ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Έχει ειδικό σκοπό, αδελφοί μου, η σημερινή μας Σύναξη για να τελέσομε τη Θεία Λειτουργία. Και ο σκοπός αυτός είναι να ικετεύσομε τον Θεό να δώσει Ειρήνη στον κόσμο, Ειρήνη πριν από όλα στο Κονγκό και στο Νότιο Σουδάν, αλλά και στη Συρία και σε όλες τις περιοχές όπου ακούγονται οι κρότοι των όπλων. Να ζητήσομε ειρήνη επίσης εκεί όπου οι άνθρωποι αδικούνται, εξευτελίζονται, ζουν στη φτώχεια, είναι αγράμματοι, δεν έχουν υγειονομική περίθαλψη. Όπου συμβαίνουν όλα αυτά δεν υπάρχει Ειρήνη.
Θα αγκαλιάσομε λοιπόν όλο τον κόσμο και θα ενωθούμε με την προσευχή τόσων εκατομμυρίων αδελφών μας, που σε όλο τον κόσμο ενώθηκαν στην πρόσκληση του Πάπα και προσεύχονται και εκείνοι για την Ειρήνη.
Όμως ο Κύριος εισακούει περισσότερο εκείνους που βρίσκονται ενωμένοι μαζί Του, ζουν σε Κοινωνία μαζί Του. Γι’ αυτό, ας Του ζητήσουμε συγχώρεση για όσες φορές δεν αγαπήσαμε και δεν υπακούσαμε στο θέλημά Του, ώστε να γίνουμε περισσότερο δεκτοί σε αυτή τη Θεία Λειτουργία.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
Με ποια προοπτική, με ποια σκέψη θα πρέπει αυτή τη στιγμή να αφήσομε το λόγο του Θεού να μπει μέσα μας;
Συγκεντρωθήκαμε για να προσευχηθούμε για το πρόβλημα του πολέμου, για την έλλειψη ειρήνης. Και βεβαίως η στάση μας αυτή σημαίνει ότι εμείς δεν εγκρίνομε τη συμπεριφορά των ανθρώπων που έρχονται σε σύγκρουση, άρα εμείς τείνομε περισσότερο προς την ομόνοια και τη συμφιλίωση. Τουλάχιστον αυτό επιθυμούμε.
Έτσι όμως κινδυνεύομε να ακούσομε το Λόγο του Θεού, κρίνοντας τους άλλους και κατηγορώντας τους άλλους, ενώ ο Λόγος του Θεού απευθύνεται προς εμάς. Ο Θεός αυτή τη στιγμή μιλάει σ’ εμάς. Εμείς λοιπόν καλούμαστε να ακούσομε ξανά αυτό το Λόγο του Θεού, ο οποίος μιλάει σ’ εμάς, για μας.
Λέγεται ότι δύο ερημίτες που ζούσαν στην έρημο σε μια σπηλιά, είχα ένα διάλογο. Λέει ο ένας στον άλλον: «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς κατορθώνουν οι άνθρωποι να τσακώνονται». Του λέει ο σύντροφός του: «Είναι πολύ απλό. Κοίταξε, θα χρησιμοποιήσομε αυτό το πιάτο, εγώ θα λέω ότι είναι δικό μου και εσύ θα λες ότι είναι δικό σου».
Και αρχίζουν τη δοκιμή. Λέει ο ένας: «Κοίταξε, αυτό το πιάτο είναι δικό μου». «Όχι είναι δικό μου» απαντάει ο άλλος. «Ε, πάρ’ το, αδελφέ μου!!!» ξαναλέει ο πρώτος. Δεν κατόρθωσαν να τσακωθού! Γιατί άραγε; Και γιατί η ανθρωπότητα βρίσκεται συνεχώς σε σύγκρουση;
Ας δούμε τι ακούσαμε από το Ευαγγέλιο. Ο Ιησούς διάλεξε από τους μαθητές Του δώδεκα και τους ονόμασε Αποστόλους. Αυτοί οι δώδεκα λοιπόν φαινόταν να είναι μία ομάδα ενωμένη, όμως ξαφνικά έγιναν δύο ομάδες.
Λέει ο Ευαγγελιστής: Άκουσαν οι δέκα, αυτό που είπε η μητέρα των δύο, και αγανάκτησαν εναντίον των δύο αδελφών. Αν ο Ιησούς δεν είχε κατορθώσει να σταματήσει την αγανάκτηση, θα είχε ξεσπάσει πόλεμος. Έτσι δεν είναι;
Η μητέρα (και συμφωνούσαν και οι δύο γιοί της) ζήτησε από τον Ιησού: στη Βασιλεία σου, βάλε τους δύο γιούς μου δεξιά σου και αριστερά σου. Οι υπόλοιποι πιο μακριά, οι δικοί μου γιοί κοντά σου. Και οι δύο γιοι της συμφωνούσαν: να είμαστε κοντά σου, είμαστε πιο σπουδαίοι από τους άλλους. Το άκουσαν οι άλλοι και αγανάκτησαν.
