Μήνυμα του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ
για την Τεσσαρακοστή 2007
«Θα στρέψουν το βλέμμα προς Εκείνον που τρύπησαν με λόγχη»
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!
«Θα στρέψουν το βλέμμα προς Εκείνον που τρύπησαν» (Ιω.19,37). Αυτό είναι το θέμα που καθοδηγεί φέτος τη σκέψη μας κατά την Τεσσαρακοστή…. Κατ’ αυτό τον καιρό μετανοίας και προσευχής, στρέφομε το βλέμμα μας προς τον Σταυρωμένο Χριστό, ο οποίος πεθαίνοντας πάνω στο Γολγοθά, μας αποκαλύπτει πλήρως την αγάπη του Θεού.
Η αγάπη του Θεού: αγάπη και έρωτας
Η λέξη «αγάπη» εκφράζει την κίνηση προσφοράς εκείνου που αναζητά αποκλειστικά το καλό του άλλου. Η λέξη «έρωτας» δείχνει αντιθέτως την αγάπη εκείνου που επιθυμεί να κατέχει εκείνο που του λείπει και ποθεί την ένωση με το αγαπημένο πρόσωπο.
Η αγάπη με την οποία μας περιβάλλει ο Θεός είναι σίγουρα η πρώτη (=θέλει το καλό του ανθρώπου). Πράγματι, μπορεί άραγε ο άνθρωπος να δώσει στο Θεό κάποιο καλό, που ο Θεός δεν το κατέχει; Όλα όσα είναι και έχει το ανθρώπινο δημιούργημα, είναι δώρα θεϊκά. Επομένως το δημιούργημα είναι εκείνο που έχει ανάγκη το Θεό σε όλα.
Όμως η αγάπη του Θεού είναι επίσης «έρωτας»…. Ο προφήτης Ωσηέ εκφράζει αυτό το θεϊκό πάθος με εικόνες τολμηρές, όπως την αγάπη ενός άνδρα για μια πόρνη [εικόνα της αμαρτωλής ανθρωπότητας που εγκατέλειψε την αγάπη του Θεού]. Ο έρωτας λοιπόν [επιθυμία ένωσης με το αγαπόμενο πρόσωπο] αποτελεί μέρος της ίδιας της καρδιάς του Θεού.
Δυστυχώς, από τις αρχές της η ανθρωπότητα, πλανεμένη από τα ψεύδη του Πονηρού, κλείστηκε απέναντι στην αγάπη του Θεού, με την αυταπάτη μια αδύνατης αυτάρκειας. Ο Αδάμ, με το να αναδιπλωθεί στον εαυτό του, απομακρύνθηκε από εκείνη την πηγή της ζωής που είναι ο ίδιος ο Θεός, και έγινε ο πρώτος «από εκείνους οι οποίοι, από το φόβο του θανάτου ήταν σκλάβοι για όλη τους τη ζωή» (Εβ.2,15). Το «όχι» του ανθρώπου έσπρωξε αποφασιστικά το Θεό να φανερώσει την αγάπη Του σε όλη της τη λυτρωτική δύναμη.
Ο Σταυρός αποκαλύπτει την πληρότητα της αγάπης του Θεού
Στο μυστήριο του Σταυρού αποκαλύπτεται πλήρως η ασυγκράτητη δύναμη της ευσπλαχνίας του ουράνιου Πατέρα. Για να κατακτήσει και πάλι τη αγάπη του πλάσματός Του, ο Θεός δέχτηκε να πληρώσει ένα τίμημα πολύ ακριβό: το αίμα του Μονογενούς Υιού Του. Ο θάνατος, που ήταν για τον πρώτο Αδάμ έσχατο σημείο μοναξιάς και αδυναμίας, μεταμορφώθηκε σε ύψιστη πράξη αγάπης και ελευθερίας του νέου Αδάμ [του Χριστού]….
Πάνω στο σταυρό φανερώνεται ο έρωτας του Θεού για μας. Έρωτας, πράγματι, είναι εκείνη η δύναμη «που δεν επιτρέπει στον αγαπημένο να παραμένει στον εαυτό του, αλλά τον ωθεί να ενωθεί με το αγαπόμενο πρόσωπο» (Ψευδο-Διονύσιος). Ποιος είναι πιο «τρελός έρωτας» (Καβάσιλας), παρά εκείνος που έκανε τον Υιό του Θεού να ενωθεί μαζί μας μέχρι σημείου να υποφέρει τα επακόλουθα των εγκλημάτων μας σαν να ήταν δικά του;
«Εκείνον που τρύπησαν»
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, ας κοιτάξομε το Χριστό, τρυπημένο με το ξίφος πάνω στο Σταυρό! Είναι Εκείνος η πιο συνταρακτική αποκάλυψη της αγάπης του Θεού, στον οποίο αγάπη και έρωτας, αντί να είναι αντίθετα το ένα προς το άλλο, φωτίζονται αμοιβαία. Επάνω στο σταυρό είναι ο ίδιος ο Θεός που ζητιανεύει την αγάπη του πλάσματός του. Διψά την αγάπη του καθενός από μας. Ο απόστολος Θωμάς αναγνώρισε τον Ιησού ως «Κύριο και Θεό», όταν έβαλε το χέρι του στην πληγή της πλευράς….
