Στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για τη Φροντίδα της Δημιουργίας, ο Πάπας καλεί σε “αλλαγή του τρόπου ζωής για να αντισταθούμε στην υποβάθμιση του περιβάλλοντός μας”. “Η χριστιανική ελπίδα δεν απογοητεύει, ούτε εξαπατά”
Το να ελπίζουμε και να ενεργούμε μαζί με τη Δημιουργία σημαίνει “να ενώνουμε τις δυνάμεις μας και να πορευόμαστε μαζί με όλους τους άνδρες και τις γυναίκες καλής θέλησης- να συμβάλλουμε στην επανεξέταση, “μεταξύ άλλων, του ζητήματος της ανθρώπινης δύναμης, του νοήματος και των ορίων της”, επισημαίνει ο Πάπας Φραγκίσκος στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα της Δημιουργίας, που θα εορταστεί την ερχόμενη 1η Σεπτεμβρίου με θέμα “Ελπίζω και ενεργώ μαζί με τη Δημιουργία”. “Η δύναμή μας έχει αυξηθεί με φρενήρη ρυθμό μέσα σε λίγες δεκαετίες”, είναι η ανάλυση του Πάπα: “Έχουμε κάνει εντυπωσιακές και εκπληκτικές τεχνολογικές προόδους, αλλά δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι την ίδια στιγμή έχουμε μετατραπεί σε εξαιρετικά επικίνδυνα όντα, ικανά να απειλήσουν τη ζωή πολλών όντων και την ίδια μας την επιβίωση”.
“Η ανεξέλεγκτη εξουσία δημιουργεί τέρατα και στη συνέχεια στρέφεται εναντίον μας”, είναι η προειδοποίηση του Φραγκίσκου: “Σήμερα, λοιπόν, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να τεθούν ηθικά όρια στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς η ικανότητά της για υπολογισμό και προσομοίωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κυριαρχία επί της ανθρωπότητας και της φύσης, αντί να αξιοποιηθεί στην υπηρεσία της ειρήνης και της ολοκληρωμένης ανάπτυξης”.
“Η ελπίδα μπορεί να θεωρηθεί ως η δυνατότητα να παραμένουμε σταθεροί εν μέσω αντιξοοτήτων, να μην χάνουμε το κουράγιο μας σε περιόδους θλίψης ή μπροστά στο ανθρώπινο κακό. Ο Πάπας υπενθύμισε στους πιστούς:
“Η χριστιανική ελπίδα δεν απογοητεύει, ούτε εξαπατά.
Ο αναστεναγμός της δημιουργίας, των χριστιανών και του Πνεύματος είναι η πρόβλεψη και η προσδοκία μιας σωτηρίας που ήδη ενεργεί- παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουμε να βρισκόμαστε σε αυτό που ο Άγιος Παύλος περιγράφει ως “θλίψη, στενοχώρια, διωγμός, πείνα, γύμνια, κίνδυνος, ξίφος”. Από αυτή την άποψη, “η ελπίδα είναι μια εναλλακτική ανάγνωση της ιστορίας και των ανθρώπινων πραγμάτων. Δεν είναι απατηλή, αλλά ρεαλιστική, με τον ρεαλισμό μιας πίστης που βλέπει τα αόρατα. Αυτή η ελπίδα είναι υπομονετική προσδοκία, όπως αυτή του Αβραάμ”. Στο πλαίσιο αυτό, ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρει “αυτόν τον μεγάλο οραματιστή πιστό, τον Ιωακείμ του Φιόρε, τον ηγούμενο της Καλαβρίας, ο οποίος, σύμφωνα με τα λόγια του Δάντη Αλιγκέρι, ‘ήταν προικισμένος με πνεύμα προφητείας’. Σε μια εποχή βίαιων συγκρούσεων μεταξύ του παπισμού και της αυτοκρατορίας, των σταυροφοριών, του ξεσπάσματος των αιρέσεων και της αυξανόμενης κοσμικότητας στην Εκκλησία, ο Ιωακείμ μπόρεσε να προτείνει το ιδανικό ενός νέου πνεύματος συνύπαρξης μεταξύ των ανθρώπων, βασισμένου στην παγκόσμια αδελφοσύνη και τη χριστιανική ειρήνη, καρπό μιας ζωής που ζει στο πνεύμα του Ευαγγελίου”. “Μίλησα γι’ αυτό το πνεύμα της κοινωνικής φιλίας και της παγκόσμιας αδελφοσύνης στο Fratelli Tutti”, σημείωσε ο Φραγκίσκος, “αλλά αυτή η αρμονία μεταξύ ανδρών και γυναικών πρέπει επίσης να επεκταθεί στη δημιουργία, σε έναν ‘τοποθετημένο ανθρωποκεντρισμό’ και σε μια αίσθηση ευθύνης για μια ανθρώπινη και ολοκληρωμένη οικολογία, το δρόμο προς τη σωτηρία για το κοινό μας σπίτι και για εμάς που το κατοικούμε”.
