ΑΡΘΡΟ πέμπτο
Η Συνθετική Έκθεση των εργασιών της Συνόδου των Επισκόπων (Οκτώβριος 2023)
Λειτουργία – Γυναίκες
Είδαμε την προηγούμενη φορά ότι σήμερα, με πιστούς που δεν μπορούν να μεταδώσουν την πίστη στα παιδιά τους, το Βάπτισμα δεν μπορούμε πλέον να το χορηγούμε χωρίς προηγούμενη σοβαρή κατήχηση των γονέων. Είδαμε επίσης ότι κατήχηση για την Εκκλησία δεν είναι μερικά μαθήματα πάνω σε θρησκευτικά θέματα, αλλά κατήχηση με πρότυπο το αρχαίο κατηχουμενάτο, δηλαδή να γνωρίσουν όλη την ιστορία της σωτηρίας, για να αναπτύξουν μια προσωπική σχέση ΠΙΣΤΕΩΣ με τον Σωτήρα Χριστό, τέτοια που να τους ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΗ ΖΩΗ, δηλαδή από αδιάφοροι για τη ζωή της Εκκλησίας να αρχίσουν να συμμετέχουν ενεργά στην εκκλησιακή ζωή. Και η κατήχηση αυτή είναι ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ανάγκη, που πρέπει να την εφαρμόσουν οι ποιμένες (πότε;) και να την αγκαλιάσουν με χαρά οι βαφτισμένοι!!!
Ας κάνουμε άλλο ένα βήμα:
- Λέει η Σύνοδος ότι για να διαμορφώσουμε το σύνολο των βαφτισμένων (που ζουν την πίστη τους ατομικιστικά) σε «κοινότητα πίστεως»: «Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει, είναι να τιμηθεί η χάρη της Ευχαριστίας με ένα εορταστικό ύφος που να ταιριάζει με το δώρο και με αυθεντική αδελφοσύνη. Ένα δεύτερο βήμα αναφέρεται στην ανάγκη να γίνει η λειτουργική γλώσσα πιο προσιτή στους πιστούς. Ένα τρίτο βήμα συνίσταται στην ποιμαντική δέσμευση για την ενίσχυση όλων των μορφών κοινοτικής προσευχής, χωρίς να περιορίζεται μόνο στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας» (3,11-13).
Στην κυριακάτικη Λειτουργία λοιπόν πρέπει να δώσουμε περισσότερο εορταστικό χαρακτήρα και να μην είναι μια τυπική τελετή. Η Λειτουργία είναι το Πάσχα του Χριστού: το πέρασμά του από τον θάνατο στη ζωή, είναι ο πυρήνας της σωτηρίας μας.
Αρνητικό είναι επίσης ότι, με τη μείωση των εκκλησιαζομένων, έχομε περιορίσει και την κοινοτική προσευχή μας σχεδόν μόνο στη Λειτουργία.
- «Παράλληλα με τις πολλές μορφές υλικής φτώχειας, ο κόσμος μας γνωρίζει και την πνευματική φτώχεια, η οποία νοείται ως έλλειψη νοήματος στη ζωή» (4,4). Και πάλι επανέρχεται η ανάγκη ευαγγελισμού, κατήχησης: διότι πολλοί βαφτισμένοι είναι τυπικά θρησκευόμενοι, αλλά η θρησκευτικότητά τους δεν δίνει νέο νόημα στη ζωή τους, ζουν χωρίς Θεό. Σχετίζονται με τον Θεό μόνο όταν κάποιο πρόβλημα φθάσει στο απροχώρητο και τότε τρέχουν στον ναό και κάνουν τάματα.
Όλοι γύρω μας στολίζουν τα σπίτια και τα καταστήματά τους χριστουγεννιάτικα, και μιλούν για το πνεύμα των Χριστουγέννων. Πόσοι όμως πάνε κάθε Κυριακή στην εκκλησία για να συναντήσουν τον Χριστό, που από Θεός έγινε άνθρωπος, πέθανε και αναστήθηκε γι’ αυτούς; Ζουν Χριστούγεννα χωρίς Χριστό!!!
