Ιερά Αρχιεπισκοπή Καθολικών Αθηνών
Δρόμος του Σταυρού 2020
που έγινε στο Κολοσσαίο της Ρώμης 2019
Από την αδ. Eugenia Bonetti
ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ
ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Θα διατρέξουμε σήμερα τον οδυνηρό Δρόμο του Σταυρού, ενωμένοι με όλους τους φτωχούς, τους αποκλεισμένους της κοινωνίας, και με τους καινούργιους σταυρωμένους της σημερινής ιστορίας: θύματα της περιχαράκωσής μας, των εξουσιών και των νομοθεσιών, της τύφλωσης και του εγωισμού, αλλά κυρίως της άσπλαχνης από την αδιαφορία καρδιάς μας. Η απονιά της καρδιάς είναι μια αρρώστια, από την οποία πάσχουμε συχνά και εμείς οι χριστιανοί.
Ο Σταυρός του Χριστού, όργανο θανάτου αλλά επίσης νέας ζωής, που κρατάει σφικτά ενωμένους Ουρανό και Γη, Βορρά και Νότο, Ανατολή και Δύση, είθε να φωτίζει τις συνειδήσεις των πολιτών, της Εκκλησίας, των νομοθετών, και όλων εκείνων που δηλώνουν μαθητές του Χριστού, ώστε η Χαρμόσυνη Είδηση της απολύτρωσης να φθάσει σε όλους.
+ Ελέησέ μας, Κύριε.
– Ελέησέ μας.
Στάση 1η
Ο Ιησούς καταδικάζεται σε θάνατο
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Στη βασιλεία του Θεού δεν θα εισέλθει όποιος μου λέει: «Κύριε, Κύριε», αλλά όποιος κάνει το θέλημα του ουράνιου Πατέρα μου» (Μτ.7,21).
Στοχασμός
Κύριε, ποιος ήξερε, περισσότερο από την Παναγία Μητέρα σου, να είναι μαθητής σου; Εκείνη αποδέχτηκε το θέλημα το Πατέρα, ακόμη και στην πιο σκοτεινή στιγμή της ζωής της. Με την καρδιά συντετριμμένη έμεινε στο πλευρό σου. Εκείνη που σε έφερε στα σπλάχνα της, που σε γέννησε, που σε κράτησε στην αγκαλιά της, που σε έθρεψε με αγάπη και σε συνόδεψε κατά την επίγεια ζωή σου, δεν μπορούσε να μη διανύσει τον ίδιο δρόμο του Γολγοθά, και να μη μοιραστεί μαζί Σου την πιο δραματική και επώδυνη στιγμή της ύπαρξής σου, αλλά και της ύπαρξής της δικής της.
Προσευχή
Κύριε, πόσες μητέρες, ακόμη και σήμερα, βιώνουν την εμπειρία της Μητέρας σου, και κλαίνε για την τύχη των γιων και των θυγατέρων τους. Πόσες, αφού γέννησαν και έδωσαν ζωή στα παιδιά τους, τα βλέπουν να υποφέρουν και να πεθαίνουν από αρρώστιες, έλλειψη τροφής, νερού, ιατρικής φροντίδας και ευκαιριών ζωής για το μέλλον;
Σε παρακαλούμε για όσους αναλαμβάνουν ρόλους ευθύνης, ώστε να ακούν την κραυγή των φτωχών, που ανεβαίνει προς Εσένα από κάθε γωνιά του πλανήτη. Κραυγή από όλες αυτές τις νέες ζωές, που με διάφορους τρόπους καταδικάζονται σε θάνατο από την αδιαφορία, και από τις εγωιστικές πολιτικές αποκλεισμού. Ας μη λείψει από κανένα παιδί σου η εργασία και τα αναγκαία, για μία έντιμη και αξιοπρεπή ζωή.
Κύριε, βοήθησέ μας να κάνουμε το θέλημά σου:
– στις στιγμές της δυσκολίας και της αδυναμίας,
– στις στιγμές του σωματικού και ψυχικού πόνου,
– στις στιγμές του σκότους και της μοναξιάς.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας.
Η ψυχή της εθρηνούσε
κι η καρδιά της επονούσε,
είχε αγιάτρευτη πληγή.
Στάση 2η
Ο Ιησούς φορτώνεται τον σταυρό
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, κι ας σηκώνει κάθε μέρα τον σταυρό το,υ και ας με ακολουθεί» (Λκ 9,23)
Στοχασμός
Κύριε Ιησού, είναι εύκολο να φοράμε τον σταυρό στο λαιμό μας ή να τον κρεμούμε σαν στολίδι στους τοίχους των ναών ή των σπιτιών μας, αλλά δεν είναι το ίδιο εύκολο να συναντούμε και να αναγνωρίζουμε τους σημερινούς σταυρωμένους: αυτούς που δεν έχουν σταθερή διαμονή, τους νέους χωρίς ελπίδα, χωρίς εργασία και χωρίς προοπτική, τους μετανάστες, που αναγκάζονται να ζουν σε παράγκες στο περιθώριο των κοινωνιών μας, αφού αντιμετώπισαν ανήκουστες ταλαιπωρίες. Δυστυχώς, αυτοί οι χωρίς ασφάλεια καταυλισμοί προσφύγων και μεταναστών, καίγονται και κατεδαφίζονται, όπως και τα όνειρα και οι ελπίδες χιλιάδων ανδρών και γυναικών, περιθωριοποιημένων και λησμονημένων, που γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Πόσα παιδιά υφίστανται διακρίσεις λόγω προέλευσης, χρώματος ή κοινωνικής τάξης! Πόσες μητέρες υπομένουν την ταπείνωση, βλέποντας τα παιδιά τους να γελοιοποιούνται και να αποκλείονται από τις ευκαιρίες, που έχουν οι άλλοι συνομήλικοι και συμμαθητές τους.
