Στην τελευταία ημέρα του αποστολικού του ταξιδιού στην Τουρκία, πριν αναχωρήσει για τον Λίβανο, ο Πάπας συμμετείχε στη Θεία Λειτουργία που τελέστηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α’. Στην ομιλία του κάλεσε τις Εκκλησίες να συνεχίσουν αδιάκοπα την πορεία συμφιλίωσης, παρά τα εμπόδια που εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο Ποντίφικας επαίνεσε το έργο της Διεθνούς Μικτής Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ Καθολικών και Ορθοδόξων, ζητώντας από τα μέλη της να γίνουν «οικοδόμοι ειρήνης».
Αδέλφια εν Χριστώ: το θεμέλιο της πορείας προς την ενότητα
Το να αναγνωριστούν οι χριστιανοί ως αδέλφια και αδελφές εν Χριστώ είναι, σύμφωνα με τον Πάπα, η δέσμευση που πρέπει να τους ενώνει στην πορεία προς την πλήρη ενότητα, πορεία που ξεκίνησε με τη «ιστορική χειρονομία» του Παύλου ΣΤ’ και του Πατριάρχη Αθηναγόρα, η οποία επέτρεψε σημαντικά βήματα «σε εκκλησιολογικό και κανονικό επίπεδο».
Ο Λέων ΙΔ’ —όπως αναφέρεται στο κείμενο— στο τελευταίο του ραντεβού στην Κωνσταντινούπολη, πριν αποχαιρετήσει την Τουρκία και αναχωρήσει για τον Λίβανο, συμμετείχε στο γεγονός που ολοκλήρωσε «το προσκύνημα στους τόπους όπου διεξήχθη η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος στην ιστορία της Εκκλησίας». Για ακόμη μία φορά κάλεσε σε σταθερή προσήλωση στην επίτευξη της πραγματικής κοινωνίας μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών.
Να μην υπάρξει οπισθοχώρηση
Στην ατμόσφαιρα του Πατριαρχικού Ναού του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, εν μέσω ύμνων και αναμμένων κεριών —σύμβολα του φωτός του Χριστού— ο Πάπας συμμετείχε στη Θεία Λειτουργία προς τιμήν του Αγίου Ανδρέα, πολιούχου της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Περίπου 400 πιστοί παρέστησαν.
Στην ομιλία του ο Ποντίφικας αναφέρθηκε στο εμβληματικό «άλμα συμφιλίωσης» του 1964 στα Ιεροσόλυμα, στη συνάντηση του Παύλου ΣΤ’ με τον Πατριάρχη Αθηναγόρα, που άνοιξε τον δρόμο για τη θεραπεία των πληγών του σχίσματος. Το ιστορικό εκείνο αγκάλιασμα θέλησε να διαγράψει από τη μνήμη της Εκκλησίας όσα οδήγησαν στους αμοιβαίους αφορισμούς του 1054.
«Υπήρξαν πολλές παρεξηγήσεις και ακόμη και συγκρούσεις μεταξύ χριστιανών διαφορετικών Εκκλησιών στο παρελθόν», τόνισε. «Υπάρχουν ακόμη εμπόδια που δεν μας επιτρέπουν ακόμη την μεταξύ μας πλήρη κοινωνία, αλλά δεν πρέπει να κάνουμε πίσω ούτε να πάψουμε να αγαπιόμαστε ως αδέλφια εν Χριστώ».
Η δέσμευση της Ρωμαϊκής Εκκλησίας
Ο Πάπας υπογράμμισε ότι έχουν γίνει πολλά βήματα προόδου «τόσο σε εκκλησιολογικό όσο και σε κανονικό επίπεδο», και κάλεσε σε ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια για «την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας». Εξήρε το έργο της Μικτής Θεολογικής Επιτροπής και ζήτησε τη συνέχιση του διαλόγου, καθώς και την ενεργή συμμετοχή όλων των αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών.
