† ΙΩΑΝΝΗΣ
Αποστολικός Τοποτηρητής του Βικαριάτου Θεσσαλονίκης.
Τεσσαρακοστή 2011
Αγαπητοί μου,
πιστοί των εκκλησιαστικών επαρχιών Κέρκυρας και Θεσσαλονίκης
Προς την Τεσσαρακοστή
Διανύουμε την πιο σπουδαία περίοδο του λειτουργικού έτους, αυτήν της Τεσσαρακοστής και της Μεγάλης Εβδομάδας. Θα ήθελα από τώρα να σας μεταφέρω μερικές σκέψεις γύρω από αυτήν την περίοδο που για εμάς τους Καθολικούς αρχίζει την Τετάρτη των Τεφρών 9 Μαρτίου 2011. Η Τεσσαρακοστή τόσο για την Καθολική Εκκλησία, όσο και για την αδελφή μας Ορθόδοξη, αποτελεί παραδοσιακά έναν καιρό μετάνοιας, καιρό προσευχής, καιρό για αγαθοεργία. Επιτρέψτε μου από τώρα να επαναλάβω τα αυτονόητα, αυτά που κάθε χρόνο επαναλαμβάνουμε, αλλά είναι αναγκαία να τα ξαναφέρουμε στη μνήμη μας και κυρίως να τα εφαρμόζουμε.
Καιρός Μετάνοιας
Ο Ιησούς άρχισε τη διδασκαλία του κηρύσσοντας Μετάνοια: “Μετανοείτε και πιστεύετε στο Ευαγγέλιο” (Μκ. 1,15). Μετάνοια σημαίνει αλλάζω πορεία, και από τον εγωιστικό κόσμο που συμμετέχω, μεταφέρομαι στον κόσμο του Θεού και στο κήρυγμα του Ιησού Χριστού. Αυτό δεν γίνεται βέβαια με μία μόνο πράξη, αλλά αποτελεί μία πορεία ολόκληρης ζωής. Η περίοδος της Τεσσαρακοστής αποτελεί μία κατ’ εξοχήν «ευ-καιρία» που μας δίνει ο Θεός για να επιταχύνουμε αυτήν την πορεία μεταστροφής. “Καιρός” στην Αγία Γραφή σημαίνει ευκαιρία σωτηρίας και η Τεσσαρακοστή αποτελεί μία μεγάλη ευκαιρία σωτηρίας που η καλοσύνη του Θεού μάς προσφέρει κάθε χρόνο αυτήν την περίοδο του Λειτουργικού Έτους.
Η εξωτερική και εσωτερική φανέρωση αυτής της πορείας μετάνοιας και μεταστροφής αποτελεί το Μυστήριο της Μετάνοιας ή της Εξομολόγησης. Πρόκειται για ένα ιερό Μυστήριο, η σημασία του οποίου στις μέρες μας έχει δυστυχώς ξεθωριάσει. Αυτό το ιερό Μυστήριο όμως αποτελεί μία μεγάλη πράξη αγάπης που μας άφησε ο Χριστός την ίδια εκείνη ημέρα της Ανάστασής του, όταν εμφανιζόμενος στους Αποστόλους, τους έδωσε την εξουσία να συγχωρούν τις αμαρτίες. Πρόκειται επομένως για ένα πασχαλινό δώρο του Χριστού προς την Εκκλησία του και θα ήταν ευλογία Θεού για την τοπική μας Εκκλησία εάν ξαναβρίσκαμε την ομορφιά αυτής της μεταστροφής με όλη της την σημασία. Όταν μιλάμε για εξομολόγηση δεν εννοούμε βέβαια να αραδιάσουμε μερικές αμαρτίες στον παπά, αλλά να συμφιλιωθούμε με το Θεό και την Εκκλησία του, την Εκκλησία αυτή που πληγώνουμε και ταπεινώνουμε με την αδιαφορία μας και τον εγωιστικό τρόπο ζωής. Όλοι μας, εάν είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας, θα μπορέσουμε να ανακαλύψουμε μέσα μας τα σημεία που μας έχουν απομακρύνει από το Θεό και τα αδέλφια μας. Πρέπει να είμαστε τίμιοι με τους εαυτούς μας, με το Θεό και με την κοινότητά μας, ώστε να ξαναχτίσουμε τις γέφυρες που όλο το χρόνο καταστρέψαμε με τον εγωκεντρισμό μας.
