Η Εκκλησία δεν είναι σαν ένα «flashmob» (αστραπιαία κινητοποίηση) και η ζωή δεν είναι ένα «ριάλιτι σόου». Οι νέοι δεν πρέπει να κάνουν «reset» (επαναφορά, τεχνικός όρος υπολογιστών) το παρελθόν τους ή να το «αποθηκεύουν σε ένα εικονικό σύννεφο» (εικονικός αποθηκευτικός χώρος), αλλά να αγαπούν τις αναμνήσεις των γεγονότων και των εμπειριών, ακόμα και αρνητικών, να κοιτούν στο παρόν και να ελπίζουν για το μέλλον.
Ο πάπας Φραγκίσκος μίλησε στους νέους στην ίδια γλώσσα που χρησιμοποιούν στο μήνυμά του με την ευκαιρία της 32ης Παγκόσμιας Ημέρα Νεολαίας σε επίπεδο εκκλησιαστικών επαρχιών, που θα εορταστεί την Κυριακή των Βαΐων, 9 Απριλίου υπενθυμίζοντας την «υπέροχη συνάντηση» την περασμένη Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας στην Κρακοβία: «Ζήσαμε μια δυνατή εμπειρία αδελφοσύνης και χαράς, δώσαμε στον κόσμο ένα σημάδι ελπίδας. Οι διαφορετικές σημαίες και οι γλώσσες μας δεν ήταν λόγος για αντιπαλότητα και διαίρεση, αλλά μια ευκαιρία για να ανοίξουμε τις πόρτες της καρδιάς μας και να οικοδομήσου με γέφυρες». Στη συνέχεια εμβάθυνε στο θέμα της: «Ο Παντοδύναμος έκανε σε μένα έργα θαυμαστά» (Λουκ 1:49) όπως περιλαμβάνεται στην «Ωδή της Θεοτόκου» (Magnificat) για να παρουσιάσει το παράδειγμα της Μαρίας, “μια πολύ νέα” και πολύ γενναία γυναίκα από τη Ναζαρέτ που «δεν κλείστηκε στο σπίτι ή δεν άφησε τον εαυτό της να παραλύσει από τον φόβο ή την υπερηφάνεια» μετά την αναγγελία του Αρχαγγέλου, αλλά ξεκίνησε. «Η Μαρία δεν είναι ο τύπος που, για να είναι άνετα, χρειάζεται ένα καλό καναπέ όπου μπορεί να αισθάνεται ασφαλής και υγιής. Δεν είναι νωχελής/οκνηρή!» είπε ο Πάπας, υπενθυμίζοντας την περίφημη φράση που επινοήθηκε κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας στην Κρακοβία.
Η Παναγία, μας συνοδεύει στο δρόμο μας για τον Παναμά, μαζί με τη διαδικασία της προετοιμασίας της επόμενης Συνόδου των Επισκόπων, με θέμα: «Νεολαία, Πίστη και Διάκριση της Κλήσης», κατά την οποία λέει ο Πάπας «Θα μιλήσουμε για το πώς εσείς, οι νέοι, βιώνετε την ζωή της πίστης εν μέσω των προκλήσεων της εποχής μας. Θα συζητήσουμε επίσης το ερώτημα για το πώς μπορεί τε να αναπτύξετε ένα έργο ζωής καλλιεργώντας την προσωπική σας κλήση».
Όλα με τη βεβαιότητα ότι «όταν ο Θεός αγγίζει την καρδιά ενός νεαρού άνδρα ή γυναίκας, γίνονται ικανοί να κάνουν τεράστια πράγματα». Η ζωή, σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι πλέον μια χωρίς νόημα περιπλάνηση, αλλά μία οδοιπορία που, παρά όλες τις αβεβαιότητες και τα βάσανα, μπορεί να βρει την εκπλήρωσή της στον Θεό. Έτσι, αν και αδύναμοι, περιορισμένοι, αμαρτωλοί, μπορείτε «όπως και η νεαρή Μαρία, να επιτρέψετε στη ζωή σας να γίνει ένα μέσο για να κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος» ενθάρρυνε ο Επίσκοπος της Ρώμης. «Ο Ιησούς σας καλεί να αφήσετε το σημάδι σας στη ζωή, το σημάδι σας στην ιστορία, τόσο τη δική σας όσο και πολλών άλλων».
