Η σημερινή πρόκληση της Εκκλησίας είναι η ίδια όπως ήταν πάντα: να συνεχίζει να συνοδεύει τους ανθρώπους στην πρόοδο, στις χαρές τους και στις δυσκολίες τους. Έτσι απάντησε ο πάπας Φραγκίσκος κατά τη διάρκεια της συνέντευξης κατά την πτήση επιστροφής από το τρίτο ταξίδι του στην Αμερική, αυτή τη φορά στην Κούβα και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με άλλα λόγια, στην Ουάσιγκτον, τη Νέα Υόρκη και την Φιλαδέλφεια, ο Πάπας συνάντησε μια Εκκλησία που βρίσκεται κοντά στους πολίτες, μια καθολική κοινότητα που καλωσόρισε τον Φραγκίσκο με ποικιλία προφορών. Μία «πολύ εκφραστική» κοινότητα, όπως ο ίδιος χαρακτήρισε την Νέα Υόρκη, αλλά σε κάθε περίπτωση, με προφανή αγάπη και ζεστασιά, διαψεύδοντας τις προβλέψεις και τις ίσως επιζήμιες και αβάσιμες αναλύσεις.
Ο Πάπας δήλωσε ότι είδε στην Εκκλησία των ΗΠΑ μια ζωτικότητα που στηρίζεται στην προσευχή, και στη Φιλαδέλφεια μίλησε για την ανάγκη να εκτιμηθεί καλύτερα η συμβολή των λαϊκών, ιδιαίτερα των γυναικών. Μάλιστα, επανέλαβε σε δημοσιογράφους τον δημόσιο έπαινο στις μοναχές, στη Νέα Υόρκη, επειδή, όπως είπε, οι μοναχές στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάνει θαυμάσια πράγμα τα και ως εκ τούτου οι άνθρωποι τις αγαπούν. Εξίσου σαφής ήταν η στήριξη του Πάπα προς τους πραγματικά ποιμένες επισκόπους, και τα λόγια του ήταν τόσο θερμά όσο και αποφασιστικά όσον αφορά τις πράξεις κακοποίησης ανηλίκων που διαπράχθηκαν από μέλη του κλήρου.
Στη Φιλαδέλφεια, την τελευταία στάση στο ταξίδι του, ο Πάπας επέστρεψε στο κεντρικό θέμα της θρησκευτικής ελευθερίας, το οποίο συνδέεται με την όλο και πιο πιεστική ανάγκη να αντιμετωπιστεί κάθε είδους μισαλλοδοξία με ένα κοινό μέτωπο μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών «για την ειρήνη και τον σεβασμό για τα δικαιώματα όλων». Ενώ εκεί, επέστρεψε στο κεντρικό ζήτημα της μετανάστευσης: «τα τείχη και τα φράγματα είναι καταδικασμένα να καταρρεύσουν, αργά ή γρήγορα, θα καταρρεύσουν και θα αφήσουν μόνο το μίσος».
Μίλησε ξανά για αυτά τα θέματα με τους δημοσιογράφους. Ο πάπας Φραγκίσκος έχει δηλώσει σαφώς, όσον αφορά τη θρησκευτική ελευθερία, ότι η αντίρρηση συνείδησης είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα. Αναφερόμενος στη συνέχεια στη μεταναστευτική κρίση η οποία ορίζεται από το Κογκρέσο των ΗΠΑ ως η χειρότερη από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου λέει ότι τα τείχη που δημιουργούνται προορίζονται να πέσουν: αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσουν, αφήνοντας μόνο μίσος, κατέληξε με απογοήτευση.
Το ταξίδι ολοκληρώθηκε στη Φιλαδέλφεια με την Παγκόσμια Συνάντηση Οικογενειών, τις παραμονές της Συνόδου αφιερωμένης σε αυτό το κρίσιμο θέμα. Και ενώ εδώ και εκεί οι Κασσάνδρες επίμονα υψώνουν τη φωνή τους, όπως τονίζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο Ποντίφικας τους προσέφερε μια διαφορετική άποψη: για τους Καθολικούς, είπε, η οικογένεια δεν είναι κυρίως μια πηγή ανησυχίας, αλλά «η θεμελιώδης συνθήκη μεταξύ της Εκκλησίας και της δημιουργίας του Θεού». Ακόμα κι έτσι, αυτό δεν σημαίνει ότι κλείνει κανείς τα μάτια του στις κοινωνικές μεταμορφώσεις.
Για να περιγράψει αυτή τη νέα κατάσταση, ο πάπας Φραγκίσκος κατέφυγε σε μια εικόνα πολύ αποτελεσματική. Σε έναν κόσμο που τα μαγαζάκια της γειτονιάς εξαφανίζονται, και επιβάλλονται τα απρόσωπα υπερκαταστήματα που τονίζουν μόνο την κατανάλωση, πλήττουν τις ανθρώπινες σχέσεις και, επομένως, την οικογένεια. Αυτή είναι η πραγματικότητα που η Εκκλησία πρέπει να λάβει υπόψη, χωρίς την άσκοπη νοσταλγία ή τις αχρείαστες στείρες αντιπαραθέσεις, αλλά με την επίμονη μαρτυρία ότι ο σχηματισμός και η διατήρηση της οικογένειας «μεταμορφώνει τον κόσμο και την ιστορία».
Σε ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά του editorial
της 28ης Σεπτεμβρίου από την L’ Osservatore Romano
