Συνάντηση των εκπροσώπων Τύπου και υπευθύνων για τα Μέσα Κοινωνικής Επικοινωνίας των Συνόδων Καθολικών Ιεραρχιών της Ευρώπης
Λισαβόνα, Πορτογαλία, 11 έως 14 Ιούνιου, 2014
Η επικοινωνία του πάπα Φραγκίσκου και της Συνόδου για την οικογένεια ήταν στο επίκεντρο της συνάντησης των εκπροσώπων των Συνόδων των Καθολικών Ιεραρχιών Ευρώπης, οι οποίοι συναντήθηκαν στη Λισαβόνα (Πορτογαλία), από 11 έως και 14 Ιουνίου 2014, κατόπιν πρόσκλησης του Γενικού Γραμματέα και Εκπρόσωπου Τύπου της Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας της Πορτογαλίας, π. Manuel Barbosa.
Η συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ιεροδιδασκαλείο των Dehonian Πατέρων στη Λισαβόνα, μετείχαν 50 εκπρόσωποι και υπεύθυνοι για τα Μέσα Κοινωνικής Επικοινωνίας των Συνόδων των Επισκόπων στην Ευρώπη.
Μετά από μια εισαγωγική παρουσίαση από τον Paul Wuthe, εκπρόσωπο της Καθολικής Ιεραρχίας της Αυστρίας, οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας στην Ευρώπη ανέλυσαν τον «αντίκτυπο στα μέσα κοινωνικής επικοινωνίας» του πάπα Φραγκίσκο, μια πραγματική παγκόσμια επικοινωνία.
Από την εκλογή του, ο πάπας Φραγκίσκος είχε μια ισχυρή παρουσία στα μέσα κοινωνικής επικοινωνίας. Δεν περνάει ούτε μια μέρα κατά την οποία ο Πάπας δεν εμφανίζεται στις εφημερίδες σε όλο τον κόσμο, γεμίζει τις σελίδες του Facebook, και αποτελεί το αντικείμενο πολλών tweets. Ο τρόπος που επικοινωνεί δεν είναι το αποτέλεσμα μιας επικοινωνιακής στρατηγικής. Είναι φτιαγμένος από απλές αλλά πάντα σημαντικές λέξεις και χειρονομίες, οι οποίες είναι σε θέση να καλύψουν την απόσταση με τους ανθρώπους, και να δείχνουν την εγγύτητα του Πάπα με όλους. Αυτό το «αφηγηματικό ύφος» του πάπα Φραγκίσκου, είναι συνεπές με τη συνοχή και την αυθεντικότητα της ζωής του ως διάδοχος του Πέτρου, είναι μια ευκαιρία για όλη την Εκκλησία, και ανοίγει το δρόμο για έναν πραγματικό διάλογο με τον κόσμο. Ο Πάπας, όχι μόνο κέρδισε τις καρδιές των ανθρώπων, αλλά έχει επίσης αλλάξει τη στάση πολλών δημοσιογράφων, οι οποίοι είναι πλέον πιο ανοικτοί και έτοιμοι να ακούσουν τον λόγο της Εκκλησίας. Παρά το γεγονός αυτό, ο τρόπος που επικοινωνεί, ο οποίος αποτελείται από σύντομες και περιεκτικές εκφράσεις, συνεπάγεται ορισμένους κινδύνους, δεδομένης της απλοϊκής και υπεραπλουστευτικής φύσης της σημερινής κουλτούρας των μέσων ενημέρωσης. Οι υπεύθυνοι για την επικοινωνία της Εκκλησίας έχουν το καθήκον να συνεχίσουν να επικοινωνούν όλη την ζωή της Εκκλησίας και του μηνύματος του Ευαγγελίου, ακόμη και κόντρα στα κύρια μέσα μαζικής ενημέρωσης, για να μην υποπέσουν στην προσωπολατρία.
Στη Λισαβόνα, οι υπεύθυνοι για την επικοινωνία της Εκκλησίας, με τη βοήθεια του καρδιναλίου Lorenzo Baldisseri, Γενικού Γραμματέα της Συνόδου των Επισκόπων, και του πατέρα Φεντερίκο Λομπάρντι, διευθυντή του Γραφείου Τύπου του Βατικανού, έκαναν ειδική προετοιμασία για την επικοινωνία της προσεχούς Έκτακτης Συνόδου για την οικογένεια. Η Σύνοδος για την οικογένεια είναι μια διαδικασία με πολλά στάδια που κινητοποιεί όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την χριστιανική κοινότητα. Η διαδικασία ξεκίνησε με την ευρεία διανομή ερωτηματολογίου, που δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως μια έρευνα της Εκκλησίας για την οικογένεια, αλλά ως μια συλλογή των δεδομένων σχετικά με τα ποιμαντικά μοντέλα και τις προκλήσεις που τίθενται στην οικογένεια από τη σύγχρονη κοινωνία, που χαρακτηρίζεται από έναν αχαλίνωτο ατομικισμό. Η διαδικασία της Συνόδου για την οικογένεια προβλέπει την εκπόνηση ενός κειμένου εργασίας (Instrumentum laboris), που θα δημοσιευτεί σύντομα από την Σύνοδο των Επισκόπων, και το οποίο θα αποτελέσει τη βάση του προβληματισμού των Συνοδικών Πατέρων στην έκτακτη συνέλευσή τους τον ερχόμενο Οκτώβριο (5-19). Η Σύνοδος περιλαμβάνει τους προέδρους των Συνόδων Καθολικών Ιεραρχιών από όλο τον κόσμο. Η τακτική Σύνοδος των Επισκόπων για την οικογένεια, η οποία προγραμματίζεται για το 2015, θα είναι το τελικό στάδιο αυτής της διετούς διαδικασίας.
