ΠΑΣΧΑ 2019
Χριστός Ανέστη!
Αληθώς Ανέστη!
Αγαπημένα μου αδέλφια,
Ο εορτασμός της Μεγάλης Εβδομάδας, η μεγάλη εβδομάδα που είναι για μας ένα πρότυπο του ταξιδιού μας ως Χριστιανών, μας οδήγησε να ζήσουμε την πίστη μας. Από την ανάσταση του Λαζάρου, περάσαμε στην Κυριακή των Βαΐων, έπειτα στην τελετή του Χριστού, ως Νυμφίου της Εκκλησίας, για να φτάσουμε στη Μεγάλη Πέμπτη με τον νιπτήρα των ποδιών των μαθητών από τον Διδάσκαλό τους, και στη Θεία Ευχαριστία. Έπειτα προχωρήσαμε στη Μεγάλη Παρασκευή, στο Μεγάλο Σάββατο και στην Κυριακή του Πάσχα, δηλαδή στην σταύρωση, στον ενταφιασμό και τελικά στην ένδοξη ημέρα της Αναστάσεως.
Όλο το μυστήριο της σωτηρίας μας «εν Χριστώ Ιησού», το τελούμε και το ζούμε κατά τις ημέρες αυτές, και κάθε μέρα της ζωής μας, προπάντων όταν τελούμε τα Ιερά Μυστήρια. Πραγματικά, στις δύο λειτουργικές αναφορές της βυζαντινής παραδόσεώς μας βρίσκουμε αυτές τις γραμμές:
«Μεμνημένοι (δηλαδή ενθυμούμενοι), τοίνυν τῆς σωτηρίου ταύτης ἐντολῆς καὶ πάντων τῶν ὑπὲρ ἡμῶν γεγενημένων, τοῦ Σταυροῦ, τοῦ Τάφου, τῆς τριημέρου Ἀναστάσεως, τῆς εἰς οὐρανοὺς Ἀναβάσεως, τῆς ἐκ δεξιῶν Καθέδρας, τῆς δευτέρας καὶ ἐνδόξου πάλιν Παρουσίας» (Αναφορά του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου), και επίσης: «Μεμνημένοι οὖν, Δέσποτα, καί ἡμεῖς τῶν σωτηρίων αὐτοῦ Παθημάτων, τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ,τῆς τριημέρου Ταφῆς, τῆς ἐκ νεκρῶν Ἀναστάσεως, τῆς εἰς οὐρανούς Ἀνόδου, τῆς ἐκ δεξιῶν σοῦ τοῦ Θεοῦ καί Πατρός Καθέδρας, καί τῆς ἐνδόξου καί φοβερᾶς δευτέρας αὐτοῦ Παρουσίας» (Αναφορά του Αγίου Βασιλείου). Τα πάντα μας οδηγούν στο Πάσχα και τα πάντα από το Πάσχα αναβλύζουν. Η ημέρα του Πάσχα είναι η ημέρα της σωτηρίας μας, της απολυτρώσεώς μας.
Την πίστη μας την τελούμε και την ζούμε προπάντων στη θεία λατρεία. Τα λειτουργικά κείμενα τα οποία ψέλνουμε, και τα οποία παιδαγωγικά επαναλαμβάνουμε, είναι για μας πηγή ζωής. Επιθυμώ να σταθώ ιδιαίτερα στα κείμενα του όρθρου του Πάσχα, κείμενα αρχαία και σεβάσμια, τα οποία ανέρχονται στον Άγιο Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό, (+390) και στον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό (+749). Τα κείμενα αυτά με το ποιητικό τους λεξιλόγιο ψέλνουν την πίστη μας, την πίστη σ’ Εκείνον, στον Ιησού Χριστό, ο οποίος για μας και για τη σωτηρία μας, ενσαρκώθηκε, έπαθε, απέθανε, ενταφιάσθηκε και αναστήθηκε την τρίτη ημέρα.