Προσευχή
Σε ευχαριστούμε, Κύριε, διότι, με τη ζωή σου, μας έδειξες τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται η αληθινή και ανιδιοτελής αγάπη προς τον πλησίον, ιδιαίτερα προς τον εχθρό ή τον διαφορετικό από εμάς. Κύριε Ιησού, πόσες φορές κι εμείς επίσης, όπως και οι μαθητές σου, δηλώσαμε ότι είμαστε οπαδοί σου, όταν έκανες θεραπείες και θαύματα, όταν έτρεφες τα πλήθη και συγχωρούσες τις αμαρτίες. Αλλά δεν ήταν το ίδιο εύκολο να σε καταλάβουμε, όταν μιλούσες για προσφορά υπηρεσίας, για συγγνώμη, για αυταπάρνηση και για ταλαιπωρία. Βοήθησέ μας να μάθουμε να θέτουμε πάντα τη ζωή μας στην υπηρεσία των άλλων.
Κύριε, βοήθησέ μας να ελπίζουμε:
– όταν αισθανόμαστε εγκαταλελειμμένοι και μόνοι,
– όταν δυσκολευόμαστε να ακολουθήσουμε τα βήματά σου,
– όταν γίνεται δύσκολο να υπηρετούμε τους άλλους.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Και ποιος δε θα συμπονούσε
τη Μητέρα που πονούσε
για του Υιού της το χαμό.
Στάση 3η
Ο Ιησούς πέφτει για πρώτη φορά
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Αυτός, φορτώθηκε τις θλίψεις μας και υπέφερε τους πόνους τους δικούς μας» (Ησ.53,4).
Στοχασμός
Κύριε Ιησού, στον απότομο δρόμο, που οδηγεί προς τον Γολγοθά, θέλησες να βιώσεις την ανθρώπινη αδυναμία. Τι θα ήταν σήμερα η Εκκλησία χωρίς την παρουσία και τη γενναιοδωρία τόσων εθελοντών, που είναι οι Σαμαρείτες της τρίτης χιλιετίας;
Μια παγερή νύχτα του Ιανουαρίου, σε ένα δρόμο στα περίχωρα της Ρώμης, τρεις Αφρικανές, λίγο μεγαλύτερες από παιδιά, ζαρωμένες στο έδαφος, ζέσταιναν τα μισόγυμνα νεανικά τους σώματα γύρω από μια φωτιά. Κάποιοι νεαροί, περνώντας με το αυτοκίνητο, για να διασκεδάσουν πέταξαν εύφλεκτα υλικά και τους προκάλεσαν σοβαρά εγκαύματα. Την ίδια στιγμή, οι εθελοντές μιας από τις πολυάριθμες ομάδες δρόμου πέρασαν από εκεί και έσπευσαν να τις βοηθήσουν. Τις μετέφεραν στο νοσοκομείο και κατόπιν τους πρόσφεραν φιλοξενία σε μια οικογένεια. Πόσος χρόνος, όμως, θα χρειαστεί για να θεραπευτούν αυτά τα κορίτσια, όχι μόνο από τα εγκαύματα στο σώμα τους, αλλά και από τον πόνο και την ταπείνωση να έχουν ένα σώμα ακρωτηριασμένο και παραμορφωμένο για πάντα;
Προσευχή
Κύριε, σε ευχαριστούμε για την παρουσία τόσων νέων Σαμαρειτών της τρίτης χιλιετίας, που βιώνουν ακόμη και σήμερα την εμπειρία του δρόμου, όταν σκύβουν με αγάπη και συμπάθεια πάνω από τα πολυάριθμα σωματικά και ψυχικά τραύματα, εκείνων που κάθε νύχτα ζουν τον φόβο και τον τρόμο του σκότους, της μοναξιάς και της αδιαφορίας.
Πόσες φορές, Κύριε, είμαστε ανίκανοι να διακρίνουμε αυτούς που βρίσκονται σε ανάγκη, που είναι πληγωμένοι και ταπεινωμένοι. Συχνά διεκδικούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας, αλλά ξεχνούμε τα δικαιώματα των φτωχών, «των τελευταίων»!
Χορήγησέ μας, Κύριε, να μη μένουμε απαθείς στους θρήνους τους, στις ταλαιπωρίες τους, στην κραυγή του πόνου τους, ώστε διαμέσου αυτών να σε συναντούμε.
Κύριε, βοήθησέ μας να αγαπούμε:
-όταν είναι δύσκολο να είμαστε Σαμαρείτες,
-όταν δυσκολευόμαστε να συγχωρούμε,
-όταν δεν θέλουμε να δούμε τις ταλαιπωρίες των άλλων.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Ποιος δε θα ‘κλαιγε μ’ εσένα
να σε βλέπει, ω Παρθένα
σε μαρτύριο φρικτό
Στάση 4η
«Ο Ιησούς συναντά την αγία του Μητέρα»
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Ο πόνος για το παιδί σου θα διαπεράσει την καρδιά σου σαν δίκοπο μαχαίρι, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λκ 2,35).
