ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΠΑΔΟΥΗΣ, 13 Ιουνίου 2019
«Ενορία: κοινότητα κοινοτήτων!»
Ο Άγιος Αντώνιος της Παδούης γεννήθηκε στην Πορτογαλία το έτος 1195 και πέθανε σε ηλικία 36 ετών. Στην αρχή έγινε Δομινικανός μοναχός, και σπούδασε θεολογία, αλλά σύντομα πέρασε στο Τάγμα του Αγ. Φραγκίσκου, που μόλις είχε ιδρυθεί. Τον καλούν στην Ασίζη της Ιταλίας, όπου ακούει τα κηρύγματα του Αγ. Φραγκίσκου και λαβαίνει την εντολή να κηρύττει στη βόρεια Ιταλία και τη Γαλλία. Σώζει έτσι πολλούς πιστούς από τις αιρέσεις. Διδάσκει θεολογία στους φραγκισκανούς μοναχούς και γίνεται επαρχιακός Ηγούμενος της Ιταλίας μέχρι τον θάνατό του.
֍ ֍ ֍
Από αυτό το έργο του Αγ. Αντωνίου, καταλαβαίνομε για ποιο λόγο σήμερα η Εκκλησία μας δίνει να ακούσομε τον λόγο του Θεού, στον οποίο ο προφήτης λέει: «Με έστειλε να κηρύξω», και ο Ιησούς Χριστός λέει: «Ο θερισμός είναι πολύς, μα οι εργάτες είναι λίγοι», κι ο Άγ. Παύλος γράφει στον Επίσκοπο Τιμόθεο: «Κήρυξε τον λόγο σε κατάλληλο και ακατάλληλο καιρό».
Εάν σας ρωτούσα: τι σκέπτεστε για όλα αυτά, ίσως κάποιος να μου έλεγε: «Μα αυτά αφορούν άλλους, όχι εμάς. Αφορούν όσους πρέπει να κηρύττουν. Εμείς είμαστε λαϊκοί, δεν έχομε αποστολή να κηρύττομε, αλλά μόνο να ακούμε». Είναι έτσι;
֍ ֍ ֍
Από το Ευαγγέλιο πληροφορούμαστε ότι ο Ιησούς, σε κάποια στιγμή, διάλεξε ανάμεσα στους μαθητές του, ΔΩΔΕΚΑ, τους οποίους ονόμασε Αποστόλους.
Σήμερα ακούσαμε ότι αργότερα «διάλεξε άλλους ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ ΔΥΟ μαθητές, που τους έστειλε δύο-δύο πριν απ’ αυτόν σε κάθε πόλη και τόπο που έμελλε να επισκεφθεί». Αυτοί οι 72 δεν ήταν οι Απόστολοι, αλλά άλλοι μαθητές, επιπλέον από τους Αποστόλους.
Και τους έλεγε: «Ο θερισμός είναι πολύς, μα οι εργάτες είναι λίγοι. Παρακαλέστε λοιπόν τον κύριο του θερισμού, τον Θεό, να στείλει εργάτες στον θερισμό του».
Μιλάει ο Χριστός για έναν θερισμό, για ένα έργο με το οποίο να θεριστούν, δηλαδή να συγκεντρωθούν για τη σωτηρία, όλοι εκείνοι που θα πιστέψουν στον Σωτήρα Ιησού Χριστό. Σ’ αυτό τον θερισμό υπάρχει ένα έργο που πρέπει να κάνουν οι Απόστολοι, οι χειροτονημένοι, και ένα έργο που πρέπει να κάνουν και άλλοι από τους μαθητές, από τους χριστιανούς, που δεν είναι χειροτονημένοι. Ποιο είναι αυτό το έργο;
֍ ֍ ֍
Ακούσαμε τον άγ. Παύλο να λέει: «Θα έρθει καιρός που οι άνθρωποι δεν θα ανέχονται την υγιή διδασκαλία, αλλά, σύμφωνα με τις επιθυμίες τους θα συσσωρεύσουν για τους εαυτούς των διδασκάλους που θα τους προκαλούν γαργαλισμό στα αυτιά. Τότε θα αποστρέψουν την ακοή τους από την αλήθεια και θα στραφούν σε παραμύθια».