Επιθυμώ να σταθώ με ιδιαίτερο τρόπο σε ένα κείμενο. Πρόκειται για το τελευταίο τροπάριο του κανόνα του πασχαλινού όρθρου, το οποίο αντιστοιχεί στην πρώτη παράγραφο του Πασχαλινού Κηρύγματος, του Αγίου Γρηγορίου του Ναζιανζηνού: «Ἀναστάσεως ἡμέρα, καὶ λαμπρυνθῶμεν τῇ πανηγύρει, καὶ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα. Εἴπωμεν ἀδελφοί, καὶ τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς· Συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει». Το χριστιανικό Πάσχα, η ημέρα της Αναστάσεως του Χριστού, είναι μία ημέρα φωτός και φωτισμού για τους ανθρώπους, για όλους εμάς, της οποίας ένας από τους καρπούς της είναι η συμφιλίωση με όλους, ανεξάρτητα από τη φυλή, την εθνοτική καταγωγή ή τη γλώσσα. Στο πρόσωπο του αναστημένου Χριστού γινόμαστε αδελφοί όλων των ανθρώπων, επομένως η συμφιλίωση αναβλύζει ακόμα και προς εκείνους που μας μισούν. Και το δώρο αυτής της συγνώμης και της συμφιλίωσης το λαβαίνουμε πάντοτε από τον ίδιο τον Κύριό μας, τον Ιησού Χριστό, διαμέσου του Ευαγγελίου του.
Δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μία απλή φιλανθρωπία, αλλά μπροστά στο Ευαγγέλιο του Χριστού. Εκείνος ταπεινώθηκε, έγινε φτωχός γνώρισε τον πειρασμό, υπέφερε, θανατώθηκε, υψώθηκε. Και από το ύψος του σταυρού μας έδωσε την άφεση. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός στον πασχαλινό λόγο του λέει ακόμα: «Ας γίνουμε σαν τον Χριστό, γιατί και ο Χριστός έγινε όπως εμείς, ας γίνουμε Θεοί εξαιτίας του, γιατί Αυτός έγινε άνθρωπος εξαιτίας μας».
Δύο άλλα λειτουργικά κείμενα, παρμένα πάντοτε από τον όρθρο του Πάσχα:
«Δεῦτε πόμα πίωμεν καινόν, οὐκ ἐκ πέτρας ἀγόνου τερατουργούμενον, ἀλλ᾿ ἀφθαρσίας πηγήν, ἐκ τάφου ὀμβρήσαντος Χριστοῦ, ἐν ᾧ στερεούμεθα». Ο τάφος του Χριστού βλέπεται ως πηγή ζωής. Ασφαλώς, τον τάφο του Χριστού λειτουργικά τον προσκυνήσαμε την Μεγάλη Παρασκευή και το Μεγάλο Σάββατο. Αλλά ο τάφος αυτός του Χριστού είναι τώρα η Αγία Τράπεζα της Θείας Λειτουργίας, από την οποία λαβαίνουμε το Ευαγγέλιο, τον Ζωοποιό Λόγο του Χριστού, και από όπου λαβαίνουμε το Σώμα και το Αίμα Του. Αυτός ο τάφος του Χριστού είναι για μας και ο αδελφός μας, που βρίσκεται σε ανάγκη τόσο στη συγκεκριμένη υλική ανάγκη της τροφής και του ρουχισμού, όσο και στην ηθική ανάγκη μίας ανθρώπινης αδελφοσύνης, μίας χριστιανικής καρδιάς, να μοιραστεί τον πόνο του.
