Την ανάμνηση του τελευταίου δείπνου του Κυρίου, πριν την σύλληψή του, τέλεσε με τη Θεία Ευχαριστία στον Ιερό Ναό Παναγίας του Καρμήλου, ο Σεβ/τατος Επίσκοπός μας π. Πέτρος Στεφάνου το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, μαζί με τον εφημέριο π. Στέφανο Αρμακόλα.
Με την Μεγάλη Πέμπτη, ξεκινά το Πασχαλινό Τριήμερο, ενώ η Θεία Λειτουργία του Μυστικού Δείπνου, μας υπενθυμίζει τη σύσταση της Θείας Ευχαριστίας από τον ίδιο τον Ιησού, όταν στο τελευταίο δείπνο με τους μαθητές του, και γνωρίζοντας ότι για λίγο ακόμα θα είναι μαζί τους, θέλησε να τους αφήσει ότι πολυτιμότερο είχε, το ίδιο το Σώμα του και το Αίμα του.
Στο κήρυγμά του αμέσως μετά το Ευαγγέλιο, ο Επίσκοπός μας εξήγησε στους πιστούς τα αναγνώσματα που διαβάστηκαν και πώς συνδέεται η Θεία Ευχαριστία με το πλύσιμο των ποδιών.
«“Έφαγαν βιαστικά, με σπουδή, έφαγαν πικρά χόρτα, έφαγαν ζωσμένοι στη μέση και κρατώντας το ραβδί στο χέρι, έφαγαν αρνί ψητό“. Έτσι περιγράφει εκείνη τη νύχτα, τη νύχτα της απελευθέρωσης των Εβραίων από τη σκλαβιά των Αιγυπτίων, ο λόγος του Θεού, όπως ακούσαμε στο πρώτο ανάγνωσμα. Με τη βοήθεια του Θεού, εκείνη τη νύχτα πέρασαν την Ερυθρά Θάλασσα, τη νύχτα που έκαναν το Πάσχα τους. Το Πάσχα οι Εβραίοι εορτάζουν την απελευθέρωσή τους και κάνουν ανάμνηση αυτού του γεγονότος, που έδωσε ταυτότητα και συνοχή σε αυτό το λαό. Το εορτάζουν κάθε χρόνο για να μην ξεχνούν ότι, η ελευθερία που απολαμβάνουν, είναι δωρεά του Θεού. Τα συνοπτικά ευαγγέλια μάς διηγούνται ότι ο Ιησούς, κατά το δείπνο της εορτής του εβραϊκού Πάσχα, παίρνει τον άρτο και τον οίνο και προφέρει τα λόγια: «Αυτό είναι το σώμα μου, αυτό είναι το αίμα μου που δόθηκαν για εσάς».
Ο Ιησούς, εκείνη τη νύχτα, αλλάζει ριζικά το νόημα της εορτής. Δεν υπάρχει πια αίμα αρνιού, αλλά αίμα που χύθηκε από έναν άλλον Αμνό που δίνει την αληθινή ελευθερία, αυτή από την αμαρτία.
Ο Άγιος Παύλος μας το θυμίζει αυτό στο δεύτερο ανάγνωσμα που ακούσαμε. «Σας παρέδωσα αυτό που παρέλαβα…» και περιγράφει τις μοναδικές πράξεις του Ιησού. Αυτό έκανε ο Απόστολος Παύλος με τους χριστιανούς της εποχής του, και αυτό κάνει η Εκκλησία ανά τους αιώνες, αυτό κάνουμε και εμείς σήμερα.
Η Εκκλησία, κάθε φορά που συγκεντρώνεται για τη θεία Ευχαριστία, τελεί το γεγονός της απελευθέρωσής της μέσω της θυσίας του Ιησού πάνω στο σταυρό και την καθιστά παρούσα.