Μόνο η αγάπη εκείνη, στην οποία ενώνονται η δωρεά του εαυτού και η παθιασμένη επιθυμία για αμοιβαιότητα, διαχέει μια μέθη που καθιστά ελαφριές τις πιο βαριές θυσίες. Ο Ιησούς είπε: «Όταν υψωθώ από τη γη, θα ελκύσω τους πάντες προς εμένα» (Ιω.12,32).
Η απάντηση που επιθυμεί φλογερά ο Κύριος από μας, είναι πάνω απ’ όλα να αποδεχθούμε την αγάπη Του και να αφήσομε να μας ελκύσει κοντά Του. Δεν αρκεί όμως να δεχτούμε την αγάπη Του. Χρειάζεται να ανταποκριθούμε σ’ αυτή την αγάπη και έπειτα να επιδοθούμε για να τη μεταδώσομε στους άλλους: ο Χριστός «με ελκύει κοντά Του» για να ενωθεί μαζί μου, ώστε να μάθω να αγαπώ τους αδελφούς με την ίδια τη δική Του αγάπη.
Αίμα και νερό
«Θα στρέψουν το βλέμμα σ’ Αυτόν που τον τρύπησαν». Ας κοιτάξομε με εμπιστοσύνη το τρυπημένο πλευρό του Ιησού, από όπου αναβλύζουν αίμα και νερό (Ιω.19,34)! Οι Πατέρες της Εκκλησίας θεώρησαν αυτά τα στοιχεία ως σύμβολα των Μυστηρίων του Βαπτίσματος και της Ευχαριστίας.
Με το νερό του Βαπτίσματος, χάρη στην ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, ανοίγεται για μας η οικειότητα της τριαδικής αγάπης. Κατά την πορεία της Τεσσαρακοστής, ενθυμούμενοι το Βάπτισμά μας, καλούμαστε να βγούμε από τον εαυτό μας για να ανοιχτούμε, με μια εγκατάλειψη όλο εμπιστοσύνη, στη φιλεύσπλαχνη αγκαλιά του Πατέρα.
Το αίμα, σύμβολο της αγάπης του Καλού Ποιμένα, ρέει σ’ εμάς ιδιαίτερα με το Μυστήριο της Ευχαριστίας. Ας ζήσομε λοιπόν την Τεσσαρακοστή ως καιρό ευχαριστιακό, κατά τον οποίο, δεχόμενοι την αγάπη του Ιησού, μαθαίνομε να τη διαδίδομε γύρω μας με κάθε χειρονομία και κάθε λόγο.
Το να ατενίζομε «Εκείνον τον οποίο τρύπησαν», θα μας ωθήσει να ανοίξομε την καρδιά μας προς τους άλλους, αναγνωρίζοντας τα τραύματα που έχουν προξενηθεί κατά της αξιοπρέπειας του ανθρώπου. Θα μας ωθήσει ιδιαίτερα να καταπολεμήσομε κάθε μορφή περιφρόνησης της ζωής καιεκμετάλλευσης του ανθρώπου και να ανακουφίσομε τα δράματα της μοναξιάς και της εγκατάλειψηςτόσων ανθρώπων.
Η Τεσσαρακοστή ας είναι για κάθε χριστιανό μια ανανεωμένη εμπειρία της αγάπης του Θεού, αγάπη που μας δόθηκε στο πρόσωπο του Χριστού, αγάπη την οποία οφείλομε με τη σειρά μας να «ξαναδίνομε» κάθε μέρα προς τον πλησίον, κυρίως προς όποιον περισσότερο υποφέρει και έχει ανάγκη. Μόνο έτσι θα μπορέσομε να συμμετάσχομε πλήρως στη χαρά του Πάσχα.
Η Παναγίας ας μας οδηγεί σ’ αυτή την πορεία της Τεσσαρακοστής, πορεία αληθινής μεταστροφής στην αγάπη του Χριστού.