Στοχασμός
Αειπάρθενε Μαρία, ο γέροντας Συμεών, όταν παρουσίασες τον μικρό Ιησού στον ναό για τον εξαγνισμό, είχε προφητέψει ότι μια ρομφαία θα διαπεράσει την καρδιά σου. Τώρα που έφθασε η ρομφαία, είναι η στιγμή να ανανεώσεις το «γένοιτο», τη συγκατάθεσή σου στο θέλημα του Πατέρα, μολονότι το να συνοδεύεις τον γιο σου σαν κακούργο στα βασανιστήρια, σου προξενεί αφόρητο πόνο.
Λυπήσου, Κύριε, τις πολυάριθμες μητέρες, που άφησαν τα κορίτσια τους να φύγουν στην Ευρώπη, με την ελπίδα να βοηθήσουν τις πάμπτωχες οικογένειές τους. Αλίμονο, όμως! Αυτά τα κορίτσια συνάντησαν τις ταπεινώσεις, την περιφρόνηση και ενίοτε τον θάνατο, όπως η νεαρή Τίνα, που φονεύθηκε με βάρβαρο τρόπο στον δρόμο, στα είκοσι μόλις χρόνια της, αφήνοντας πίσω ένα κοριτσάκι λίγων μηνών.
Προσευχή
Αειπάρθενε Μαρία, αυτή τη στιγμή ζεις το ίδιο δράμα με πολυάριθμες μητέρες, οι οποίες υποφέρουν για τα παιδιά τους που έφυγαν προς άλλες χώρες, με την ελπίδα να βρουν ευκαιρίες για ένα καλύτερο μέλλον, τόσο γι’ αυτά, όσο και για τις οικογένειές τους. Δυστυχώς, όμως, εκεί ήρθαν αντιμέτωπα με την ταπείνωση, την απαξίωση, τη βία, την αδιαφορία, τη μοναξιά και τον θάνατο. Δίνε τους δύναμη και θάρρος.
Αξίωσέ μας, Κύριε, να προσφέρουμε υποστήριξη και ενίσχυση, και να είμαστε παρόντες για να βοηθούμε και να παρηγορούμε:
– τις μητέρες, που θρηνούν για την τύχη των παιδιών τους,
– όσους έχασαν κάθε ελπίδα στη ζωή τους,
– όσους καθημερινά υφίστανται τη βία και την απαξίωση.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Στο Σταυρό να ‘μαι κοντά σου
και στα τόσα βάσανά σου,
στο πλευρό σου, να πονώ.
Στάση 5η
Ο Σίμων ο Κυρηναίος βοηθά τον Ιησού
να φέρει τον σταυρό
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Να σηκώνετε ο ένας το φορτίο του άλλου, και έτσι θα εφαρμόσετε πλήρως τον νόμο του Χριστού» (Γαλ.6,2).
Στοχασμός
Κύριε Ιησού, στον δρόμο προς τον Γολγοθά, δοκίμασες το βάρος και τον κόπο της μεταφοράς αυτού του τραχύ ξύλινου σταυρού. Μάταια περίμενες μια χειρονομία βοήθειας εκ μέρους ενός φίλου, ενός μαθητή, κάποιου από τους πολυάριθμους που ανακούφισες όταν υπέφεραν. Δυστυχώς, μόνο ένας άγνωστος, ο Σίμων ο Κυρηναίος, σου έδωσε αναγκαστικά ένα χέρι βοήθειας. Πού είναι σήμερα οι Κυρηναίοι της τρίτης χιλιετίας; Πού τους βρίσκουμε;
Μια ομάδα καλογραιών, διαφορετικής εθνικότητας και προέλευσης, από εδώ και δεκαεπτά χρόνια, κάθε Σάββατο, επισκέπτονται στη Ρώμη ένα κέντρο για μετανάστριες χωρίς άδεια παραμονής, γυναίκες, συχνά νέες, που περιμένουν να μάθουν τη μοίρα τους, αν δηλαδή θα παραμείνουν ή θα απελαθούν.
Πόσους πόνους διαπιστώνουμε, αλλά και πόση χαρά εκδηλώνουν αυτές τις γυναίκες, όταν βρίσκονται μπροστά σε μοναχές συμπατριώτισσές τους, που μιλούν τη γλώσσα τους, που σκουπίζουν τα δάκρυά τους, που μοιράζονται στιγμές προσευχής και γιορτής, κάνοντας λιγότερο σκληρούς τους μακρούς μήνες αναμονής ανάμεσα στα σιδερένια κάγκελα και στο μπετόν!
Προσευχή
Για όλους τους Κυρηναίους της Ιστορίας μας, που σε υποδέχονται στο πρόσωπο των «έσχατων» αυτής της γης. Ενδυνάμωσε την πίστη τους, για να συνεχίσουν να νιώθουν ότι, υποδεχόμενοι τους έσχατους της κοινωνίας μας, υποδέχονται Εσένα. Είθε αυτοί οι Σαμαρείτες να γίνονται η φωνή, εκείνων που δεν έχουν φωνή.
Κύριε, βοήθησε μας να σηκώνουμε τον σταυρό μας:
– όταν είμαστε κουρασμένοι και αποθαρρημένοι,
– όταν αισθανόμαστε το βάρος των αδυναμιών μας,
– όταν μας ζητάς να μοιραστούμε τις ταλαιπωρίες των άλλων.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Μάνα σπλαχνική γλυκιά μου
ας χυθούν τα δάκρυά μου
και μαζί σου ας πονώ.