- Λέει η Σύνοδος: «Η οικογένεια είναι η ραχοκοκαλιά κάθε χριστιανικής κοινότητας. Η οικογένεια, ως κοινότητα ζωής και αγάπης, είναι προνομιακός τόπος για την εκπαίδευση στην πίστη και τη χριστιανική πρακτική, η οποία απαιτεί ιδιαίτερη συνοδεία μέσα στην κοινότητα». Στον τόπο μας, ΟΛΕΣ οι οικογένειες αποτελούνται από… βαφτισμένους. Η οικογένειά τους όμως είναι χριστιανική; Πώς να υπάρχει χριστιανική κοινότητα αν δεν υπάρχουν οικογένειες που ζουν χριστιανικά;
Μας λέει η Σύνοδος ότι πρέπει να φροντίσουμε την οικογένεια; ΠΩΣ; (1) να την εκπαιδεύουμε για να πιστεύει, (2) να τη βοηθούμε για να ζει στην πράξη χριστιανικά, (3) να τη συνοδεύουμε συνεχώς ώστε αυτά που απέκτησε να μην τα χάσει, απορροφημένη από τα γήινα. Και πάλι λοιπόν κατήχηση, όχι μόνο για να πιστέψουν αλλά και για να ζουν ως κοινότητα του Αναστημένου Χριστού!
- «Οι λαϊκοί πιστοί είναι όλο και περισσότερο παρόντες και ενεργοί ακόμη και στην υπηρεσία μέσα στις χριστιανικές κοινότητες. Η συμβολή τους είναι απαραίτητη για την αποστολή της Εκκλησίας· ως εκ τούτου, πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την απόκτηση των απαραίτητων δεξιοτήτων». Λέει η Σύνοδος ότι δεν αρκεί η καλή θέληση για να είναι κανείς π.χ. Επίτροπος ή μέλος σε κάποιο Συμβούλιο. Δεν πρέπει να περιορίζεται σε πρακτικά θέματα: να μετράει λεφτά, να αποφασίζει επισκευές, να οργανώνει εκδηλώσεις. Πρέπει να αποκτήσει και τις δεξιότητες, τις ικανότητες για να εκπληρώσει το έργο του ως αποστολή: να έχει το πνεύμα του Ευαγγελίου σε αυτό που κάνει.
- Η Σύνοδος μίλησε και για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Εκκλησία: «Οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα των εκκλησιαζομένων και είναι συχνά οι πρώτες ιεραπόστολοι της πίστεως μέσα στην οικογένεια». Εδώ όμως ισχύει αυτό που είπε η Σύνοδος για όλους: δεν αρκεί να εκκλησιάζεται κάποιος, πρέπει και να εκπαιδεύεται για να είναι σωστά θρησκευόμενος. Γιατί οι χριστιανές μητέρες δεν κατορθώνουν να κρατήσουν τα παιδιά στην Εκκλησία;
- Πολλές γυναίκες που συμμετείχαν στις εργασίας της Συνόδου «εξέφρασαν βαθιά ευγνωμοσύνη για το έργο ιερέων και επισκόπων, αλλά μίλησαν επίσης για μια Εκκλησία που πληγώνει: κληρικαλισμός, ανδροκρατία και μια ακατάλληλη χρήση της εξουσίας συνεχίζουν να σημαδεύουν το πρόσωπο της Εκκλησίας και να βλάπτουν την κοινωνία».
- Τέλος έχουμε και μια παράγραφο για το αίτημα διαφόρων να ανατίθεται και σε γυναίκες η χειροτονημένη διακονία: «Έχουν εκφραστεί διαφορετικές θέσεις σχετικά με την πρόσβαση των γυναικών στη διακονική υπηρεσία. Ορισμένοι θεωρούν ότι αυτό το βήμα θα ήταν απαράδεκτο, διότι θα ήταν ασυνεχές με την Παράδοση. Για άλλους, ωστόσο, η παροχή πρόσβασης των γυναικών στη διακονία θα αποκαθιστούσε μια πρακτική της αρχέγονης Εκκλησίας. Άλλοι πάλι διακρίνουν σε αυτό το βήμα μια κατάλληλη και αναγκαία απάντηση στα σημεία των καιρών, πιστή στην Παράδοση και ικανή να βρει ανταπόκριση στις καρδιές πολλών που αναζητούν ανανεωμένη ζωτικότητα και ενέργεια μέσα στην Εκκλησία. Ορισμένοι εκφράζουν τον φόβο ότι το αίτημα αυτό αποτελεί έκφραση μιας επικίνδυνης ανθρωπολογικής σύγχυσης, την οποία αν αποδεχτεί η Εκκλησία θα ευθυγραμμιζόταν με το πνεύμα των καιρών» και όχι με το πνεύμα του Ευαγγελίου. Το θέμα τέθηκε υπό μελέτη.
+ Σεβαστιανός, αρχιεπίσκοπος,
πρώην Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Αθηνών