Προσφορά αγάπης
Η επαλήθευση ότι έχουμε συμφιλιωθεί με το Θεό και τα αδέρφια μας φανερώνεται επίσης με την αγάπη και την αλληλεγγύη. Ζούμε στιγμές οικονομικής και ηθικής κρίσης και όλο και περισσότερο γίνονται φανερά αυτά τα συμπτώματα σήψης και οικονομικής κατάρρευσης. Αυτό μας αφορά όλους ανεξαιρέτως. Δεν υπάρχουν πλούσιοι και προνομιούχοι στις Κοινότητές μας και οι περισσότεροι από τους καθολικούς των επαρχιών μας προέρχονται από οικογένειες βιοπαλαιστών και, όλο και περισσότερο πλέον, από οικογένειες καθολικών μεταναστών, ακόμα και προσφύγων. Όλο και περισσότερος κόσμος χτυπά τις πόρτες των εκκλησιών και των γραφείων μας ζητώντας κάθε είδους βοήθεια. Η Εκκλησία, η Κάριτας, οι οργανώσεις μας κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να απαλύνουν έστω και στο ελάχιστο τη φτώχεια και τον πόνο των αναγκεμένων μας αδελφών. Αλλά η προσφορά αγάπης δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο απ’ αυτούς τους “επίσημους” θεσμούς της Εκκλησίας μας. Η εντολή της αγάπης, κυρίως για τους περιθωριοποιημένους, φτωχούς και βασανισμένους που μας πλησιάζουν, αναφέρεται σε όλους εμάς και όλους εσάς. Μπροστά σ’ αυτήν την εντολή, σ’ αυτό το πρόσταγμα, όλοι οφείλουμε να γίνουμε ένα. Η αγάπη αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα των χριστιανών. Πράγματι, ο Κύριος δίδαξε: “Από αυτό θα σας αναγνωρίζουν ότι είσαστε μαθητές μου, αν αγαπάτε ο ένας τον άλλον”.
Οι πρώτοι χριστιανοί έδιναν μαρτυρία μπροστά στους ειδωλολάτρες, ακριβώς με την αγάπη τους για τους φτωχούς, γι’ αυτό και οι ειδωλολάτρες επαναλάμβαναν με θαυμασμό: “Ιδού πώς αγαπιούνται”. Ας γίνει και για εμάς αυτή η περίοδος της Τεσσαρακοστής μία έμπρακτη ευκαιρία να δείξουμε την αγάπη μας προς όλους, αλλά κυρίως προς όλους εκείνους που υποφέρουν και ας στηρίξουμε εκείνους που προσπαθούν να βαλσαμώσουν τον ανθρώπινο πόνο, αρχίζοντας από τα ιδρύματά μας που με δυσκολίες διατηρούμε στις δύο εκκλησιαστικές μας επαρχίες.
Στην Κέρκυρα διατηρούμε για περισσότερο από ογδόντα χρόνια ένα γηροκομείο, μία μονάδα φιλοξενίας ηλικιωμένων συμπολιτών μας που φροντίζουν οι Φραγκισκανές Αδελφές της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Ένα τέτοιο ίδρυμα δεν μπορεί να αποτελεί ένα είδους “παρκάρισμα” για τους παλαίμαχους αδελφούς μας, όπως βλέπουμε συχνά να συμβαίνει σε τέτοιου είδους ιδρύματα. Θα ήθελα να επαναλάβω αυτό που συχνά αναφέρω, πως ο ηλικιωμένος έχει ανάγκη από συντροφιά για να μην αισθάνεται τη μοναξιά. Γι’ αυτό το λόγο δεν πρέπει να αφήνουμε μόνες τις Αδελφές να προσφέρουν τη θαλπωρή τους σ’ αυτούς τους αγαπημένους μας ανθρώπους. Καλό θα ήταν λοιπόν να πραγματοποιούμε πού και πού μία επίσκεψη, καλλιεργώντας έναν τρόπο επικοινωνίας με τους φιλοξενούμενους αυτής της Μονάδας. Όσο πιο γενναιόδωρες είναι και οι όποιες προσφορές μας προς το Γηροκομείο μας, τόσο περισσότερη δυνατότητα θα έχουμε να φιλοξενούμε περισσότερους άπορους συμπολίτες μας.
