Εδώ και 5 συνεχόμενα χρόνια, ο π. Maurice Joyeux, ένας από τους ιησουίτες πατέρες της κοινότητας των Ιησουιτών της Αθήνας, μαζί με μια δυναμική ομάδα φίλων και συνεργατών στην Ελλάδα, τη Γαλλία και άλλες χώρες του κόσμου, ετοιμάζουν με πολλή όρεξη και δυναμισμό, πρωτοπόρα για τα ελληνικά δεδομένα θερινά προγράμματα, που συνδυάζουν την προσευχή, την εκδρομή, τον προσωπικό χρόνο για περισυλλογή και στοχασμό, τον κοινό χρόνο για συζήτηση και εμπειρίες, τις διαλέξεις και τη φιλοσοφία. Οι συναντήσεις αυτές είναι μια ανοιχτή πρόσκληση προς κάθε ενδιαφερόμενο οποιασδήποτε ηλικίας ή οικογενειακής κατάστασης να διανύσει οκτώ ημέρες μαζί με άλλους, ανακαλύπτοντας τις πηγές του πολιτισμού και της πίστης που ενώνει όλους μας, και να ξαναδιαβάσει τη ζωή του μέσα από ένα νέο πρίσμα. Κάθε χρόνο επιλέγεται ένα διαφορετικό θέμα γύρω από το οποίο διοργανώνονται δύο θερινές συναντήσεις. Φέτος το κεντρικό θέμα είναι η ειρήνη. Η πρώτη συνάντηση θα γίνει 12 με 20 Ιουλίου και θα έχει θέμα «Γινόμαστε εργάτες Ειρήνης», ενώ η δεύτερη, από τις 2 μέχρι τις 10 Αυγούστου και το θέμα της θα είναι «Για την Ειρήνη σε κάθε εποχή».
Για έναν Έλληνα, η σύλληψη μιας τέτοιας ιδέας, και ακόμη πιο πολύ η υλοποίησή της, δεν είναι οικεία. Για το λόγο αυτό συναντήσαμε τον π. Maurice Joyeux και την Cécile Deleplanque, ένα από τα άτομα που έχουν λάβει μέρος στις συναντήσεις αυτές πάνω από μία φορά, ώστε να μας εξηγήσουν τι ακριβώς κάνουν εκεί, πώς είναι δομημένες οι συναντήσεις αυτές και τι έχουν αποκομίσει από την εμπειρία τους.
-Π. Maurice, εξηγήστε μας πώς ξεκινήσατε αυτές τις θερινές συναντήσεις και για ποιο λόγο πήρατε αυτή την απόφαση;
Αυτές οι συναντήσεις υπάρχουν από το 2010. Συνολικά, μαζί με τη συνάντηση που έχουμε σχεδιάσει για το Νοέμβριο, συμπληρώνουμε ήδη 9 συναντήσεις με συμμετοχή άνω των 700 ατόμων συνολικά, με διάρκεια 8 ημέρες στην Οινόη. Μπορούμε ακόμη να συμπεριλάβουμε τη συνάντηση «Αθήνα-Κόρινθος» στην οποία συμμετείχαν 60 άτομα από 14 εθνικότητες, τόσο από γαλλόφωνες ενορίες, όσο και από το εξωτερικό, καθώς και το συνέδριο όλων των διευθυνόντων του “Enseignement Catholique”, όπου συναντήθηκαν όλοι οι υπεύθυνοι του “Enseignement Catholique” του Παρισιού με εκείνους της Ελλάδας.
