ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΞΑΡΧΙΑ
ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «Η ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ» ΣΤΗΝ 27η ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ
«Το Νοσοκομείο χώρος ευαγγελισμού: ανθρωπιστική και
πνευματική αποστολή »
Αυτό ήταν το θέμα της ΧΧVΙΙ Διεθνούς Συνελεύσεως του Ποντιφικού Συμβουλίου για τις Υπηρεσίες Υγείας του Βατικανού, που συνήλθε στην καινούργια Συνοδική Αίθουσα, στους χώρους του Βατικανού, από 15-17 Νοεμβρίου 2012.
Στη Διάσκεψη έλαβαν μέρος 700 σύνεδροι από 65 χώρες της Υφηλίου, εκπρόσωποι ΔΣ Νοσοκομείων, γιατροί, ιερείς που ασκούν την ποιμαντική στα νοσοκομεία, νοσηλευτές, εθελοντές που βοηθούν το δύσκολο έργο του νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού των Νοσοκομείων κ.λ.π. Προσκλήθηκε και ο Σεβασμιότατος επίσκοπος Γρατιανουπόλεως κ. Δημήτριος, πρόεδρος του ΔΣ του Νοσοκομείου Θείας Πρόνοιας «Η ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ», και πρόεδρος της Συνοδικής Επιτροπής της Καθολικής Ιεραρχίας της Ελλάδος για θέματα της Ποιμαντικής στο χώρο της Υγείας, ο οποίος και όρισε την εκπροσώπηση στη Συνέλευση.
Από την Ελλάδα λοιπόν έλαβαν μέρος ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος ΔΣ του ομώνυμου Νοσοκομείου, Δρ Μιλτιάδης Παπασταματίου, Ιατρός Δ/ντής Χειρουργικής ΕΣΥ και Πρόεδρος ΔΣ του Επαγγελματικού Συμβουλίου της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρίας, η Γενική Διευθύντρια του Νοσοκομείου Αδ. Θεοδοσία Ρούσσου και η Δρ Σταυρούλα Βαβαλέα, Παιδίατρος, Διευθύντρια του Νοσοκομείου Παίδων, «Π & Α Κυριακού».
Διεθνούς κύρους πολυάριθμες προσωπικότητες από το χώρο της Εκκλησίας, της Επιστήμης, της ασκούμενης Ιατρικής, της Έρευνας και του κόσμου των εθελοντών μελέτησαν θέματα που περιλαμβάνουν όλο το φάσμα του ιατρο-πνευματικο-κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Το Συνέδριο άρχισε με κατανυκτική θεία λειτουργία στον περίλαμπρο Ναό της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, στη «Δόξα του Bernini», προεξάρχοντος του Καρδιναλίου Tarcisio Bertone, με μεγάλη συμμετοχή συνέδρων.
Την έναρξη κήρυξε ο Πρόεδρος του Ποντιφικίου Συμβουλίου για τις Υπηρεσίες Υγείας της Αγίας Έδρας, Σεβ. Zygmunt Zimowski, αρχίζοντας τον χαιρετισμό του ως εξής:
«Σύμφωνα με την εντολή του Ιησού, πηγαίνετε, κηρύξατε, ασθενείς θεραπεύετε», ( Ματ.10,6-8) η Εκκλησία – κατά την δισχιλιετή ανέλιξη των αιώνων – μεριμνούσε πάντοτε για τους αρρώστους και για όλους όσοι βασανίζονταν από ασθένειες. Αυτή η «Αποστολή της Φιλευσπλαχνίας», κατά τον ιδρυτή του Συμβουλίου Υγείας, τον ήδη Μακάριο πάπα Ρώμης Ιωάννη-Παύλο II, είχε και έχει χαρακτήρα τόσον εξατομικευμένης, όσον και συλλογικής ασκήσεως. Το απτό αποτέλεσμα της πραγματικότητας αυτής είναι τα περισσότερα από 120 χιλιάδες καθολικά ενεργά κοινωνικό-υγειονομικά Κέντρα ανά την Υφήλιο.
Πρόκειται για επιβλητική δικτύωση φιλαλληλίας στην υπηρεσία της αγάπης και της σωτηρίας, καθότι, όπως τονίζει η Α.Α. ο πάπας Βενέδικτος XVI, «Η αγάπη-φιλαλληλία θα είναι πάντοτε αναγκαίες… Ποτέ η διακονία της Αγάπης δε θα καταστεί περιττή. Όποιος απορρίπτει την αγάπη, απορρίπτει τον ίδιο τον άνθρωπο. Πάντοτε θα υπάρχουν ο πόνος, η υλική ανάγκη, η μοναξιά… Άλλωστε, ο άνθρωπος
« δεν ζει μόνο με ψωμί» (Ματ. 4,4).
