ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΑΘΟΛΙΚΗ»
Του Σεβασμιοτάτου Καθολικού Αρχιεπισκόπου
Νάξου-Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου και Μητροπολίτη παντός Αιγαίου
κ. Νικολάου
Πώς βλέπει το έτος της ευσπλαχνίας ένας επίσκοπος, αλλά και πώς θα προέτρεπε να το βιώσουμε; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα ζητήσαμε από τον σεβασμιότατο π. Νικόλαο, Αρχιεπίσκοπο Νάξου-Τήνου και Μητροπολίτη παντός Αιγαίου, ποιμένα από τις 4 Ιουλίου 1993 της πλέον πολυνησιακής Εκκλησιαστικής επαρχίας της χώρας μας. Oι δύο εκκλησιαστικές του επαρχίες αποτελούνται από πολλά νησιά μέσα στο Αιγαίο. Η πρώτη και η πιο μεγάλη, εκείνη δηλαδή της: Νάξου – Αμοργού – Πάρου – Τήνου –Άνδρου – Μυκόνου, αποτελείται από έξη μεγάλα νησιά και από άλλα πιο μικρά. Η δεύτερη, που είναι της Επισκοπής Χίου αποτελείται από τέσσερα μεγάλα ακριτικά νησιά: τη Χίο, τη Λέσβο, τη Σάμο, την Ικαρία και από άλλα πιο μικρά. Προσπαθεί να είναι όσο το δυνατό περισσότερο παρών σε όλα αυτά τα νησιά. Για να το πετύχει αυτό έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα δύο χιλιάδες εξακόσια (2600) ταξίδια.
Τι σημαίνει για σας το Έτος της Ευσπλαχνίας;
Είναι μία αληθινή ευλογία του Θεού για όλη την Εκκλησία!
Είναι φυσικό σ’ αυτή την ευλογία ένας επίσκοπος να περιμένει ένα μεγάλο μερίδιο αυτής της ευσπλαχνίας του Θεού.
Ο Κύριος αγαπά την Εκκλησία του, και αυτή την αγάπη του την φανερώνει ιδιαίτερα μέσα από την υπηρεσία των σημερινών αποστόλων του. Τη στέλνει πρώτα σ’ εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ευθύνη μέσα στο λαό του, με σκοπό να την βιώσουν,για να μπορέσουν στη συνέχεια να την μεταδώσουν σε όλη την Εκκλησία. Η πρώτη και μεγαλύτερη ευθύνη του επισκόπου είναι να βοηθήσει με την ίδια τη ζωή του και το παράδειγμά του όλα τα μέλη της Εκκλησίας να βιώσουν καλύτερα και εντονότερα την αγάπη και την ευσπλαχνία του Θεού.
Θα είναι μεγάλο λάθος μου αν,ως επίσκοπος,σ’ αυτό το ιωβηλαίο έτος περιοριστώ σε κάποια ευχολόγια για την ευσπλαχνία ή χειρότερα ακόμη, σε κάποιες εξωτερικές έστω και λαμπρές θρησκευτικές ή άλλες εκδηλώσεις. Θα ήταν ακόμη πιο μεγάλο λάθος μου, αν επηρεαστώ από κάποιες κακόβουλες δημοσιεύσεις μερικών άλλων αδελφών μου, που δεν ανήκουν στην Καθολική Εκκλησία και ήδη προσπάθησαν, να αλλοιώσουν το γνήσιο πνεύμα του εκτάκτου αυτού Ιωβηλαίου έτους, πριν ακόμη αρχίσει.
Η Εκκλησία του Χριστού Ανατολής και Δύσης δεν μπορεί παρά να είναι ευαίσθητη στην αγάπη του Θεού και την ευσπλαχνία του που όλοι έχουμε ανάγκη, και πρώτοι εμείς οι επίσκοποι.