Να λοιπόν πώς άρχισε να μπαίνει ανάμεσα στους δώδεκα Αποστόλους το σκουλήκι της διχόνοιας. Δεν είχαν ακόμα το Πνεύμα του Ιησού Χριστού, δεν είχαν λάβει ακόμα το Άγιο Πνεύμα.
Και τους λέει ο Ιησούς Χριστός: «Ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήλθε να υπηρετηθεί, αλλά να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή Του ως λύτρα», δηλαδή να πληρώσει ο ίδιος για να ελευθερωθεί το πλήθος των ανθρώπων. Ο Γιός του ανθρώπου (δηλαδή εγώ ο Ιησούς) ήλθα να υπηρετήσω, να προσφέρω υπηρεσία στους άλλους. Δεν ήρθα να υπηρετήσουν οι άλλοι εμένα». Να το πνεύμα που πρέπει να διακρίνει ένα μαθητή του Χριστού, έναν χριστιανό.
Τι συμβαίνει και οι άνθρωποι βρισκόμαστε σε σύγκρουση; Λέει ο Ιησούς Χριστός: «Γνωρίζετε ότι οι άρχοντες των εθνών ασκούν πάνω στα έθνη κυριαρχία και οι μεγάλοι τα καταδυναστεύουν». Δηλαδή χρησιμοποιούν την εξουσία τους, όχι για να υπηρετήσουν τα έθνη, τους ανθρώπους, αλλά για υπηρετήσουν το εγώ τους, δικά τους συμφέροντα, ή τα συμφέροντα μερικών ομάδων. Δεν θα είναι έτσι ανάμεσά σας. Ανάμεσά σας, ο μεγάλος θα είναι υπηρέτης σας, ο πρώτος θα είναι δούλος σας.
Εδώ βρίσκεται η διαφορά πνεύματος, η διαφορά ανάμεσα στο πνεύμα του κόσμου και το πνεύμα των μαθητών του Χριστού. Το πνεύμα του κόσμου κυριαρχείται από την επιθυμία να εξουσιάσω τους άλλους για να είμαι εγώ πρώτος και οι άλλοι να υπηρετούν εμένα.
Tο πνεύμα του Ιησού Χριστού που ανεβαίνει επάνω στο Σταυρό και γι’ αυτό ανασταίνεται, είναι το σωστό. Εγώ είμαι ο Πρώτος, είμαι ο Κύριος, είμαι ο Διδάσκαλός σας, επειδή σας υπηρετώ, επειδή θα θυσιάσω τη ζωή μου για σας. Αυτό πρέπει να είναι και το πνεύμα το δικό σας, των μαθητών μου, λέει ο Ιησούς Χριστός.
Έλεγε στους μαθητές του: Προσέξτε, δεν βαδίζω προς ένα θρίαμβο, αλλά προς ένα εξευτελισμό. Ο Γιος του Ανθρώπου θα παραδοθεί στους αρχιερείς και τους γραμματείς, θα Τον καταδικάσουν σε θάνατο, και θα Τον Σταυρώσουν και την Τρίτη ημέρα θα Αναστηθεί. Την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί. Πρώτα θα παραδοθεί, πρώτα θα υποφέρει και θα θυσιασθεί. Γιατί; Διότι ήλθα να υπηρετήσω, όχι να βάλω τους άλλους να υπηρετούν εμένα. Να, το πνεύμα του Ιησού Χριστού, να, ποιο πρέπει να είναι το πνεύμα το δικό μας.
Αλλά ο Απόστολος Ιάκωβος μας αναλύει τι συμβαίνει ενστικτωδώς μέσα μας και γύρω μας, στους υπόλοιπους ανθρώπους: «Από πού προέρχονται οι πόλεμοι, οι διαμάχες και οι συγκρούσεις μεταξύ σας; Προέρχονται από τις ηδονές, από την επιθυμία σας να απολαμβάνετε. Θέλετε συνεχώς να απολαμβάνετε. Επιθυμείτε απολαύσεις, δεν τις έχετε, σκοτώνετε και ζηλεύετε, είτε σκοτώνετε με τα όπλα είτε με τα λόγια, και δεν μπορείτε να πετύχετε. Μάχεστε και πολεμάτε. Ακόμα και όταν ζητάτε από το Θεό κάτι, δεν το λαβαίνετε, διότι το ζητάτε είτε με κακό τρόπο ή για να το σπαταλήσετε στην ικανοποίηση των ηδονών σας».