Από τις συζητήσεις προέκυψε η εικόνα μιας Εκκλησίας, η οποία επικεντρώνεται στη διαφάνεια, δεν φοβάται τον διάλογο, είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ιστορίας, και παρουσιάζει με νέο τρόπο την Καλή Είδηση του Χριστού στη χριστιανική οικογένεια, ως πραγματική πηγή ελπίδας και νέας ζωής. Εν συντομία, η επόμενη Συνοδική Συνέλευση θα ανταποκριθεί στη σαφή έκφραση της Συνοδικής διακυβέρνησης της Εκκλησίας και σε εκείνη τη ψυχική και αποτελεσματική κοινωνία της τάξης των Επισκόπων με τον διάδοχο του Πέτρου που ο πάπας Φραγκίσκος έχει ανακοινώσει από την αρχή της διακονίας του.
Οι υπεύθυνοι της επικοινωνίας της Εκκλησίας έχουν καθήκον να αναδείξουν ότι είναι μια παγκόσμια Σύνοδος και όχι αποκλειστικά ευρωπαϊκή, και ως εκ τούτου, οι απαντήσεις στο τέλος της διαδικασίας θα έχουν αναγκαστικά μια παγκόσμια αξία και δεν θα ταιριάζουν αποκλειστικά στη Γηραιά Ήπειρο. Εξ ου και η πρόσκληση για να μην προσφεύγουν σε μια αποκλειστικά περιπτωσιολογική προσέγγιση, δηλαδή να μην σταθούν μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις, στις δύσκολες καταστάσεις, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Εκκλησία και δεν μας επιτρέπουν να δούμε την ομορφιά που εκφράζεται συγκεκριμένα από τα εκατομμύρια των χριστιανικών οικογενειών που ζουν καθημερινά το ευαγγέλιο του Ιησού.
Κατά τη συνάντηση, οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών Ιεραρχιών είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με τον Υπουργό Ανάπτυξης της πορτογαλικής κυβέρνησης, κ. Miguel Poiares Maduro, για μια άτυπη συζήτηση για την Ευρώπη, υπό το φως των πρόσφατων εκλογών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενημερώθηκαν ακόμα σχετικά με την κατάσταση και τις δυσκολίες στην Ουκρανία και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καθώς και για ορισμένες νέες εμπειρίες στον τομέα της επικοινωνίας, ιδίως την πραγματικότητα της Aleteia, καθώς και παρουσίαση των δραστηριοτήτων της SECAM (Συμπόσιο των Συνόδων Καθολικών Επισκόπων της Αφρικής και της Μαδαγασκάρης), στον τομέα της επικοινωνίας, από τον εκπρόσωπό της, Sir Benedict Assorow.
Όλοι εκτίμησαν ιδιαίτερα την επίσκεψη στο Rádio Renascença και τη συνάντηση με ορισμένους τοπικούς δημοσιογράφους που επέτρεψε να επαληθευθούν οι προσδοκίες των δημοσιογράφων έναντι των εκπροσώπων της Εκκλησίας.
Στη συνάντηση παραβρέθηκαν: ο σεβ. Pio Alves, Πρόεδρος της Επιτροπής για τις Κοινωνικές Επικοινωνίες της Συνόδου των Καθολικών Επισκόπων της Πορτογαλίας, ο σεβ. José Ignacio Munilla, Πρόεδρος της Επιτροπής για τις Κοινωνικές Επικοινωνίες του CCEE, ο κ. Benedict Steinschulte, μέλος του Ποντιφικού Συμβουλίου για τις Κοινωνικές Επικοινωνίες και ο σεβ. Nuno Brás, Βοηθός Επίσκοπος της Λισαβόνας. Στην συνάντηση μετείχε ο σεβασμιότατος Δημητρίος Σαλάχας Έξαρχος Ελληνορρύθμων Καθολικών Ελλάδος.
Με την ευκαιρία της γιορτής του Αγίου Αντωνίου, πολιούχου Αγίου της πόλης της Λισαβόνας, οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν τη γενέτειρα και την ομώνυμη εκκλησία της πρωτεύουσας της Λουζιτανίας (Πορτογαλίας). Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με προσκύνημα στην Φάτιμα και με τη συνάντηση με τον υπεύθυνο του Γραφείου Επικοινωνίας του προσκυνήματος της Παναγίας.