Δίνεται λοιπόν μεγάλη ευκαιρία στην Εκκλησία του Χριστού, να συνειδητοποιήσει, ότι μέσα σ’ αυτές τις δύσκολες εποχές που ζούμε, η μόνη σταθερή αγάπη είναι εκείνη του Θεού μας. Είναι λυπηρό πως ακόμη και μεταξύ Χριστιανών λείπει η ειλικρινής και αδελφική αγάπη. Δεν αγαπούμε μόνο όσους συμφωνούν μαζί μας, όσους έχουν την ίδια πίστη με τη δική μας, το ίδιο δικό μας χρώμα, την ίδια πατρίδα ή μιλούν τη δική μας γλώσσα. Η αγάπη είναι το χαρακτηριστικό του Χριστιανού διότι ο Θεός είναι Αγάπη. «Ο Θεός είναι αγάπη» (Ιωαν 4,8).
Ο Θεός όχι μόνο μας αγαπά αλλά και δεν μπορεί να μη μας αγαπά!
Αν καταλαβαίναμε τι σημαίνει αυτό, τότε σίγουρα θα είμαστε κλήρος και λαός πολύ διαφορετικοί.
Μέσα στον κόσμο του μίσους, του πολέμου, της τρομοκρατίας και της θρησκευτικής αδιαφορίας, έχουμε τώρα μια καινούρια ευκαιρία να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας και στο λαό μας, ότι ακόμη και μέσα σ’ αυτές τις περίεργες και απάνθρωπες συνθήκες ζωής, ο Θεός δεν παύει να μας αγαπά. Δεν παύει να δωρίζει άφθονη την ευσπλαχνία του σε κάθε άνθρωπο που την ζητά. Είναι προπάντων τώρα που ο Κύριος μας αγαπά πιο πολύ. Διότι τώρα που οι άνθρωποι στερούν την αγάπη τους ο ένας στον άλλο έχουμε περισσότερο ανάγκη την αγάπη του Θεού.
Σήμερα ο άνθρωπος δύσκολα προσφέρει αγνή αγάπη στον συνάνθρωπό του. Η καρδιά μας από σάρκινη και ευαίσθητη στην αγάπη, έγινε και πάλι σκληρή και παγωμένη, που μόνο μίσος μπορεί να προσφέρει.
Για την Εκκλησία, αυτό το ιωβηλαίο έτος πρέπει να είναι για όλους: έτος αισιοδοξίας, χαράς, ελπίδας και αγάπης. Αυτό θα συμβεί με την αναθέρμανση της πίστης εκείνων που πιστεύουν, τον προβληματισμό εκείνων που λένε πως δεν πιστεύουν, αλλά ακόμη και εκείνων που τελικά έχουν αντικαταστήσει το Θεό με τον εαυτό τους! Τότε όλοι θα μπορέσουν να πουν: «Πιστέψαμε κι εμείς στον Ιησού Χριστό για να γίνουμε δίκαιοι από την πίστη στο Χριστό και όχι από τα έργα του νόμου».(Γαλ. 2,16)
Πολυνησιακή η εκκλησιαστική σας επαρχία. Μεγάλες ποιμαντικές προκλήσεις και για το έτος της Ευσπλαχνίας;
Ναι, είναι αλήθεια, οι δύο εκκλησιαστικές μου επαρχίες αποτελούνται από πολλά νησιά μέσα στο Αιγαίο. Η πρώτη και η πιο μεγάλη, εκείνη δηλαδή της: Νάξου – Αμοργού – Πάρου – Τήνου –Άνδρου – Μυκόνου, αποτελείται από έξη μεγάλα νησιά και από άλλα πιο μικρά. Η δεύτερη που είναι της Επισκοπής Χίου αποτελείται από τέσσερα μεγάλα ακριτικά νησιά: τη Χίο, τη Λέσβο, τη Σάμο, την Ικαρία και από άλλα πιο μικρά.