“Γιατί υπάρχει τόσο πολύ κακό στον κόσμο; Γιατί τόση αδικία, τόσοι αδελφοκτόνοι πόλεμοι που σκοτώνουν παιδιά, καταστρέφουν πόλεις, μολύνουν το περιβάλλον και αφήνουν τη μητέρα γη βιασμένη και κατεστραμμένη;”,
αναρωτιέται ο Πάπας. Ανατρέχοντας έτσι στον Άγιο Παύλο, ο Φραγκίσκος μας υπενθυμίζει ότι “οι ηθικοί αγώνες των χριστιανών συνδέονται με τον ‘στεναγμό’ της δημιουργίας”: “Ολόκληρο το σύμπαν και κάθε πλάσμα σε αυτό στενάζει και λαχταρά ‘ανυπόμονα’ να ξεπεραστεί η παρούσα κατάστασή του και να αποκατασταθεί η αρχική του κατάσταση. Η απελευθέρωσή μας περιλαμβάνει έτσι και την απελευθέρωση όλων των άλλων πλασμάτων που, σε αλληλεγγύη με την ανθρώπινη κατάσταση, τέθηκαν κάτω από το ζυγό της δουλείας”. “Η ίδια η δημιουργία, όπως και η ανθρωπότητα, υποδουλώθηκε, αν και χωρίς δική της υπαιτιότητα, και βρίσκεται σε αδυναμία να εκπληρώσει το διαρκές νόημα και τον σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκε. Υπόκειται στη διάλυση και το θάνατο, που επιδεινώνονται από την ανθρώπινη κατάχρηση της φύσης”. Το Άγιο Πνεύμα, μας υπενθυμίζει ο Πάπας,
“μας καλεί σε μεταστροφή, στην αλλαγή του τρόπου ζωής μας, ώστε να αντισταθούμε στην υποβάθμιση του περιβάλλοντός μας και στην εμπλοκή σε εκείνη την κοινωνική κριτική που είναι πάνω απ’ όλα μάρτυρας της πραγματικής δυνατότητας αλλαγής”.
“Αυτή η μεταστροφή συνεπάγεται την εγκατάλειψη της αλαζονείας εκείνων που θέλουν να ασκούν κυριαρχία στους άλλους και στην ίδια τη φύση, υποβιβάζοντας την τελευταία σε αντικείμενο προς χειραγώγηση, και αντίθετα την υιοθέτηση της ταπεινότητας εκείνων που νοιάζονται για τους άλλους και για όλη τη δημιουργία”. “Όταν τα ανθρώπινα όντα ισχυρίζονται ότι παίρνουν τη θέση του Θεού, γίνονται οι ίδιοι οι χειρότεροι εχθροί τους”, είπε ο Πάπας παραθέτοντας το Laudate Deum, “διότι η αμαρτία του Αδάμ έχει αμαυρώσει τις θεμελιώδεις σχέσεις μας, δηλαδή με τον Θεό, με τον εαυτό μας, μεταξύ μας και με το σύμπαν. Όλες αυτές οι σχέσεις πρέπει να αποκατασταθούν αναπόσπαστα, να σωθούν και να “διορθωθούν”. Καμία από αυτές δεν μπορεί να παραβλεφθεί, διότι αν έστω και μία λείπει, όλα τα άλλα αποτυγχάνουν”.
“Η γη είναι εμπιστευμένη στη φροντίδα μας, ωστόσο συνεχίζει να ανήκει στον Θεό”. Για το λόγο αυτό, “η διεκδίκηση του δικαιώματος να κατέχουμε και να κυριαρχούμε στη φύση, χειραγωγώντας την κατά βούληση, αποτελεί έτσι μια μορφή ειδωλολατρίας”,
αναφέρει το μήνυμα του Πάπα. “Πρόκειται για μια προμηθεϊκή εκδοχή του ανθρώπου, ο οποίος, μεθυσμένος από την τεχνοκρατική του δύναμη, θέτει αλαζονικά τη γη σε μια ‘αχάριστη’ κατάσταση, στερημένη από τη χάρη του Θεού”, παρατηρεί ο Φραγκίσκος παραθέτοντας τα λόγια του Βενέδικτου ΙΣΤ’: “Δεν είναι η επιστήμη που λυτρώνει τον άνθρωπο: ο άνθρωπος λυτρώνεται από την αγάπη, την αγάπη του Θεού εν Χριστώ, από την οποία τίποτα και κανείς δεν μπορεί ποτέ να μας χωρίσει”.