Αυτός ο καιρός, που οι άνθρωποι προτιμούν τα παραμύθια, που προτιμούν να ακούνε και να ακολουθούν αυτά που τους αρέσουν και όχι την υγιή διδασκαλία του Χριστού, έρχεται και επανέρχεται μέσα στους αιώνες. Όμως αυτή η εποχή είναι πολύ έντονη σήμερα, που πολλοί βαφτισμένοι έχουν εκκοσμικευτεί, έχουν ξεγλυστρίσει από το πνεύμα του Ευαγγελίου στο πνεύμα του κόσμου, και έχουν απομακρυνθεί από τη ζωή της Εκκλησίας και από την επικοινωνία με τον Χριστό.
Γι’ αυτό προτρέπει ο Άγ. Παύλος τον επίσκοπο Τιμόθεο: «Κήρυττε τον λόγο και επίμενε σε κατάλληλο και ακατάλληλο καιρό».
֍ ֍ ֍
Εντάξει, θα πουν κάποιοι. Εμείς είμαστε εδώ και σε ακούμε. Ακούμε και τον εφημέριο, που μας κηρύττει κάθε Κυριακή. Τι άλλο να κάνομε;
Εσείς όμως, και όλη αυτή η ενορία, όπως και όλες οι ενορίες, κοιτάζουν τον εαυτό τους, δηλαδή όσους εκκλησιάζονται. Τους υπόλοιπους που έχουν απομακρυνθεί, και που τους συναντάτε κάθε μέρα ή τους έχετε στο σπίτι σας, ποιος θα τους ξαναφέρει κοντά στον Χριστό;
Αυτή η μορφή ενορίας που έχετε συνηθίσει, δεν τους λέει πια τίποτα, γι’ αυτό δεν έρχονται. Δηλαδή εσείς που αποτελείτε αυτή την ενορία, δεν τους ενθουσιάζετε· ο τρόπος με τον οποίο σας βλέπουν να επικοινωνείτε με τον Χριστό, δεν τους ενθουσιάζει. Έχουν ανάγκη να δουν μια κοινότητα του Αναστημένου Χριστού, που να τους ενθουσιάσει, που να τους κάνει να νιώθουν την ΑΝΑΓΚΗ να βρίσκονται εδώ, και όχι να νιώθουν ΒΑΡΙΕΣΤΗΜΑΡΑ όταν ακούνε Εκκλησία.
Πώς θα γίνει αυτή η αλλαγή; Μόνο εάν αλλάξετε εσείς, δηλαδή εμείς: επίσκοπος και εφημέριοι και ο τρόπος που ζουν οι ενορίες. Μεγάλο ζήτημα!
Γι’ αυτό ακριβώς έγινε μια Σύνοδος των Επισκόπων το έτος 2012, με θέμα «Ο Νέος ευαγγελισμός για τη μετάδοση της πίστεως». Με βάση αυτή τη Σύνοδο ο Πάπας Φραγκίσκος, έγραψε την Παραίνεση «Η Χαρά του Ευαγγελίου», και μας λέει: «ο νέος ευαγγελισμός πρέπει να γίνει πριν απ’ όλα στον χώρο της τακτικής ποιμαντικής, για να ανάψει η φλόγα του Πνεύματος στην καρδιά των πιστών που συχνάζουν τακτικά στην κοινότητα και συνάζονται την ημέρα του Κυρίου (Κυριακή) για να τραφούν από τον Λόγο και τον Άρτο της αιώνιας ζωής» (14).
Μόνο εάν εσείς, που εκκλησιάζεστε τακτικά, καλλιεργήσετε την πίστη σας, τότε μόνο θα μπορέσει να γίνει αυτό που λέει ο Πάπας «να περάσουμε από μια ποιμαντική συντήρησης, σε μια σαφώς ιεραποστολική ποιμαντική» (15).
