Παρέμβαση του προέδρου της Cei, του καρδιναλίου Gualtiero Bassetti, κατά τη συνάντηση στη Ρώμη με τίτλο: «Προωθούμε και ενσωματώνουμε».
Ένα σύστημα υποδοχής μεταναστών στην Ιταλία «ολοκληρωμένο και ευρέως διαδεδομένο», «κατάλληλο για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε: δεν θα πρέπει να υπάρχουν χώροι προσωρινής στάθμευσης ή γκέτο». Αυτά ήταν τα λόγια του καρδιναλίου Gualtiero Bassetti, προέδρου της Ιεράς Συνόδου των Επισκόπων της Ιταλίας (Cei), με τα οποία παρενέβη σήμερα στη Ρώμη, στην αίθουσα Koch του Palazzo Madama, κατά την συνάντηση «Προωθούμε και ενσωματώνουμε», παρουσία της Υπουργού Εσωτερικών, Luciana Lamorgese.
Υποδεχόμαστε, προστατεύουμε, προωθούμε, ενσωματώνουμε
Ξεκινώντας με τα τέσσερα ρήματα που έχει αναφέρει ο Πάπας Φραγκίσκος στο Μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα των Μεταναστών και των Προσφύγων το 2018, ο καρδινάλιος Bassetti εξήγησε πως το «υποδεχόμαστε, προστατεύουμε, προωθούμε, ενσωματώνουμε» αποτελεί ένα «ολοκληρωμένο κοινωνικό πρόγραμμα» για μια «ανθρώπινη και φιλόξενη» κοινότητα, όπου οι διαφορές αποτελούν «αμοιβαίο εμπλουτισμό» και οι δυσκολίες μια «πρόκληση που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί». Ο Ποντίφικας, πρόσθεσε ο πρόεδρος της Cei, διευκρίνισε επίσης πως τα τέσσερα αυτά ρήματα δεν έχουν σημασία «μόνο» για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, αλλά αποτελούν «στάση και ικανότητα που θα πρέπει να έχουμε για οποιονδήποτε» αντιμετωπίζει δυσκολίες «ανεξάρτητα από τον τόπο όπου γεννήθηκε».
Κάθε ζωή είναι ιερή
Μερικές φορές, παρατήρησε ο ιεράρχης κατά την εκδήλωση που διοργανώθηκε από την Εθνικό ίδρυμα μικροπιστώσεων, «φαίνεται ότι σε αυτή τη χώρα, ειδικά τα τελευταία χρόνια, έχουμε παραμείνει λίγο κολλημένοι». Πρέπει να επαναλάβουμε ότι «κάθε ζωή είναι ιερή και, όταν βρίσκεται σε κίνδυνο, θα πρέπει πάντα να τη σώζουμε». «Είναι καθήκον – συνέχισε – να πραγματοποιήσουμε μια κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών, η οποία θα διασφαλίζει ότι όλα τα καθήκοντα δεν θα εμπίπτουν μόνο στις χώρες της πρώτης άφιξης: αυτός είναι ο στόχος που πρέπει να επιδιώκεται στην πολιτική σκηνή και – όπως επεσήμανε – δεν θα πρέπει ποτέ να οδηγούμαστε σε άρνηση παροχής βοήθειας και μιας πρώτης υποδοχής όσων βρίσκονται σε κίνδυνο».
Ψευδές δίλημμα
Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί «η δυνατότητα ανασυγκρότησης μιας νέας ζωής στη χώρα ασύλου», η «αντίθεση» «λιμάνια κλειστά – λιμάνια ανοιχτά» αποτελεί για τον καρδινάλιο Bassetti ένα «λανθασμένο δίλημμα»: θα πρέπει κυρίως να κατανοήσουμε, εξήγησε, τι συμβαίνει με αυτούς τους ανθρώπους που μόλις έχουν φτάσει στην Ιταλία. Ο στόχος μας θα πρέπει να είναι «η οικοδόμηση μιας χώρας ικανής να αναγνωρίζει και να αξιοποιεί τις διαφορές, επιβεβαιώνοντας την ισότητα όσον αφορά στα δικαιώματα και στην αξιοπρέπεια»: Αυτός είναι ο λόγος, παρατήρησε, που είναι απαραίτητο «να βοηθάμε όλους ώστε να καταλάβουν γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι αναγκάζονται να καταφύγουν σε συνθήκες τόσο τραγικές» και τι συμβαίνει όταν φθάνουν στην Ευρώπη.
