Κάθε χρόνο, την 1 Νοεμβρίου, οι καθολικοί του ρωμαϊκού ρυθμού εορτάζουν τους Αγίους Πάντες και στις 2 του μήνα όλους τους κεκοιμημένους αδελφούς. Από αυτές τις δύο χριστιανικές εορτές προήλθαν οι καθόλου χριστιανικές εκδηλώσεις του Halloween, οι οποίες, σιγά σιγά έφτασαν από την Αμερική στα μέρη μας.
Υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για την προέλευση αυτής της λέξης και αυτής της εορτής. Μία από αυτές είναι η ακόλουθη: Halloween κυριολεκτικά, σημαίνει “βράδυ των Αγίων”. Η λέξη προέρχεται από έναν σκωτσέζικο όρο που αναφέρεται στην παραμονή των Αγίων Πάντων. Αυτά τα έθιμα που δεν έχουν να κάνουν τίποτα με το Χριστιανισμό, έχουν εξαπλωθεί σε πολλές χώρες και πρόσφατα έκαναν αισθητή την παρουσία τους και στη χώρα μας.
Αλλά ας μας δώσουν την ευκαιρία να ξαναγυρίσουμε στην αυθεντική γιορτή της αγιοσύνης.
Επαναλαμβάνουμε συχνά ότι άγιοι δεν είναι μόνο εκείνοι στους οποίους η Εκκλησία να γνώρισε επίσημα την αγιοσύνη τους, αλλά υπάρχουν πολλοί περισσότεροι «ανώνυμοι» άγιοι. Φτάνει να σκεφτεί κανείς πως μέχρι τον 4ο αιώνα εορτάζονταν η επέτειος μόνο των μαρτύρων και αυτό μόνο σε τοπικό επίπεδο. Στην Ρώμη δεν συναντάμε ανάλογες επετείους πάρα μόνο μετά τον 3ο αιώνα. Οι Πάπες Κάλλιστος, Ποντιανός, Φαβιανός και ο ιερέας Ιππόλυτος είναι οι πρώτοι μάρτυρες στους οποίους είχε αφιερωθεί στη Ρώμη μια επετειακή εορτή. Μόνο προς το τέλος του 4ου αιώνα άρχισαν να εισάγονται στο ημερολόγιο εορτές Αγίων μη μαρτύρων τους οποίους και ονόμασαν «ομολογητές». Δηλαδή ότι και αυτοί ομολόγησαν και ακολούθησαν με τη ζωή τους τη διδασκαλία και τα παραδείγματα του Ιησού. Στην Ανατολή, ο πρώτος μη μάρτυρας άγιος είναι ο Αντώνιος ο Μέγας (περ. 251 – 356) και στη Δύση ο Άγιος Μαρτίνος επίσκοπος της Τουρ (316 – 397). Ο πρώτος άγιος στη Δύση που ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος μετά από ερεύνα, υπήρξε ο άγιος Ulrich, επίσκοπος του Augsbourg (+ 973).
Αλλά ποιος είναι ο άγιος;
Πρέπει να μη ξεχνάμε πως μόνο ο Θεός είναι άγιος.
Ο κλασικός ορισμός της Βίβλου, για να αναδείξει την υπερβατικότητα και την απεραντοσύνη του Θεού, είναι η αγιότητα: ο Θεός είναι «Άγιος», υπερβατικά Άγιος, τρεις φορές Άγιος, Αγιότατος. Αυτήν την αγιότητα ψέλνουν αιώνια τα Σεραφείμ ενώπιον του Κυρίου: «Δίπλα του στέκονταν Σεραφείμ, που το καθένα είχε έξι φτερούγες. Και έκραζε το ένα στο άλλο και έλεγε: «Άγιος, άγιος, άγιος, ο Κύριος των στρατευμάτων. Ολόκληρη η γη είναι γεμάτη από τη δόξα του» (Ησαΐας 6, 3).
Η αγιότητα του Θεού καταλαμβάνει την κύρια θέση στα χαρακτηριστικά του Θεού. Στην Αγία Γραφή περισσότερο από 600 φορές συναντάμε τη λέξη «Άγιος» για να χαρακτηρίσουμε τη φύση του Θεού.
Ο χριστιανός δεν γίνεται άγιος με τα καλά του έργα, αλλά ο Θεός τον κάνει με τη χάρη του άγιο, διότι τον καθιστά συμμέτοχο της θεϊκής του Ζωής, η οποία είναι κατεξοχήν άγια.
Όταν ο Χριστιανός με το βάπτισμα και τα υπόλοιπα Ιερά Μυστήρια γίνεται «νέο δημιούργημα» (Βλ. Β΄ Κορινθίους 5,17), τότε η συμπεριφορά του πρέπει να γίνει ανάλογη με τη νέα κατάστασή του. Το να είναι κανείς άγιος σημαίνει να ζει εν Χριστώ, να κάνει τον Χριστό αρχή, εμπνευστή και πηγή της ζωής του, να διάγει μια ζωή, όχι μόνο σύμφωνη με αυτήν του Χριστού, αλλά να ταυτίζει σχεδόν τη ζωή του με αυτήν του Χριστού. Ο Άγιος Παύλος εκφράζει αυτή την πραγματικότητα με τη φράση «Χριστὸς ἐν ὑμῖν» (Bλ. Κολοσσαείς 1, 27) και καθορίζει τον σκοπό της αποστολής του, που είναι να γεννηθεί ο Χριστός στον καθένα από τους πιστούς (Βλ. Κολοσσαείς 1, 24-29). Αυτό το ίδιο το Μυστήριο της ζωής μας εν Χριστώ, ο Άγιος Παύλος το εκφράζει με την πρόθεση συν [συν-πάσχω με τον Χριστό, συν-ενταφιάζομαι με τον Χριστό, συν-ανασταίνομαι με τον Χριστό … (Βλ. Κολοσσαείς 2, 12-3)], ή με την αιτιατική πτώση του λόγου: να έχουμε την υπομονή του Χριστού, την αγάπη του Χριστού, τα συναισθήματα του Χριστού, το ανάστημα του Χριστού κλπ. (βλ. Εφεσίους 4, 13-14).
Ο Θεός Πατέρας, μέσω του Χριστού, με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, «κατοικεί» στις καρδιές μας, δηλαδή στα έγκατα του είναι μας, εκεί που διαμορφώνεται ο βασικός προσανατολισμός της ζωής μας.
Ο Χριστός είναι το αποκορύφωμα, όχι όμως και το τέρμα της χριστιανικής ζωής. Είναι ο μεσίτης της ιστορίας και της σωτηρίας, όχι όμως ο σκοπός. Ως μεσίτης και ως υιός, μας οδηγεί στον Πατέρα και έτσι γινόμαστε «Υιοί εν Υιώ», επομένως η ζωή μας εν Χριστώ, δηλαδή η αγιότητά μας, δεν είναι άλλο από μια υιική ζωή. Η ζωή μας ως παιδιά του Θεού, είναι, μια ασταμάτητη αναζήτηση του θελήματος του Πατέρα και ταύτιση της δικής μας θέλησης με αυτό.