«Θέλω να επιβεβαιώσω», είπε, «πως σε συνέχεια της διδασκαλίας της Β’ Συνόδου του Βατικανού και των προκατόχων μου, η επιδίωξη της πλήρους ενότητας όλων των βαπτισμένων στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος είναι από τις ύψιστες προτεραιότητες της Καθολικής Εκκλησίας και ιδιαίτερα της διακονίας μου ως Επισκόπου Ρώμης».
Οι χριστιανοί ως οικοδόμοι ειρήνης
Ο Πάπας ζήτησε από τους χριστιανούς να αντιμετωπίσουν από κοινού τις προκλήσεις της ανθρωπότητας, γινόμενοι «οικοδόμοι ειρήνης» σε μία εποχή «αιματηρών συγκρούσεων» σε πολλά μέρη του κόσμου. Η ειρήνη, τόνισε, δεν είναι μόνο αποτέλεσμα ανθρώπινης προσπάθειας αλλά «δώρο του Θεού» και απαιτεί προσευχή, μετάνοια, διάκριση και ζωντανή σχέση με τον Κύριο.
Επίσης, επεσήμανε την ανάγκη κοινής δράσης απέναντι στην οικολογική κρίση, η οποία απαιτεί «αυθεντική πνευματική μεταστροφή για τη σωτηρία της δημιουργίας».
Μεταξύ άλλων προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν από κοινού ανέφερε «την ορθή χρήση των νέων τεχνολογιών», ιδίως στον τομέα της επικοινωνίας, ώστε να εξυπηρετούν την ανθρώπινη ανάπτυξη και να μην παραμένουν προνόμιο των λίγων.
Βαρθολομαίος Α’: Η ενότητα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά επιτακτικό καθήκον
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, στην ομιλία του, αναφέρθηκε επίσης στο ιστορικό αγκάλιασμα του Παύλου ΣΤ’ και του Αθηναγόρα, το οποίο χαρακτήρισε «πνευματική άνοιξη» μετά τον «χειμώνα των διαιρέσεων». Εξέφρασε τη χαρά του για την επίσκεψη του Πάπα και υπογράμμισε τους δεσμούς αδελφοσύνης που ενώνουν τις δύο Εκκλησίες και επιβάλλουν την κοινή μαρτυρία του Ευαγγελίου.
Τόνισε πως η ανταλλαγή των αντιπροσωπειών κάθε χρόνο στις εορτές των πολιούχων, στις 29 Ιουνίου και στις 30 Νοεμβρίου, αποτελεί σαφή έκφραση «προσωπικής και συγκεκριμένης δέσμευσης» για την ενότητα.
Η επέτειος της Α’ Συνόδου της Νικαίας, όπως είπε, δεν αποτελεί ανάμνηση ενός γεγονότος του παρελθόντος, αλλά «θεμέλιο της σημερινής μας αναζήτησης για την ενότητα». Εξήρε και ο ίδιος το έργο της Μικτής Επιτροπής, που επιτρέπει στις Εκκλησίες να αντιμετωπίζουν τα δύσκολα ζητήματα που τις χώρισαν.
«Η ενότητα των χριστιανών δεν είναι πολυτέλεια», τόνισε, «αλλά επιτακτικό καθήκον». Οι χριστιανοί πρέπει να αποτελούν ενωμένη φωνή ελπίδας, καταδίκης της βίας και υπεράσπισης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της δημιουργίας. Δεν μπορούν —όπως είπε— να είναι συνένοχοι «στην αιματοχυσία στην Ουκρανία και αλλού», ούτε να μένουν σιωπηλοί μπροστά στον εκτοπισμό χριστιανών από τη Μέση Ανατολή. Οφείλουν να «δρουν ως ειρηνοποιοί και καλοί διαχειριστές της δημιουργίας».
ΠΗΓΗ: Vatican news
+Νικόλαος,
Αρχιεπίσκοπος, πρώην Νάξου-Τήνου κλπ.