Δηλαδή τώρα στις ενορίες κάνομε μια ποιμαντική συντήρησης: προσπαθούμε να συντηρήσομε την πίστη σ’ αυτούς που την έχουν. Αλλά είμαστε ανίκανοι ακόμη να κάνομε μια ποιμαντική ιεραποστολική, ευαγγελισμού, που να μας καθιστά ικανούς να πλησιάσομε τους απομακρυσμένους και να τους ξαναδώσομε τη φλόγα της πίστεως.
Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει να καταλάβομε όλοι ότι η μορφή ενορίας που γνωρίσαμε από παιδιά, δεν έχει την ικανότητα να προσελκύει σήμερα τους απομακρυσμένους, διότι είναι μια ενορία μάζας, χωρίς να βλέπομε τον καθένα να προοδεύει στην πίστη, και να είναι ικανός να προσελκύσει ένα τουλάχιστον απομακρυσμένο.
Γι’ αυτό η ενορία πρέπει να πάρει άλλη μορφή. Μας λέει ο Πάπας ότι η ενορία δεν είναι μια κοινότητα 500 ή 1.000 βαφτισμένων, αλλά είναι «μια κοινότητα αποτελούμενη από κοινότητες, όπου οι διψασμένοι πηγαίνουν να πιούν για να συνεχίσουν να πορεύονται» (28). Εκεί οι βαφτισμένοι, σε μικρές ομάδες, σε μικρές κοινότητες, κάνουν μια πνευματική πορεία ωρίμανσης της πίστεως, για να γίνει η ενορία «κέντρο σταθερής αποστολής ευαγγελισμού» (28).
Γι’ αυτό λέει ο Πάπας ότι η σημερινή μορφή ενορίας δεν είναι η μόνη. Γι’ αυτό «κάθε τοπική Εκκλησία, υπό την καθοδήγηση του Επισκόπου της, καλείται να μεταστραφεί ιεραποστολικά» (30). Γι’ αυτό πρέπει να εγκαταλείψομε το βολικό ποιμαντικό κριτήριο ότι “έτσι κάναμε πάντοτε”» (33).
֍ ֍ ֍
Είναι πολύ βολικό να κάνομε κάθε χρόνο τη γιορτή κάποιου αγίου, και να νιώθομε ότι εξοφλήσαμε το καθήκον μας. Αλλά ο Άγ. Αντώνιος, αγωνίστηκε να αλλάξει την τότε κατάσταση, όπου πολλοί καθολικοί παρασύρονταν από τις αιρέσεις.
Σήμερα οι βαφτισμένοι δεν πάνε στις αιρέσεις, απλώς εγκαταλείπουν την πρακτική της πίστεως στο Χριστό, και ζουν σαν να μην υπήρχε Θεός, σαν να μην πέθανε και αναστήθηκε ο Χριστός: συμμορφώνονται με τη νοοτροπία του κόσμου. Και εμείς τους βλέπομε και λέμε κακομοιριασμένα: «Ε, τι να κάνομε!».
Να, γιατί χρειάζονται όχι μόνο οι 12 απόστολοι αλλά και οι 72 μαθητές.
Οφείλομε να αλλάξομε τη μορφή ενορίας που έχομε σήμερα, και από ενορία όπου κατηχούνται τα παιδιά, εκκλησιάζονται κάμποσοι μεγάλοι και γίνονται φιλανθρωπικές δραστηριότητες, να περάσομε σε μια άλλη ενορία, «κοινότητα αποτελούμενη από κοινότητες», όπου όλοι κάνουν μια πνευματική πορεία ωρίμανσης της πίστεως, για να γίνει η ενορία ικανή να προσελκύει τους απομακρυσμένους.
Αυτό ο Πάπας το λέει «ιεραποστολική μεταστροφή».