Γιατί κάνουμε αυτές τις συναντήσεις: Για μένα, το γεγονός ότι έζησα επί 23 σχεδόν χρόνια στο Παρίσι την εκπαίδευση σπουδαστών και νέων επαγγελματιών, αργότερα μέσα σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως προσφύγων κοντά σε άτομα υπεύθυνα για την εκπαίδευση και την ψυχολογική ή άλλη υποστήριξη των προσφύγων στη Ρουάντα, τη Νότια Αφρική και το Νταρφούρ, με όπλισαν με πολλή ενέργεια κατά τη διαμονή μου στην Ελλάδα, ώστε να μεταδώσω τον πλούτο που προσφέρει ο ελληνικός πολιτισμός όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Και να προσφέρω με αυτό τον τρόπο ορισμένα μέσα για να αναζωογονηθούν οι άνθρωποι σε πολιτισμικό επίπεδο- και ως πολιτισμό εννοώ ό,τι αφορά τη σοφία, τη φιλοσοφία, την τέχνη του σκέπτεσθαι, όπως και τον ιουδαιοχριστιανισμό, τη Βίβλο που ήρθαν μέσω της ελληνικής γλώσσας, καθώς επίσης και τη σύγχρονη ζωή, τον τρόπο που ζούμε σήμερα, χάρη στη συμβίωση ανθρώπων που συμμετέχουν σε μικρότερες ή μεγαλύτερες ομάδες, αποκρυπτογραφούν τον κόσμο του σήμερα, τις ευθύνες τους, τις δυσκολίες που συναντούν και το νόημα που βρίσκουν ως κλήση για να δεσμευτούν μέσα στην κοινωνία, ώστε να γίνουν ελεύθεροι άνθρωποι μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Επομένως η έγνοια μας είναι να φτάσουμε στον πιο φτωχό μέσα από το διανοητικό, πνευματικό, ηθικό συλλογισμό, τα ηθικά αλλά και τα αισθητικά, καλλιτεχνικά ερωτήματα του ανθρώπου. Δεν είναι μια διαδρομή που διανύουμε για να χάσουμε χρόνο ή ένας πολιτιστικός τουρισμός, ή θρησκευτικός τουρισμός που κοστίζει ακριβά. Είναι ένας τρόπος για να δώσουμε στον εαυτό μας το χρόνο να πάμε λίγο παραπέρα στο πεδίο των ευθυνών που ο σημερινός κόσμος μάς ζητάει να αναλάβουμε.
Επομένως, όταν είδα τα μέσα που διέθετε το τάγμα των ιησουιτών, δηλαδή ένα σπίτι όπου μπορούσε να φιλοξενηθεί κόσμος σε ένα μέρος κοντά στην Αθήνα, την Κόρινθο, την Επίδαυρο, τους Δελφούς και την Ελευσίνα ταυτόχρονα, εν μέσω πολιτισμικού και κοινού τουρισμού, προσφέροντας παράλληλα και τις ομορφιές της ελληνικής φύσης, κοντά στη θάλασσα του Πόρτο Γερμενό, σε συνδυασμό με την ησυχία της εξοχής, σκέφτηκα ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος για να προσφέρουμε όλα αυτά και σε άλλους. Φυσικά, θα ήταν ωραίο να τα προσφέραμε και στους Έλληνες, οι οποίοι όμως δυστυχώς το καλοκαίρι είναι πολύ απασχολημένοι με τις οικογένειές τους, αλλά και την εργασία τους. Και βέβαια στους Γάλλους, καθώς ένα μέρος του πνεύματός τους και του πολιτισμού τους βρίσκεται στην Ελλάδα. Θα πρέπει όμως να λέμε γενικά «τους Ευρωπαίους», όχι μόνο «τους Γάλλους», γιατί ολόκληρη την Ευρώπη αφορά το λίκνο του πολιτισμού, που είναι η Ελλάδα. Λίκνο πολιτισμού, αλλά και λίκνο πολλών άλλων πραγμάτων που κείτονται στον μοντερνισμό της σημερινής εποχής: κοινωνική κρίση, πολιτική κρίση, άνοδος των εθνικιστών. Συμβαίνουν τα ίδια στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στο επίκεντρο όλων αυτών βρίσκεται η Εκκλησία, οι χριστιανοί, μέσα σε πνεύμα ενότητας: έχουμε φίλους και συνεργάτες που δεσμεύονται και μας δίνουν τα φώτα τους στη διάρκεια των συναντήσεων αυτών. Στη συνάντηση του Νοεμβρίου επιδιώκουμε να κάνουμε ένα ακόμα βήμα παραπέρα, για να συναντηθούμε με Έλληνες, φίλους και συνεργάτες.