Στάση 6η
Η Βερονίκη σπογγίζει το πρόσωπο του Ιησού
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Αφού τα κάνατε αυτά για έναν από τους άσημους αδελφούς μου, τα κάνατε για μένα» (Μτ.25,40).
Στοχασμός
Ας σκεφθούμε τα παιδιά, σε πολλά μέρη του κόσμου, που δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο, αλλά αντιθέτως γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης στα ορυχεία, στις φυτείες, στην αλιεία.
Τα αγοράζουν και τα πουλούν έμποροι ανθρώπινης σάρκας για μεταμοσχεύσεις οργάνων, αλλά επίσης τα χρησιμοποιούν και τα εκμεταλλεύονται στους δρόμους. Πολλοί από αυτούς τους εκμεταλλευτές είναι χριστιανοί, που έχουν χάσει την έννοια του ιερού χαρακτήρα των συνανθρώπων τους, αλλά και του εαυτού τους.
Αυτό συνέβη και με μια μικροσκοπική, ανήλικη κοπέλα, στη Ρώμη, που μια νύχτα, άνδρες με πολυτελή αυτοκίνητα, την εκμεταλλεύονταν ο ένας μετά τον άλλον, αδιαφορώντας που αυτή είχε ίσως την ηλικία των θυγατέρων τους.
Πόση έλλειψη ισορροπίας μπορεί να προκαλέσει αυτή η βία στη ζωή πολυάριθμων νεαρών κοριτσιών, που βιώνουν την κατάχρηση, την έπαρση, την αδιαφορία αυτών που μέρα ή νύχτα τις αναζητούν, τις χρησιμοποιούν, τις εκμεταλλεύονται, για να τις πετάξουν κατόπιν εκ νέου στο δρόμο, ως λεία του επόμενου εμπόρου.
Προσευχή
Κύριε Ιησού, καθάρισε τα μάτια μας, για να μπορούμε να διακρίνουμε το πρόσωπό σου στο πρόσωπο των αδελφών μας, και ιδιαίτερα όλων αυτών των παιδιών, που σε πολλά μέρη του κόσμου ζουν μέσα στην ένδεια και τη στέρηση· παιδιά, που δεν έχουν δικαίωμα σε μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία, στη σχολική μόρφωση, στην αθωότητα· πλάσματα, τα οποία χρησιμοποιούνται ως εμπόρευμα μικρής αξίας, που πουλιέται και αγοράζεται κατά βούληση.
Κύριε, σε παρακαλούμε να λυπηθείς αυτόν τον νοσηρό κόσμο, και να μας βοηθήσεις να ανακαλύψουμε την ωραιότητα της αξιοπρέπειας, της δικής μας και των άλλων, που έχουμε πλαστεί κατ’ εικόνα και ομοίωσή Σου.
Κύριε, βοήθησέ μας να διακρίνουμε:
– το πρόσωπο των αθώων παιδιών, που ζητούν βοήθεια,
– τις κοινωνικές αδικίες,
– την αξιοπρέπεια, που φέρει μέσα του κάθε άνθρωπος, και η οποία καταπατάται.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Μάνα σπλαχνική γλυκιά μου
ας χυθούν τα δάκρυά μου
και μαζί σου ας πονώ.
Στάση 7η
Ο Ιησούς πέφτει για δεύτερη φορά
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Τις λοιδορίες δεν τις ανταπέδιδε, και όταν έπασχε δεν απειλούσε. Εμπιστευόταν στον δίκαιο Κριτή» (Α’ Πε.2,23).
Στοχασμός
Πόση εκδίκηση στην εποχή μας! Η σύγχρονη κοινωνία έχει χάσει τη μεγάλη αρετή της συγγνώμης, που είναι ένα ξεχωριστό χάρισμα, θεραπεία για τα τραύματα, ένα θεμέλιο ειρήνης και ανθρώπινης συνύπαρξης.
Μέσα σε μια κοινωνία, όπου η συγγνώμη βιώνεται σαν αδυναμία, Εσύ, Κύριε, μας ζητάς να μη σταματούμε στην επιφάνεια των πραγμάτων. Και το κάνεις με το παράδειγμά σου, όχι με τα λόγια. Σ’ αυτόν που σου επιτίθεται, συχνά απαντάς: «Γιατί με καταδιώκεις;», γνωρίζοντας ότι η πραγματική δικαιοσύνη, ποτέ δεν βασίζεται στο μίσος και στην εκδίκηση. Κατάστησέ μας ικανούς να ζητούμε και να δίνουμε τη συγγνώμη.
Προσευχή
«Πατέρα, συγχώρησέ τους, διότι δεν ξέρουν τι κάνουν» (Λκ.23,34). Κύριε, αισθάνθηκες κι Εσύ το βάρος της καταδίκης, της άρνησης, της εγκατάλειψης, του πόνου που σου επέβαλαν άνθρωποι, οι οποίοι σε είχαν συναντήσει, σε είχαν υποδεχθεί και ακολουθήσει. Με τη βεβαιότητα ότι ο Πατέρας δεν σε είχε εγκαταλείψει, βρήκες τη δύναμη να αποδεχθείς το θέλημά Του, συγχωρώντας, αγαπώντας και δίνοντας ελπίδα σε όποιον, όπως Εσύ, βαδίζει σήμερα πάνω στην ίδια οδό της προσβολής, της περιφρόνησης, του χλευασμού, της εγκατάλειψης, της προδοσίας και της μοναξιάς.