Ο Πρόεδρος κάλεσε τους λειτουργούς της Ποιμαντικής Υγείας, αλλά και όλους τους βαπτισμένους να βλέπουν στο πρόσωπο των πολύπαθων ασθενών το πρόσωπο του ιδίου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και να σκύβουν χωρίς προκατάληψη στον ασθενή, όπως ο Καλός Σαμαρείτης της ευαγγελικής περικοπής.
Το Ποντιφικό Συμβούλιο μας, για τους Λειτουργούς της Υγείας, συνέχισε ο Πρόεδρος, προωθεί, οργανώνει και συντονίζει την Αποστολή της Φιλαλληλίας. Ακριβώς δε γι’ αυτό, επέλεξε ως θέμα της 27ης Διεθνούς Συνελεύσεως στο Βατικανό «Το Νοσοκομείο, χώρος ευαγγελισμού: ανθρωπιστική και πνευματική αποστολή». Συμπίπτει δε αυτό το έτος, με τη διακήρυξη από τον πάπα Βενέδικτο XVI, έτος της πίστεως που άρχισε την 11 Οκτωβρίου τρέχ.έτους, και συμπίπτει επίσης με την επέτειο των 50 χρόνων από την Β’ Βατικανή Σύνοδο, και των 20 χρόνων από την έκδοση της Κατηχήσεως της Καθολικής Εκκλησίας, καθώς επίσης με την 13η Τακτική Γενική Συνέλευση της συνόδου των Επισκόπων, με θέμα : « Ο επανευαγγελισμός για την μετάδοση της χριστιανικής πίστεως».
Όπως αναφέρει ο τίτλος της Συνελεύσεως, οι εργασίες επικεντρώθηκαν σε θέματα θεολογικά και ανθρωπολογικά που αφορούν τον κόσμο της Υγείας και τις ασθένειες που χαρακτηρίζουν τη ζωή του Νοσοκομείου, που είναι ο Ναός της ανθρωπότητας, σταυροδρόμι των λαών, χώρος ανθρώπινης αποστολής αλλά και βαθειάς εκφράσεως θεανδρικότητας. Μελετήθηκαν επίσης η Ιστορία και η Αποστολή του Νοσοκομείου, η ηθική και ο εξανθρωπισμός, η πνευματικότητα και η διακονία της Αγάπης.
Οι Σύνεδροι τοποθετήθηκαν σε σχέση με την επίδραση της ψυχικής σφαίρας σε κάθε σωματική παράμετρο διαπιστώνοντας ότι κατά την διάρκεια της νοσηλείας που χαρακτηρίζεται από αυξημένο «stress» γίνονται συγκεκριμένες βιοχημικές αντιδράσεις και σωματικές προσαρμογές με σημαντικές παθολογικές επιπτώσεις. Περιλαμβάνουν έκκριση γλυκοκορτικοειδών και κατεχολαμινών με αποτέλεσμα αύξηση αρτηριακής πίεσης, αύξηση καρδιακής παροχής και ταχυκαρδία. Βιολογικά αντανακλαστικά που ρυθμίζουν τη λειτουργία των σπλάχνων και δεν έχουν ακόμη μελετηθεί πλήρως, λειτουργούν κάτω από το επίπεδο της συνείδησης και υπάρχουν σε όλα τα σπλάχνα και επηρεάζονται από ψυχολογικούς παράγοντες.
Οι περιβαλλοντικές και υποστηρικτικές παρεμβάσεις κατά την διάρκεια της νοσηλείας του ασθενούς, επιδοκιμάζονται ευρέως λόγω της κλινικής εμπειρίας και της απουσίας παρενεργειών. Παρόλο που η αξία τους αναγνωρίζεται, αυτές φαίνεται ότι στις μέρες μας δεν εφαρμόζονται αρκετά.
Η σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού, έχει ζωτική σημασία για την επιβράδυνση της βιολογικής γήρανσης και την αποφυγή νοσολογικών οντοτήτων όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, ο καρκίνος, οι αλλεργίες, δύσκολα αντιμετωπίσιμα λοιμώδη, όπως και το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης.
Συνειδητοποιώντας τα όρια του ο καθένας μας, που ευαγγελίζει καθημερινά στο Νοσοκομείο, πρέπει να μεριμνά συνεχώς για την αντιμετώπιση των θεμάτων της υγείας της δικής του και των νοσηλευομένων ασθενών, όπως και για την ψυχική ισορροπία όλων. Τονίσθηκε ως θεμελιώδης αρχή λειτουργίας όλων που ευαγγελίζουν στο Νοσοκομείο ότι είναι η ΑΓΑΠΗ, που βασίζεται σε μια γενική αρχή: ότι ο άνθρωπος ανήκει στο Θεό.
Η τελευταία ημέρα των εργασιών 17η Νοεμβρίου, ήταν ημέρα συνάντησης περισυλλογής και προσευχής όλων των συνέδρων, στην αίθουσα Παύλος VI, επ’ευκαιρία του έτους Πίστεως.