-Ποιο είναι το κίνητρό σας για την πραγματοποίηση αυτών των συναντήσεων;
Το κίνητρο γι’ αυτές τις συναντήσεις είναι να δώσουμε στον εαυτό μας τα μέσα για να αντιμετωπίσουμε, αλλά και να υπηρετήσουμε το σύγχρονο κόσμο στον οποίο ζούμε, ώστε να μην παραπονιόμαστε διαρκώς, αλλά να προσφέρουμε κιόλας. Να γίνουμε, δηλαδή, φορείς δράσης, οι οποίοι όμως να έχουν και προσωπικά αποθέματα, ώστε να αντέξουν τη διάρκεια, να πάνε μέχρι το τέλος της διαδρομής παρά τις δυσκολίες, και διατηρώντας πάντοτε την ελπίδα ζωντανή μέσα στην πίστη και την αγάπη. Ο νόμος της πίστης και της αγάπης επιτρέπει να επεξεργαστούμε τη συγγνώμη και τη συμφιλίωση ανάμεσα στους πολιτισμούς, τη συμφιλίωση με τον εαυτό μας, τη συμφιλίωση με τη φύση, το σώμα μας, τα όριά μας, τις αισθήσεις μας, αλλά και τα προτερήματά μας. Και είναι ακριβώς μέσα σε αυτή τη φύση, το βουνό, τη θάλασσα, την εξοχή, που προσπαθούμε να ζήσουμε κατά τις δύο θερινές συναντήσεις μας. Ο γενικός τίτλος των συναντήσεών μας είναι «Σοφία των πολιτισμών, φλόγα του Σταυρού» και ο κεντρικός άξονας της συνάντησης του Ιουλίου είναι «Γινόμαστε εργάτες Ειρήνης», ενώ του Αυγούστου «Για την Ειρήνη σε κάθε εποχή».
Υπάρχει πάντοτε η πρωτοτυπία του θανάτου και της Ανάστασης του Ιησού για το σύγχρονο άνθρωπο. Και κάθε χρόνο ανοιγόμαστε σε έναν μεγάλο πολιτισμό: πέρσι ασχοληθήκαμε με τον ινδουισμό, φέτος το ενδιαφέρον μας στρέφεται στον κινεζικό πολιτισμό. Αυτοί οι πολιτισμοί μας προσκαλούν καθημερινά να τους ανακαλύψουμε και μέσα από τις βάσεις τους που είναι διαφορετικές από τις δικές μας, αλλά που όμως έχουν πολύ μεγάλο πλούτο, και επομένως προσπαθούμε να συνεχίσουμε τον διαθρησκευτικό διάλογο μαζί τους, γιατί ο καθολικισμός γίνεται όλο και πιο διεθνής και υπάρχει η ανάγκη να συνεννοούμαστε και να γινόμαστε κατανοητοί ο ένας στον άλλο. Ο μέλλων επίσκοπος θα πρέπει να είναι σε θέση να εξασφαλίσει μια αμοιβαία κατανόηση των ξενόγλωσσων καθολικών κοινοτήτων αυτής της χώρας, που θα είναι και ο πλούτος της Εκκλησίας.