Κύριε, βοήθησέ μας να παρηγορούμε:
– όποιον αισθάνεται προσβεβλημένος,
– όποιον αισθάνεται προδομένος και ταπεινωμένος,
– όποιον αισθάνεται ότι κρίθηκε και καταδικάστηκε.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Των Παρθένων, ω Παρθένα
να θρηνώ, θέλω μ’ εσένα
και παιδί σου να με λες.
Στάση 8η
Ο Ιησούς συναντά τις γυναίκες της Ιερουσαλήμ
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Στις γυναίκες, που τον ακολουθούσαν θρηνώντας, ο Ιησούς είπε: «Γυναίκες της Ιερουσαλήμ, μην κλαίτε για μένα. Κλάψτε μάλλον για τον εαυτό σας, και για τα παιδιά σας!» (Λκ.23,28).
Στοχασμός (διαβάζει μια γυναίκα)
Η κοινωνική, οικονομική και πολιτική κατάσταση των μεταναστών και των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων προκαλεί και κλονίζει όλους μας. Πρέπει να έχουμε το θάρρος, όπως διαβεβαιώνει ο Πάπας Φραγκίσκος, να καταγγέλλουμε την εμπορία ανθρώπων ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Όλοι μας, και ειδικά οι χριστιανοί, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε υπεύθυνοι για το πρόβλημα, και οφείλουμε να βοηθήσουμε στη λύση του. Από όλους, αλλά κυρίως από εμάς τις γυναίκες, απαιτείται θάρρος, για να παρατηρούμε αλλά και να ενεργούμε, ατομικά και συλλογικά. Αν ενώσουμε τις ταλαιπωρίες μας, θα μπορέσουμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία και να ανακουφίσουμε την ανθρωπότητα από τα δεινά.
Ο φτωχός, ο ξένος, ο διαφορετικός, δεν είναι εχθρός για να τον αποκρούσουμε ή να παλέψουμε μαζί του. Είναι ο αδελφός μας, η αδελφή μας, που πρέπει να τους υποδεχτούμε και να τους βοηθήσουμε. Δεν αποτελούν πρόβλημα, αλλά αντίθετα πλούτο για τις κλειστές πόλεις μας, όπου η ευημερία και η κατανάλωση δεν μας ανακουφίζουν, αλλά αυξάνουν την κούραση και την εξάντλησή μας.
Προσευχή
Δίδαξέ μας, Κύριε, να έχουμε το δικό σου ζεστό και φιλεύσπλαχνο βλέμμα, με το οποίο κοιτάζεις τις αδυναμίες και τους φόβους μας. Βοήθησέ μας να αποδεχόμαστε τις διαφορετικές ιδέες, συνήθειες και αντιλήψεις. Βοήθησέ μας να καταλάβουμε ότι είμαστε μέλη του ίδιου κόσμου ώστε να αποτελούμε όλοι μία κοινότητα, μία οικογένεια, μία ενορία, μία κοινωνία.
Βοήθησέ μας να μοιραζόμαστε τον πόνο των άλλων:
– των άλλων που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα,
– των άλλων που νιώθουν ντροπή όταν ζητούν βοήθεια,
– των άλλων που έπεσαν θύματα βιασμού και κακοποίησης.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Μάνα συ βοήθησέ με
κι απ’ τις φλόγες φύλαξέ με
όταν θα ‘ρθω, να κριθώ.
Στάση 9η
O Ιησούς πέφτει για τρίτη φορά
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Βασανιζόταν, κι όμως ταπεινά υπέμενε, χωρίς παράπονο κανένα. Σαν πρόβατο που το οδηγούν στη σφαγή, καθώς το αρνί που στέκεται άφωνο μπροστά σ’ αυτόν που το κουρεύει, ποτέ του δεν παραπονέθηκε». (Ησ.53,7).
Στοχασμός
Κύριε, για τρίτη φορά πέφτεις, εξαντλημένος και ταπεινωμένος, κάτω από το βάρος του σταυρού σου. Όπως πολλά νεαρά κορίτσια που βιάζονται στους δρόμους από τους σωματέμπορους. Νέα κορίτσια που δεν μπορούν να αντισταθούν στην κόπωση και την ταπείνωση να βλέπουν τα νεαρά τους σώματα να χειραγωγούνται, να κακοποιούνται, να καταστρέφονται μαζί με τα όνειρά τους.
Αυτές οι νέες γυναίκες αισθάνονται κατακερματισμένες. Από μια μερίδα ανθρώπων γίνονται αντικείμενο πόθου και εκμετάλλευσης, αλλά ταυτόχρονα απορρίπτονται και καταδικάζονται από μια κοινωνία που αρνείται να δει αυτό το είδος εκμετάλλευσης, την κουλτούρα του εφήμερου.
Μια από τις πολλές νύχτες στους δρόμους της Ρώμης, μια καλόγρια έψαχνε μια νεαρή κοπέλα που είχε φτάσει πρόσφατα στην Ιταλία. Δεν την έβλεπε στην ομάδα της. Την φώναζε επίμονα με το όνομά της: Mercy, Μέρσι. Μέσα στο σκοτάδι, την είδε κουλουριασμένη να κοιμάται στο δρόμο. Την κάλεσε στο κινητό. Ξύπνησε, και είπε ότι δεν άντεχε πια. «Είμαι εξουθενωμένη», συνέχιζε να επαναλαμβάνει! Αν ήξερε η μητέρα της τι συνέβαινε στην κόρη της, θα έκλαιγε με αναφιλητά.
