Γιατί η Πασχαλινή Αγρυπνία;
Συνηθίζομε να μιλάμε για το Πάσχα, και ξέρομε ότι με αυτό γιορτάζομε τον θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού. Όμως η καρδιά του Πάσχα είναι η Πασχαλινή Αγρυπνία. Αυτή η Αγρυπνία εξηγεί τι είναι αυτό που βιώνει και εορτάζει η Εκκλησία αυτές τις μέρες. Γι’ αυτό σας καλώ να δούμε μαζί αυτό που κάνομε κατά την Πασχαλινή Αγρυπνία.
Αρχίζομε την τελετή μέσα στο σκοτάδι, σημείο ότι ο Χριστός έρχεται να μας βγάλει από ένα σκοτάδι: της άγνοιας. Με τη διδασκαλία του μας φωτίζει ότι μετά τον θάνατο υπάρχει η αιώνια ζωή ευτυχίας κοντά στον Θεό, την οποία προετοιμάζομε εδώ στη γη. Αλλά όταν γεννιόμαστε κουβαλάμε μέσα μας ένα άλλο σκοτάδι: την ανικανότητα να αγαπήσομε τον Θεό πάνω απ’ όλα, να υπακούμε σ’ αυτόν ό,τι κι αν αυτό κοστίζει, και να αγαπάμε τον πλησίον όπως τον εαυτό μας. Αυτό το έκανε μόνο ο Χριστός, πεθαίνοντας θεληματικά στον σταυρό. Γι’ αυτό αναστήθηκε και έτσι νίκησε τον θάνατο της ψυχής (αμαρτία) και τον θάνατο του τάφου (φθορά), και μας χαρίζει μια πνευματική ανάσταση ΤΩΡΑ, με την υπόσχεση να μας χαρίσει και την σωματική ανάσταση στο ΤΕΛΟΣ όταν θα ξανάρθει. Αυτό το ζούμε ευλογώντας μέσα στο σκοτάδι της νύχτας τη νέα φωτιά, από την οποία ανάβομε την Πασχαλινή Λαμπάδα (αναστημένος Χριστός) και τη δική μας λαμπάδα (σημείο ότι με τη μετάνοια-εξομολόγηση αναγεννηθήκαμε).
Ο Λόγος του Θεού που ακούμε έπειτα (αναγνώσματα) μας θυμίζει αυτή τη δυσάρεστη κατάστασή μας, τις υποσχέσεις του Θεού και το έργο του Θεού να μας σώσει!
Ακολουθεί μια τελετή με επίκεντρο το Βάπτισμα. Ο ιερέας ευλογεί το νερό και μας καλεί να ανανεώσομε τις υποσχέσεις για χριστιανική ζωή, που έδωσαν για μας οι γονείς και ανάδοχοί μας κατά τη βάπτισή μας, αλλά τώρα το κάνομε οι ίδιοι συνειδητά, υπεύθυνα και αποφασιστικά. Εκεί λέμε: «απαρνούμαι τον σατανά, τις πλάνες του και την αμαρτία, και πιστεύω στον Τριαδικό Θεό, αποφασισμένος να ακολουθήσω τον Σωτήρα Χριστό μέσα στον νέο λαό Του, την Εκκλησία».
Γι’ αυτό τον λόγο η Εκκλησία, κατά τους πρώτους αιώνες, βάφτιζε τους κατηχούμενους εκείνη τη νύχτα της Ανάστασης. Οι ενήλικοι κατηχούμενοι, όσοι ήθελαν να γίνουν χριστιανοί, συμμετείχαν στην κατήχηση για 2-3 χρόνια και ιδιαίτερα κατά την τελευταία Τεσσαρακοστή κάθε μέρα, περνώντας από διάφορα στάδια, με προσευχές της Εκκλησίας, με συμβολικές πράξεις και εξορκισμούς για να φύγει από αυτούς η επιρροή του πονηρού πνεύματος, με κατήχηση για το Πάτερ ημών και το Πιστεύω, και συνοδευόμενοι από το παράδειγμα των άλλων χριστιανών και ιδιαίτερα των αναδόχων τους.
Είναι πολύ σημαντικό να γίνουν αυτή τη νύχτα της Ανάστασης οι βαπτίσεις όσων παιδιών και ενηλίκων προετοιμάστηκαν για το Βάπτισμα, ακόμη και νηπίων. Είναι σημαντικό και το συμβουλεύει η Εκκλησία, διότι βλέποντας εκείνη τη νύχτα το Βάπτισμα, οι βαπτισμένοι συνειδητοποιούμε πόσο σημαντικό δώρο έχομε λάβει στη ζωή μας και πόσο πρέπει να αγωνιστούμε για να μείνομε πιστοί στις υποσχέσεις του Βαπτίσματός μας.
Οι ενήλικοι πριν βαφτιστούν έβγαζαν τα παλαιά τους ρούχα, για να δείξουν ότι ο Χριστός με το Βάπτισμα τούς αναγεννά σε μια νέα ζωή, αλλάζουν ζωή, και γι’ αυτό φορούσαν ένα νέο ένδυμα κατάλευκο, διότι γίνονται νέοι άνθρωποι, διότι δεν θα ακολουθούν πια το πνεύμα του κόσμου, αλλά το πνεύμα του Χριστού, τη διδασκαλία του Ευαγγελίου.
Διαβάζομε στην Κατήχηση Καθολικής Εκκλησίας: «Το Βάπτισμα δεν καθαρίζει μόνο από όλες τις αμαρτίες, αλλά κάνει επίσης τον νεοφώτιστο μια νέα δημιουργία, ένα υιοθετημένο παιδί του Θεού, που έγινε συμμέτοχος στη θεϊκή φύση και συγκληρονόμος Του, ναός του Αγίου Πνεύματος» (αρ.1265).
Αυτή την αναγέννησή μας με το Βάπτισμα ξαναθυμόμαστε και ξαναζούμε κατά την Πασχαλινή Αγρυπνία, που είναι η καρδιά όλου του λειτουργικού Έτους της Εκκλησίας. Αγωνιζόμενοι λοιπόν για τη σωτηρία μας, ας προετοιμαζόμαστε να ζήσομε συνειδητά και αποφασιστικά αυτή την Ανάσταση, ως ένα νέο πέρασμα στη νέα ζωή του Αναστημένου Ιησού Χριστού.
Χαρούμενη Ανάσταση!
† Σεβαστιανός, Αρχιεπίσκοπος