–Cécile, θέλετε να μας πείτε πώς σας φαίνονται αυτές οι συναντήσεις, ως κάποια που συμμετείχε αλλά και βοηθάει ενεργά στη διοργάνωσή τους;
Οι συναντήσεις μας διαρκούν οκτώ ημέρες, γιατί, πολύ απλά, θέλουμε να πάρουμε το χρόνο μας, σε μια περίοδο που η Ελλάδα προσφέρει τα καλύτερά της, τη θάλασσα, τον ήλιο και την εξοχή. Είναι μια πρόσκληση στον κόσμο να έρθει, να δοκιμάσει και να δει, αλλά ταυτόχρονα είναι και μια πρόσκληση εν αγάπη, καθώς έχουμε ήδη δημιουργήσει φίλους από προηγούμενες χρονιές, όσοι από εμάς συμμετείχαμε και άλλες φορές. Κάποιοι εξακολουθούν να επιστρέφουν, γιατί οι συναντήσεις μας επίσης προσκαλούν όσους έχουν ξανάρθει, να μην ξεχάσουν όσα βιώσανε τις προηγούμενες φορές. Θα ήθελα να επιμείνω λίγο στον πλούτο που προσφέρει η Οινόη, ως πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο, το οποίο έχει πολλά πλεονεκτήματα για να μπορέσει να ζήσει κανείς αυτές τις οκτώ μέρες με πολλή γαλήνη. Κατ’ αρχήν είναι πολύ κοντά στην Αθήνα, είναι προσβάσιμη από το αεροδρόμιο και με τον προαστιακό, είναι πολύ κοντά στην Κόρινθο και σε όλα τα σημεία που αποφασίζουμε να μετακινηθούμε για τις εκδρομές μας- Μυκήνες, Επίδαυρο ακόμη και Δελφούς- και ζούμε μέσα σ’ ένα σπίτι πολύ απλό, με άνετο και επαρκή χώρο που δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να είναι ανεξάρτητος, αλλά και να ζει ταυτόχρονα μαζί με τους άλλους. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντική για μένα η δυνατότητα που μας δίνει το σπίτι στην Οινόη να συμβιώσουμε μαζί με άλλους στη διάρκεια των οκτώ ημερών που διαρκεί η συνάντησή μας.
Η κάθε συνάντηση δεν είναι μόνο μια ευκαιρία να συγκεντρωθούμε και να ξαναβρεθούμε όλοι μαζί μαθαίνοντας, αλλά είναι χρόνος περισυλλογής που διανύουμε μαζί με πνευματικούς συνοδούς, οι οποίοι έχουν το μέλημα της περισυλλογής από τον κάθε συμμετέχοντα.
Αρχικά υποδεχόμαστε εισηγητές κορυφαίους στο είδος τους. Έχουμε από την αρχή μαζί μας τον ιησουίτη πατέρα Michel Fédou, που είναι ο πνευματικός μας συνοδός, από το Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο της Ρώμης τον ιησουίτη π. Roland Meynet, τον ιησουίτη π. Dominique Bertrand από τις Sources Chrétiennes, τους δικούς μας ιησουίτες π.π. Θεόδωρο Κοντίδη, Γαβριήλ Μαραγκό, Μιχάλη Ρούσσο, μια βιβλίστρια, την Danièle Ellul, την Catherine Schmezer που είναι ελληνίστρια, λάτρις της Ελλάδας, καθηγήτρια στην Μπορντώ και στο Centre Cèvres στο Παρίσι, την Agnès de Boysson που είναι εξειδικευμένη στον Πλάτωνα. Πέραν αυτών, υποδεχόμαστε και Έλληνες γαλλόφωνους, όπως είναι ο κ. Σταύρος Ζουμπουλάκης και ο κ. Θάνος Λίποβατς, που βρίσκονται μαζί μας κάθε φορά. Θα θέλαμε όμως να έρθουν κι άλλοι Έλληνες μαζί μας. Πρέπει να συνυπολογίσουμε τη συμβολή των οδηγών μας, που μας ξεναγούν στους αρχαιολογικούς χώρους, είναι αρχαιολόγοι και ποιοτικοί άνθρωποι και αποτελούν το δίκτυο από φίλους μας, οι οποίοι φροντίζουν για τις ξεναγήσεις μας με κάποια πολιτιστική αλλά και πνευματική μέριμνα, ώστε όχι μόνο να επισκεπτόμαστε τους χώρους, αλλά και να αφήνουμε τους χώρους αυτούς να «μιλάνε» στην ψυχή μας.