Προσευχή
Κύριε, πόσες φορές μας απηύθυνες την ενοχλητική ερώτηση: «Πού είναι ο αδελφός σου; Πού είναι η αδελφή σου;». Πόσες φορές μας θύμισες ότι η πονεμένη κραυγή τους, έχει φθάσει ως Εσένα;
Βοήθησέ μας να μοιραζόμαστε τον πόνο και την ταπείνωση τόσων ανθρώπων, που χρησιμοποιούνται σαν σκουπίδια. Είναι εύκολο να καταδικάζουμε ανθρώπους και ενοχλητικές καταστάσεις που προσβάλλουν την ψεύτικη αξιοπρέπειά μας. Δεν είναι όμως τόσο εύκολο να αναλαμβάνουμε την ευθύνη ως πρόσωπα, ως κυβερνήσεις, και βέβαια ως κοινότητα χριστιανική.
Κύριε δώσε μας δύναμη και θάρρος για να καταγγέλλουμε:
– την εκμετάλλευση και την ταπείνωση που βιώνουν τόσοι νέοι,
– την αδιαφορία και τη σιωπή πολλών χριστιανών,
– τους άδικους, απάνθρωπους και σκληρούς νόμους.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Θεία Μάνα πονεμένη,
του παιδιού Σου ο πόνος μένει
στη δική μου την καρδιά.
Στάση 10η
Ο Ιησούς απογυμνώνεται
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
«Ως εκλεκτοί του Θεού, αγιασμένοι και αγαπημένοι του, αποκτήστε φιλευσπλαχνία, καλοσύνη, ταπεινοφροσύνη, πραότητα και μακροθυμία» (Κολ.3,12).
Στοχασμός
Τα χρήματα, η ευημερία, η εξουσία! Είναι τα είδωλα κάθε εποχής, αλλά και της δικής μας, που καυχάται για τη μεγάλη πρόοδο στην αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όλα μπορούν να αγοραστούν, ακόμα και το σώμα των ανηλίκων, που έτσι στερούνται κάθε αξιοπρέπεια και κάθε όνειρο για το μέλλον τους. Λησμονήσαμε την κεντρικότητα του ανθρώπου, την αξιοπρέπεια, την ομορφιά και τη δύναμή του.
Και ενώ τείχη και φράγματα υψώνονται μέσα στον κόσμο, ας θυμηθούμε και ας ευχαριστήσουμε αυτούς οι οποίοι, με διαφορετικούς ρόλους, διακινδύνευσαν ακόμη και τη ζωή τους, ειδικά στη Μεσόγειο Θάλασσα, για να σώσουν πολλές οικογένειες που αναζητούν ασφάλεια και καλύτερες συνθήκες ζωής, ανθρώπους που θέλουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια, τη δικτατορία, τη διαφθορά, τη δουλεία.
Προσευχή
Κύριε, βοήθησέ μας να ανακαλύψουμε πάλι την ομορφιά και τον πλούτο κάθε ανθρώπου και κάθε λαού, δώρα μοναδικά, που μας χάρισες εσύ προς όφελος της ανθρωπότητας.
Το παράδειγμα και η διδασκαλία σου για ευσπλαχνία και συγχώρεση, για ταπεινοφροσύνη και υπομονή, ας μας καταστήσει λίγο πιο ανθρώπινους, και επομένως πιο χριστιανούς.
Δώσε μας, Κύριε, μια καρδιά που να ξεχειλίζει από ευσπλαχνία:
– αντίθετη προς την απληστία της απόλαυσης, της εξουσίας και του πλούτου,
– αντίθετη προς την αδικία εις βάρος των φτωχών και αδυνάτων
– αντίθετη προς την αυταπάτη των προσωπικών συμφερόντων.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Για να σώσει το λαό του,
βλέπει πάνω στο Σταυρό του
τον Ιησού της να πονεί.
Στάση 11η
Ο Ιησούς σταυρώνεται πάνω στον σταυρό
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Ο Ιησούς έλεγε: «Κύριε, συγχώρησέ τους: Δεν ξέρουν τι κάνουν» (Λκ 23,34).
Στοχασμός
Η κοινωνία μας, διακηρύττει τα ίσα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια για όλους τους ανθρώπους. Ωστόσο εφαρμόζει την ανισότητα, την ανέχεται, και αποδέχεται ακόμη και τις πιο ακραίες μορφές της. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά αγοράζονται και πωλούνται ως δούλοι από τους καινούργιους δουλεμπόρους. Τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων, στη συνέχεια τα εκμεταλλεύονται άλλα άτομα, και τελικά καταλήγουν στα αζήτητα, εμπόρευμα χωρίς αξία. Πόσοι πλουτίζουν κατατρώγοντας τη σάρκα και το αίμα των φτωχών!
Προσευχή
Κύριε, πόσοι άνθρωποι, ακόμη και σήμερα, εξακολουθούν να καρφώνονται στον σταυρό μιας απάνθρωπης εκμετάλλευσης, στερημένοι από αξιοπρέπεια, ελευθερία και μέλλον. Η φωνή τους για βοήθεια καλεί όλους μας, άνδρες και γυναίκες, ως κυβερνήσεις, ως κοινωνία και ως Εκκλησία. Πώς είναι δυνατόν να συνεχίζουμε να Σε σταυρώνουμε, τη στιγμή που γινόμαστε συνεργοί στην εμπορία ανθρώπων; Βοήθησέ μας να βλέπουμε και να νιώθουμε τον πόνο τόσων ανθρώπων, που εξακολουθούν σήμερα να καρφώνονται στον σταυρό, εξαιτίας του τρόπου ζωής μας και της υπερκατανάλωσης.
