Έχουμε αρχίσει να συνηθίζουμε στο να επιλέγουμε μόνο και όχι στο να αποφασίζουμε. Η διαφορά μεταξύ «απόφασης» και «επιλογής» είναι τεράστια. Όταν πηγαίνω σε ένα εστιατόριο παίρνω το μενού και επιλέγω τι θα φάω. Αντίθετα, απόφαση είναι το πώς θα προετοιμάσω τα μενού.
Έτσι οδηγούμαστε στο να επιλέγουμε αυτό που κάποιος άλλος έχει αποφασίσει για εμάς. Στη συνέχεια, για να γίνει πιο απλοποιημένο το πράγμα, η επιλογή γίνεται με τρόπο διττό: ναι ή όχι, αριστερά ή δεξιά…
Έρχεται λοιπόν η τεχνητή νοημοσύνη και δεν υπάρχει πλέον ανάγκη ούτε για επιλογή, ζητάς κάτι και σου δίνει αμέσως έτοιμη την απάντηση, καθώς κάποιος άλλος έχει, ήδη, αποφασίσει για εμάς χωρίς εμάς.
Επομένως, η ηθική αντίληψη γίνεται πολύ σημαντική, γιατί με ποια κριτήρια φτιάχνονται αυτοί οι αλγόριθμοι, που έχουν στόχο να μας επηρεάσουν;
Αυτές τις σκέψεις συνάντησα κάπου στο διαδίκτυο και βρήκα μία απάντηση στον λόγο του Πάπα Φραγκίσκου στη Σύνοδο των G7.
«Ας παραμείνουμε άνθρωποι και γυναίκες και ας μην αναθέσουμε το μέλλον μας σε μηχανές. Γι’ αυτό, μπροστά στις προκλήσεις και τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, χρειαζόμαστε ένα ηθικό όραμα και την προτεραιότητα της καλής και υγιούς πολιτικής».
Αυτή είναι η έκκληση που απηύθυνε ο Πάπας στις 14 Ιουνίου, στο τμήμα outreach της G7, μπροστά στους μεγάλους του κόσμου. «Η ανθρωπότητα είναι άνευ ελπίδας, αν εξαρτάται από τις επιλογές των μηχανών», τόνισε ο Ποντίφικας. Και συνέχισε, αναφερόμενος για παράδειγμα στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον πόλεμο, ότι «σε ένα δράμα όπως είναι οι ένοπλες συγκρούσεις, είναι επείγον να επανεξεταστεί η ανάπτυξη και η χρήση συσκευών όπως τα λεγόμενα “θανατηφόρα αυτόνομα όπλα”, προκειμένου να απαγορευτεί η χρήση τους, ξεκινώντας ήδη με μια προληπτική και συγκεκριμένη δέσμευση για την εισαγωγή ολοένα και μεγαλύτερου και ουσιαστικότερου ανθρώπινου ελέγχου. Καμία μηχανή δεν πρέπει ποτέ να επιλέξει να αφαιρέσει τη ζωή ενός ανθρώπου».
Ένας λόγος αρχών, αλλά και συγκεκριμένων παραδειγμάτων, λοιπόν, αυτός που εκφώνησε ο Ποντίφικας. Όλα επικεντρώθηκαν στην αμφιθυμία της τεχνητής νοημοσύνης και στην ανάγκη ελέγχου της από τους άνδρες και τις γυναίκες του σήμερα και του αύριο. Χαμογελαστός και χαλαρός, ο Φραγκίσκος έκανε την είσοδό του στην αίθουσα, συνοδευόμενος από την Giorgia Meloni, και κάνοντας τον γύρο του οβάλ τραπεζιού όπου κάθονταν οι ηγέτες, τους χαιρέτησε έναν προς έναν πολύ εγκάρδια. Κάποιοι μάλιστα τον αγκάλιασαν και τον φίλησαν: ο πολύ εκδηλωτικός πρόεδρος της Αργεντινής Milei, ο Καναδός Trudeau, ο Ινδός Modi, ακόμη και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Hussein… Ο πρόεδρος Biden του μίλησε επί μακρόν, ο Macron έκπληκτος από την άφιξη του Ποντίφικα ενώ παρίστατο χωρίς σακάκι, το φόρεσε αμέσως. Ακριβώς ανάμεσα στον Macron και την Meloni ο Επίσκοπος της Ρώμης πήρε τη θέση του στο τραπέζι. Και η Meloni τόνισε: «Είναι η πρώτη φορά που ένας Πάπας συμμετέχει στις εργασίες της Ομάδας των G7 και αυτό αναπόφευκτα αποτελεί μια ιστορική στιγμή. Δεν θα μπορέσω ποτέ να σας ευχαριστήσω αρκετά που βρίσκεστε εδώ μαζί μας σήμερα».
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι συναρπαστική και τρομερή ταυτόχρονα», τονίζει ο Πάπας. Φέρνει λοιπόν στο προσκήνιο τη σχέση «μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης» και αυτό «σημαίνει ότι πρέπει να μιλήσουμε για ηθική». «Όταν οι πρόγονοί μας ακόνιζαν πυριτόλιθους για να φτιάξουν μαχαίρια, τα χρησιμοποιούσαν τόσο για να κόβουν δέρμα για τα ρούχα όσο και για να σκοτώνονται μεταξύ τους. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί», είπε ο Πάπας, «για άλλες πολύ πιο προηγμένες τεχνολογίες, όπως η ενέργεια που παράγεται από τη σύντηξη των ατόμων, όπως συμβαίνει στον Ήλιο, η οποία θα μπορούσε σίγουρα να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή καθαρής και ανανεώσιμης ενέργειας, αλλά και για να μετατρέψει τον πλανήτη μας σε σωρό από στάχτες».
Σύμφωνα με τον Πάπα, «η τεχνητή νοημοσύνη, ωστόσο, είναι ένα ακόμη πιο πολύπλοκο εργαλείο. Θα έλεγα σχεδόν ότι είναι ένα εργαλείο ιδιόμορφο. Έτσι, ενώ η χρήση ενός απλού εργαλείου (όπως ένα μαχαίρι) τελεί υπό τον έλεγχο του ανθρώπου που το χρησιμοποιεί, και μόνο από τον τελευταίο εξαρτάται η ορθή χρήση του, η τεχνητή νοημοσύνη, από την άλλη πλευρά, μπορεί να προσαρμόζεται αυτόνομα στο έργο που της ανατίθεται και, αν έχει σχεδιαστεί με αυτόν τον τρόπο, να κάνει επιλογές ανεξάρτητες από τον άνθρωπο για την επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί». Γι’ αυτό υπάρχει η ανάγκη ο άνθρωπος να μην χάσει τον έλεγχό της.
Πηγή: Από τον Ιταλικό Τύπο.