Από τις 4 Ιουλίου 1993 που ο Κύριος μου ζήτησε να συνεχίσω το άοκνο αποστολικό έργο του αείμνηστου σήμερα προκατόχου μου Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Περρή, θέλησα να μην κάνω καμία διάκριση μεταξύ αυτών των νησιών. Προσπάθησα και προσπαθώ να τα αγαπώ εξ ίσου σαν "πολύδιμα" παιδιά μου. Προσπαθώ να είμαι όσο το δυνατό περισσότερο παρών σε όλα αυτά τα νησιά. Για να το πετύχω αυτό έχω πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα δύο χιλιάδες εξακόσια (2600) ταξίδια.
Είναι απόφασή μου, κατά το έτος αυτό της ευσπλαχνίας, να είμαι ακόμη πιο κοντά τους, διότι δεν θέλω απλώς να τους ζητήσω τι να κάνουν, αλλά να προσπαθήσουμε μαζί να γιορτάσουμε και να πανηγυρίσουμε αυτό το μεγάλο δώρο που ο Κύριος στέλνει στην Εκκλησία του, το δώρο της αγάπης και της ευσπλαχνίας.
Πρόθεσή μου είναι να βοηθήσω με όλες μου τις δυνάμεις, ώστε να μην πάει τίποτε χαμένο από αυτό το πολύτιμο δώρο του Θεού Πατέρα που στέλνεται στην Εκκλησία μέσω του Υιού του Ιησού Χριστού και αναγνωρίζεται με την ενέργεια και τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος.
Μακάρι να έχει αυτό το έτος ένα και μοναδικό αποτέλεσμα: να καταλάβουμε λίγο παραπάνω από ό,τι έχουμε καταλάβει μέχρι τώρα, ότι ο Κύριος μας αναζητά, και θέλει να μας βρει εκεί που έχουμε χαθεί, να μας βάλει στους ώμους ως καλός Ποιμένας και να μας οδηγήσει στο Θεό Πατέρα, που μας περιμένει για να γιορτάσει μαζί μας τη σωτηρία μας.
Ο Θεός μας είναι «Θεός-Αγάπη» και δεν έχει καμία σχέση με τα τόσα είδωλα θεού που προβάλλουν, κυκλοφορούν και προωθούν αρκετοί συνάνθρωποί μας και στο όνομά του βασανίζουν και σκοτώνουν τόσους ανθρώπους. Τέτοιος Θεός δεν υπάρχει. Και όσοι δεν πιστεύουν σ΄αυτόν το Θεό, ούτε άπιστοι είναι ούτε άθεοι! Θεός με Θ κεφαλαίο είναι Ένας και Τριαδικός, θεοί με θ μικρό δεν είναι μόνοι οι δώδεκα του Ολύμπου, αλλά και χιλιάδες άλλοι που το εργαστήρι του ανθρώπινου μυαλού συνεχώς παράγει και προωθεί.
Από τις δύο τοπικές μου Εκκλησίες που διακονώ, δεν θα προτείνω, κατ’ αυτό το έκτακτο ιωβηλαίο έτος, τίποτε παραπάνω από το να ζητήσουν:
Πρώτο: την ευσπλαχνία του Θεού μέσω του Μυστηρίου της Εξομολόγησης, έστω και μία φορά.
Είμαι βέβαιος πως, αν αυτό γίνει με την κατάλληλη προετοιμασία, ειλικρίνεια και ταπεινοσύνη, τότε συχνά θα «προσέρχονται στο θρόνο της χάρης με παρρησία, ώστε να λάβουν έλεος και χάρη». (Εβρ. 4,16).
Δεύτερο: Όσοι αισθανόμαστε κάποια ψυχρότητα, ή απόσταση, ή χειρότερα εχθρότητα για κάποιον συνάνθρωπό μας, ή γνωρίζουμε ότι κάποιος συνάνθρωπός μας δεν αισθάνεται άνετα απέναντί μας, τότε εμείς να πάρουμε την πρωτοβουλία να συμφιλιωθούμε μαζί του: «Κύριε, πόσες φορές να σφάλει εναντίον μου ο αδελφός μου και να τον συγχωρήσω; Μέχρι επτά φορές;» Ο Ιησούς του απαντάει: «Δεν σου λέω μέχρι επτά φορές, αλλά μέχρι εβδομήντα φορές επτά» (Ματθ. 18,22).
