ονομάζεται επίσης «λαός του Θεού», που καθοδηγείται, ως εγγύηση, από ένα ζωντανό πρόσωπο, τον Επίσκοπο Ρώμης και τους ανά τον κόσμο διαδόχους των Αποστόλων, που είναι οι Επίσκοποι.
Αν το χριστιανικό γεγονός δεν αναγνωρίζεται και δεν διακηρύσσεται με αυτή την καινοτομία, δεν χρησιμεύει παρά ως μια πλούσια παραίνεση για ερμηνείες, σκέψεις, ακόμη και έργα, αλλά δίπλα, και συχνότατα επικουρικά, σε όλες τις παραινέσεις που δέχεται η ζωή.
Αντικειμενικότητα της πορείας προς τον προορισμό του ανθρώπου
Για τον λόγο αυτόν, ο χριστιανισμός που γίνεται κατανοητός στην δομική καινοτομία του, το πρώτο πράγμα που διαβεβαιώνει, σε αντίθεση με τον υποκειμενισμό του προτεσταντισμού, είναι μια αντικειμενικότητα της πορείας προς την αλήθεια. Η πορεία του ανθρώπου προς την αλήθεια και τον τελικό προορισμό του δεν βρίσκεται στο έλεος αυτού που ο ίδιος σκέπτεται, ή αυτού που οι άλλοι σκέπτονται, ή της κοινωνίας μέσα στη οποία ζει. Είναι μια πορεία αντικειμενική: δεν χρειάζεται να φανταστεί ή να επινοήσει, αλλά να ακολουθήσει.
Ο Paul Claudel αναφέρει ότι η Άννα Vercors, μπροστά στο νεκρό σώμα της θυγατέρας της Violaine, δηλώνει το εξής: «Γιατί να στενοχωριέμαι τόσο πολύ όταν είναι τόσο απλό να υπακούσω;». Μια ζωντανή πραγματικότητα την οποίαν οφείλω να ακολουθήσω, αυτό είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του χριστιανικού γεγονότος. Και σήμερα η ζωή της Εκκλησίας, η οποία, ναι, είναι ανάγνωση του Ευαγγελίου, του λόγου του Θεού, αλλά ερμηνευμένη από τη ζωντανή συνείδηση ενός ζωντανού σώματος, που καθοδηγείται από μια ζωντανή πραγματικότητα, το Διδακτικό Σώμα της Εκκλησίας, ένα Σώμα με το δικό του ρυθμό χρόνου που είναι η λατρευτική ζωή.
Η πορεία προς την αλήθεια, παρόλη την ευθραυστότητά της, την ασυνέπεια, την αδυναμία, μπορεί να είναι για τον άνθρωπο πηγή ειρήνης, αν αυτό σημαίνει ότι ακολουθεί Κάποιον με συναισθηματική απόφαση για πορεία προς έναν προορισμό που τον καθιστά αληθινά άνθρωπο.
Μετάφραση Πέτρου Ανδριώτη από το βιβλίο του LUIGI GIUSSANI
Il senso di Dio e l’uomo moderno (Ο σύγχρονος άνθρωπος και η αίσθηση του Θεού)