Ελέησε, Κύριε:
– τους εγκαταλελειμμένους σε όλον το σύγχρονο κόσμο,
– τους ισχυρούς και τους νομοθέτες της κοινωνίας μας,
– όσους δεν ξέρουν να συγχωρούν, ούτε να αγαπούν.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Του Χριστού θέλω τον πόνο,
το Σταυρό Του να σηκώνω,
να θυμάμαι τις πληγές.
Στάση 12η
Ο Ιησούς πεθαίνει επάνω στον σταυρό
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Ήταν τρεις η ώρα, όταν κραύγασε ο Ιησούς με δυνατή φωνή: «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;» (Μκ 15,34).
Στοχασμός
Ακόμη κι εσύ, Κύριε, ένιωσες πάνω στον σταυρό, το βάρος της κοροϊδίας, του χλευασμού, των προσβολών, της βίας, της εγκατάλειψης, της αδιαφορίας. Μόνο η Αγία σου μητέρα και μερικές άλλες γυναίκες παρέμειναν εκεί, μάρτυρες του πόνου και του θανάτου σου. Το παράδειγμά τους μας δεσμεύει να μην αφήνουμε μόνους, εκείνους που σήμερα βρίσκονται σε αγωνία, ανεβαίνοντας τον δικό τους Γολγοθά μέσα στον σύγχρονο κόσμο.
Γολγοθάς είναι οι δομές φιλοξενίας στις χώρες υποδοχής, όμοιες με στρατόπεδα συγκέντρωσης· Γολγοθάς είναι τα πλοία που δεν γίνονται δεκτά σε ένα ασφαλές λιμάνι, οι μακροχρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες για τον τελικό προορισμό τους, τα κέντρα εξυπηρέτησης, τα κέντρα παραμονής, τα καταλύματα των εποχιακών εργατών.
Προσευχή
Σε παρακαλούμε Κύριε, βοήθησε να είμαστε δίπλα στους εγκαταλελειμμένους και απελπισμένους ανθρώπους της εποχής μας. Δίδαξέ μας να σκουπίζουμε τα δάκρυά τους και να τους παρηγορούμε, όπως έκαναν η Παναγία και οι άλλες γυναίκες κάτω από τον σταυρό σου.
Κύριε, βοήθησέ μας να προσφέρουμε τη ζωή μας:
– σε όσους υφίστανται αδικία, μίσος, εκδίκηση,
– σε όσους άδικα συκοφαντήθηκαν και καταδικάστηκαν,
– σε όσους νιώθουν μόνοι, εγκαταλελειμμένοι και ταπεινωμένοι.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Εσταυρώθηκε για μένα,
το παιδί σου, ω παρθένα,
και υπέφερε φρικτά.
Στάση 13η
Κατεβάζουν τον Ιησού από τον σταυρό
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Αλήθεια σας λέω: «Αν ο σπόρος του σιταριού πέσει στη γη αλλά δεν πεθάνει, μένει ένας μονάχος σπόρος. Αν όμως πεθάνει, κάνει άφθονο καρπό»
(Ιω 12,24).
(Ιω 12,24).
Στοχασμός
Σ’ αυτή την εποχή της γρήγορης κατανάλωσης των ειδήσεων, ποιος θυμάται τις είκοσι έξι Νιγηριανές, που τις έπνιξαν τα κύματα και κηδεύθηκαν στο Σαλέρνο της Ιταλίας; Ήταν σκληρός και μακρύς ο Γολγοθάς τους. Αρχικά, το πέρασμα μέσα από την έρημο της Σαχάρας, στοιβαγμένες σε αυτοσχέδια λεωφορεία. Στη συνέχεια, η αναγκαστική παραμονή τους στα φρικτά κέντρα φιλοξενίας στη Λιβύη. Τέλος το ταξίδι στη θάλασσα, όπου βρήκαν τον θάνατο, λίγο πριν φθάσουν “στη γη της επαγγελίας”. Δύο από αυτές έφεραν στα σπλάχνα τους το δώρο μιας νέας ζωής, παιδιά που ποτέ δεν είδαν το φως της ημέρας. Όμως, ο θάνατός τους, όπως αυτός του Ιησού που αναστήθηκε, δεν ήταν μάταιος.
Εμπιστευόμαστε όλες αυτές τις ζωές στο έλεος του Πατέρα μας και Πατέρα όλων μας, αλλά περισσότερο Πατέρα των φτωχών, των απελπισμένων και των ταπεινωμένων.
Προσευχή
Κύριε, αυτή τη στιγμή έχουμε ανάγκη να ακούσουμε για άλλη μια φορά το μήνυμα που έστειλε ο Πάπας Φραγκίσκος από τη Λαμπεντούζα, όπου έκανε το πρώτο του αποστολικό ταξίδι: «Ποιος έχει θρηνήσει»; Ακόμη και τώρα, μετά από αμέτρητα ναυάγια, συνεχίζουμε να ρωτάμε: “Ποιος έχει θρηνήσει;»
Ποιος έχει θρηνήσει μπροστά σ’ αυτά τα είκοσι έξι φέρετρα, που τα στόλιζε ένα λευκό τριαντάφυλλο; Μόνο πέντε από αυτές τις γυναίκες είχαν ταυτοποιηθεί. Ωστόσο, με όνομα ή χωρίς όνομα, όλες είναι κόρες μας και αδελφές μας. Όλες αξίζουν τον σεβασμό και τη θύμησή μας. Όλες μάς ζητούν να νιώθουμε υπεύθυνοι: ως θεσμοί, ως αρχές και ως άνθρωποι που σιωπούμε και αδιαφορούμε.