Τρίτο: Να μην ξεχνάμε πως, σε μία διαφορά που υπάρχει μεταξύ δύο ατόμων, αυτός που έχει δίκιο υποχωρεί, ενώ αυτός που έχει άδικο απλώς φωνάζει.«Όταν προσφέρεις το δώρο σου στο ναό κι εκεί θυμηθείς πως ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε εκεί, μπροστά στο θυσιαστήριο του ναού, το δώρο σου και πήγαινε να συμφιλιωθείς πρώτα με τον αδελφό σου, και ύστερα έλα να προσφέρεις το δώρο σου» (Ματθ. 5, 23-24).
Ευτυχής συγκυρία: στις 19 του μηνός συμπληρώνετε τα 50 χρόνια ιεροσύνης. Κοιτάζοντας πίσω το χρόνο πώς νιώθετε;
Ευτυχής πράγματι συγκυρία για μένα, διότι στις 19 Δεκεμβρίου αυτού του έτους ολοκληρώνεται το χρυσό ιερατικό ιωβηλαίο μου. Χρυσό όχι βέβαια από τα έργα μου, αλλά χρυσωμένο από την υπομονή που ο Θεός έδειξε για μένα. Χρυσωμένο από την αγάπη του και την ευσπλαχνία του.
Τίποτε πιο όμορφο! Τίποτε πιο συμβολικό! Τίποτε πιο εντυπωσιακό δεν θα μπορούσε πράγματι να συμβεί στην ιερατική μου ζωή, από το να γιορτάσω το ιωβηλαίο έτος της ιερατικής μου χειροτονίας μέσα στο έκτακτο Ιωβηλαίο έτος της ευσπλαχνίας.
Έχω ανάγκη της ευσπλαχνίας του Θεού περισσότερο από όλους.
Θέλω σ’ αυτή την όμορφη συγκυρία να πω στο Θεό ένα μεγάλο ευχαριστώ, και πόσο θέλω και επιθυμώ αυτή η ευσπλαχνία του να συνεχίσει για μένα, για να μπορώ κι εγώ να την μεταδίδω σε κάθε άνθρωπο που θα συναντήσω στην υπόλοιπη ζωή μου.
Δεν θέλω να κοιτάζω πίσω στο χρόνο, διότι αυτό δεν ωφελεί.
Ο Κύριος ξεχνά το χθες και ενδιαφέρεται για το σήμερα. Η ζωή μας είναι ευτυχισμένη, όχι από όσα κάνουμε για το Θεό αλλά για όσα ο Θεός κάνει για μας ακόμη. Ακόμη και όταν βρισκόμαστε σαν το χαμένο πρόβατο, μπλεγμένοι σε ακανθώδεις βάτους και πληγωμένοι από τον εγωισμό μας και την αυτάρκειά μας, τότε εκείνος μας αναζητά (Ματθ. 18,12-14).
Γνωρίζω τις ελλείψεις μου, τις αδυναμίες μου, τις περιορισμένες ψυχικές και σωματικές δυνάμεις και δυνατότητές μου. Δεν έχω αυταπάτες, αλλά μόνο πολλές ελπίδες, που πηγάζουν από Εκείνον που με κάλεσε να τον ακολουθήσω, παρά την αναξιότητά μου.
Τι θα λέγατε σε ένα νέο που νιώθει, σήμερα σε μια πολύπλευρα δύσκολη εποχή, αυτό το κάλεσμα για να ακολουθήσει το δρόμο της ιεροσύνης;
Θα του έλεγα: Βλέπεις τα χάλια του σημερινού μας κόσμου; Σ΄αρέσουν; Θέλεις να διορθωθούν; Αν ναι, τότε πρέπει να ξέρεις πως μόνο ο Κύριος μπορεί να τα διορθώσει, και μάλιστα με τη δική σου βοήθεια. Χρειάζεται την καρδιά σου, τα χέρια σου και τα πόδια σου.
Την καρδιά σου, γιατί ο Θεός αγαπά τον άνθρωπο χρησιμοποιώντας τη δική σου καρδιά.