Στη Θεσσαλονίκη οι Αδελφές «Ιεραπόστολοι της Αγάπης», αυτή η Κοινότητα που με τόση αγάπη ιδρύθηκε από την Μητέρα Τερέζα της Καλκούτα, επιτελούν ένα θεάρεστο έργο στο πλευρό κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους. Και αυτό το έργο δεν έχει καμία συμπαράσταση και, παρά την αναγνώριση της μεγάλης του προσφοράς, εξαρτάται αποκλειστικά από τις οικονομικές δυνατότητες – που δεν είναι δυστυχώς πια ανεξάντλητες- της εκκλησιαστικής μας αρχής. Σ’ αυτό το έργο πάντως μπορεί ο καθένας να διαπιστώσει πώς ενεργεί η Θεία Πρόνοια και τι πραγματικά σημαίνει “αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου”. Στο όνομα όλων των Αδελφών παρακαλώ θερμά όλους και όλες σας να γίνετε συμπαραστάτες σ’ αυτόν τον αγώνα για να μπορέσει να εξακολουθήσει να προσφέρει αγάπη και θαλπωρή.
Τέλος ας μην ξεχνάμε τις κρυφές ανάγκες και την απελπισία τόσων αδελφών μας, τα οικογενειακά δράματα που ολοένα αυξάνονται και τις βουβές εκκλήσεις αλληλεγγύης και βοήθειας.
Νηστεία και προσευχή
Ένα από τα πιο γνωστά και παλαιότερα διαδεδομένα χαρακτηριστικά της Τεσσαρακοστής είναι η νηστεία και η απονέκρωση. Είναι πολύ σπουδαία αυτή η διάσταση της Σαρακοστής, αλλά δεν πρέπει σε κανένα επίπεδο να αντικαθιστά την προσφορά αγάπης και την αγαθοεργία. “Οι θυσίες σας” λέγει ο Προφήτης “συνίστανται στην ελεημοσύνη και στην αγάπη για τους άλλους”.
Τέλος, η προσευχή είναι το πιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου. Μία προσευχή που δεν βασίζεται μόνο στο να ζητάμε “χάρες” από το Θεό, σαν Αυτός να αποτελούσε μία «ασφαλιστική εταιρεία» που θα αποζημιώνει τα λάθη και τα ατυχήματα της ζωής μας ή σαν κάποιον που θα επέμβει για να μας εξορκίσει από τις ατυχίες μας. Ο Θεός είναι ο ουράνιος Πατέρας με τον οποίον κοινωνούμε, και η καθημερινή μας κοινωνία αποτελεί ακριβώς την Προσευχή. Καλό θα ήταν αυτήν την περίοδο να μελετούσατε το βιβλίο της «Θείας Ανάγνωσης», για το οποίο σας είχα αναφέρει στην προηγούμενη επιστολή μου, που μας εισάγει στα ευαγγέλια της Κυριακής και μας προσφέρει μια μεγάλη βοήθεια να εμβαθύνουμε το Λόγο του Θεού, να το μετατρέψουμε σε προσευχή και να το εφαρμόσουμε στη ζωή μας. Πρόκειται για ένα έργο που δεν πρέπει να λείπει από κάθε οικογένεια. Αν δεν το έχετε ήδη στα χέρια σας, ζητήστε το άμεσα από τους Εφημέριούς σας.
Ο Δρόμος του Σταυρού, που παραδοσιακά θα τελείται κάθε Παρασκευή στις Ενορίες μας, ας γίνει μία καλή ευκαιρία να μελετήσουμε τα Πάθη του Χριστού, να γίνουν έμπνευση προσευχής, καθημερινό βίωμα και υπόδειγμα για τη ζωή μας.
Με την ευχή για μία Καλή Τεσσαρακοστή
Ο Επίσκοπός σας
+ ΙΩΑΝΝΗΣ