-Μπορείτε να μας περιγράψετε πώς περίπου διαμορφώνεται το πρόγραμμα των οκτώ ημερών;
Έχουμε σχηματίσει μια ομάδα, η οποία σχεδιάζει τις συναντήσεις αυτές κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου και προσκαλεί τους συμμετέχοντες. Οι συμμετέχοντες μπορεί να είναι μεμονωμένα άτομα, ολόκληρες οικογένειες, συνταξιούχοι, φοιτητές, άτομα κάθε ηλικίας και το πρόγραμμα της κάθε μέρας προσαρμόζεται όποιες κι αν είναι οι ηλικίες των συμμετεχόντων. Γίνονται συνεδρίες με κεντρικά θέματα, δίνονται κείμενα, χωριζόμαστε σε πιο μικρές ομάδες και δίνουμε το χρόνο ώστε να ανταλλάξουν τα μέλη κάθε ομάδας τις σκέψεις και τις γνώμες τους. Με αυτό τον τρόπο, επειδή μοιραζόμαστε διάφορα πράγματα, γνωριζόμαστε μεταξύ μας καλύτερα. Δίνεται επίσης ο χρόνος για να πραγματοποιήσουμε επισκέψεις σε σημαντικούς χώρους όπως η Ελευσίνα, η Κόρινθος, οι Δελφοί. Υπάρχει χρόνος για Θεία Λειτουργία, για προσευχή, για συζήτηση, χρόνος στη θάλασσα, πολύς χρόνος για γέλιο ή και απλώς χρόνος για να μείνει κανείς μόνος του και να σκεφτεί. Κι εκείνο που προσωπικά βρίσκω πολύ ωραίο είναι ότι, μετά από λίγο καιρό, δημιουργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στους συμμετέχοντες και μια επιθυμία να μοιραστεί ο καθένας αυτό που βιώνει βαθιά μέσα του. Υπάρχει ένα «εδώ και τώρα». Μοιραζόμαστε πολλές όμορφες στιγμές γύρω από το τραπέζι, γύρω από τα γεύματα, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει προσωπικός χρόνος για να συλλογιστείς, να προσευχηθείς, για να κάνεις μπάνιο στη θάλασσα.
-Σε τι σας βοηθά η συμμετοχή σας σ’ αυτή τη δραστηριότητα;
Αυτή η επιστροφή στις αρχαίες ελληνικές πολιτισμικές, φιλοσοφικές, βιβλικές πηγές προσωπικά με βοηθάει πολύ να κατανοήσω και να αγαπήσω τη ζωή μου σήμερα και το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούμε σήμερα. Είναι ένα καταφύγιο για τον καθέναν μας, ώστε να καταλάβει καλύτερα όλα αυτά τα πράγματα, ακόμη και για να πάρει σωστότερες αποφάσεις εν πλήρη ελευθερία, να πάει λίγο πιο μακριά σε ατομικό- προσωπικό επίπεδο, αλλά και μαζί με άλλους. Εκτιμώ πολύ το ανθρώπινο περιβάλλον μέσα στο οποίο συμβαίνουν όλα αυτά, και το διάλογο ο οποίος ανοίγεται με αφορμή τα κείμενα και τα θέματα που συζητάμε, αλλά καταφέρνουμε να πάμε λίγο πιο πέρα επειδή υπάρχει το στοιχείο της συμβίωσης μεταξύ μας.