Ο Ιωάννης, στο ευαγγέλιό του, δεν μας διηγείται τη σύσταση της Ευχαριστίας, αλλά σταματά στη σκηνή όπου ο Ιησούς πλένει τα πόδια των μαθητών του, όπου και αυτή η πράξη έχει το ίδιο νόημα… Γονατιστός, μπροστά στους μαθητές του, δηλώνει ότι δίνει τη ζωή του για αυτούς, ότι είναι στην υπηρεσία τους, και αυτό έχει την ίδια βαρύτητα με τη θυσία του πάνω στο σταυρό. Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε ότι οι Απόστολοι σώθηκαν, θεραπεύτηκαν, με το να δεχτούν να τους πλύνει τα πόδια ο Ιησούς. Γιατί, όπως ο σταυρός είναι σημείο της ύψιστης αγάπης του για εμάς, το ίδιο είναι και το να γονατίσει μπροστά στους φίλους του και μαθητές του και να γίνει υπηρέτης από αγάπη.
Τους Εβραίους, ο Θεός τους αγάπησε και τους ελευθέρωσε από τη σκλαβιά των Αιγυπτίων, και εμάς μας αγάπησε και μας ελευθέρωσε από τη σκλαβιά της αμαρτίας. Και μας είπε, μέσω του Ιησού: «Όπως έκανα εγώ σε σας και εσείς να κάνετε».
Μας ελευθέρωσε από αγάπη, για να υπηρετούμε τους αδελφούς με αγάπη. Είναι σαν να μας λέει: «Εγώ σας αγάπησα, σας ελευθέρωσα μέσω του σταυρού, τώρα εσείς να αγαπάτε ο ένας τον άλλο». Τώρα, εμείς ζώντας την αγάπη μέσα στην ελευθερία των παιδιών του Θεού, η κλήση μας είναι να αγαπάμε, όπως εκείνος. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο Ιησούς εκείνη τη νύχτα κάνει αυτές τις δυο πράξεις μαζί, είναι σαν να θέλει να μας πει ότι συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους: η θεία Ευχαριστία (με το να δώσει το σώμα …) και η προσφορά βοήθειας προς τον πλησίον (με το να πλύνει τα πόδια…). Δηλαδή, ο Ιησούς μάς λέει ότι δεν υπάρχει αυθεντική θεία Ευχαριστία όπου δεν υπάρχει αγάπη για το συνάνθρωπο, όπου δεν υπάρχει προσφορά υπηρεσίας και αγάπης.
Η θεία Ευχαριστία με στηρίζει και με οδηγεί σε πράξεις αγάπης προς το συνάνθρωπο. Αλλά και για να είναι αληθινά χριστιανική η βοήθεια προς το συνάνθρωπο, για να γίνεται από αγάπη για τον πλησίον και όχι για άλλους λόγους, πρέπει να τρέφομαι πνευματικά και να ωθούμαι μέσα από την προσευχή μου σε αυτό. Βάζει αυτά τα δύο μαζί και καθιστά το ένα για το άλλο κριτήριο αυθεντικότητας και αλήθειας. Και για να γίνει αυτό, η καρδιά μας πρέπει να είναι γεμάτη από την αγάπη του Χριστού. Από την αγάπη, που ο Χριστός δίνει σε όποιον μένει ενωμένος μαζί του. Ας δοξάσουμε και ας ευχαριστήσουμε το Θεό για αυτά τα δώρα που μας δίνει και ας του ζητήσουμε: Βοήθησέ μας, Κύριε, να καταλάβουμε το μέγεθος της αγάπης σου για μας, και κάνε μας άξιους μιμητές σου».
Αμέσως μετά ο Σεβ/τατος π. Πέτρος έπλυνε συμβολικά τα πόδια σε παιδιά κάνοντας ανάμνηση της πράξης του Ιησού προς τους μαθητές του.
Η Ακολουθία ολοκληρώθηκε με τη μεταφορά της Θείας Ευχαριστίας σε παρακείμενο βήμα, συμβολίζοντας την αναχώρηση του Ιησού για τον κήπο των Ελαιών, λίγο πριν ξεκινήσει το Πάθος Του.
Σπεράντζα Δουράτσου