Κακή υποδοχή
Ο αριθμός των μεταναστών, παρατήρησε, τα τελευταία χρόνια «δεν αυξάνεται πλέον»: το «αληθινό πρόβλημα» είναι η «άσχημη υποδοχή», η οποία «ναι, παρέχει μια σκηνή και τροφή, αλλά μόνο αυτά, χωρίς να ευνοεί την συνάντησή τους με την επικράτεια και χωρίς να παρέχει τουλάχιστον κάποια μορφή ένταξης». Η ιδέα του ιεράρχη είναι για παράδειγμα, η εκμάθηση της γλώσσας ή επαγγελμάτων, έτσι ώστε να αποφευχθεί το γεγονός οι μετανάστες «να εξωθηθούν προς την περιθωριοποίηση και την ανομία που τροφοδοτούν τον φόβο και την εχθρότητα πολλών Ιταλών πολιτών».
Ο κίνδυνος εκμετάλλευσης
Σήμερα, είπε, εκτιμάται ότι βρίσκονται στη χώρα μας περίπου από 600.000 έως 700.000 άτομα χωρίς άδεια παραμονής ή με άδεια παραμονής την οποία όμως, δεν μπορούν πλέον να ανανεώσουν, ακόμη κι αν εν τω μεταξύ, έχουν βρει εργασία: πρόκειται για ανθρώπους που δεν γνωρίζουν «πού να πάνε και τι να κάνουν και έτσι γίνονται εύκολη λεία εκμετάλλευσης και εγκληματικότητας». «Δυστυχώς», συνέχισε, τα τελευταία νομοθετικά μέτρα «δεν φαίνεται να επαρκούν» για τη μείωση αυτού του αριθμού.
Εύκολα μονοπάτια ιθαγένειας
Η Εκκλησία ελπίζει σε μια λύση «πιο κατάλληλη και πιο δίκαιη», βασισμένη στις διεθνείς συμβάσεις, στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στις «σαφείς ενδείξεις» που έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Sergio Mattarella, καθώς και με «ευκολότερα μονοπάτια πρόσβασης στην ιθαγένεια, κυρίως για εκείνους τους ανήλικους που γεννιούνται από αλλοδαπούς γονείς στην Ιταλία, που πηγαίνουν στα σχολεία μας και που κατοικούν στις πόλεις μας, που στην πραγματικότητα είναι ήδη Ιταλοί, αλλά που ακόμη στερούνται των ίδιων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σε σχέση με τους συνομηλίκους τους». Επειδή η πρόσβαση στην ιθαγένεια, όπως υπενθυμίζει ο Ποντίφικας, μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία ένταξης σε μια χώρα. Με αυτή την προοπτική, αποτελούν καθημερινό «σημείο» για το οποίο Κράτος και Εκκλησία «μαζί» – σε μια διαδικασία «αλλαγής και αντιπαράθεσης» – προσπαθούν να υπογραμμίσουν τον «πολιτιστικό και θρησκευτικό πλούτο» της Ιταλίας και ταυτόχρονα «να ακούσουν και να τονίσουν τις θετικές εμπειρίες που μπορούν να συνοδεύουν τους μετανάστες ώστε να μην χρειάζονται πλέον χορήγηση φροντίδας» και έτσι να μπορέσουν «να συμβάλουν» στην ανάπτυξη της κοινωνίας όπου ζουν.
Μετάφραση: ρφ/kantam.gr