«Τὸν πρὸ ἡλίου Ἥλιον, δύναντα ποτὲ ἐν τάφῳ, προέφθασαν πρὸς ὄρθρον, ἐκζητοῦσαι ὡς ἡμέραν, Μυροφόροι κόραι, καὶ πρὸς ἀλλήλας ἐβόων· Ὦ φίλαι, δεῦτε τοῖς ἀρώμασιν ὑπαλείψωμεν, Σῶμα ζωηφόρον καὶ τεθαμμένον, σάρκα ἀνιστῶσαν τὸν παραπεσόντα Ἀδὰμ κείμενον ἐν τῷ μνήματι, ἄγωμεν, σπεύσωμεν, ὥσπερ οἱ Μάγοι, καὶ προσκυνήσωμεν, καὶ προσκομίσωμεν τὰ μύρα ὡς δῶρα τῷ μὴ ἐν σπαργάνοις, ἀλλ’ ἐν σινδόνι ἐνειλημένῳ, καὶ κλαύσωμεν, καὶ κράξωμεν· Ὦ Δέσποτα ἐξεγέρθητι, ὁ τοῖς πεσοῦσι παρέχων ἀνάστασιν». Αυτό είναι ένα ωραιότατο τροπάριο του Ρωμανού του Μελωδού (+555). Κατά την πασχαλινή περίοδο βρίσκουμε πολύ συχνά την παρουσία των μυροφόρων γυναικών, των γυναικών οι οποίες φρόντισαν για το σώμα του Χριστού. Το σώμα αυτό ονομάζεται από το κείμενο «ζωοποιό», δηλαδή δωρητήριο ζωής. Είναι το σώμα το οποίο ενταφιάσθηκε και αναστήθηκε, και το οποίο μέσα στην Εκκλησία του, και μέσα στον καθένα μας συνεχίζει σήμερα να είναι ζωοποιό, στα ιερά μυστήρια, τα οποία μας μεταδίδουν και σε όλους όσοι αποτελούν την Εκκλησία του Χριστού.
Την πίστη μας την τελούμε και την ζούμε στη θεία λατρεία, αλλά και στη ζωή μας ως χριστιανοί. Και αυτό συμβαίνει στην καθημερινή μας ζωή, στην εργασία μας, στην οικογένειά μας, στη μετάδοση του Ευαγγελίου που με τόσους τρόπους την κάνουμε στην κοινωνική μας ζωή, μέσα στον συγκεκριμένο κόσμο της ελληνικής πατρίδας μας.
Σας μίλησα παραπάνω για τη θεία λατρεία την οποία τελούμε και ζούμε στην Εξαρχία μας, αλλά αυτό που ως Εκκλησία τελούμε, ψάλλουμε, προσευχόμαστε… οφείλουμε και να το ζούμε μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία μας. Ως αποστολική Εξαρχία στην Ελλάδα, ως Εκκλησία, συναθροιζόμαστε γύρω από τον άδειο τάφο του Χριστού, γύρω από τον ωραίο αυτόν τάφο του Σωτήρα μας, για να ομολογήσουμε την πίστη μας, για να ψάλλουμε ότι Αυτός «η ζωή εν τάφω», είναι και η πηγή της νέας ζωής, η οποία ανανεώθηκε από τον θάνατό του και την Ανάστασή του.
Ως Αποστολικός Έξαρχος, θέλω να σας ενθαρρύνω να ζήσετε αυτό το Πάσχα, με μία νέα καρδιά, αναδημιουργημένη από τη δύναμη της Αναστάσεως του Κυρίου. Σας καλώ να ζήσουμε αυτό το Πάσχα ως ελληνοκαθολικοί χριστιανοί, καλεσμένοι να κηρύξουμε ότι Αυτός, ο Κύριός μας, αναστήθηκε από τους νεκρούς. Να ζήσουμε αυτό το Πάσχα ως Εκκλησία του Χριστού στην Ελλάδα, μικρή και αδύναμη σε τόσα και τόσα πράγματα, αλλά δυναμωμένη και ζωοποιημένη από την ελπίδα, γιατί γνωρίζουμε ότι μας αγαπά, μας οδηγεί και μας θέλει ο Αναστάς Κύριός μας.-
+ Εμμανουήλ Νιν
Αποστολικός Έξαρχος
Επίσκοπος Ελληνορρύθμων Καθολικών Ελλάδος