Τα χέρια σου, για να προσφέρεις λίγο ψωμί που Εκείνος θα πολλαπλασιάσει (Ματθ. 14.14) και θα το μοιράσει σε όσους πεινούν πάνω στη γη. Στους σημερινούς πεινασμένους αδελφούς μας που στριμώχνονται στα σύνορα των προοδευμένων κρατών της Ευρώπης. Σ΄ αυτούς που ψάχνουν για ελευθερία, ειρήνη και γαλήνη, μια αξιοπρεπή εργασία για να κερδίζουν τίμια το ψωμί της οικογένειάς τους. Ο Ιησούς πάντα δείχνει συμπόνια για το λαό του και ιδιαίτερα για τους κουρασμένους και εξαντλημένους (Ματθ. 15,37).
Τα πόδια σου, για να μεταφέρει σε κάθε γωνιά της γης το μήνυμα της αγάπης. Την καλή αγγελία, τη χαρά του Ευαγγελίου, που είναι η πηγή της αιώνιας χαράς και ευτυχίας.
Πού θα βρει τέτοια καρδιά, τέτοια χέρια και τέτοια πόδια, αν εσύ δεν προσφέρεις τα δικά σου;
Αν νομίζεις πως δεν είσαι άξιος για μια τέτοια αποστολή, τότε είσαι ο πιο κατάλληλος για να την αναλάβεις. Αν είσαι όμως σίγουρος πως είσαι ικανός και άξιος για μια τέτοια αποστολή, τότε άφησέ την σε κάποιο άλλο και εσύ κάνε μία άλλη επιλογή!
Θέλεις να το σκεφθείς;
Μέσα από την πολυετή εμπειρία σας ως ποιμένας, μπορείτε να προτείνετε 4 πρακτικούς τρόπους για να δείχνει καθημερινά ένας χριστιανός ευσπλαχνία προς τους άλλους;
1.- Να πιστεύει ότι έχει ανάγκη από την ευσπλαχνία του Θεού περισσότερο από κάθε άλλο και συχνά να επαναλαμβάνει για τον εαυτό του: «Ελέησέ με, Θεέ, χάρη στο έλεός σου, και χάρη στην αμέτρητη ευσπλαχνία σου, εξάλειψε το ανόμημά μου». (Ψαλμός 50ος)
2.- Να πιστεύει πως καθημερινά ο Κύριος τον αγαπά και τον ευσπλαχνί-ζεται, με την προϋπόθεση να αγαπά και να ευσπλαχνίζεται και εκείνος τους άλλους.«Να φέρεστε μεταξύ σας με καλοσύνη κι ευσπλαχνία και να συγχωρείτε ο ένας τον άλλο, όπως κι ο Θεός συγχώρησε κι εμάς δια του Χριστού» (Εφεσ. 4,32).
3.- Να νιώθει πως η ευσπλαχνία του Θεού δεν είναι ένα δώρο για να το φυλάξουμε αλλά για το μοιραστούμε με τους άλλους.«Δωρεάν λάβατε και δωρεάν να δίνετε» (Ματθ.10,8)
4.- Την αγάπη μας και την ευσπλαχνία μας να την προσφέρουμε ιδιαίτερα σε όσους μας την στερούν.«Αν αγαπάτε μόνο όσους σας αγαπούν, ποια αμοιβή περιμένετε από το Θεό;» (Ματθ. 5,46).
Τελειώνοντας αυτή τη συνέντευξή μου, θα ήθελα να καλέσω όσους την διαβάσετε, να σταθούμε μαζί στο νοερό κατώφλι του κάθε συνανθρώπου μας, όπως η Παναγία στο κατώφλι του σπιτιού της εξαδέλφης της Ελισάβετ και μαζί της και μαζί σας να ψάλουμε το δοξαστικό ύμνο της προς το Θεό, που είναι όλος αφιερωμένος στην ευσπλαχνία του και επεκτείνεται «από γενεά σε γενεά» (Λουκάς 1,50).