Η Αυτού Αγιότης Βενέδικτος XVI δέχθηκε σε ακρόαση τους συνέδρους στην ίδια αίθουσα, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε τα εξής:
« Η αποστολή η δική σας είναι μια ιδιαίτερη κλίση που απαιτεί σπουδές, ευαισθησία και εμπειρία. Όμως, από εκείνους που επιλέγουν να εργασθούν στον κόσμο του πόνου και οι οποίοι ζουν από την εργασία τους σαν μια «ανθρωπιστική και πνευματική αποστολή», απαιτείται, μια επί πλέον αρμοδιότητα, που είναι υπεράνω των ακαδημαϊκών τίτλων. Αυτή είναι «η χριστιανική επιστήμη του πόνου» που θεωρείται από τη Β’ Σύνοδο του Βατικανού σαν τη «μόνη αλήθεια που είναι ικανή να δώσει απάντηση στο μυστήριο του πόνου» και να δώσει σ’αυτόν που υποφέρει « μια ανακούφιση χωρίς ουτοπίες». Σχετικά με αυτό το θέμα, η Σύνοδος αναφέρει τα εξής: « Δεν είναι στη δικαιοδοσία μας να σας προσφέρουμε τη σωματική υγεία, ούτε τη μείωση των φυσικών σας πόνων….έχουμε όμως κάτι πιο βαθύ και πιο πολύτιμο να σας δώσουμε… Ο Χριστός δεν κατήργησε τον πόνο, ούτε καν θέλησε να μας αποκαλύψει απόλυτα το μυστήριο του πόνου. Τον πήρε επάνω Του, κι αυτό είναι αρκετό για να κατανοήσουμε όλη του την αξία».
Το Νοσοκομείο, συνέχισε ο πάπας, δεν είναι μόνο Κέντρο επαγγελματισμού, αλλά και αποστολή όπου προέχει η αγάπη του Καλού Σαμαρείτη και το πονεμένο πρόσωπο του ανθρώπου είναι το ίδιο το πρόσωπο του Χριστού.
Περισσότερο από ποτέ, η κοινωνία μας σήμερα χρειάζεται «Καλούς Σαμαρείτες» με γενναιόδωρη καρδιά και μια πλατειά αγκαλιά προς όλους τους ανθρώπους, με τη συνείδηση ότι, «το μέτρο της ανθρωπότητας προσδιορίζεται κυρίως από την αναφορά του στον πόνο και σε εκείνον που υποφέρει». Αυτή η υπέρβαση της κλινικής προσέγγισης σας ανοίγει στη διάσταση της υπερβατικότητας που οι εφημέριοι των Νοσοκομείων παίζουν ένα σημαντικό ρόλο. Το πιο επιτεταγμένο καθήκον τους είναι να εργάζονται έτσι ώστε να λάμπει η δόξα του Εσταυρωμένου και Αναστημένου Χριστού μέσα στο πολύπλοκο σύστημα φροντίδας της Υγείας και μέσα στο μυστήριο του πόνου.
Ο Άγιος Πατέρας, τόνισε επίσης ότι τα Νοσοκομεία δε μπορεί να είναι «προνομιούχα κέντρα ευαγγελισμού», παρά μόνο αν «το κέντρο της ιατρικής δραστηριότητας είναι η ευημερία του ανθρώπου στην πιο ευαίσθητη κατάσταση της ύπαρξης του, που είναι απροστάτευτος. Του ανθρώπου που αναζητεί την έννοια του πόνου, ευρισκόμενος ενώπιον του ανεξιχνίαστου μυστηρίου του ».
Υπενθύμισε στους χριστιανούς επαγγελματίες της Υγείας, ότι αυτοί είναι οι «έμπειροι εξειδικευμένοι σκαπανείς» αυτής της «χριστιανικής επιστήμης του πόνου». Με αυτή την έννοια, το να είσαι χριστιανός απορρέει μια «μεγάλη ευθύνη στην κοινωνία και στην Εκκλησία », επέμενε ο Πάπας, αναφέροντας σαν παράδειγμα, το Γάλλο καθηγητή Jérôme Lejeune, που ανακάλυψε τη γενετική ανωμαλία, το σύνδρομο Dοwn, ή αλλιώς, τρισωμία 21.
Οι εργασίες της XXVII Διεθνούς Συνελεύσεως του Βατικανού, διεξήχθησαν και έληξαν μέσα σε πνεύμα αγάπης αλληλεγγύης και ενδιαφέροντος. Προσκομίσαμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το τι συμβαίνει σήμερα, την εποχή της κρίσεως, σε όλα τα πλάτη και μήκη του κόσμου, στο χώρο της Υγείας και διαπιστώσαμε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν «οι σκαπανείς της Υγείας» είναι σχεδόν παντού τα ίδια.
Δρ. Μιλτιάδης Παπασταματίου
Αδ. Θεοδοσία Ρούσσου
12 Δεκεμβρίου 2012