Μιλώντας για την ιστορία, ο πάπας Φραγκίσκος προσκαλεί νέες γενιές να κοιτάξουν το παρελθόν. «Το να είσαι νέος δεν σημαίνει να είσαι αποσυνδεμένος από το παρελθόν», είπε. «Η προσωπική μας ιστορία είναι μέρος μιας μακράς διαδρομής, ένα κοινοτικό ταξίδι που έχει προηγηθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων». Και «η ιστορία της Εκκλησίας μάς διδάσκει ότι, ακόμη και όταν η Εκκλησία έχει να πλεύσει σε θυελλώδεις θάλασσες, το χέρι του Θεού την καθοδηγεί και τη βοηθά να ξεπεράσει τις δύσκολες στιγμές. Η αυθεντική εμπειρία της Εκκλησίας δεν είναι σαν ένα flashmob (συγκέντρωση αστραπή), όπου οι άνθρωποι συμφωνούν να συναντηθούν, κάνουν αυτό που θέλουν να κάνουν και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν ξεχωριστούς δρόμους», είπε. Αντιθέτως, «η Εκκλησία είναι κληρονόμος μιας μακράς παράδοσης που πέρασε από γενιά σε γενιά, εμπλουτισμένη περαιτέρω με την εμπειρία του κάθε ατόμου. Η προσωπική σας ιστορία έχει μια θέση στην ευρύτερη ιστορία της Εκκλησίας».
Έτσι, «το να έχουμε επίγνωση του παρελθόντος μας βοηθά να είμαστε ανοικτοί και στους απροσδόκητους τρόπους που ο Θεός ενεργεί μέσα μας και μέσα από μας. Μας βοηθά επίσης να είμαστε ανοικτοί στο να μας επιλέξει ο Θεός ως μέσο για την εκπλήρωση του σωτήριου σχεδίου Του». Είναι αλήθεια ότι «κάποιοι από εσάς, ιδιαίτερα εκείνοι που έχουν πληγωθεί από ορισμένες καταστάσεις στη ζωή, ίσως θέλετε να κάνετε reset (να σβήσετε με επαναφορά) στο δικό σας παρελθόν, να διεκδικήσετε το δικαίωμα να τα ξεχάσετε όλα» παραδέχεται ο Πάπας, «αλλά θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι δεν υπάρχει άγιος χωρίς παρελθόν, ή ένας αμαρτωλός χωρίς μέλλον. Το μαργαριτάρι γεννιέται από μια πληγή στο στρείδι! Ο Ιησούς, με την αγάπη του, μπορεί να θεραπεύσει τις καρδιές μας και να μετατρέψει τη ζωή μας σε γνήσιο μαργαριτάρι».
Ωστόσο, οι μνήμες μας δεν πρέπει να παραμένουν συμπιεσμένες, όπως στη μνήμη ενός σκληρού δίσκου. Ούτε μπορούμε να αρχειοθετήσου με τα πάντα σε ένα είδος εικονικού Cloud «σύννεφου». Αντ’ αυτού θα πρέπει να «μάθουμε πώς να κάνουμε τα γεγονότα του παρελθόντος μια δυναμική πραγματικότητα στην οποία να εμβαθύνουμε και να αντλούμε διδάγματα και ουσία για το παρόν και το μέλλον».
«Πολλοί άνθρωποι λένε ότι οι νέοι άνθρωποι είναι έξαλλοι και επιφανειακοί. Κάνουν λάθος!». Συνεχίζει ο Πάπας λέγοντας ότι «θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την ανάγκη μας να συλλογιζόμαστε σχετικά με τη ζωή μας και να την κατευθύνουμε προς το μέλλον». «Για να έχουμε ένα παρελθόν δεν είναι το ίδιο με το να έχουμε ιστορία. Στη ζωή μας, μπορούμε να έχουμε πολλές αναμνήσεις, αλλά πόσες από αυτές είναι πραγματικά μέρος της μνήμης μας; Πόσες είναι σημαντικές για τις καρδιές μας και βοηθούν στο να δώσουν νόημα στη ζωή μας; Στα social media, βλέπουμε πρόσωπα νέων που εμφανίζονται σε οποιοδήποτε αριθμό εικόνων εξιστορώντας, περισσότερο ή λιγότερο πραγματικά γεγονότα, αλλά δεν ξέρω πόσο όλα αυτά είναι πραγματικά “ιστορία”, μια εμπειρία που μπορεί να κοινοποιείται και να χαρίζει σκοπό και νόημα».
Ο Πάπας προειδοποιεί επίσης ενάντια στις ψεύτικες προβολές της ζωής καθώς η τηλεόραση γεμάτη από τα λεγόμενα «ριάλιτι σόου», που δεν είναι πραγματικές ιστορίες, αλλά μόνο λίγα λεπτά μπροστά σε μια τηλεοπτική κάμερα από χαρακτήρες που ζουν από μέρα σε μέρα, χωρίς κάποιο μεγαλύτερο σχέδιο. Μην αφήσετε τον εαυτό σας να παρασυρθεί από αυτή την ψευδή εικόνα της πραγματικότητας! Να είστε οι πρωταγωνιστές της ιστορίας σας. Αποφασίστε το δικό σας μέλλον».
