Στην ετήσια ομιλία του προς τα μέλη του Διπλωματικού Σώματος που είναι διαπιστευμένα στην Αγία Έδρα (08.01.23), ο Πάπας Φραγκίσκος εξέφρασε τους προβληματισμούς του για διαφορά θέματα που απασχολούν τον κόσμο σήμερα και ανάμεσα σε αυτά αναφέρθηκε και στην παρένθετη μητρότητα.
«Θεωρώ καταδικαστέα την πρακτική της λεγόμενης παρένθετης μητρότητας, η οποία αποτελεί σοβαρή παραβίαση της αξιοπρέπειας της γυναίκας και του παιδιού, βασισμένη στην εκμετάλλευση καταστάσεων των υλικών αναγκών της μητέρας. Ένα παιδί είναι πάντα ένα δώρο και ποτέ η βάση ενός εμπορικού συμβολαίου», είπε στα μέλη του διπλωματικού σώματος. «Κατά συνέπεια, εκφράζω την ελπίδα μου για μια προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας να απαγορεύσει παγκοσμίως αυτή την πρακτική».
Οι σκέψεις του αυτές έγιναν θέμα στα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία σε όλο τον κόσμο αλλά και στην χώρα μας, όπου ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια δημόσια συζήτηση σχετικά με την πρωτοβουλία της κυβέρνησης για να νομοθέτησει για τον γάμο ομοφύλων αλλά και την πιθανή περίληψη της παρένθετης μητρότητας σε αυτό, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση στην δική της πρότασή της για για το ίδιο θέμα. Να σημειώσουμε ότι η πρακτική της παρένθετης μητρότητας είναι σε ισχύ στην χώρα μας (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ B’ 5524/26.10.2022) η απόφαση του Εποπτικού Συμβουλίου της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής που περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την παρένθετη μητρότητα).
Όπως είπε ο Πάπας Φραγκίσκος, με την παρένθετη μητρότητα, ένα αγέννητο παιδί μετατρέπεται σε «αντικείμενο εμπορίας», επειδή γίνεται εκμετάλλευση των υλικών αναγκών της βιολογικής μητέρας και καθιστά το παιδί προϊόν μιας εμπορικής σύμβασης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Καθολική Εκκλησία διδάσκει ότι η πρακτική της παρένθετης μητρότητας δεν είναι ηθικά επιτρεπτή.
Η παρένθετη μητρότητα είναι η πρακτική κατά την οποία μια γυναίκα κυοφορεί και φέρνει στον κόσμο ένα βρέφος για ένα άτομο ή ένα ζευγάρι, μερικές φορές έναντι αποζημίωσης. Η κυοφορία επιτυγχάνεται μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, μια πρακτική που η Εκκλησία επίσης απαγορεύει.
Η Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας αναφέρει: «Όταν εφαρμόζονται μέσα στο ζεύγος οι τεχνικές αυτές (ομογενείς τεχνητές σπερματώσεις και γονιμοποιήσεις) είναι ίσως λιγότερο καταδικάσιμες, αλλά παραμένουν ηθικά απαράδεκτες».Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας αρ.2377. «Το παιδί δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν αντικείμενο ιδιοκτησίας, όπως θα το εμφάνιζε η αναγνώριση ενός φανταστικού “δικαιώματος για απόκτηση παιδιού”. Σ’ αυτόν τον τομέα, μόνο το παιδί έχει αυθεντικά δικαιώματα: το δικαίωμα “να είναι ο καρπός της ειδικής πράξεως της συζυγικής αγάπης των γονέων του και το δικαίωμα να γίνει σεβαστό σαν άνθρωπος από τη στιγμή της συλλήψεώς του”».κατήχηση αρ. 2378
Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει επικρίνει και στο παρελθόν την παρένθετη μητρότητα, μεταξύ άλλων σε συνάντηση που είχε το 2022 με μέλη της Ομοσπονδίας Καθολικών Οικογενειακών Ενώσεων στην Ευρώπη, είχε πει : «Η αξιοπρέπεια των ανδρών και των γυναικών απειλείται επίσης από την απάνθρωπη και ολοένα και πιο διαδεδομένη πρακτική της “ενοικίασης μήτρας”, κατά την οποία οι γυναίκες, σχεδόν πάντα φτωχές, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης και τα παιδιά αντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα».
Το 2016, ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρθηκε, εν συντομία, στην παρένθετη μητρότητα και στο “Amoris Laetitia” (“Η χαρά της αγάπης”), την μετασυνοδική Αποστολική Παραίνεση που ακολούθησε τις συνόδους των επισκόπων για την οικογένεια το 2014-2015, σημειώνοντας: «Η ιστορία βαδίζει στ’ αχνάρια των υπερβολών των πατριαρχικών πολιτισμών, όπου η γυναίκα θεωρούνταν δεύτερης κατηγορίας, αλλά υπενθυμίζουμε και την πρακτική της “ενοικίασης του κόλπου” ή την “εργαλειοποίηση και εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος στη σημερινή κουλτούρα των μέσων επικοινωνίας”» . «Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι πολλά σημερινά προβλήματα είχαν ως αφετηρία τη χειραφέτηση της γυναίκας. Αλλά το επιχείρημα αυτό δεν είναι έγκυρο, “είναι λανθασμένο, δεν είναι αληθινό. Είναι μια μορφή ανδροκρατίας”. H ταυτόσημη αξιοπρέπεια μεταξύ του άνδρα και της γυναίκας, μας κάνει να χαιρόμαστε για το γεγονός ότι ξεπερνιούνται παλιές μορφές διακρίσεων και ότι στους κόλπους των οικογενειών αναπτύσσεται ένα πνεύμα αμοιβαιότητας» αρ. 54 (ελληνική μετάφραση, έκδοση Καθολικού Τύπου 2016).
Ο κλάδος της εμπορικής παρένθετης μητρότητας αποτιμήθηκε σε 14 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως το 2022 και αναμένεται να φτάσει σε εκτιμώμενη αξία 129 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2032, σύμφωνα με έκθεση της Global Market Insights του Νοεμβρίου 2022. Οι νόμοι περί παρένθετης μητρότητας διαφέρουν ανά χώρα.
Η παρένθετη μητρότητα ήταν μόνο ένα από τα πολλά θέματα που άγγιξε ο Πάπας Φραγκίσκος στη συνάντησή του στις 8 Ιανουαρίου με μέλη του διπλωματικού σώματος ενώ υπάρχουν και πολλά άλλα τα οποία μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό μας μας άρθρο.