-Τι ήταν αυτό που σας έλκυσε σ’ αυτές τις συναντήσεις; Γιατί αποφασίσατε να ξαναέρθετε;
Τι με έλκυσε σε αυτές τις συναντήσεις… Ζω στην Ελλάδα 6 χρόνια τώρα, επομένως δε βρίσκομαι στη νοοτροπία κάποιου που έρχεται ειδικά γι’ αυτές τις συναντήσεις από το εξωτερικό. Για μένα, λοιπόν, ήταν μια ευκαιρία να εμβαθύνω τις ελληνικές πολιτισμικές και πνευματικές ρίζες μου και να προχωρήσω ένα βήμα πιο πέρα ως προς το τι βιώνω σήμερα. Δεν έχω μόνο την εμπειρία του εκπατρισμού στην Ελλάδα, αλλά και τα προηγούμενα χρόνια έχω ζήσει με την οικογένειά μου στη Βενεζουέλα, τις Φιλιππίνες, το Εκουαδόρ και τώρα στην Ελλάδα. Εδώ όμως συνειδητοποίησα όλα όσα έχω ζήσει, όχι μόνο συναναστρεφόμενη με τους Έλληνες και μαθαίνοντας ελληνικά, αλλά και διαμέσου αυτών των συναντήσεων, ακριβώς επειδή ένιωσα ότι τα κείμενα που μελετάμε, οι Γραφές, η Ιστορία, με αγγίζουν. Φυσικά, ήρθα στις συναντήσεις αυτές μια πρώτη φορά με την οικογένειά μου το 2012 και ύστερα είχα την επιθυμία να ξαναέρθω. Γι’ αυτό, δεν μπορώ να πω ότι ήταν μόνο μια πρόσκληση να έρθω και να δω, αλλά αφού δω, να μην ξεχάσω αυτά που έζησα, αλλά να επιστρέψω. Και επίσης, να συμμετάσχω ενεργά στην προετοιμασία της επόμενης συνάντησης κατά τη διάρκεια όλου του έτους.
-Π. Maurice, έχουν αποδώσει καρπούς οι συναντήσεις αυτές; Τι αποτελέσματα βλέπετε;
Ένας από τους καρπούς αυτών των συναντήσεων είναι η αφύπνιση της περιέργειας και η διατήρησή της σε πολλούς από όσους συμμετείχαν, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την πίστη, αλλά και τον πολιτισμό, ώστε να αποκρυπτογραφήσουν επίσης όμορφα πράγματα και όχι μόνο εκείνα που μας πονάνε, και ώστε να βρουν τροφή για τις ελπίδες τους αλλά και να προσφέρουν κάτι και στους άλλους. Το δεύτερο σημείο είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου φίλων που έχουν τη διάθεση να πάνε λίγο παραπέρα, να εμβαθύνουν, να συναντηθούν ξανά με πνεύμα δημιουργικό. Αυτό σημαίνει ότι κάνουμε κάποιες συναντήσεις στοχασμού, αποτραβιόμαστε σε μοναστήρια κάνοντας πνευματικές ασκήσεις, δύο μερόνυχτα σιωπής και διάκρισης σχετικά με το πού βρισκόμαστε στη ζωή μας και πού μας οδηγεί το Ευαγγέλιο, πού μας ωθεί να τολμήσουμε, ίσως, ή να σταματήσουμε, και επίσης να συνεχίσουμε στο πολιτισμικό επίπεδο, πηγαίνοντας σε συνέδρια στο Παρίσι σε πνευματικά κέντρα για να διαφωτιστούμε όσον αφορά το σύγχρονο κόσμο και γύρω από θέματα που σχετίζονται με το κεντρικό θέμα του επόμενου καλοκαιριού. Υπάρχει λοιπόν μια συνέχεια, που για μένα είναι καρπός αυτής της προσπάθειας, όμως πάνω απ’ όλα το σημαντικότερο αποτέλεσμα είναι η γαλήνη στην καρδιά μας -γιατί ο κόσμος σήμερα είναι ένας τόπος ατελείωτων αγώνων- ώστε να συνεχίσουμε, να ελπίζουμε, να καταλάβουμε ότι ο Θεός μας παρακαλάει επίσης και όχι μόνο εμείς Εκείνον, να ανακαλύψουμε το γεγονός ότι ο Θεός μας περιμένει για να τον βοηθήσουμε. Σήμερα, λοιπόν, ζούμε στο σύγχρονο κόσμο και πρέπει να αναζητούμε καρπούς ειρήνης, γι’ αυτό και φέτος το θέμα μας είναι η Ειρήνη. Όμως όχι οποιαδήποτε ειρήνη, αλλά μια ειρήνη που είναι διαθεσιμότητα προς τους άλλους, μια ειρήνη που σημαίνει να αδειάζω από τον εαυτό μου για να δώσω χώρο στον άλλο, να χρησιμοποιώ τα λίγα μέσα που έχω ώστε να πολλαπλασιάσω το αποτέλεσμα. Όχι μόνο να γίνουμε χριστιανοί που μοιράζονται κάτι. Αυτό φυσικά δεν είναι λίγο, όμως πρέπει επίσης να γίνουμε χριστιανοί που πολλαπλασιάζουν κάτι, μαζί με το Χριστό, ο οποίος, αφού ευχαρίστησε, πολλαπλασίασε τον άρτο και τον μοίρασε στα πλήθη, όχι όμως μόνος του, αλλά με τη βοήθεια των μαθητών του. Άλλος καρπός, επομένως, είναι η κοινωνία, η ικανότητα να βρισκόμαστε μαζί, ακόμη κι αν είμαστε μακριά, να είμαστε συνδεδεμένοι, αλλά περισσότερο από αυτό, να είμαστε σε ένα είδος αδελφοσύνης και ο καθένας να πηγαίνει εκεί όπου το Άγιο Πνεύμα τον ωθεί να πηγαίνει.