Ως εκ τούτου κάποιες πρακτικές συμβουλές: «Στο τέλος κάθε ημέρας, μπορούμε να σταματήσουμε για λίγα λεπτά για να θυμηθούμε τις καλές στιγμές και τις προκλήσεις, τα πράγματα που πήγαν καλά και εκείνα που πήγαν στραβά. Με τον τρόπο αυτό, ενώπιον του Θεού και μπροστά στον εαυτό μας, μπορούμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας, τη λύπη μας και την εμπιστοσύνη μας. Αν θέλετε, μπορείτε επίσης να τα γράψετε σε ένα σημειωματάριο, σαν ένα είδος πνευματικού ημερολογίου». Αυτό, λέει ο Πάπας, «σημαίνει προσευχή στη ζωή, με τη ζωή και για τη ζωή, και σίγουρα θα σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα μεγάλα πράγματα που ο Κύριος κάνει για τον καθένα από εσάς».
Η ενθάρρυνση του Πάπα είναι, επομένως, «να μάθουμε πώς να δίνουμε ευχαριστίες και έπαινο, και να μην εστιάζουμε στα προβλήματα και τις δυσκολίες μόνο», αλλά «κάνουμε τη ζωή μας ένα δώρο για όλη την ανθρωπότητα». Αυτό, τονίζει, θα είναι δυνατό χάρη σε μια συνάντηση μεταξύ νέων και ηλικιωμένων, «μιας εξαιρετικής πηγής πλούτου». «Πόσο μεγάλη προσοχή δίνετε εσείς στους ηλικιωμένους, στους παππούδες σας;», ρώτησε ο Φραγκίσκος. «Δικαίως θέλετε να “εκτοξευτείτε”, η καρδιά σας είναι γεμάτη από μεγάλα όνειρα, αλλά θα πρέπει να έχετε τη σοφία και το όραμα των ηλικιωμένων. Ανοίξτε τα φτερά σας και πετάξτε, αλλά και συνειδητοποιημένοι ότι θα πρέπει να ξαναβρείτε τις ρίζες σας και να πάρετε την σκυτάλη από εκείνους που έχουν προηγηθεί από εσάς».
«Είναι αλήθεια ότι είστε ακόμα νέοι, προσθέτει, και γι’ αυτό μπορεί να είναι δύσκολο για σας να εκτιμήσετε τη σημασία της παράδοσης. Αλλά, να γνωρίζετε ότι, αυτό δεν είναι το ίδιο με το να είστε συντηρητικοί/παλαιών αρχών. Όταν η Μαρία στο Ευαγγέλιο λέει:..! «Ο παντοδύναμος έχει κάνει σπουδαία πράγματα για μένα», θέλει να πει ότι αυτά τα “μεγάλα πράγματα” δεν τελείωσαν, αλλά εξακολουθούν να συμβαίνουν στο παρόν. Δεν είναι στο μακρινό παρελθόν. Να έχεις επίγνωση του παρελθόντος δεν σημαίνει να είσαι νοσταλγικός ή να παραμένεις προσκολλημένος σε μια συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας, αλλά να μπορείς να αναγνωρίσεις από πού έχουμε έρθει, έτσι ώστε να μπορούμε να γυρίζουμε πίσω στα βασικά και να ριχνόμαστε με δημιουργική πίστη στην οικοδόμηση του μέλλοντος». «Θα ήταν προβληματικό», προειδοποιεί ο Πάπας «και, τελικά, άχρηστο να καλλιεργούμε μια παραλυτική μνήμη που μας κάνει να συνεχίζουμε να κάνουμε τα ίδια πράγματα με τον ίδιο τρόπο».
«Μια κοινωνία που εκτιμά μόνο το παρόν, τείνει να απορρίψει όλα όσα κληρονόμησε από το παρελθόν, όπως για παράδειγμα το θεσμό του γάμου, την αφιερωμένη ζωή και την ιερατική αποστολή. Αυτά καταλήγουν να θεωρούνται ανούσια και ξεπερασμένα. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να ζουν σε “ανοικτές” καταστάσεις, να περάσουν από τη ζωή σαν να ήταν ένα reality show, χωρίς στόχο ή σκοπό».
«Μην σας ξεγελούν!», ο πάπας Φραγκίσκος συνέστησε, «ο Θεός ήρθε να διευρύνει τους ορίζοντες της ζωής μας προς κάθε κατεύθυνση. Μας βοηθά να δώσουμε τη δέουσα σημασία στο παρελθόν, έτσι ώστε να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον ευτυχίας».