Κύριε, βοήθησέ μας να θρηνούμε:
– όλους αυτούς που υποφέρουν,
– όλους τους ανώνυμους νεκρούς,
– όλες τις πονεμένες μητέρες.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Κάνε Μάνα να δακρύσω,
να πονέσω και να ζήσω,
με του Γιου σου το Σταυρό.
Στάση 14η
Ο Ιησούς ενταφιάζεται
– Σε προσκυνούμε Χριστέ και σε ευλογούμε.
– Διότι με τον τίμιό σου Σταυρό, λύτρωσες τον κόσμο.
Στο μέρος όπου σταυρώθηκε ο Ιησούς ήταν ένας κήπος, και μέσα στον κήπο ένα καινούριο μνήμα, όπου κανένας δεν είχε ακόμη ταφεί. Εκεί ενταφίασαν τον Ιησού» (Ιω 19,41-42).
Στοχασμός
Η έρημος και η θάλασσα είναι τα νέα νεκροταφεία του σήμερα. Μπροστά σ’ αυτούς τους θανάτους, δεν υπάρχει απάντηση. Ωστόσο υπάρχουν ευθύνες. Αδέλφια, που αφήνουν τα αδέλφια τους να πεθάνουν. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, που δεν μπορέσαμε ή δεν θελήσαμε να σώσουμε. Και ενώ οι κυβερνήτες συζητούν κλειδωμένοι στα κέντρα εξουσίας, η Σαχάρα γεμίζει με πτώματα ανθρώπων που δεν άντεξαν την κόπωση, την πείνα και τη δίψα.
Πόσο πόνο κοστίζει αυτή η νέα έξοδος! Τι σκληρότητα αντιμετωπίζει εκείνος που προσπαθεί να φύγει: ταξίδια απελπισίας, εκβιασμοί και βασανιστήρια, και η θάλασσα να μεταμορφώνεται σε υδάτινο τάφο.
Προσευχή
Κύριε, βοήθησέ μας να καταλάβουμε ότι είμαστε όλοι παιδιά του ίδιου Πατέρα. Ο θάνατος του Υιού σου Ιησού, ας βοηθήσει τους ηγέτες των χωρών και τους υπεύθυνους της νομοθεσίας να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο τους για την υπεράσπιση κάθε ανθρώπου, πλασμένου κατ’ εικόνα και ομοίωσή Σου.
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ελέησέ μας
Ω Ιησού μου, μη μ’ αφήσεις,
τη ζωή μου να ευλογήσεις
όσο θα ’μαι εδώ στη γη.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ας θυμηθούμε την ιστορία της μικρής Φαβούρ, εννέα μηνών, που έφυγε από τη Νιγηρία με τους νεαρούς γονείς της, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη. Κατά το μακρύ και επικίνδυνο ταξίδι μέσα στη Μεσόγειο, η μητέρα και ο πατέρας της πέθαναν, μαζί με άλλα εκατό άτομα, που είχαν στηρίξει την εμπιστοσύνη τους σε διακινητές ασυνείδητους, με σκοπό να φθάσουν στη «γη της επαγγελίας». Μόνο η Φαβούρ επέζησε. Σαν τον Μωυσή, σώθηκε και εκείνη μέσα από τα νερά. Η ζωή της ας γίνει φως ελπίδας, στην πορεία μας προς μια ανθρωπότητα περισσότερο αδελφωμένη, περισσότερο αναστημένη!
Προσευχή (Αρχιεπίσκοπος ή λειτουργός)
Στο τέλος του Δρόμου του Σταυρού σου, σε παρακαλούμε επουράνιε Πατέρα, δίδαξέ μας να αγρυπνούμε, μαζί με τη Μητέρα σου και τις γυναίκες που σε συνόδευσαν στον Γολγοθά, περιμένοντας την ανάσταση. Ας είναι η Ανάσταση ένα φως ελπίδας, χαράς, νέας ζωής, αδελφοσύνης, υποδοχής και κοινωνίας μεταξύ των λαών, των θρησκειών και των νόμων, έτσι ώστε για όλους τους γιους και τις κόρες των ανθρώπων να αναγνωρίζεται η αξιοπρέπειά τους ως γιοι και κόρες του Θεού, και να μην αντιμετωπίζονται πλέον ως σκλάβοι! Διά του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας!
Αμήν!
Όλοι μαζί: Πάτερ ημών…
Ο Αρχιεπίσκοπος ή ο λειτουργός:
Θεέ, Πατέρα πολυεύσπλαχνε,
ο οποίος κατήργησες τον θάνατό μας
με τον σταυρικό θάνατο του Ιησού Χριστού του Υιού Σου,
και μετά την τριήμερη παραμονή του στον τάφο
και την ένδοξη ανάστασή του από τους νεκρούς,
μας έδωσες και πάλι τη ζωή και την αθανασία,
Δέξου την προσευχή που σου απευθύνουμε,
για όσους κοιμήθηκαν ενωμένοι με τον Χριστό,
ενταφιάστηκαν, και τώρα περιμένουν
τη μακάρια ελπίδα της αναστάσεως.
Διά του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας
ο οποίος ζει και βασιλεύει στους αιώνας των αιώνων.
– Αμήν.
ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΣΗ
Αθήνα, Τεσσαρακοστή 2020