-Εσείς προσωπικά, Cécile, πώς πιστεύετε ότι βρήκατε βοήθεια;
Για μένα οι καρποί των συναντήσεων αυτών είναι πολύ πιο συγκεκριμένοι. Πρώτα απ’ όλα μαθαίνεις να ξαναδιαβάζεις την ιστορία που ήδη γνωρίζεις, συνολικά, αλλά και τη δική σου προσωπική ιστορία. Χρειάζεται να μάθει κανείς να κινείται μέσα σε αυτή την επανανάγνωση μέρα με τη μέρα. Το δεύτερο σημείο είναι ότι γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία να συνεχιστούν οι συναντήσεις από πολιτιστικής πλευράς και έπειτα, σε πνευματικό επίπεδο, η απόφασή μου να ξεκινήσω δια αλληλογραφίας μαθήματα στη θεολογία, ύστερα από δύο συνεχείς χρονιές που συμμετείχα στις θερινές αυτές συναντήσεις. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό για μένα. Το τρίτο που θα ήθελα να υπογραμμίσω είναι οι βαθιές φιλίες που αναπτύχθηκαν. Είναι πράγματι αληθινή η αδελφοσύνη, η οποία σου μαθαίνει ότι δεν είσαι μόνος σου στη ζωή και ότι στην πραγματικότητα βαδίζεις αυτή τη γήινη διαδρομή συντροφιά με άλλους και ότι αυτό είναι κάτι πολύ καλό και ωραίο. Επιπλέον, μου αρέσει η έγνοια που έχουμε να πάμε κοντά στους πιο φτωχούς, κάτι που βιώνω στην Ελλάδα έντονα μέσω του κύματος των προσφύγων, και είναι κάτι που ζούμε κάθε φορά στην Οινόη.
-Τελικά, π. Maurice, τι είναι αυτές οι συναντήσεις;
Το «Σωκράτης-απόστολος Παύλος εκτός των τειχών» δεν είναι μια οργάνωση, μια εταιρεία. Είναι η περιγραφή ενός κλίματος που προσπαθούμε να διατηρήσουμε μεταξύ μας, ένα κλίμα ζεστό, φιλόξενο και ωραίο, το οποίο ο καθένας προσπαθεί να δημιουργήσει, αλλά που ωφελεί όλους μας. Δεν έχει φτιαχτεί για διανοούμενος, αντίθετα είναι φτιαγμένο για όλους. Ο καθένας είναι δεκτός και οι εισηγητές προσπαθούν να είναι κατανοητοί από το ευρύ κοινό και επίσης δίνεται ο χρόνος για επεξεργασία, έχουμε μπροστά μας 8 μέρες. Φυσικά οι διανοούμενοι καλούνται, έχουν μια ευθύνη. Όλοι οι γαλλόφωνοι έλληνες διανοούμενοι θα έπρεπε να έρθουν μαζί μας, είτε στις θερινές είτε στις χειμερινές συναντήσεις μας. Αλλά όπως και να ’χει, κάνουμε μια έκκληση για αφύπνιση για να επανανακαλύψουμε τις πηγές του αρχαίου πολιτισμού μας. Κατά τη δική μου γνώμη, η Ελλάδα έχει μια κλήση στον τομέα αυτό. Η Αθήνα, μαζί με την Ιερουσαλήμ και τη Ρώμη, δεν είναι μόνο πρωτεύουσες, είναι ταυτόχρονα τρεις πόλοι της ανθρωπότητας, συμβολικοί, στους οποίους διασταυρώνονται άλλες πηγές, άλλες μεγάλες πόλεις του κόσμου. Η