Δηλαδή δεν ζητούμε το καλό για το καλό, αλλά για να απολαύσουμε. Και έτσι ζητούμε εγωιστικά για τον εαυτό μας. Ζητούμε για τον άλλον; από αγάπη για τον άλλον; για το καλό του άλλου;
Άπιστοι άνθρωποι, μας λέει ο Απόστολος Ιάκωβος. Η φιλία με τον κόσμο, δηλαδή τον κόσμο του εγωισμού, των απολαύσεων, είναι έχθρα προς τον Θεό, γι’ αυτό δημιουργεί συγκρούσεις.
Όποιος θελήσει να είναι φίλος του κόσμου, φίλος των ανθρώπων που έχουν την νοοτροπία: εγώ να απολαύσω και οι άλλοι να είναι στη δική μου υπηρεσία, αυτός γίνεται εχθρός του Θεού και σπέρνει γύρω του διχόνοια, λόγια, συγκρούσεις, πόλεμο, θανάτους, θλίψη.
Πόσες φορές οι άνθρωποι με τα λόγια που λέμε μεταξύ μας, σκοτώνομε ο ένας τον άλλο. Χωρίζουν ανδρόγυνα, χωρίζουν αδέλφια, χωρίζουν άνθρωποι στη γειτονιά, μέσα στο χώρο εργασίας δεν μπορούν οι άνθρωποι να συνεργασθούν, να εργασθούν με Ειρήνη διότι ο ένας προσπαθεί να κατηγορήσει τον άλλον για να πάει πιο μπροστά, αλλά την Κυριακή ίσως αυτοί να πάνε στην Εκκλησία. Και το τονίζω αυτό: ίσως αυτοί να πάνε στην Εκκλησία.
Το τονίζω, διότι άκουσα ότι η μητέρα των παιδιών του Ζεβεδαίου, όταν πήγε στον Ιησού Χριστό να του ζητήσει αυτή τη χάρη για τους γιούς της, Τον πλησίασε προσκυνώντας Τον. Προσκύνησε τον Ιησού, έκανε μία πράξη λατρείας, αλλά αυτό που ζητούσε ήταν λάθος, ήταν εγωιστικό.
Επομένως, και το ότι εμείς μπορεί να είμαστε άνθρωποι της Εκκλησίας, που προσευχόμαστε κάθε μέρα, που πηγαίνομε κάθε Κυριακή στη Θεία Λειτουργία, και ίσως εργαζόμαστε στους διάφορους θεσμούς της Εκκλησίας, και εμείς κινδυνεύομε εάν δεν έχομε το σωστό πνεύμα, κινδυνεύομε οι πράξεις μας να είναι ενάντια στο πνεύμα του Χριστού.
Να λοιπόν που ο λόγος του Θεού είναι για μας σήμερα. Καλούμαστε δηλαδή να εξαγνίσομε το πνεύμα μας και την καρδιά μας, για να μπορέσομε να εξαγνίσομε τη συμπεριφορά μας. Με αυτές τις προθέσεις ο Θεός θα μπορέσει πιο εύκολα να εισακούσει την Προσευχή μας, όχι μόνο αυτή που Του κάνομε σήμερα για την ειρήνη, αλλά οποιαδήποτε άλλη Προσευχή. Όσο περισσότερο το πνεύμα μας και η καρδιά μας συμμορφώνεται με το πνεύμα του Ιησού Χριστού, με τη διαγωγή του Ιησού Χριστού, (ο οποίος ήλθε να μας υπηρετήσει και όχι να Τον υπηρετήσουμε), τόσο περισσότερο εμείς θα είμαστε δεκτοί από το Θεό, και μεταξύ μας θα δημιουργούμε συνθήκες Ειρήνης, Αγάπης, Χαράς και Συνεργασίας και θα απομακρύνομε τον πόνο, που δημιουργούν άλλοι, οι οποίοι δεν γνωρίζουν και δεν ζουν στο πνεύμα του Ιησού Χριστού.
Θα συνεχίσομε λοιπόν την Προσευχή μας, ζητώντας από τον Κύριο, να δώσει το πνεύμα του Ιησού Χριστού πριν από όλα σ’ εμάς τους ίδιους: «Ο Γιος του Ανθρώπου δεν ήλθε να υπηρετηθεί, ήλθε να υπηρετήσει, ακόμη και πεθαίνοντας, γι’ αυτό και θα Αναστηθεί».
Και εμείς λοιπόν καλούμαστε να είμαστε άνθρωποι που υπηρετούν, και όχι άνθρωποι που από εγωισμό και υπερηφάνεια προσπαθούμε να μας υπηρετούν οι άλλοι.
Ας συνεχίσομε την προσευχή μας.
Ι. Αρχιεπισκοπή Καθολικών Αθηνών. Σύναξη Προσευχής για την Ειρήνη 7.3.2018 Η ομιλία του Επισκόπου