προσέλευση τόσων γαλλόφωνων στις συναντήσεις μας, από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και μη, είναι σημείο για τις ξενόγλωσσες κοινότητες της Αθήνας και όχι μόνο της Αθήνας. Είναι ένα σημάδι για τις ξενόγλωσσες κοινότητες των καθολικών χριστιανών, αλλά και τους ορθοδόξους, με τους οποίους είμαστε πολύ κοντά. Χρειάζεται λοιπόν ένα σημείο, το οποίο προς το παρόν είναι πολύ μικρό, ότι είναι δυνατόν, ξεκινώντας από την Ελλάδα, να επαναφορτιστούμε πνευματικά και διανοητικά, βγαίνοντας από μια κακώς νοούμενη μοναξιά, από ένα κλείσιμο στις δικές μας τοπικές κοινότητες, από έναν φόβο για το μέλλον και να επινοήσουμε νέα πράγματα, συνεχίζοντας να ψάχνουμε δράσεις καθημερινές, τοπικές και παγκόσμιες, σε οικογενειακό ή αστικό επίπεδο.
Επομένως, παιδαγωγική της ελευθερίας: πώς θα μάθουμε να ελευθερωνόμαστε. Παιδαγωγική της σωτηρίας, είναι το ίδιο πράγμα. Όμως ταυτόχρονα, παιδαγωγική της απόφασης: πώς να κάνουμε βήματα δίχως φόβο, έχοντας την αίσθηση της σχετικότητας των βημάτων μας, σε σημείο που να μπορούμε να τα αξιολογήσουμε, να μπορούμε να κάνουμε τη ζωή μας μια άσκηση και να επιστρέφουμε στα βήματά μας αναγνωρίζοντας ότι έχουμε κάνει λάθη, χωρίς να αγωνιούμε υπερβολικά. Παιδαγωγική της διάκρισης: πώς να πλοηγούμαστε. Ο Πάπας λέει ότι η Εκκλησία, η πίστη, η αλήθεια, όλα αυτά μπορούμε να τα δούμε σαν έναν φάρο μέσα στη νύχτα που φωτίζει τα πλοία σε μια ακτή, όμως μπορούμε επίσης να τα δούμε σαν έναν δαυλό που κρατάμε στο χέρι και φωτίζει τη διαδρομή του καθενός μας και όταν συναντιόνται πολλοί δαυλοί μαζί, τότε δημιουργείται περισσότερο φως. Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια της παραβολής: όσο περισσότερο διαθέσιμοι είμαστε εσωτερικά, όσο περισσότερο αδειάζουμε από τον εαυτό μας, δημιουργούμε χώρο και γινόμαστε πιο ανοιχτοί, τόσο πιο εύκολα θα μπορούμε και να δεχτούμε ό,τι καλύτερο υπάρχει στον κόσμο. Διάκριση πνεύματος: διακρίνουμε τον τρόπο με τον οποίο μας συνοδεύει το Άγιο Πνεύμα και προσδίδει πνεύμα φιλίας, ένα περιβάλλον όπου μπορούμε να προχωρήσουμε, όπου μπορούμε να αναπνεύσουμε χωρίς να συνθλιβούμε από τα προβλήματα. Έχουμε μεγάλη άγνοια, ναι, αλλά μπορούμε να επινοήσουμε τρόπους για να βαδίσουμε προς το μέλλον.
Κατά βάθος, λοιπόν, αυτές οι συναντήσεις είναι μεγάλα προσκυνήματα, δεν γνωρίζουμε ακριβώς πού μας οδηγούν, αλλά το σημαντικό είναι η διαδρομή.
